Luận văn Đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH HẠC THÔNG CUNG ĐẨY MẠNH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐỊNH HÓA, TỈNH THÁI NGUYÊN LUẬN VĂN THẠC SỸ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH : QUẢN LÝ KINH TẾ THÁI NGUYÊN –2020 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH HẠC THÔNG CUNG ĐẨY MẠNH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐỊNH HÓA, TỈNH THÁI NGUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ Mã số: 8.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SỸ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Trần Nhuận Kiên THÁI NGUYÊN –2020 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân và không sao chép các công trình nghiên cứu của người khác để làm sản phẩm của riêng mình. Các số liệu có nguồn gốc rõ ràng, tuân thủ đúng nguyên tắc và kết quả trình bày trong luận văn được thu thập trong quá trình nghiên cứu là trung thực chưa từng được ai công bố trước đây. Tác giả hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính xác thực và nguyên bản của luận văn. Thái Nguyên, ngày tháng năm 2020 Học viên Hạc Thông Cung ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn này, trước tiên tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh Thái Nguyên, các thầy cô giáo đã trực tiếp truyền thụ, trang bị cho tôi những kiến thức cơ bản và những định hướng đúng đắn trong học tập và tu dưỡng đạo đức, tạo tiền đề tốt để tôi học tập và nghiên cứu. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Trần Nhuận Kiên đã dành nhiều thời gian và tâm huyết, tận tình hướng dẫn chỉ bảo cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài. Tôi xin chân thành cảm ơn UBND huyện Định Hóa, Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới huyện Định Hóa đã cung cấp những thông tin cần thiết và giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài. Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân và bạn bè đã quan tâm giúp đỡ, động viên và tạo điều kiện cho tôi trong học tập, tiến hành nghiên cứu và hoàn thành đề tài này. Xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, ngày tháng năm 2020 Học viên Hạc Thông Cung iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii MỤC LỤC ........................................................................................................... iii DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................ vi DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ ...................................................................... vii DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT ...................................................... viii PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1 1. Tính cấp thiết của đề tài .................................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ..................................................................... 3 4. Đóng góp của luận văn ...................................................................................... 4 5. Kết cấu của đề tài .............................................................................................. 4 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI .......................................................................................................... 5 1.1. Cơ sở lý luận về xây dựng nông thôn mới ..................................................... 5 1.1.1. Khái quát về nông thôn ............................................................................... 5 1.1.2. Khái quát về xây dựng nông thôn mới ........................................................ 8 1.1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến xây dựng nông thôn mới ................................ 21 1.2. Cơ sở thực tiễn về xây dựng nông thôn mới ................................................ 23 1.2.1. Kinh nghiệm xây dựng nông thôn mới ở một số địa phương trong nước 23 1.2.2. Bài học kinh nghiệm đối với huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ........... 29 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................ 31 2.1. Câu hỏi nghiên cứu ...................................................................................... 31 2.2. Phương pháp nghiêncứu ............................................................................... 31 2.2.1. Phương pháp thu thậpdữ liệu .................................................................... 31 2.2.2. Phương pháp tổng hợp dữ liệu .................................................................. 32 2.2.3. Phương pháp phân tích dữ liệu.................................................................. 32 iv 2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................. 33 Chương3: THỰC TRẠNG XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐỊNH HÓA,TỈNH THÁI NGUYÊN ...................................... 35 3.1. Giới thiệu chung về huyệnĐịnh Hóa, tỉnh Thái Nguyên ............................. 35 3.1.1. Điều kiện tự nhiên ..................................................................................... 35 3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội .......................................................................... 39 3.1.3. Thuận lợi, khó khăn về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến xây dựng nông thôn mới tại huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ...................... 43 3.2. Thực trạng xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ................................................................................................................ 45 3.2.1. Thành lập Ban Chỉ đạo và bộ phận giúp việc Ban Chỉ đạo ...................... 45 3.2.2. Ban hành và tuyên truyền các chính sách về xây dựng nông thôn mới .... 51 3.2.3. Nâng cao chất lượng đội ngũ xây dựng nông thôn mới ............................ 58 3.2.4.Huy động nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới ................................... 60 3.2.5. Kiểm tra, giám sát hoạt động xây dựng nông thôn mới ............................ 64 3.2.6.Đánh giá kết quả thực hiện xây dựng nông thôn mới ................................ 65 3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đếnxây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ........................................................................................ 74 3.4. Đánh giá chung về công tác xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ............................................................................... 77 3.4.1. Những kết quả đạt được ............................................................................ 77 3.4.2. Một số hạn chế và nguyên nhân của hạn chế ............................................ 79 Chương 4: GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNHXÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐỊNH HÓA,TỈNH THÁI NGUYÊN .................. 82 4.1. Quan điểm, mục tiêuxây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên đến năm 2025 ......................................................................... 82 4.1.1. Quan điểmxây dựng nông thôn mới đến năm 2025 .................................. 82 4.1.2. Mục tiêu xây dựng nông thôn mới đến năm 2025 .................................... 83 v 4.2. Giải pháp đẩy mạnhxây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyênđến năm 2025 .......................................................................... 84 4.2.1. Nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạocác cấp ............................ 84 4.2.2.Đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động, nâng cao nhận thức của người dân ....................................................................................................................... 86 4.2.3. Đa dạng hóa các nguồn lực xây dựng nông thôn mới ............................... 87 4.2.4. Đẩy mạnh phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp và nâng cao hiệu quả kinh tế hợp tác trong nông nghiệp ........................................ 89 4.2.5. Tập trung thực hiện các tiêu chí khó đạt được trong Bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới ..................................................................................................... 90 4.2.6. Một số giải pháp khác ............................................................................... 92 KẾT LUẬN ........................................................................................................ 94 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 96 vi DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 3.1: Hiện trạng sử dụng đất huyện Định Hóa năm 2019 ........................... 37 Bảng 3.2: Tổng hợp các văn bản triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2019 ................................................. 54 Bảng 3.3. Tổng hợp công tác tuyên truyền xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2019 ........................................................................................... 56 Bảng 3.4. Tổng hợp công tác đào tạo, tập huấn xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2019................................................................................... 59 Bảng 3.5: Kết quả huy động nguồn lực xây dựngnông thôn mới giai đoạn 2016- 2019 ..................................................................................................... 60 Bảng 3.6. Kết quả thực hiện xây dựng nông thôn mới huyện Định Hóa xét theo nhóm tiêu chí ....................................................................................... 65 Bảng 3.7. Kết quả thực hiện xây dựng nông thôn mới huyện Định Hóa xét theo tiêu chí ................................................................................................. 68 Bảng 3.8. Kết quả thực hiện xây dựng nông thôn mới huyện Định Hóa xét theo địa bàn các xã ...................................................................................... 73 vii DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Sơ đồ 1.1: Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới từ trung ương đến cơ sở ........ 17 Sơ đồ3.1: Tổ chức bộ máy xây dựng nông thôn mới ở huyện Định Hóa ........... 45 Biểu đồ 3.1: Cơ cấucác văn bản triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2019 ................................................. 55 Biểu đồ 3.2: Quy môhuy động nguồn lực xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2019 ........................................................................................... 62 Biểu đồ3.3:Cơ cấu huy động nguồn lực xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2019 ........................................................................................... 63 viii DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT STT DẠNG VIẾT TẮT DẠNG ĐẦY ĐỦ 1 ATK An toàn khu 2 BNNPTNT Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 3 CP Chính phủ 4 CT Chính trị 5 ĐVT Đơn vị tính 6 HĐND Hội đồng nhân dân 7 KQ Kết quả 8 MT Môi trường 9 MTQG Mục tiêu quốc gia 10 NQ Nghị quyết 11 NĐ Nghị định 12 NTM Nông thôn mới 13 PL Pháp luật 14 QĐ Quyết định 15 SX Sản xuất 16 TT Thông tư 17 TTg Thủ tướng Chính phủ 18 TW Trung ương 19 UBND Ủy ban nhân dân