Luận văn Nâng cao hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM ------------------------------------- HỒ THỊ TỐ LAN NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG THU HỒI NỢ VAY TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số ngành: 60340102 TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 03 năm 2018 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM ------------------------------- HỒ THỊ TỐ LAN NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG THU HỒI NỢ VAY TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số ngành: 60340102 CÁN BỘ HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: GS. TS. VÕ THANH THU TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 03 năm 2018 CÔNG TRÌNH ĐƢỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hƣớng dẫn khoa học : GS. TS. VÕ THANH THU Luận văn Thạc sĩ đƣợc bảo vệ tại Trƣờng Đại học Công nghệ TP. HCM ngày 15 tháng 04 năm 2018 Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị của Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn Thạc sĩ) T Họ và tên Chức danh Hội T đồng PGS.TS1 . Nguyễn Đình Luận Chủ tịch TS2 . Lê Tấn Phƣớc Phản biện 1 TS3 . Nguyễn Văn Trãi Phản biện 2 TS4 . Phan Quan Việt Ủy viên TS5 . Trần Văn Thông Ủy viên, Thƣ ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã đƣợc sửa chữa (nếu có). Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV TRƢỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM VIỆN ĐÀO TẠO SAU ĐẠI HỌC Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày.. tháng .. năm 20.. NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: .. HỒ THỊ TỐ LAN Giới tính: Nữ Ngày, tháng, năm sinh: 21/10/1976.........................................Nơi sinh: Quảng Bình Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh.........................................MSHV: 1641820045 ............................................................................................................................ I- Tên đề tài: Nâng cao hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh II- Nhiệm vụ và nội dung: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... III- Ngày giao nhiệm vụ: IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: ........................................................................... V- Cán bộ hƣớng dẫn: GS. TS. VÕ THANH THU CÁN BỘ HƢỚNG DẪN KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH (Họ tên và chữ ký) (Họ tên và chữ ký) LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc. Học viên thực hiện Luận văn HỒ THỊ TỐ LAN LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn này, tôi xin chân thành cảm ơn các Thầy Cô giáo Khoa Sau Đại học, Trƣờng Đại học Công nghệ đã tạo điều kiện trang bị kiến thức, kỹ năng cho tôi trong suốt quá trình học tập. Tôi cũng xin cảm ơn tập thể Ban Lãnh đạo, Cán bộ nhân viên Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi tìm hiểu, thu thập tài liệu, số liệu báo cáo phục vụ cho nghiên cứu. Đặc biệt tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc tới GS.TS. Võ Thanh Thu đã giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn! HỒ THỊ TỐ LAN MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1 CHƢƠNG 1: ................................................................................................................... 7 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG THU HỒI NỢ VAY CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ................................................................. 7 1.1 Tổng quan về hoạt động thu hồi nợ vay của ngân hàng thƣơng mại ................. 7 1.1.1 Khái niệm và vai trò hoạt động thu hồi nợ vay ................................................................ 7 1.1.1.1 Khái niệm hoạt động thu hồi nợ vay ............................................................................. 7 1.1.1.2 Vai trò của hoạt động thu hồi nợ vay ............................................................................ 7 1.1.2 Thời hạn cho vay và kỳ hạn thu hồi nợ vay ...................................................................... 9 1.1.2.1 Thời hạn cho vay ........................................................................................................... 9 1.1.2.2 Kỳ hạn trả nợ ............................................................................................................... 10 1.1.4 Các phương thức thu hồi nợ vay .................................................................................... 11 1.1.5 Mô hình tổ chức hoạt động thu hồi nợ vay ..................................................................... 12 1.1.6 Quy trình hoạt động thu hồi nợ vay tại ngân hàng thương mại ..................................... 13 1.1.6.1 Quy trình thu hồi nợ vay đối với khoản nợ vay thông thƣờng .................................... 13 1.1.6.2 Quy trình thu hồi nợ vay đối với khoản nợ có vấn đề ................................................. 16 1.1.6.3 Xử lý nợ quá hạn ......................................................................................................... 18 1.2 Hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay tại ngân hàng thƣơng mại ........................ 22 1.2.1 Quan điểm về hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay .......................................................... 22 1.2.2 Hệ thống chỉ tiêu phản ánh hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay của ngân hàng thương mại .................................................................................................................................... 23 1.2.2.1 Các chỉ tiêu định lƣợng ............................................................................................... 23 1.2.2.2 Các chỉ tiêu định tính .................................................................................................. 27 1.2.3 Các điều kiện cơ bản và nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay của ngân hàng thương mại ....................................................................................................... 28 1.2.3.1 Các điều kiện cơ bản của hoạt động thu hồi nợ vay hiệu quả ..................................... 28 1.2.3.2 Các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay của ngân hàng thƣơng mại .................................................................................................................................... 30 1.3 Kinh nghiệm thu hồi nợ vay tại một số ngân hàng nƣớc ngoài và bài học kinh nghiệm đối với các ngân hàng thƣơng mại Việt Nam ...................................... 36 1.3.1 Kinh nghiệm thu hồi nợ vay tại một số ngân hàng nước ngoài ..................................... 36 1.3.1.1 Kinh nghiệm thu hồi nợ vay tại Ngân hàng ANZ ....................................................... 36 1.3.1.2 Kinh nghiệm thu hồi nợ vay của Ngân hàng ICICI..................................................... 38 1.3.2 Bài học kinh nghiệm đối với ngân hàng thương mại Việt Nam ..................................... 40 2. CHƢƠNG 2: ............................................................................................................. 43 THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG THU HỒI NỢ VAY TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........................................................... 43 2.1 Khái quát về Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hồ Chí Minh ..................................................................................................... 43 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển chi nhánh ................................................................ 43 2.1.2 Mô hình tổ chức và hoạt động ........................................................................................ 45 2.1.3 Tình hình hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ............................................................................. 45 2.1.3.1 Hoạt động huy động vốn ............................................................................................. 46 2.1.3.2 Hoạt động sử dụng vốn ............................................................................................... 47 2.1.3.3 Hoạt động cung cấp các dịch vụ tài chính ................................................................... 49 2.1.3.4 Quy mô tổng tài sản và lợi nhuận trƣớc thuế. ............................................................. 50 2.2 Thực trạng hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh .......................... 51 2.2.1 Mô hình tổ chức hoạt động thu hồi nợ vay tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh .............................................................. 51 2.2.2 Thực trạng hoạt động thu hồi nợ vay tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh .............................................................................. 52 2.2.2.1 Hoạt động thu hồi nợ vay đối với các khoản vay thông thƣờng ................................. 52 2.2.2.2 Hoạt động thu hồi nợ vay có vấn đề ............................................................................ 56 2.2.3 Thực trạng hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh .............................................................. 58 2.2.3.1 Các chỉ tiêu định lƣợng ............................................................................................... 58 2.2.3.2 Các chỉ tiêu định tính .................................................................................................. 62 2.3 Đánh giá hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh .............................. 63 2.3.1 Kết quả đạt được ............................................................................................................ 63 2.3.2 Những hạn chế và nguyên nhân ..................................................................................... 64 2.3.2.1 Nguyên nhân từ cán bộ tín dụng: ................................................................................ 64 2.3.2.2 Nguyên nhân từ Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh cũng nhƣ BIDV: ..................... 65 2.3.2.3 Nguyên nhân từ phía khách hàng ................................................................................ 69 2.3.2.4 Nguyên nhân từ phía Các Cơ quan chức năng ............................................................ 70 3. CHƢƠNG 3: ............................................................................................................. 74 GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG THU HỒI NỢ VAY TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ..... 74 3.1 Định hƣớng và mục tiêu nâng cao hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay trong cho vay tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ............................................................................................. 74 3.1.1 Định hướng phát triển chung ......................................................................................... 74 3.1.2 Mục tiêu nâng cao hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ................................................ 74 3.2 Các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động thu hồi nợ vay tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ..... 76 3.2.1 Nâng cao về chất lượng chuyên viên thu hồi nợ vay ...................................................... 76 3.2.2 Các đổi mới đối với chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ............................................... 78 3.2.2.1 Tự động hóa, quy chuẩn hóa hệ thống thông báo nợ đến hạn ..................................... 79 3.2.2.2 Thành lập bộ phận thu hồi nợ độc lập ......................................................................... 80 3.2.2.3 Quản lý chặt chẽ dòng tiền từ phƣơng án vay vốn ...................................................... 81 3.2.2.4 Nâng cao chất lƣợng hoạt động quản lý sau cho vay .................................................. 82 3.2.2.5 Nâng cao chất lƣợng bảo đảm tiền vay ....................................................................... 83 3.3 Kiến nghị ................................................................................................................ 85 3.3.1 Đối với khách hàng ........................................................................................................ 85 3.3.2 Đối với các cơ quan chức năng ...................................................................................... 86 3.3.2.1 Ngân hàng Nhà nƣớc ................................................................................................... 86 3.3.2.2 Các cơ quan chức năng trong việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật hƣớng dẫn triển khai NQ 42/2017/QH 14 ................................................................................ 86 KẾT LUẬN ................................................................................................................... 88 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 90 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Viết tắt Nguyên nghĩa TMCP Thƣơng mại cổ phần BIDV Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam CN Chi nhánh Tp Thành phố HCM Hồ Chí Minh TCTD Tổ chức tín dụng NHNN Ngân hàng nhà nƣớc NHTM Ngân hàng thƣơng mại NH Ngắn hạn TDH Trung dài hạn KHCN Khách hàng cá nhân KHKD Kế hoạch kinh doanh XHTDNB Xếp hạng tín dụng nội bộ TSBĐ Tài sản bảo đảm BCTC Báo cáo tài chính