Luận văn Giải pháp hoàn thiện hoạt động hỗ trợ tín dụng của Thành phố Hồ Chí Minh cho người dân nông thôn tại huyện Củ Chi

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------------------- NGUYỄN BẮC HẢI GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ TÍN DỤNG CỦA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH CHO NGƯỜI DÂN NÔNG THÔN TẠI HUYỆN CỦ CHI LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số ngành : 60340102 TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 03 năm 2018 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------------------- NGUYỄN BẮC HẢI GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ TÍN DỤNG CỦA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH CHO NGƯỜI DÂN NÔNG THÔN TẠI HUYỆN CỦ CHI LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số ngành : 60340102 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS TS. NGUYỄN ĐÌNH LUẬN TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 03 năm 2018 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS TS. NGUYỄN ĐÌNH LUẬN Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP. HCM ngày 15 tháng 4 năm 2018 Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị của Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn Thạc sĩ) TT Họ và tên Chức danh Hội đồng 1 TS. Trương Quang Dũng Chủ tịch 2 TS. Hà Quang Dũng Phản biện 1 3 TS. Mai Thanh Loan Phản biện 2 4 PGS.TS Dương Cao Thái Nguyên Ủy viên 5 TS. Nguyễn Hải Quang Ủy viên, Thư ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã được sửa chữa (nếu có). Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn TS. Trương Quang Dũng TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM VIỆN ĐÀO TẠO SAU ĐẠI HỌC Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày.. tháng .. năm 2018 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: Nguyễn Bắc Hải, Giới tính: Nam Ngày, tháng, năm sinh: 13/3/1985 Nơi sinh: Thành phố Hồ Chí Minh Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh MSHV: 1641820023 I- Tên đề tài: Giải pháp hoàn thiện hoạt động hỗ trợ tín dụng của thành phố Hồ Chí Minh cho người dân nông thôn tại huyện Củ Chi II- Nhiệm vụ và nội dung: Giới thiệu một số khái niệm về thu nhập, nông nghiệp, nông thôn, nông dân Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến thu nhập của người dân tại huyện Củ Chi bằng phương pháp khảo sát điều tra mẫu các hộ sản xuất nông nghiệp; từ đó đánh giá mặt được, mặt hạn chế của chính sách hỗ trợ tín dụng để đưa ra giải pháp hoàn thiện chính sách nhằm nâng cao thu nhập của người dân nông thôn ngoại thành nói chung và huyện Củ Chi nói riêng. Trong đó, chú trọng đến tiêu chí thu nhập với mục tiêu đến năm 2020, huyện Củ Chi đạt chuẩn huyện nông thôn mới của Thành phố và đạt chỉ tiêu của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Củ Chi lần thứ XI, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ X. III- Ngày giao nhiệm vụ: 09/10/2017. IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 30/3/2018. V- Người hướng dẫn: PGS TS. NGUYỄN ĐÌNH LUẬN CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH (Họ tên và chữ ký) (Họ tên và chữ ký) PGS TS. Nguyễn Đình Luận i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn thạc sĩ kinh tế: Giải pháp hoàn thiện hoạt động hỗ trợ tín dụng của thành phố Hồ Chí Minh cho ngƣời dân nông thôn tại huyện Củ Chi là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc. Học viên thực hiện Luận văn Nguyễn Bắc Hải ii LỜI CẢM ƠN Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các Thầy, Cô khoa Đào tạo sau đại học, Ban Lãnh đạo trƣờng Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo môi trƣờng học tập thân thiện và hiện đại cho tôi, giúp tôi tiếp cận nền tảng tri thức khoa học kinh tế. Xin cảm ơn Tôi xin gửi lời cảm ơn đến tập thể Ban Lãnh đạo và cán bộ Ủy ban nhân dân Huyện Củ Chi (Phòng kinh tế huyện), Ủy ban nhân dân các xã trên địa bàn huyện và Chi cục Phát triển nông thôn – Sở Nông nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện để tôi tiếp cận bộ số liệu, hỗ trợ nhiệt tình trong quá trình khảo sát số liệu của đề tài. Đặc biệt, xin bày tỏ lòng kính trọng đến Ông Thái Quốc Dân, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Chƣơng trình xây dựng nông thôn mới thành phố, PGS TS. Nguyễn Đình Luận – Ngƣời thầy tâm huyết đã tận tình hƣớng dẫn, dành nhiều thời gian để định hƣớng và chỉ bảo tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài; Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn cha mẹ, anh chị trong gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã luôn sát cánh hỗ trợ, động viên và đã cho tôi những lời khuyên quý báu để tôi có thể toàn tâm, toàn ý cho công việc nghiên cứu này. Học viên thực hiện Luận văn iii TÓM TẮT Đề tài nghiên cứu: Giải pháp hoàn thiện hoạt động hỗ trợ tín dụng của thành phố Hồ Chí Minh cho ngƣời dân nông thôn tại huyện Củ Chi đƣợc thực hiện nhằm xác định các yếu tố ảnh hƣởng làm gia tăng thu nhập trong nông nghiệp của ngƣời dân vùng nông thôn huyện Củ Chi. Từ đó, đề xuất các giải pháp hoàn thiện hỗ trợ tín dụng nhằm nâng cao năng suất lao động, năng suất cây trồng, vật nuôi nhằm nâng cao thu nhập trong nông nghiệp của ngƣời dân vùng nông thôn. Dựa trên phƣơng pháp khác biệt trong khác biệt và các nghiên cứu trƣớc đề tài đã xác định các yếu tố ảnh hƣởng đến thu nhập trong nông nghiệp của ngƣời dân vùng nông thôn. Trên cơ sở 92 hộ gia đình đƣợc khảo sát trên địa bàn Củ Chi, số liệu thu thập tại Chi cục Phát triển nông thôn – Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phòng Kinh tế huyện - Ủy ban nhân dân huyện Củ Chi tại 02 thời điểm năm 2014 và năm 2016 với 184 quan sát xác định cho thấy 6 trong tổng số 12 yếu tố của mô hình có ảnh hƣởng đến thu nhập trong nông nghiệp của ngƣời dân vùng nông thôn đã đƣợc kiểm định đủ điều kiện: (1) Vay vốn, (2) Tƣơng tác, (3) Đào tạo tập huấn, (4) Khoa học công nghệ, (5) Lƣợng vốn vay, (6) Đối tƣợng sản xuất. Đây là những yếu tố không thể thiếu có tác động đến thu nhập trong nông nghiệp của ngƣời dân vùng nông thôn Thành phố nói chung và huyện Củ Chi nói riêng. Từ kết quả nghiên cứu, đề tài đƣa ra những giải pháp nhằm nâng cao thu nhập trong nông nghiệp của ngƣời dân vùng nông thôn. Kết quả và giải pháp nghiên cứu sẽ giúp ích cho công tác tham mƣu điều chỉnh, bổ sung chính sách, bổ sung những giải pháp hoạt động hỗ trợ tín dụng hiện hành giúp cho ngƣời dân vùng nông thôn gia tăng năng suất lao động, năng suất cây trồng vật nuôi từ đó nâng cao thu nhập trong nông nghiệp theo ý chí, nguyện vọng của ngƣời làm chính sách. iv ABSTRACT The study offers a solution to improve the credit support of Ho Chi Minh City for rural people in Cu Chi District, and determines factors which effect to the increase of agricultural income in rural areas Cu Chi. Then, proposing solutions to improve the labor productivity, crop yield, livestock productivity to increase the Cu Chi farmers’s agricultural income. Based on differential methodology and case studies, the study determines factors which effect to the agricultural income of rural people. Based on 92 households surveyed in Cu Chi area, data collected at Department of Rural Development - Department of Agriculture and Rural Development, District Economic Department - People's Committee of Cu Chi District at 02 points the year 2014 and 2016 with 184 observations which identifying 6 of the 12 components of the model affecting the agricultural income of rural people has been validated: (1) Loans, (2) Interaction, (3) Training, (4) Science and Technology, (5) Loan amount, (6) Production object. These are indispensable factors affecting the agricultural income of farmers in Ho Chi Minh City’s rural areas in general and Cu Chi district in particular. From the research result, the study will propose solutions to increase the agricultural income of rural people. Results and research solution will be helpful to advise to adjust, additional policy, additional solution to improve the credit support to improve the labor productivity, crop yield, livestock productivity to increase the agricultural income of rural people. v MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................i LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................ii TÓM TẮT ............................................................................................................iii ABSTACT ............................................................................................................iv MỤC LỤC ............................................................................................................v DANH MỤC VIẾT TẮT .....................................................................................vi DANH MỤC CÁC BẢNG ...................................................................................ix DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ..............................................................................x DANH MỤC HÌNH .............................................................................................xi 1. Giới thiệu ......................................................................................................... 1 1.1 Đặt vấn đề .................................................................................................... 1 1.2 lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1 1.3 Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................... 2 1.3.1 Mục tiêu chung ..................................................................................... 2 1.3.2 Mục tiêu cụ thể ..................................................................................... 2 1.3.3 Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................... 3 1.4 Phƣơng pháp nghiên cứu ............................................................................. 3 1.5 Đối tƣợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu ............................................. 4 1.5.1 Đối tƣợng nghiên cứu ........................................................................... 4 1.5.2 Phạm vi nghiên cứu .............................................................................. 4 1.5.3 Giới hạn của đề tài ................................................................................ 4 1.6 Bố cục dự kiến của luận văn .......................................................................... 5 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG VÀ HOẠT ĐỘNG HỖ 6 TRỢ TÍN DỤNG .................................................................................................. 1.1 Các khái niệm............................................................................................... 6 1.2 Các lý thuyết về thị trƣờng tín dụng nông thôn ...........................................1 2 1.3. Hoạt động hỗ trợ tín dụng ...........................................................................19 1.4. Các nhân tố ảnh hƣởng tới thu nhập hộ gia đình ........................................24 1.4 Giới thiệu về chính sách hỗ trợ tín dụng cho chuyển dịch cơ cấu nông 23 vi nghiệp của thành phố Hồ Chí Minh ..................................................................... 1.5 Một số nghiên cứu trƣớc đây .......................................................................27 Tóm tắt Chƣơng 1 ................................................................................................3 0 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ TÍN DỤNG 31 CỦA THÀNH PHỐ CHO NGƢỜI DÂN NÔNG THÔN TẠI HUYỆN CỦ CHI ....................................................................................................................... 2.1 Tổng quan về huyện Củ Chi – TP.HCM .....................................................3 1 2.1.1 Tổng quan về điều kiện tự nhiên ............................................................3 1 2.1.2 Tổng quản về kinh tế - xã hội .................................................................3 3 2.2 Thực trạng về hoạt động hỗ trợ tín dụng của thành phố Hồ Chí Minh 36 cho ngƣời dân nông thôn tại huyện Củ Chi ......................................................... 2.2.1 Thực trạng về hoạt động hỗ trợ tín dụng của thành phố Hồ Chí 36 Minh cho ngƣời dân nông thôn tại huyện Củ Chi ................................................ 2.2.1.1 Hoạt động hỗ trợ tín dụng cho chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp ....3 6 2.2.1.2 Quy trình phê duyệt phƣơng án hỗ trợ tín dụng ..............................37 2.2.1.3 Tình hình phê duyệt phƣơng an hỗ trợ tín dụng ..............................3 8 2.2.2 Phân tích các yếu tố liên quan đến đặc trƣng của lao động chính hộ 38 gia đình ................................................................................................................. 2.2.3 Phân tích các yếu tố liên quan đến đặc trƣng của hộ gia đình ................41 2.2.4 Phân tích các yếu tố liên quan đến đặc trƣng sản xuất và nhu cầu 43 vay vốn hộ ............................................................................................................ 2.2.5 Phân tích khác biệt thu nhập giữa các nhóm hộ gia đình .......................47 2.3. Đánh giá về hoạt động hỗ trợ tín dụng của thành phố Hồ Chí Minh 50 cho ngƣời dân nông thôn tại huyện Củ Chi ......................................................... 2.3.1 Điểm mạnh ..............................................................................................5 0 2.3.2. Điểm yếu ................................................................................................53 Tóm tắt Chƣơng 2 ................................................................................................55 CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ TÍN 56 DỤNG CỦA THÀNH PHỐ ĐỂ NÂNG CAO THU NHẬP CHO NGƢỜI DÂN NÔNG THÔN TẠI HUYỆN CỦ CHI .......................................................