Luận văn Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh

Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh GVHD: Phú Lệ Quyên Trang i SVTH: Nguyễn Văn Sĩ TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH    LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN CẦN THƠ CHI NHÁNH QUẬN CÁI RĂNG Giảng viên hướng dẫn: Sinh viên thựchiện: Cô: PHÚ LỆ QUYÊN NGUYỄN VĂN SĨ MSSV: 4043460 Lớp: Tài chính 2 - k30 Cần thơ 04/2008 Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh GVHD: Phú Lệ Quyên Trang ii SVTH: Nguyễn Văn Sĩ MỤC LỤC CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ........................................................................ 1 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .......................................................... 1 1.1.1. Sự cần thiết của đề tài. ................................................................... 1 1.1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn. ........................................................ 2 1.1.2.1. Căn cứ khoa học. ..................................................................... 2 1.1.2.2. Căn cứ thực tiễn……………………………………………... .. 2 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU .............................................................. 2 1.2.1. Mục tiêu chung. ............................................................................. 2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể. ............................................................................. 2 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ................................................................... 3 1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU ................................................................. 3 1.4.1. Không gian. ................................................................................... 3 1.4.2. Thời gian. ...................................................................................... 3 1.4.3. Đối tượng nghiên cứu. ................................................................... 3 1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU.................................................................. 3 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN & PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................... 5 2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN. ................................................................... 5 2.1.1 Một số phương pháp luận về phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng. .............................................................. 5 2.1.2. Hoạt động huy động vốn. ............................................................... 6 2.1.3. Hoạt động tín dụng. ....................................................................... 6 2.1.4. Hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại. .......... 9 2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................... 12 2.2.1 Phương pháp thu thập thông tin. ................................................... 12 2.2.2 Phương pháp phân tích đánh giá. .................................................. 12 Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh GVHD: Phú Lệ Quyên Trang iii SVTH: Nguyễn Văn Sĩ CHƯƠNG 3: GIỚI THIỆU NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN CHI NHÁNH QUẬN CÁI RĂNG .................................................. 13 3.1. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH CỦA QUẬN CÁI RĂNG – THÀNH PHỐ CẦN THƠ. ........................................................... 13 3.1.1. Đặc điểm tự nhiên. ....................................................................... 13 3.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội. ............................................................ 13 3.2. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ CHỨC NĂNG CỦA NHNN & PTNT QUẬN CÁI RĂNG. ............................................ 16 3.2.1. Lịch sử hình thành. ...................................................................... 16 3.2.2. Chức năng. .................................................................................. 16 3.3. CƠ CẤU TỔ CHỨC BỘ MÁY. ...................................................... 18 3.3.1. Sơ đồ tổ chức quản lý của Ngân hàng. ......................................... 18 3.3.2. Giám đốc. .................................................................................... 18 3.3.3. Phó Giám đốc. ............................................................................. 18 3.3.4. Phòng Kinh doanh. ...................................................................... 19 3.3.5. Phòng Kế toán và kho quỹ. .......................................................... 19 3.3.6. Phòng Kiểm soát. ......................................................................... 19 3.3.7. Phòng Tổ chức hành chính. .......................................................... 19 3.4. TÌNH HÌNH HOẠT ÐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG.19 3.4.1. Nghiệp vụ kinh doanh chủ yếu của Ngân hàng............................. 19 3.4.2. Lĩnh vực đầu tư chủ yếu. ............................................................. 20 3.5. THUẬN LỢI, KHÓ KHĂN, PHƯƠNG HƯỚNG HOẠT ÐỘNG 20 3.5.1. Thuận lợi. .................................................................................... 20 3.5.2. Khó khăn. .................................................................................... 21 3.5.3. Phương hướng hoạt động. ............................................................ 21 CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN QUẬN CÁI RĂNG..23 4.1. PHÂN TÍCH HOẠT ÐỘNG HUY ÐỘNG VỐN CỦA NHNN & PTNT ..................................................................... 23 4.1.1. Đánh giá chung về huy động vốn. ................................................ 23 Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh GVHD: Phú Lệ Quyên Trang iv SVTH: Nguyễn Văn Sĩ 4.1.2. Tình hình cụ thể về nguồn vốn huy động. .................................... 24 4.2. PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG CHO VAY VỐN ............................... 25 4.2.1. Doanh số cho vay ........................................................................ 26 4.2.2. Doanh số thu nợ .......................................................................... 29 4.2.3. Dư nợ ......................................................................................... 33 4.2.4. Tình hình nợ quá hạn. .................................................................. 36 4.2.5. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tín dụng. ........................................ 37 4.2.6. Đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh ........................................ 39 4.3 CÁC HẠN CHẾ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG……………………………………………………………………46 4.3.1. Hạn chế về huy động vốn………………………………………….46 4.3.2. Hạn chế về cho vay vốn……………………………………………46 CHƯƠNG 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH ............................... 48 5.1 NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN CỦA NGÂN HÀNG ...... 48 5.1.1. Thuận lợi. .................................................................................... 48 5.1.2. Khó khăn ..................................................................................... 48 5.2. GIẢI PHÁP ...................................................................................... 48 5.2.1. Về huy động vốn ......................................................................... 48 5.2.2. Cho vay, năng cao chất lượng tín dung. ....................................... 50 CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................. 58 6.1. KẾT LUẬN ....................................................................................... 58 6.2 KIẾN NGHỊ ...................................................................................... 58 Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh GVHD: Phú Lệ Quyên Trang v SVTH: Nguyễn Văn Sĩ DANH MỤC BIỂU BẢNG Bảng 4.1: Tình hình huy động vốn của ngân hàng trong 3 năm qua .......... 23 Bảng 4.2: Hoạt động sử dụng vốn của ngân hàng trong 3 năm qua ........... 25 Bảng 4.3: Doanh số cho vay đối với doanh nghiệp ................................... 26 Bảng 4.4: Doanh số cho vay đối với hộ sản xuất kinh doanh .................... 28 Bảng 4.5: Doanh số thu nợ đối với doanh nghiệp ................................... 30 Bảng 4.6: Doanh số thu nợ đối với hộ sản xuất kinh doanh ...................... 31 Bảng 4.7: Tình hình dư nợ đối với doanh nghiệp ...................................... 33 Bảng 4.8: Tình hình dư nợ đối với hộ sản xuất kinh doanh ....................... 34 Bảng 4.9: Tình hình dư nợ quá hạn đối với hộ sản xuất kinh doanh .......... 36 Bảng 4.10: Các chỉ tiêu đánh giá sử dụng vốn .......................................... 37 Bảng 4.11: Tỷ lệ dư nợ trên tổng nguồn vốn ............................................. 38 Bảng 4.12: Kết quả hoạt động kinh doanh ................................................ 40 Bảng 4.13: Các chỉ tiêu đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh ............... 43 Bảng 4.14: Chỉ tiêu về rủi ro .................................................................... 44 Bảng 4.15: Rủi ro thanh khoản ................................................................. 45 Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh GVHD: Phú Lệ Quyên Trang vi SVTH: Nguyễn Văn Sĩ DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 4.1: Doanh số cho vay đối với doanh nghiệp ............................... 27 Biểu đồ 4.2: Doanh số cho vay đối với hộ sản xuất kinh doanh ................ 29 Biểu đồ 4.3: Doanh số thu nợ đối với doanh nghiệp ............................... 30 Biểu đồ 4.4: Doanh số thu nợ đối với hộ sản xuất kinh doanh .................. 32 Biểu đồ 4.5: Tình hình dư nợ đối với doanh nghiệp ................................ 33 Biểu đồ 4.6: Tình hình dư nợ đối với hộ sản xuất kinh doanh ................... 34 Biểu đồ 4.7: Tình hình dư nợ quá hạn đối với hộ sản xuất kinh doanh ...... 36 Biểu đồ 4.8: Doanh thu ............................................................................. 40 Biểu đồ 4.9: Chi phí ................................................................................. 41 Biểu đồ 4.10: Lợi nhuận ............................................................................43 Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh GVHD: Phú Lệ Quyên Trang 1 SVTH: Nguyễn Văn Sĩ CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1.1. Sự cần thiết của đề tài. Xã hội ngày càng phát triển, công nghệ ngày càng hiện đại góp phần thúc đầy kinh tế tăng trưởng vượt bậc, dẫn đến đời sống của người dân được nâng cao. Bên cạnh đó là sự ra đời hàng loạt các loại hình sản xuất nông nghiệp: nông trại, khu chăn nuôi thủy sản… các doanh nghiệp, nhà máy, khu chế xuất, khu công nghiệp, kéo theo nhu cầu về vốn gia tăng mạnh mẽ. Song trên thị truờng không phải lúc nào cũng có sẵn nguồn tiền để đáp ứng cho nhu cầu đó dẫn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của một số đơn vị bị ngưng trệ hoặc phá sản trong khi một số đơn vị khác làm ăn rất có thành công nhưng lại không biết phát huy tối đa hiệu quả sử dụng số tiền dôi ra đó. Với chức năng trung gian tài chính, các NHTM nói chung đã làm tốt vai trò của mình – là cầu nối gắn kết các chủ thể trong xã hội, góp phần phân bố hợp lý các nguồn lực giữa các vùng trong quốc gia, tạo điều kiện phát triển cân đối nền kinh tế – nhằm đảm bảo cho các đơn vị sản xuất kinh doanh được hoạt động liên tục. Và một trong những NH thực hiện đầy đủ các mặt nghiệp vụ phục vụ các thành phần kinh tế; trong đó lấy việc hỗ trợ, đầu tư cho lĩnh vực nông nghiệp làm chủ đạo, đó chính là hệ thống Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn (NHNo & PTNT). Sở dĩ, NHNo & PTNT có được cơ sở vững chắc với những thành quả nổi bật như vậy là nhờ vào sự hoạt động hữu hiệu của tất cả các chi nhánh, cụ thể là quá trình phấn đấu không ngừng của tập thể cán bộ lãnh đạo, công nhân viên trong toàn ngành cả về chuyên môn lẫn đạo đức nghề nghiệp, trong đó có chi nhánh NHNo & PTNT tại quận Cái Răng,thành phố Cần Thơ (TPCT). Do đó, để thấy rõ hơn tình hình hoạt động kinh doanh cũng như những nhân tố nào tác động trực tiếp, gián tiếp ảnh hưởng đến lợi nhuận của NH, em đã quyết định chọn đề tài “Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh” làm luận văn, từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm giúp NHNo & PTNT quận Cái Răng nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, đồng thời phát huy được thế mạnh sẵn có của mình trong tương lai. Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh GVHD: Phú Lệ Quyên Trang 2 SVTH: Nguyễn Văn Sĩ 1.1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn. 1.1.2.1. Căn cứ khoa học. Vận dụng kiến thức chủ yếu của các môn học chuyên ngành như: Quản trị ngân hàng thương mại, Nghiệp vụ ngân hàng thương mại,…Cụ thể, dựa trên kiến thức về huy động vốn và cho vay, về thu nhập và chi phí, về rủi ro và lợi nhuận đã được học để ứng dụng vào phân tích số liệu bằng cách đánh giá về tốc độ tăng trưởng, tỷ trọng của từng chỉ tiêu, xem xét xu hướng phát triển của các chỉ tiêu đó, so sánh với số trung bình của ngành. Đồng thời, có tham khảo một số tạp chí về chuyên ngành ngành tài chính, ngân hàng. 1.1.2.2. Căn cứ thực tiễn Hiệu quả kinh doanh của NHNo & PTNT Quận Cái Răng có ảnh hưởng đến toàn hệ thống. Hiệu quả kinh doanh của ngân hàng là cơ sở để ra quyết định cho kỳ kinh doanh tiếp theo, là công cụ quản lý ngân hàng. Thêm vào đó, hiệu quả họat động kinh doanh phản ánh phản ánh sự tương xứng giữa mục tiêu và tình hình thực hiện kinh doanh, là thước đo sự phát triển của chi nhánh và toàn hệ thống ngân hàng. Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quận Cái Răng hoạt động theo định huớng phát triển kinh tế của Quận. Ngân hàng đã có những đóng góp to lớn, thiết thực vào sự phát triển kinh tế của địa phương. 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1. Mục tiêu chung. Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh hướng đến việc xây dựng những kế hoạch, những quyết định một cách chủ động, linh hoạt hơn nhằm nâng cao hơn hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể. – Nghiên cứu tình hình hoạt động cụ thể của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tại địa bàn quận Cái Răng, thành phố Cần Thơ qua các bảng số liệu, điều kiện thực tế... – Đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng. – Phân tích những nhân tố nội tại và khách quan đã ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh GVHD: Phú Lệ Quyên Trang 3 SVTH: Nguyễn Văn Sĩ – Đề xuất một số giải pháp thiết thực nhất nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh. 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU Tình hình hoạt động kinh doanh của ngân hàng qua 3 năm như thế nào? Những nhân tố nào đã ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh? Những giải pháp nào giúp ngân hàng nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh? 1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.4.1. Không gian. Do thực tập tại NHNo & PTNT quận Cái Răng,TPCT nên toàn bộ nguồn số liệu được lấy trên địa bàn tỉnh Cần Thơ. Cụ thể tại Ngân hàng bao gồm các số liệu, quy định. Tuy nhiên do mỗi ngân hàng có những quy định, đặc thù riêng nên số liệu có phần hạn chế trong quá trình phân tích các chỉ tiêu. 1.4.2. Thời gian. Nhằm đảm bảo đề tài mang tính thực tế khi phân tích, các số liệu được lấy trong 3 năm gần nhất (2005 – 2006 – 2007). 1.4.3. Đối tượng nghiên cứu. – Khái quát về đặc điểm tự nhiên và tình hình KT – XH thành phố Cần Thơ. – Khái quát chung về hoạt động kinh doanh của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh Cái Răng - TPCT, sau đó đi vào phân tích từng hoạt động của ngân hàng (hoạt động huy động vốn, hoạt động tín dụng, hoạt động dịch vụ)... – Cuối cùng là đưa ra một số biện pháp hữu hiệu nhất xuất phát từ điều kiện thực tế của ngân hàng. 1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU 1) “Phân tích thực trạng và những giải pháp để hạn chế rủi ro tín dụng tại chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Long Hồ”. SVTH: Nguyễn Khánh Ly(2006 ). Trước tiên là phân tích một cách khái quát về hoạt động kinh doanh của Ngân hàng trong 3 năm (2004-2006) thông qua các chỉ tiêu như doanh thu, chi phí và lợi nhuận mà Ngân hàng đạt được trong thời gian qua. Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh GVHD: Phú Lệ Quyên Trang 4 SVTH: Nguyễn Văn Sĩ Tiếp theo đó, đánh giá sơ lược về tình hình huy động vốn cũng như sử dụng vốn của Ngân hàng trong 3 năm (2004-2006) bằng các chỉ tiêu: vốn huy động, vốn điều chuyển, doanh số cho vay, doanh số thu nợ và tình hình dư nợ của Ngân hàng. Cuối cùng là sẽ phân tích một cách chi tiết tình hình rủi ro tín dụng của Ngân hàng trong 3 năm qua. Mà chỉ tiêu để đánh giá mức độ rủi ro tín dụng đó là tỷ lệ nợ quá hạn. 2) “Phân tích tình hình cho vay và thu nợ tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Quận Cái Răng”, Võ Văn Rồi, Cần Thơ 2005, Đại học Cần Thơ. Đề cập đến tình hình cho vay, thu nợ, dư nợ, nợ quá hạn tại ngân hàng từ đó đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng tại đơn vị và đề xuất các giải pháp để khắc phục những hạn chế, duy trì và phát triển những ưu thế trong công tác tín dụng tại ngân hàng. Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh GVHD: Phú Lệ Quyên Trang 5 SVTH: Nguyễn Văn Sĩ CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP LUẬN & PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU 2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN. 2.1.1 Một số phương pháp luận về phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng. 2.1.1.1 Khái niệm. Hiệu quả theo ý nghĩa chung nhất được hiểu là các lợi ích KT, XH đạt được từ quá trình HĐKD mang lại. Hiệu quả kinh doanh bao gồm hai mặt là hiệu quả KT (phản ánh trình độ sử dụng các nguồn nhân tài, vật lực của DN hoặc của XH để đạt kết quả cao nhất với chi phí thấp nhất) và hiệu quả XH (phản ánh những lợi ích về mặt XH đạt được từ quá trình HĐKD), trong đó hiệu quả KT có ý nghĩa quyết định. Phân tích đánh giá hiệu quả HĐKD là quá trình nghiên cứu, để đánh giá toàn bộ quá trình và kết quả hoạt động kinh doanh tại ngân hàng, nhằm làm rõ chat lượng HĐKD và các nguồn tiềm năng cần được khai thác, trên cơ sở đó đề ra các phương án và giải pháp nâng cao hiệu quả HĐKD ở ngân hàng. 2.1.1.2 Ý nghĩa. – Kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh thông qua những chỉ tiêu KT mà mình đã đề ra. – Phát hiện khả năng tiềm tàng của ngân hàng. – Giúp NH nhìn nhận đúng khả năng, sức mạnh và thấy hạn chế của mình. – Là công cụ quan trọng cung cấp thông tin để điều hành hoạt động kinh doanhcho các nhà Quản trị ở ngân hàng một cách hiệu quả. – Phòng ngừa rủi ro. – Phân tích hữu dụng cho cả trong và ngoài ngân hàng. 2.1.1.3 Nội dung. – Đánh giá quá trình hướng đến kết quả kinh doanh (KQKD), KQKD có thể là KQKD đã đạt được hoặc kết quả của các mục tiêu trong tương lai cần phải đạt được với sự tác động của các yếu tố ảnh hưởng và được biểu hiện qua các chỉ tiêu KT. Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh GVHD: Phú Lệ Quyên Trang 6 SVTH: Nguyễn Văn Sĩ – Phân tích HĐKD không chỉ dừng lại ở đánh giá biến động của kết quả kinh doanh thông qua các chỉ tiêu KT mà còn đi sâu xem xét các nhân tố ảnh hưởng tác động đến sự biến động của chỉ tiêu. 2.1.1.4. Nhiệm vụ. – Kiểm tra, đánh giá một cách chính xác, toàn diện và khách quan tình hình thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh đã xây dựng của ngân hàng– Xác định các nhân tố ảnh hưởng của các chỉ tiêu và tìm nguyên nhân gây nên các mức độ ảnh hưởng đó. – Đề xuất các giải pháp nhằm khai thác khả năng tiềm tàng, khắc phục những tồn tại yếu kém của NH, góp phần mang lại hiệu quả KT cho địa phương – Xây dựng phương án kinh doanh căn cứ vào mục tiêu đã định 2.1.2. Hoạt động huy động vốn. Vốn huy động là nguồn vốn chủ yếu để các NHTM hoạt động. Bằng nhiều hình thức (tiền gửi thanh toán, tiền gửi tiết kiệm, kỳ phiếu, trái phiếu), NHTM có thể huy động từ tiền nhàn rỗi nằm trong dân chúng và các DN. Tiền gửi tiết kiệm là loại tiền gửi mà khi khách hàng gửi vào NH thì được ngân hàng cấp cho một quyển sổ gọi là sổ tiết kiệm. Khách hàng có trách nhiệm quản lý sổ và mang theo khi đến ngân hàng để giao dịch. Tiền gửi tiết kiệm có 2 loại là tiền gửi tiế