Luận văn Kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG-GNBV qua Kho bạc huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH ĐOÀN TUẤN VŨ KIỂM SOÁT CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRONG CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA GIẢM NGHÈO BỀN VỮNG QUA KHO BẠC HUYỆN SI MA CAI TỈNH LÀO CAI LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ THÁI NGUYÊN, 2020 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH ĐOÀN TUẤN VŨ KIỂM SOÁT CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRONG CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA GIẢM NGHÈO BỀN VỮNG QUA KHO BẠC HUYỆN SI MA CAI TỈNH LÀO CAI NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ Mã số: 8.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Người hướng dẫn khoa học: TS. Trần Thị Nhung THÁI NGUYÊN, 2020 i LỜI CAM ĐOAN Tác giả xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân tác giả. Các số liệu, kết quả đã nêu trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng, trung thực và chưa được dùng để bảo vệ một học vị nào khác. Các thông tin, trích dẫn trong luận văn đều đã được ghi rõ nguồn gốc. Thái Nguyên, tháng 01 năm 2020 Tác giả luận văn Đoàn Tuấn Vũ ii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài: “Kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG-GNBV qua Kho bạc huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai”, tác giả đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ, động viên của nhiều cá nhân và tập thể. Tác giả xin được bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân và tập thể đã tạo điều kiện giúp đỡ tác giả trong học tập và nghiên cứu. Tác giả xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo, các khoa, văn phòng của trường Đại học Kinh tế & QTKD đã tạo điều kiện giúp đỡ về mọi mặt trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn này. Tác giả xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giảng viên hướng dẫn TS. Trần Thị Nhung. Trong quá trình thực hiện đề tài, tác giả còn được sự giúp đỡ và cộng tác của các cô chú, anh chị em và bạn bè, tác giả xin chân thành cảm ơn. Thêm nữa, tác giả cũng muốn gửi lời cảm ơn chân thành tới bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã tạo điều kiện mọi mặt để tác giả hoàn thành nghiên cứu này. Tác giả xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ quý báu đó. Thái Nguyên, tháng 01 năm 2020 Tác giả luận văn Đoàn Tuấn Vũ iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii MỤC LỤC ................................................................................................................ iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .................................................................................. vii DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................... viii DANH MỤC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ ............................................................................. ix MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài .......................................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu đề tài ...................................................................................... 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 3 4. Đóng góp của luận văn ............................................................................................ 3 5. Kết cấu của luận văn ............................................................................................... 4 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ KIỂM SOÁT CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRONG CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA GIẢM NGHÈO BỀN VỮNG ........................................................................... 5 1.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về kiểm soát chi ngân sách nhà nước trong chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững ............................................................ 5 1.1.1. Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững .................................... 5 1.1.2. Kiểm soát chi ngân sách nhà nước trong chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững qua kho bạc nhà nước ....................................................................... 9 1.2. Kinh nghiệm thực tiễn và bài học kinh nghiệm về kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG-GNBV ..................................................................................... 30 1.2.1. Kinh nghiệm kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG-GNBV tại một số địa phương trong nước .......................................................................................... 30 1.2.2. Bài học kinh nghiệm kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG-GNBV36 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................. 37 2.1. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................ 37 2.2. Phương pháp thu thập thông tin ......................................................................... 37 2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin thứ cấp ......................................................... 37 iv 2.2.2. Phương pháp thu thập thông tin sơ cấp ........................................................... 38 2.3. Phương pháp tổng hợp thông tin ........................................................................ 40 2.3.1. Phương pháp phân tổ thống kê ........................................................................ 40 2.3.2. Phương pháp bảng thống kê ............................................................................ 40 2.4. Phương pháp phân tích thông tin ....................................................................... 41 2.4.1. Phương pháp so sánh ....................................................................................... 41 2.4.2. Phương pháp thống kê mô tả ........................................................................... 41 2.5. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ............................................................................. 41 2.5.1. Chỉ tiêu phản ánh điều kiện kinh tế, xã hội huyện .......................................... 41 2.5.2. Chỉ tiêu phản ánh kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG-GNBV . 42 CHƯƠNG 3 THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRONG CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA GIẢM NGHÈO BỀN VỮNG QUA KHO BẠC HUYỆN SI MA CAI TỈNH LÀO CAI ....................... 46 3.1. Khái quát về Kho bạc Nhà nước huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai ....................... 46 3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển ...................................................................... 46 3.1.2. Cơ cấu tổ chức và chức năng, nhiệm vụ ......................................................... 46 3.1.3. Một số kết quả đã đạt được của KBNN huyện Si Ma Cai .............................. 50 3.1.4. Đặc điểm của địa bàn nghiên cứu có ảnh hưởng đến công tác kiểm soát chi của KBNN huyện Si Ma Cai ..................................................................................... 55 3.2. Thực trạng kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG-GNBV qua Kho bạc huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai ............................................................................ 59 3.2.1. Chương trình MTQG-GNBV tại huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai giai đoạn 2016-2020.................................................................................................................. 59 3.2.2. Nội dung kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG-GNBV qua Kho bạc huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai ............................................................................ 65 3.2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG- GNBV qua Kho bạc huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai ................................................. 87 3.3. Đánh giá công tác kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG-GNBV qua Kho bạc huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai .................................................................... 93 3.3.1. Kết quả đạt được ............................................................................................. 93 v 3.3.2. Hạn chế ............................................................................................................ 95 3.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế .................................................................... 96 CHƯƠNG 4 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRONG CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA GIẢM NGHÈO BỀN VỮNG QUA KHO BẠC HUYỆN SI MA CAI TỈNH LÀO CAI .................................................................................................................. 99 4.1. Định hướng và mục tiêu kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG- GNBV qua Kho bạc huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai ................................................. 99 4.1.1. Định hướng...................................................................................................... 99 4.1.2. Mục tiêu kiểm soát chi .................................................................................. 101 4.2. Đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG-GNBV qua Kho bạc huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai .................................. 102 4.2.1. Hoàn thiện quy trình kiểm soát chi NSNN trong chương trình MTQG-GNBV qua Kho bạc huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai ........................................................... 102 4.2.2. Hoàn thiện mô hình giao dịch một cửa trong kiểm soát chi chương trình MTQG GNBV từ NSNN của KBNN huyện Si Ma Cai ......................................... 105 4.2.3. Nâng cao hiệu quả việc sử dụng các phương pháp kiểm soát chi ................. 106 4.2.4. Hoàn thiện nội dung kiểm soát ..................................................................... 108 4.2.5. Nâng cao năng lực, chất lượng của đội ngũ cán bộ KBNN .......................... 110 4.2.6. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào nghiệp vụ kiểm soát chi .... 111 4.2.7. Một số các giải pháp hỗ trợ khác .................................................................. 113 4.3. Kiến nghị .......................................................................................................... 113 4.3.1. Đối với chính phủ .......................................................................................... 113 4.3.2. Kiến nghị đối với Bộ Tài chính ..................................................................... 115 4.3.3. Kiến nghị đối với KBNN tỉnh Lào Cai ......................................................... 116 4.3.4. Đối với UBND huyện Si Ma Cai .................................................................. 117 4.3.5. Kiến nghị với chủ đầu tư, đơn vị tư vấn nhà thầu ......................................... 118 KẾT LUẬN ............................................................................................................ 119 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................. 121 PHỤ LỤC 1A ......................................................................................................... 123 vi PHỤ LỤC 1B ......................................................................................................... 126 PHỤ LỤC 1C ......................................................................................................... 128 PHỤ LỤC 1D ......................................................................................................... 131 PHỤ LỤC 2 ............................................................................................................ 133 vii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ST CHỮ VIẾT TẮT NGHĨA ĐẦY ĐỦ TIẾNG VIỆT T 1 MTQG-GNBV Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững 2 NSNN Ngân sách Nhà nước 3 QLNN Quản lý nhà nước 4 UBND Ủy ban Nhân dân 5 XDCB Xây dựng cơ bản 6 KSC Kiểm soát chi 7 KBNN Kho bạc Nhà nước 8 KH Kế hoạch 9 NTM Nông thôn mới 10 GTNT Giao thông nông thôn viii DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1. 1. Danh sách 16 Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2011 - 2015 ..... 7 Bảng 3. 1. Kết quả thu chi ngân sách tại KBNN huyện Si Ma Cai năm 2018 ......... 52 Bảng 3. 2. Thống kê số dự án và số vốn thanh toán chương trình MTQG GNBV qua KBNN huyện Si Ma Cai từ năm 2016-2018 ........................................... 60 Bảng 3. 3. Phân tích số dự án và số vốn thanh toán chương trình MTQG GNBV qua KBNN huyện Si Ma Cai từ năm 2016-2018 ........................................... 60 Bảng 3. 4. Bảng đánh giá nguồn vốn huy động chương trình MTQT-GNBV tại huyện Si Ma Cai năm 2016-2018 ............................................................ 61 Bảng 3. 5. Kết quả đánh giá của khách hàng về quy trình kiểm soát chi vốn chương trình MTQG-GNBV tại KBNN huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai .............. 67 Bảng 3. 6. Kết quả đánh giá của cán bộ KBNN về quy trình kiểm soát chi vốn chương trình MTQG-GNBV tại KBNN huyện Si Ma Cai tỉnh Lào Cai . 68 Bảng 3. 7. Dự toán chi nguồn vốn chương trình MTQG-GNBV ............................. 79 Bảng 3. 8. Đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch giải ngân vốn chương trình MTQG-GNBV ......................................................................................... 82 Bảng 3. 9. Tỷ lệ hồ sơ chi vốn chương trình mục tiêu quốc gia GNBV ................... 82 Bảng 3. 10. Kết quả đánh giá của cán bộ KBNN về Công tác kiểm tra kiểm soát nội bộ ............................................................................................................. 83 Bảng 3. 11. Tình hình quyết toán chi nguồn vốn chương trình MTQG-GNBV tại KBNN huyện Si Ma Cai .......................................................................... 86 Bảng 3. 12. Kết quả đánh giá từ phiếu điều tra về cơ cấu tổ chức của bộ máy quản lý tại KBNN huyện Si Ma Cai ................................................................. 88 Bảng 3. 13. Kết quả đánh giá của CBKBNN về trình độ chuyên môn cán bộ KBNN huyện Si Ma Cai ...................................................................................... 89 Bảng 3. 14. Kết quả đánh giá của khách hàng về CBKBNN huyện Si Ma Cai........ 90 Bảng 3. 15. Kết quả đánh giá của CBKBNN về Trang thiết bị cơ sở vật chất và kỹ thuật ......................................................................................................... 90 Bảng 3. 16. Kết quả điều tra khách hàng về phương thức quản lý ngân sách nhà nước về vốn chương trình MTQG GNBV tại đơn vị chủ đẩu tư ............ 92