Luận văn Một số giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty cổ phần thương mại và dịch vụ máy xây dựng komatsu Việt Nam – chi nhánh Hồ Chí Minh

ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCM KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH ---------- ĐỀ TÀI: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÔNG TY CP TM & DV MÁY XÂY DỰNG KOMATSU VIỆT NAM – CN HỒ CHÍ MINH Ngành : QUẢN TRỊ KINH DOANH GVHD : ThS. Nguyễn Thị Tuyết Mai SVTH : Hà Văn Sơn MSSV : 09B4010021 Lớp : 09HQT1 Tp.Hồ Chí Minh tháng 4/2011 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan nội dung đề tài luận văn đã viết là do bản thân thực hiện, không sao chép, cắt ghép các báo cáo hoặc luận văn của người khác, nếu sai phạm, tôi xin chịu kỷ luật với nhà trường. TP. Hồ Chí Minh, ngày 11 tháng 04 năm 2011 Tác giả luận văn Hà Văn Sơn LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên em không biết nói gì hơn là em xin cám ơn Quý thầy cô trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ Tp.HCM đã giảng dạy cho em trong suốt thời gian em học tại trường, Quý thầy cô đã truyền đạt và giúp em cũng cố những kiến thức cơ bản về chuyên ngành mà em đã từng được học, đồng thời cũng giúp đỡ cho em mở rộng, nâng cao trình độ hiểu biết của mình trên mọi lĩnh vực, đặc biệt là trong lĩnh vực quản trị kinh doanh. Em xin gởi lời cảm ơn sâu sắc đến cô Th.S Nguyễn Thị Tuyết Mai dù rất bận rộn, nhưng cô đã tận tình hướng dẫn cho em trong suốt thời gian em thực hiện đề tài luận văn này. Em cũng xin gởi lời cám ơn đến Ban Giám Đốc, tập thể các anh chị trong Chi nhánh công ty Komatsu Hồ Chí Minh , đặc biệt là phòng kinh doanh và phòng kế toán đã tạo điều kiện cung cấp cho em những tư liệu cần thiết, cũng như tận tình chỉ dẫn cho em trong suốt thời gian em thực hiện đề tài luận văn này. Đây sẽ là hành trang vững chắc cho em trong công việc hiện tại và tương lai giúp em củng cố thêm những gì mình đã được học, cũng như xem xét lại những thực tiễn mà em đã trải qua. Em xin chân thành cảm ơn. Tp.HCM, Ngày 11 tháng 04 năm 2011 Sinh viên : HÀ VĂN SƠN BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP.HCM ---------------------------------------- KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN ĐỀ TÀI : MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÔNG TY CP TM & DV MÁY XÂY DỰNG KOMATSU VIỆT NAM – CHI NHÁNH HỒ CHÍ MINH SINH VIÊN : HÀ VĂN SƠN .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. TP.HCM, ngày….tháng….năm 2011 Giáo viên hướng dẫn Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD:ThS. Nguyễn Thị Tuyết Mai SVTH: Hà Văn Sơn Lớp: 09HQT1 MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU Trang Lý do chọn đề tài ......................................................................................................... 1 Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................................... 1 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................. 1 Nội dung kết cấu ......................................................................................................... 2 CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CANH TRANH VÀ NÂNG CAO KHẢ NĂNG CẠNH TRANH CỦA DOANH NGHIỆP TRONG HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH 1.1. Những lý luận cơ bản về cạnh tranh và khả năng cạnh tranh .............................. 3 1.1.1.Cạnh tranh, khả năng cạnh tranh và vai trò của cạnh tranh ............................... 3 a/ Khái niệm cạnh tranh và khả năng cạnh tranh ........................................................ 3 b/ Vai trò của cạnh tranh ............................................................................................. 4 1.1.2. Các loại hình cạnh tranh .................................................................................... 5 a/ Căn cứ vào chủ thể tham gia thị trường .................................................................. 5 b/ Căn cứ vào phạm vi ngành kinh tế .......................................................................... 6 c/ Căn cứ vào mức độ cạnh tranh ................................................................................ 6 d/ Căn cứ vào tính chất của cạnh tranh ....................................................................... 7 1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh hàng hoá .......................................................................................... 8 1.2.1. Mô hình Micheal Porter về 5 lực lượng cạnh tranh .......................................... 8 1.2.1.1. Áp lực cạnh tranh của nhà cung cấp .............................................................. 8 1.2.1.2. Áp lực cạnh tranh từ khách hàng mục tiêu .................................................... 9 1.2.1.3. Áp lực cạnh tranh từ đối thủ tiềm ẩn .............................................................. 9 1.2.1.4. Áp lực cạnh tranh từ sản phẩm thay thế ...................................................... 10 1.2.1.5. Áp lực cạnh tranh nội bộ ngành .................................................................. 10 1.2.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của Doanh nghiệp ............ 11 1.2.2.1. Các nhân tố khách quan .............................................................................. 11 a/ Môi trường Kinh tế quốc dân ............................................................................... 11 Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD:ThS. Nguyễn Thị Tuyết Mai SVTH: Hà Văn Sơn Lớp: 09HQT1 b/ Môi trường ngành................................................................................................. 12 1.2.2.2. Các nhân tố chủ quan .................................................................................. 14 a/ Hàng hoá và cơ cấu hàng hoá trong kinh doanh .................................................. 14 b/ Yếu tố giá cả ........................................................................................................ 15 c/ Chất lượng hàng hoá ............................................................................................ 16 d/ Tổ chức hoạt động xúc tiến .................................................................................. 16 e/ Dịch vụ sau bán hàng ........................................................................................... 18 f/ Phương thức thanh toán ........................................................................................ 18 g/ Yếu tố thời gian .................................................................................................... 18 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ MÁY XÂY DỰNG KOMATSU VIỆT NAM – CHI NHÁNH HỒ CHÍ MINH 2.1. Sơ lược quá trình hình thành và phát triển của chi nhánh ............................... 20 2.2. Đặc điểm về tổ chức quản lý của Chi Nhánh Komatsu .................................. 21 2.2.1. Bộ máy tổ chức của công ty ......................................................................... 21 2.2.2.Chức năng và nhiệm vụ của các bộ phận trong chi nhánh công ty ............... 21 2.3. Đặc Điểm về lĩnh vực kinh doanh và sản phẩm của CN komatsu ................. 23 2.3.1 Lĩnhvực kinh doanh của Chi Nhánh Komatsu Hồ Chí Minh ....................... 23 2.3.2 Sản phẩm và đặc điểm về sản phẩm của CN Komatsu HCM ....................... 23 a/ Sản phẩm của chi nhánh Komatsu VN .............................................................. 23 b/ Đặc điểm của sản phẩm ..................................................................................... 25 2.4. Đặc điểm về lao động của CN Hồ Chí Minh .................................................. 26 2.5. Kết quả sản xuất kinh doanh năm 2008 và 2009 của chi nhánh ..................... 28 2.6. Sự cần thiết nâng cao khả năng cạnh tranh trong lĩnh vực kinh doanh Máy xây dựng của Chi nhánh Komatsu HCM ...................................................................................... 30 2.7. Phân tích khả năng cạnh tranh của CN Komatsu tại thị trường Miền Nam ................. 31 2.7.1. Thị trường xe máy xây dựng tại Miền Nam thời gian qua .......................... 31 2.7.2. Một số khách hàng lớn của Chi nhánh Komatsu HCM ............................... 32 2.7.3. Đối thủ cạnh tranh ........................................................................................ 34 2.8. Những yếu tố ảnh hưởng tới khả năng cạnh tranh của Chi Nhánh Komatsu Hồ Chí Minh ................................................................................................................ 35 2.8.1. Yếu tố giá cả ................................................................................................. 36 Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD:ThS. Nguyễn Thị Tuyết Mai SVTH: Hà Văn Sơn Lớp: 09HQT1 2.8.2. Năng lực tài chính ........................................................................................ 36 2.8.3. Nguồn lực con người .................................................................................... 37 2.8.4. Kinh nghiệm hoạt động ............................................................................................ 38 2.8.5. Chất lượng dịch vụ ................................................................................................... 38 2.8.6. Thương hiệu của Doanh Nghiệp ............................................................................. 39 2.9. Những ưu khuyết điểm của Chi Nhánh Komatsu Hồ Chí Minh ..................... 39 Những thuận lợi..................................................................................................... 39 Những khó khăn .................................................................................................... 39 CHƯƠNG 3 : PHƯƠNG HƯỚNG VÀ BIỆN PHÁP NÂNG CAO KHẢ NĂNG CẠNH TRANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ MÁY XÂY DỰNG KOMATSU VIỆT NAM – CHI NHÁNH HỒ CHÍ MINH Định hướng phát triển của công ty trong thời gian tới ........................................... 40 Giải pháp 1: Chính sách giá hợp lý ........................................................................ 41 Giải pháp 2: Hoàn thiện hệ thống dịch vụ sau bán hàng........................................ 42 Giải pháp 3: Giải pháp về Marketing và phân phối sản phẩm ............................... 42 Giải pháp 4: Thành lập phòng cho thuê thiết bị ..................................................... 44 Kết Luận ................................................................................................................. 45 Tài liệu tham khảo .................................................................................................. 47 DANH SÁCH CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH ẢNH Bảng 01: Số lao động của chi nhánh Komatsu VN .................................................. Trang 26 Bảng 02: Trình độ lao động của chi nhánh Komatsu HCM ........................................... Trang 27 Bảng 03: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của chi nhánh Komatsu HCM .......... Trang 29 Bảng 04: Một số khách hàng của chi nhánh Komatsu HCM ......................................... Trang 33 Bảng 05: Thị phần của các công ty kinh doanh máy xây dựng tại thị trường Miền Nam ........................................................................................................................................ Trang 35 Bảng 06: Giá của Komatsu so với đối thủ cạnh trạnh .................................................... Trang 36 Bảng 07: Một số chỉ tiêu tài chính chủ yếu phản ánh tình hình tài chính của chi nhánh vào thời điểm cuối năm 2008-2009 .............................................................................................. Trang 37 Sơ đồ 01: Mô hình 05 áp lực của Michael Porter .......................................................... Trang 08 Sơ đồ 02: Cơ cấu bộ máy tổ chức của chi nhánh Komatsu Hồ Chí Minh ..................... Trang 21 Sơ đồ 03: Số lao động của chi nhánh Komatsu Việt Nam ............................................. Trang 26 Sơ đồ 04: % trình độ học vấn của chi nhánh Komatsu HCM ........................................ Trang 28 Sơ đồ 05: Doanh thu và lợi nhuận sau thuế của chi nhánh 2010 ................................... Trang 30 Sơ đồ 06: Thị phần của 01 số công ty phân phối máy xây dựng tại thị trường Miền Nam ........................................................................................................................................ Trang 35 Hình 01: Một số sản phẩm của Chi nhánh Komatsu Hồ Chí Minh ............................... Trang 24 Khóa Luận Tốt Nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Thị Tuyết Mai SVTT: Hà Văn Sơn Lớp 09HQT Trang 1 LỜI MỞ ĐẦU Cạnh tranh là một trong những đặc trƣng cơ bản của nền kinh tế thị trƣờng. Vì vậy, nền kinh tế thị trƣờng khi vận hành cũng phải theo những quy luật cạnh tranh. Các doanh nghiệp phải cạnh tranh với nhau, phải không ngừng tiến bộ để đạt đƣợc ƣu thế tƣơng đối so với đối thủ cạnh tranh của mình. Komatsu Hồ Chí Minh là chi nhánh trực thuộc công ty Komatsu Việt Nam, chuyên kinh doanh máy mỏ, máy xây dựng, xe nâng và các loại máy phát điện. Bƣớc vào thị trƣờng với sự cạnh tranh quyết liệt, chi nhánh đã đạt đƣợc những thành tích nhất định nhƣ hiện nay. Chi nhánh có trên 20 chủng loại sản phẩm khác nhau. Trong các loại sản phẩm máy móc thì chủng loại máy đào PC200-8 và xe nâng Komatsu là những sản phẩm mà chi nhánh bán mạnh nhất trên thị trƣờng, có thể khẳng định Komatsu đã và đang đứng vững chắc trên thị trƣờng. Tuy nhiên trong điều kiện kinh doanh nhƣ hiện nay có nhiều đối thủ cạnh tranh trong lĩnh vực ngành đã xâm nhập vào thị trƣờng này. Trƣớc tình hình đó, Ban giám đốc và cán bộ - nhân viên chi nhánh đã đƣa ra chiến lƣợc là giữ vững khách hàng cũ và tập trung khai thác thị trƣờng Tây Nguyên. Chính vì lẽ đó với sự hƣớng dẫn tận tình của cô Th.S Nguyễn Thị Tuyết Mai cùng với sự góp ý từ tập thể cán bộ nhân viên chi nhánh Komatsu Hồ Chí Minh. Em xin trình bày luận văn “MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÔNG TY CP TM & DV MÁY XÂY DỰNG KOMATSU VIỆT NAM – CN HỒ CHÍ MINH” PHẠM VI NGHIÊN CỨU Do kiến thức và nguồn lực có hạn em chỉ nghiên cứu về thực trạng cạnh tranh của chi nhánh Komatsu tại thị trƣờng Miền Nam. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Dựa vào quá trình thu thập thông tin và nội dung thông tin thu thập đƣợc và thời gian thực hiện đề tài này để đƣa ra các phƣơng pháp nghiên cứu phù hợp, gồm có: Phƣơng pháp thu thập . Phƣơng pháp phân tích. Khóa Luận Tốt Nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Thị Tuyết Mai SVTT: Hà Văn Sơn Lớp 09HQT Trang 2 Phƣơng pháp đánh giá, so sánh. NỘI DUNG KẾT CẤU Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, báo cáo thực tập đƣợc kết cầu gồm 3 chƣơng: CHƢƠNG 1: Những vấn đề chung về canh tranh và nâng cao khả năng cạnh tranh của công ty trong hoạt động sản xuất kinh doanh CHƢƠNG 2: Thực trạng về năng lực cạnh tranh của chi nhánh Komatsu Việt Nam CHƢƠNG 3 : Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của chi nhánh Komatsu Việt Nam Khóa Luận Tốt Nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Thị Tuyết Mai SVTT: Hà Văn Sơn Lớp 09HQT Trang 3 CHƢƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CANH TRANH VÀ NÂNG CAO KHẢ NĂNG CẠNH TRANH CỦA DOANH NGHIỆP TRONG HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH 1.1. NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CẠNH TRANH VÀ KHẢ NĂNG CẠNH TRANH 1.1.1. Cạnh tranh, khả năng cạnh tranh và vai trò của cạnh tranh a/ Khái niệm cạnh tranh và khả năng cạnh tranh  Khái niệm cạnh tranh Sự trao đổi hàng hoá phát triển rất sớm trong lịch sử phát triển loài ngƣời, nhƣng chỉ đến khi xuất hiện trao đổi thông qua vật ngang giá là tiền tệ thì cạnh tranh mới xuất hiện. Khi nghiên cứu sâu về nền sản xuất tƣ bản chủ nghĩa và cạnh tranh tƣ bản chủ nghĩa, Mác đã phát hiện ra quy luật cơ bản của sự cạnh tranh là quy luật điều chỉnh tỷ suất lợi nhuận và qua đó đã hình thành nên hệ thống giá cả thị trƣờng. Quy luật này dựa trên sự chênh lệch giữa giá trị và chi phí sản xuất và khả năng có thể bán hàng hoá dƣới giá trị của nó nhƣng vẫn thu đƣợc lợi nhuận. Ngày nay, trong nền kinh tế thị trƣờng, cạnh tranh vẫn là điều kiện và yếu tố kích thích kinh doanh là môi trƣờng và động lực thúc đẩy sản xuất phát triển, tăng năng suất lao động và sự phát triển của xã hội nói chung. Tóm lại, có thể hiểu: "Cạnh tranh là cuộc đấu tranh gay gắt, quyết liệt giữa các chủ thể hiện đại trên thị trường với nhau nhằm giành giật những điều kiện sản xuất thuận lợi và nơi tiêu thụ hàng hoá, dịch vụ có lợi nhất, đồng thời tạo điều kiện thúc đẩy sản xuất phát triển ".  Khái niệm khả năng cạnh tranh Khi nói đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp ta có thể hiểu: "Khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp là khả năng về năng lực mà doanh nghiệp có thể duy trì vị trí của nó một cách lâu dài và có ý thức, ý chí trên thị trƣờng cạnh tranh đảm bảo thực hiện một tỷ lệ lợi nhuận đảm bảo cho sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp". Hiện nay, ngƣời ta đã tính toán đƣợc rằng để đảm bảo cho yêu cầu nêu trên thì tỷ lệ lợi nhuận đạt đƣợc phải ít nhất bằng tỷ lệ cho việc tài trợ cho những mục tiêu của doanh nghiệp. Vì thế, nếu một doanh nghiệp tham gia thị trƣờng mà không có Khóa Luận Tốt Nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Thị Tuyết Mai SVTT: Hà Văn Sơn Lớp 09HQT Trang 4 khả năng cạnh tranh hay khả năng cạnh tranh yếu thì sẽ không thể tồn tại đƣợc. Quá trình duy trì sức cạnh tranh của doanh nghiệp phải là một quá trình lâu dài, nếu không nói vĩnh viễn nhƣ là quá trình duy trì sự sống. b/ Vai trò của cạnh tranh : - Khi sản xuất kinh doanh một hàng hoá nào đó, lợi nhuận mà doanh nghiệp thu đƣợc đƣợc xác định nhƣ sau: Pr = P.Q - C.Q Trong đó: + Pr: Lợi nhuận của doanh nghiệp + P: Giá bán hàng hoá. + Q: Lƣợng hàng hoá bán đƣợc + C: Chi phí một đơn vị hàng hoá. - Để đạt đƣợc lợi nhuận tối đa doanh nghiệp có các cách nhƣ: tăng giá bán P, tăng lƣợng bán Q, giảm chi phí C và để làm đƣợc những việc này doanh nghiệp phải làm tăng vị thế của sản phẩm trên thị trƣờng bằng cách áp dụng các thành tựu khoa học công nghệ, các phƣơng thức sản xuất tiên tiến, hiện đại nhằm tạo ra sản phẩm có chất lƣợng tốt, mẫu mã đẹp… và tốn ít chi phí nhất. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp phải có những chiến lƣợc Marketing thích hợp nhằm quảng bá sản phẩm, hàng hoá của mình tới khách hàng giúp họ có thể nắm bắt đƣợc sự có mặt của những hàng hoá đó và nh