Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, xu hướng quan hệ hợp tác kinh tế giữa các nước ngày càng phát triển. Biểu hiện quan trọng và cốt lõi của mối quan hệ hợp tác kinh tế này chính là kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hoá và dịch vụ. Và dù là hoạt động kinh doanh xuất khẩu hay nhập khẩu, chúng đều có những vai trò riêng tác động mạnh tới quá trình phát triển của kinh tế nước nhà.
Có thể thấy rõ nhập khẩu tác động một cách trực tiếp, quyết định đến sản xuất và đời sống của nhân dân. Nhập khẩu tức là tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật- công nghệ tiên tiến, hiện đại cho sản xuất và cho các hàng hoá tiêu dùng mà trong nước hoặc chưa sản xuất được hoặc sản xuất chưa đáp ứng được nhu cầu. Nước ta hiện nay đang trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, vì vậy nhập khẩu lại càng đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam.
Trong quá trình thực tập, em đã tìm hiểu tình hình kinh doanh xuất nhập khẩu ở Công ty xây lắp, xuất nhập khẩu vật liệu và kỹ thuật xây dựng . Sau khi xem xét và đánh giá thực trạng hoạt động xuất nhập khẩu ( đặc biệt là hoạt động nhập khẩu ) của công ty trong mấy năm gần đây, bên cạnh những mặt được em thấy vẫn còn những mặt chưa được . Chẳng hạn như trong khi thị trường nhập khẩu của công ty có xu hướng tăng qua các năm, mặt hàng nhập khẩu ngày càng đa dạng hơn thì công tác nghiên cứu thị trường xác định mặt hàng cần nhập và tạo đầu ra cho hàng hoá nhập khẩu lại chưa được tổ chức làm cho công ty không khai thác được hết ưu thế của mình. Ngoài ra , còn có những hạn chế trong nghiệp vụ kinh doanh nhập khẩu, sự bất hợp lý trong việc phân bổ nguồn vốn cho hoạt động nhập khẩu của công ty, .Để hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu của công ty đạt hiệu quả hơn, tương xứng với khả năng và nhiệm vụ thì yêu cầu cấp bách là phải nghiên cứu, khắc phục những mặt tồn tại hay nói cách khác là cần phải có những biện pháp để hoàn thiện hoạt động nhập khẩu. Đây cũng chính là lý do em chọn đề tài “ Biện pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện hoạt động nhập khẩu ở công ty xây lắp, xuất nhập khẩu vật liệu và kỹ thuật xây dựng (CONSTREXIM )”
Nội dung của luận văn gồm có:
Chương I- Cơ sở lý luận chung về hoạt động nhập khẩu và vấn đề hoàn thiện hoạt động nhập khẩu ở doanh nghiệp xuất nhập khẩu.
Chương II- Thực trạng hoạt động nhập khẩu tại Công ty xây lắp, xuất nhập khẩu vật liệu và kỹ thuật xây dựng (CONSTREXIM ) thời gian qua (1998-2000).
Chương III- Biện pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện hoạt động nhập khẩu ở Công ty CONSTREXIM .
Trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành đề tài, em đã nhận được sự hướng dẫn giúp đỡ tận tình của PGS-TS Nguyễn Duy Bột và thầy giáo Nguyễn Quang Huy cùng các cán bộ ở phòng kinh doanh nhập khẩu- Công ty xây lắp, xuất nhập khẩu vật liệu và kỹ thuật xây dựng. Em xin chân thành cảm ơn và rất mong nhận được những ý kiến đóng góp giúp em hoàn thiện kiến thức chuyên môn của mình.
109 trang |
Chia sẻ: oanhnt | Lượt xem: 1231 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Biện pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện hoạt động nhập khẩu ở công ty xây lắp, xuất nhập khẩu vật liệu và kỹ thuật xây dựng (CONSTREXIM ), để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU 4
CHƯƠNG I - Cơ sở lý luận chung về hoạt động nhập khẩu và vấn đề hoàn thiện hoạt động nhập khẩu ở doanh nghiệp xuất nhập khẩu 6
I- Thương mại quốc tế và hoạt động nhập khẩu trong nền kinh tế quốc dân 6
Khái niệm thương mại quốc tế 6
Vai trò của thương mại quốc tế đối với sự phát triển của nền kinh tế quốc dân 7
Tính tất yếu khách quan và vai trò của hoạt động nhập khẩu hàng hoá 8
3.1. Sự cần thiết của hoạt động nhập khẩu 8
3.2. Vai trò của hoạt động nhập khẩu 10
Các hình thức nhập khẩu 12
4.1. Nhập khẩu tự doanh 12
4.2. Nhập khẩu uỷ thác 12
4.3. Nhập khẩu liên doanh 13
4.4. Nhập khẩu theo hình thức hàng đổi hàng 14
4.5. Nhập khẩu theo hình thức tạm nhập tái xuất 14
Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động nhập khẩu hàng hoá 15
5.1.Đặc điểm của mặt hàng máy móc thiết bị và nguyên vật liệu xây dựng 15
5.2. Nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động nhập khẩu nói chung 17
5.3 Nhân tố đặc thù ảnh hưởng đến hoạt động nhập khẩu ở doanh nghiệp xây dựng 21
Nội dung của hoạt động nhập khẩu hàng hoá 21
6.1. Nghiên cứu thị trường 22
6.2. Lập phương án kinh doanh 23
6.3. Giao dịch và ký kết hợp đồng 24
6.4. Thực hiện hợp đồng 27
6.5. Đánh giá hiệu quả hoạt động 30
II- Sự cần thiết và nội dung hoàn thiện hoạt động nhập khẩu hàng hoá của doanh nghiệp 31
Sự cần thiết khách quan phải hoàn thiện hoạt động nhập khẩu hàng hoá 31
Nội dung hoàn thiện hoạt động nhập khẩu 32
2.1. Công tác thông tin về tiếp cận thị trường nhập khẩu 32
2.2. Xây dựng kế hoạch mua 32
2.3. Lùa chọn đối tác và mặt hàng 32
2.4. Hoàn thiện công tác kế hoạch và nghiệp vụ nhập khẩu 33
2.5. Hoàn thiện bộ máy quản lý 34
2.6. Công tác bán hàng nhập khẩu 34
CHƯƠNG II- Thực trạng hoạt động nhập khẩu tại công ty xây lắp XNK vật liệu và kỹ thuật xây dựng CONSTREXIM thời gian qua (1998 - 2000) 35
Giới thiệu chung về công ty CONSTREXIM 35
Sự hình thành và phát triển của công ty 35
Chức năng nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của công ty 36
2.1. Chức năng và nhiệm vụ của công ty 36
2.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy của công ty 37
3-Điều kiện nhân sự của công ty CONSTREXIM 39
4-Kết quả hoạt động tổ chức kinh doanh 41
Thực trạng hoạt động nhập khẩu của công ty CONSTREXIM 46
Đặc điểm hoạt động nhập khẩu của công ty 46
Đặc điểm về thị trường nhập khẩu 46
Đặc điểm về mặt hàng nhập khẩu 47
Đặc điểm về phương thức nhập khẩu 48
Mục đích của nhập khẩu 49
Thực trạng hoạt động nhập khẩu của công ty 49
2.1. Phân tích hoạt động nhập khẩu theo khu vực thị trường 49
2.2.Phân tích hoạt động nhập khẩu theo cơ cấu mặt hàng 53
2.3. Phân tích hoạt động nhập khẩu theo phương thức nhập 62
2.4. Phân tích nghiệp vụ nhập khẩu của công ty trong thời gian qua 63
Đánh giá hoạt động nhập khẩu trong thời gian qua ở công ty CONSTREXIM 66
III-Kết luận rót ra từ thực trạng: 68
1. Ưu điểm 68
2. Những hạn chế và nguyên nhân chủ yếu 69
2.1. Những hạn chế trong hoạt động nhập khẩu ở công ty 69
2.2. Nguyên nhân 70
CHƯƠNG III - Biện pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện hoạt động nhập khẩu ở công ty CONSTREXIM 72
Xu hướng phát triển của thị trường nhập khẩu máy móc thiết bị và nguyên vật liệu xây dựng của Việt Nam trong thời gian tới 72
1. Những vấn đề đặt ra cho hoạt động nhập khẩu máy móc thiết bị và nguyên vật liệu xây dựng ở các doanh nghiệp nhập khẩu 72
2.Xu hướng phát triển của thị trường nhập khẩu máy móc thiết bị và nguyên vật liệu xây dựng của Việt Nam trong thời gian tới 74
Phương hướng và mục tiêu hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty trong thời gian tới 76
Phương hướng và mục tiêu hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty CONSTREXIM 76
Phương hướng và mục tiêu của công ty trong hoạt động nhập khẩu 79
Biện pháp hoàn thiện hoạt động nhập khẩu của công ty CONSTREXIM 81
Hoàn thiện công tác nghiên cứu thị trường trong hoạt động nhập khẩu của công ty 81
1.1. Hoàn thiện nghiên cứu nhu cầu hàng nhập khẩu 81
1.2. Hoàn thiện nghiên cứu thị trường nhập khẩu 83
Hoàn thiện công tác giao dịch, đàm phán, ký kết hợp đồng 84
Hoàn thiện công tác xây dựng kế hoạch nhập khẩu hàng hoá 86
Hoàn thiện nghiệp vụ thực hiện hợp đồng nhập khẩu 88
Nâng cao nhận thức và khả năng vận dụng Marketing thương mại quốc tế vào hoạt động nhập khẩu 91
Đa dạng hoá phương thức nhập khẩu 92
Đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ 93
Một số kiến nghị đối với nhà nước 93
Đầu tư để phát triển ngành vận tải 94
Hỗ trợ về thông tin 94
Đào tạo cán bộ kỹ thuật , chuyên gia công nghệ 94
Hoàn thiện cơ chế quản lý xuất nhập khẩu 95
KẾT LUẬN 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO 97
Xác nhận của công ty
Nhận xét của giáo viên hướng dẫn
LỜI NÓI ĐẦU
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, xu hướng quan hệ hợp tác kinh tế giữa các nước ngày càng phát triển. Biểu hiện quan trọng và cốt lõi của mối quan hệ hợp tác kinh tế này chính là kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hoá và dịch vụ. Và dù là hoạt động kinh doanh xuất khẩu hay nhập khẩu, chúng đều có những vai trò riêng tác động mạnh tới quá trình phát triển của kinh tế nước nhà.
Có thể thấy rõ nhập khẩu tác động một cách trực tiếp, quyết định đến sản xuất và đời sống của nhân dân. Nhập khẩu tức là tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật- công nghệ tiên tiến, hiện đại cho sản xuất và cho các hàng hoá tiêu dùng mà trong nước hoặc chưa sản xuất được hoặc sản xuất chưa đáp ứng được nhu cầu. Nước ta hiện nay đang trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, vì vậy nhập khẩu lại càng đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam.
Trong quá trình thực tập, em đã tìm hiểu tình hình kinh doanh xuất nhập khẩu ở Công ty xây lắp, xuất nhập khẩu vật liệu và kỹ thuật xây dựng . Sau khi xem xét và đánh giá thực trạng hoạt động xuất nhập khẩu ( đặc biệt là hoạt động nhập khẩu ) của công ty trong mấy năm gần đây, bên cạnh những mặt được em thấy vẫn còn những mặt chưa được . Chẳng hạn như trong khi thị trường nhập khẩu của công ty có xu hướng tăng qua các năm, mặt hàng nhập khẩu ngày càng đa dạng hơn thì công tác nghiên cứu thị trường xác định mặt hàng cần nhập và tạo đầu ra cho hàng hoá nhập khẩu lại chưa được tổ chức làm cho công ty không khai thác được hết ưu thế của mình. Ngoài ra , còn có những hạn chế trong nghiệp vụ kinh doanh nhập khẩu, sự bất hợp lý trong việc phân bổ nguồn vốn cho hoạt động nhập khẩu của công ty, ...Để hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu của công ty đạt hiệu quả hơn, tương xứng với khả năng và nhiệm vụ thì yêu cầu cấp bách là phải nghiên cứu, khắc phục những mặt tồn tại hay nói cách khác là cần phải có những biện pháp để hoàn thiện hoạt động nhập khẩu. Đây cũng chính là lý do em chọn đề tài “ Biện pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện hoạt động nhập khẩu ở công ty xây lắp, xuất nhập khẩu vật liệu và kỹ thuật xây dựng (CONSTREXIM )”
Nội dung của luận văn gồm có:
Chương I- Cơ sở lý luận chung về hoạt động nhập khẩu và vấn đề hoàn thiện hoạt động nhập khẩu ở doanh nghiệp xuất nhập khẩu.
Chương II- Thực trạng hoạt động nhập khẩu tại Công ty xây lắp, xuất nhập khẩu vật liệu và kỹ thuật xây dựng (CONSTREXIM ) thời gian qua (1998-2000).
Chương III- Biện pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện hoạt động nhập khẩu ở Công ty CONSTREXIM .
Trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành đề tài, em đã nhận được sự hướng dẫn giúp đỡ tận tình của PGS-TS Nguyễn Duy Bột và thầy giáo Nguyễn Quang Huy cùng các cán bộ ở phòng kinh doanh nhập khẩu- Công ty xây lắp, xuất nhập khẩu vật liệu và kỹ thuật xây dựng. Em xin chân thành cảm ơn và rất mong nhận được những ý kiến đóng góp giúp em hoàn thiện kiến thức chuyên môn của mình.
Sinh viên
Bùi Thị Thanh Huyền
CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG NHẬP KHẨU
VÀ VẤN ĐỀ HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG NHẬP KHẨU
Ở DOANH NGHIỆP
I- THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ VÀ HOẠT ĐỘNG NHẬP KHẨU TRONG NỀN KINH TẾ QUỐC DÂN.
1- Khái niệm thương mại quốc tế .
Xuất hiện vào khoảng thế kỷ thứ 2 - 3 sau Công nguyên bằng con đường tơ lụa, hoạt động buôn bán quốc tế được khởi đầu bởi những lái buôn chở hàng từ Châu Á bằng lạc đà vượt qua sa mạc sang các nước Châu Âu và mua hàng hoá từ Châu Âu trở về Châu Á để bán. Từ những bước đầu tiên đó, theo năm tháng, hoạt động thương mại quốc tế ngày càng phát triển.
Ngày nay, thương mại quốc tế không đơn thuần chỉ mang ý nghĩa là buôn bán mà còn là sự phụ thuộc tất yếu giữa các quốc gia vào phân công lao động quốc tế. Thương mại quốc tế một mặt phải khai thác được mọi lợi thế tuyệt đối của đất nước phù hợp với xu thế phát triển và quan hệ kinh tế quốc tế. Mặt khác phải tính đến lợi thế tương đối có thể được theo quy luật chi phí cơ hội. Phải luôn tính toán cái có thể thu được so với cái phải bỏ ra khi tham gia vào thương mại quốc tế .
Khi mà sự phân công lao động và xã hội hoá sản xuất phát triển trên phạm vi toàn thế giới thì các quốc gia không thể phát triển kinh tế được nếu không mở rộng phạm vi buôn bán vượt ra ngoài phạm vi biên giới quốc gia. Vì từ sự đa dạng về điều kiện tự nhiên của sản xuất giữa các nước, một nước nên chuyên môn hoá sản xuất một số mặt hàng có lợi thế và nhập khẩu các mặt hàng khác từ nước ngoài mà sản xuất trong nước kém lợi thế hoặc chưa sản xuất được . Quá trình trao đổi này đem lại lợi Ých kinh tế lớn nhất cho tất cả các quốc gia. Như vậy, thương mại quốc tế là quá trình trao đổi hàng hoá và dịch vụ giữa các quốc gia dưới hình thức buôn bán nhằm mục đích kinh tế và lợi nhuận tối đa.
2- Vai trò của thương mại quốc tế đối với sự phát triển của nền kinh tế quốc dân.
Các nhà kinh tế học đã chỉ ra rằng quốc gia nào cũng như cá nhân không thể sống và lao động sản xuất riêng rẽ mà có được đầy đủ mọi thứ. Mỗi quốc gia muốn có một nền kinh tế phát triển, đáp ứng đầy đủ nhu cầu ngày càng cao của con người thì phải có mối quan hệ và hợp tác với các nước khác thông qua những hoạt động kinh tế xã hội - đó là thương mại quốc tế . Thương mại quốc tế là một tất yếu khách quan đối với sự phát triển kinh tế của mỗi quốc gia. Điều này thể hiện rất rõ qua các vai trò của nó.
- Trước hết, thương mại quốc tế mở rộng khả năng sản xuất và tiêu dùng của một nước thương mại quốc tế cho phép một nước tiêu dùng tất cả các mặt hàng với số lượng nhiều hơn mức có thể tiêu dùng với ranh giới của khả năng sản xuất trong nước khi thực hiện chế độ tự cung tự cấp, đóng cửa không buôn bán.
- Thương mại quốc tế làm cho cả hai bên tham gia cùng có lợi cả về kinh tế lẫn chính trị.
+ Về kinh tế, thương mại quốc tế đem lại nguồn thu nhập lớn cho mỗi quốc gia. Các quốc gia sẽ khai thác được cả lợi thế tuyệt đối lẫn lợi thế tương đối của mình. Với các quốc gia lớn mạnh thì ngoài việc thu ngoại tệ còn củng cố ngày càng vững vị trí vốn đã chắc chắn của mình trên thương trường. Với các quốc gia lạc hậu thì thương mại quốc tế tạo điều kiện cho họ tiếp cận được khoa học kỹ thuật tiến tiến học hỏi được phương thức quản lý mới, giải quyết công ăn việc làm cho người lao động,...
+ Về chính trị, hoạt động thương mại quốc tế giúp cho các quốc gia hiểu biết nhau hơn tăng cường các mối quan hệ khác. Kinh tế càng mạnh, chính trị càng vững.
- Thương mại quốc tế làm tăng sức cạnh tranh
Các quốc gia là hệ thống kinh tế phụ thuộc nhau và mẫu thuẫn nhau gay gắt vì chúng vừa có khuynh hướng bảo hộ lại vừa có khuynh hướng mở cửa. Để phát triển, các quốc gia phải tự nâng mình lên, sản phẩm sản xuất ra phải có chất lượng ngày càng cao mới đáp ứng được nhu cầu phong phú, đa dạng của con người. Vì thế, hoạt động thương mại quốc tế ngày càng gắn liền với cạnh tranh mà trung tâm là hướng vào hiệu quả sản xuất, chất lượng sản phẩm và thị hiếu tiêu dùng.
-Thương mại quốc tế thúc đẩy các mối quan hệ quốc tế phát triển.
Mỗi quốc gia khi tham gia vào thương mại quốc tế đều xuất phát từ mục đích lớn nhất là đem lại lợi Ých kinh tế cho đất nước. Để thương mại quốc tế có hiệu quả lâu dài các quốc gia phải tăng cường khả năng liên kết kinh tế tạo ra mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau ngày càng lớn. Các quan hệ kinh tế trên thế giới theo đó cũng phát triển và được mở rộng hơn giữa các quốc gia.
3- Tính tất yếu khách quan và vai trò của hoạt động nhập khẩu hàng hoá.
3.1. Sự cần thiết của hoạt động nhập khẩu.
Bất kỳ một nước nào, dù có khả năng lớn về tài nguyên lao động thì cũng không thể có đủ tài nguyên nguyên liệu phục vụ cho một nền sản xuất lớn đại công nghiệp, hiện đại và tiên tiến. Nếu chỉ đứng một cách độc lập tự khai thác tiềm năng của mình thì một nước khó có thể đạt được hiệu quả kinh tế cao. Thực tế cho thấy không một quốc gia nào, dù nghèo hay giàu tiềm năng về tài nguyên thiên nhiên, lại chỉ độc lập về tài nguyên của mình để phát triển kinh tế mà đều phải nhập khẩu nhiều nguyên liệu từ các nước khác. Do đó, với mỗi quốc gia để có nền sản xuất hiện đại và phát triển, sản xuất được đầy đủ mọi hàng hoá đáp ứng cho nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu thì cần phải nhập khẩu các nguyên liệu mà quốc gia đó không có hoặc không đáp ứng được cho sản phẩm chất lượng cao trong nền sản xuất hiện đại. Hơn nữa xuất phát từ điều kiện tài nguyên thiên nhiên và lao động, mỗi quốc gia đều có lợi thế so sánh riêng trong sản xuất một loại hàng hoá nhất định nào đó. Để khai thác lợi thế so sánh của mỗi quốc gia thì việc tham gia vào phân công lao động bằng cách tiến hành chuyên môn hoá sản xuất những mặt hàng cụ thể mà nước đó có lợi thế là điều kiện quan trọng.
Muốn khai thác có hiệu quả tiềm năng của mỗi nước cần phải có khoa học công nghệ tiến tiến. Để có được yếu tố này có thể sử dụng hai phương pháp : Tự nghiên cứu hoặc nhập khẩu kỹ thuật công nghệ tiến tiến. Đối với một nước như nước ta là một nước nghèo, lạc hậu về kỹ thuật, khoa học còn yếu kém việc nhập khẩu máy móc công nghệ hiện đại là hết sức cần thiết. Kết hợp nguồn lực sẵn có trong nước với tận dụng tất cả hiệu quả của các thành tựu kinh tế, khoa học kỹ thuật công nghệ trên thế giới để công nghiệp hoá đất nước. Việc nhập khẩu máy móc công nghệ mới cho phép ta vừa có những kỹ thuật công nghệ hiện đại trong một thời gian ngắn mà không cần đầu tư, bỏ qua được thời gian dài nghiên cứu và vừa có thể tiết kiệm tiền bạc. Tuy nhiên, do điều kiện sản xuất xã hội mà việc nhập khẩu kỹ thuật công nghệ cần nghiên cứu sao cho phù hợp với điều kiện thực tiễn trong nước, cần xác định rõ đối với ngành nghề nào thì nhập khẩu kỹ thuật tiên tiến hiện đại và ngành nghề nào cần tự nghiên cứu để đảm bảo hiệu quả kinh tế cho đất nước.
Nhu cầu con người luôn vươn tới hoàn thiện cơ cấu chuyên dùng theo hướng hiện đại nên hàng hoá ngày càng phải đảm bảo chất lượng cao hơn, tiện lợi hơn. Để đáp ứng nhu cầu đó của con người, một nước không thể chỉ dựa vào hàng hoá sản xuất trong nước mà còn phải tiếp tục nhập khẩu hàng hoá các nước khác. Khi nhà sản xuất trong nước không nỗ lực trong việc tạo ra những sản phẩm có chất lượng tốt hơn và những sản phẩm mới, việc nhập khẩu sẽ tạo sự cạnh tranh giữa hàng nhập khẩu với hàng sản xuất trong nước. Lúc này, các doanh nghiệp trong nước hoặc sẽ phá sản hoặc sẽ tự cải tiến nâng cao chất lượng sản phẩm để có chỗ đứng trên thị trường. Do đó để nâng cao trình độ sản xuất trong nước cần phải nhập khẩu hàng hoá tạo sự cạnh tranh
giữa hàng hoá nhập khẩu với hàng hoá sản xuất trong nước, có như vậy mới thúc đẩy các doanh nghiệp sản xuất trong nước luôn nghiên cứu đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, làm cho nền sản xuất ngày càng tiên tiến, hiện đại. Trong một thời gian dài nước ta và các nước XHCN xây dùng cho mình một nền kinh tế đóng, phát triển kinh tế chỉ dựa vào tiềm lực trong nước là chủ yếu nên dẫn đến nền kinh tế nghèo nàn lạc hậu kém xa so vơí các nước phương Tây thực hiện nền kinh tế mở, giao lưu thương mại rộng rãi. Như vậy, có thể khẳng định nơi nào thương mại quốc tế hoạt động mạnh thì nơi đó giàu có và kinh tế phát triển. Thương mại quốc tế nói chung và hoạt động nhập khẩu nói riêng là sự cần thiết khách quan để tạo ra một nền kinh tế cho mỗi quốc gia.
3.2. Vai trò của hoạt động nhập khẩu
Nhập khẩu là mét trong hai nghiệp vụ cấu thành nghiệp vụ ngoại thương xuất nhập khẩu, là một mặt không thể tách rời của thương mại quốc tế. Nhập khẩu có thể hiểu là việc mua hàng hoá, dịch vụ từ nước ngoài phục vụ cho nhu cầu sản xuất và tiêu dùng trong nước nhằm mục đích kinh tế tối đa. Nhập khẩu thể hiện sự gắn bó giữa nền kinh tế quốc dân với nền kinh tế thế giới.
Nhập khẩu tác động một cách trực tiếp và quyết định đến nền sản xuất và đời sống. Nhập khẩu là để tăng cường sơ sở vật chất, kỹ thuật, công nghệ tiến tiến hiện đại cho sản xuất và các loại hàng hoá cho tiêu dùng mà trong nước không sản xuất được hoặc sản xuất không hiệu quả.
Vai trò của hoạt động nhập khẩu thể hiện qua một vài điểm cụ thể sau:
-Nhập khẩu đảm bảo đầu vào cho sản xuất. Nhập khẩu là điều kiện tiền đề của quá trình tái sản xuất mở rộng, làm cho quá trình này liên tục và hiệu quả. Nhập khẩu cho phép khai thác tiềm năng thế mạnh của đất nước vào việc phát triển kinh tế. Thông qua nhập khẩu hàng hoá tiêu dùng được kích thích, tiêu dùng trong nước phát triển kịp với tiến trình chung của nhân loại. Trên cơ sở đó, nền sản xuất xã hội được đẩy mạnh hơn, đời sống nhân dân được nâng cao do được cung cấp đầy đủ hàng hoá, dịch vụ tốt, nâng cao hiệu quả sản xuất tiêu dùng.
- Nhập khẩu làm đa dạng hoá mặt hàng về chủng loại, quy cách cho phép thoả mãn nhu cầu cao hơn nhu cầu trong nước.
- Nhập khẩu tranh thủ khai thác tiềm năng về hàng hoá, vốn công nghệ của các nước và các khu vực trên thế giới phù hợp với hoàn cảnh nước ta. - Nhập khẩu là hình thức đã chuyển giao công nghệ do đó tạo ra sự phát triÓn vượt bậc của nền sản xuất xã hội, tiết kiệm chi phí và thời gian tạo sự đồng đều về trình độ phát triển trong xã hội. Nhập khẩu thúc đẩy xuất khẩu để tạo ra một chỉnh thể hoàn thiện trong quá trình kinh doanh.
- Nhập khẩu tạo ra sự cạnh tranh của hàng hoá nội và ngoại tức là tạo động lực buộc các nhà sản xuất trong nước phải không ngừng nỗ lực vươn lên.
- Nhập khẩu xoá bỏ tình trạng độc quyền, phá vỡ triệt để nền kinh tế đóng tự cung tư cấp.
- Nhập khẩu thúc đẩy nhanh quá trình xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước.
-Nhập khẩu là cầu nối thông suốt nền kinh tế trong và ngoài nước với nhau, tạo điều kiện cho phân công lao động và hợp tác quốc tế, phát huy được lợi thế so sánh của đất nước trên cơ sở chuyên môn hoá.
Trong đó, vai trò của hoạt động nhập khẩu đối với doanh nghiệp nói chung và đối với doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng nói riêng là rất quan trọng. Nước ta đang trong quá trình đổi mới và xây dựng đất nước, rất nhiều công trình và hạng mục công trình công nghiệp cũng như dân dụng đang được xây dựng. Hoạt động xây dựng ngày càng phát triển đã làm cho nhu cầu về vật liệu xây dựng, trang thiết bị nội thất không ngừng tăng lên. Cùng với công nghiệp hoá hiện đại hoá là sự xuất hiện các khu chế xuất, khu công nghiệp tập trung .Việt Nam dần trở thành một trong những nơi thu hút nhiều vốn đầu tư nưóc ngoài, đó là lý do chủ yếu giải thích cho việc ngành xây dựng ngày càng có nhiều công trình được ký kết. Khi mà hiện nay ngành sản xuất công nghiệp trong nước chưa phát triển máy móc thiết bị và nguyên vật liệu xây dùng trong nước không đáp ứng được nhu cầu, đặc biệt là các công trình lớn đòi hỏi phải sử dụng máy móc kỹ thuật hiện đại trong thi công xây lắp và nguyên vật liệu chất lượng cao mới đảm bảo an toàn. Vì vậy các doanh nghiệp xây dựng phải nhập khẩu máy móc thiết bị và nguyên vật liệu của nước ngoài nhằm đảm bảo cho sản xuất và xây lắp là một phần tất yếu.
4- Các hình thức hoạt động nhập khẩu .
- Hoạt động kinh doanh nhập khẩu chỉ được tiến hành ở các doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu trực tiếp song trên thực tế, do tác động của nhiều điều kiện khách quan đã tạo ra nhiều hình thức nhập khẩu khác nhau.
4.1. Nhập khẩu tự doanh
* Khái niệm
Hoạt động nhập khẩu tự doanh là hình thức nhập khẩu độc lập của một doanh nghiệp xuất nhập khẩu trên cơ sở nghiên cứu kỹ thị trường trong và ngoài nước, tính toán đầy đủ các chi phí đảm bảo kinh doanh có lãi, đúng phương hướng, chính sách pháp luật của Nhà nước cũng như quốc tế.
* Đặc điểm
- Trong hoạt động nhập khẩu tự doanh, doanh nghiệp hoàn toàn nắm quyền chủ động và phải tự tiến hành các nghiệp vụ c