Luận văn Phân tích tình hình hoạt động tín dụng tại ngân hàng Sài Gòn - Hà Nội chi nhánh Cần Thơ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH    LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG SÀI GÒN - HÀ NỘI CHI NHÁNH CẦN THƠ Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: T.S VÕ THÀNH DANH HUỲNH HỮU TRỌNG MSSV: 4053659 Lớp: Kế toán tổng hợp K31 Cần Thơ 04/2009 www.kinhtehoc.net MỤC LỤC Trang CHƯƠNG 1 - GIỚI THIỆU................................................................................. 1 1.1. Sự cần thiết của đề tài.................................................................................... 1 1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn ...................................................................... 2 1.2. Mục tiêu nghiên cứu ...................................................................................... 2 1.2.1. Mục tiêu chung ......................................................................................... 2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể ......................................................................................... 2 1.3. Phạm vi nghiên cứu ....................................................................................... 3 1.3.1. Không gian ............................................................................................... 3 1.3.2. Thời gian................................................................................................... 3 1.3.3. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................... 3 CHƯƠNG 2 - PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................................................................................................................ 4 2.1. Phương pháp luận .......................................................................................... 4 2.1.1Những vấn đề cơ bản về tín dụng ............................................................... 4 2.1.1.1. Khái niệm tín dụng ............................................................................ 4 2.1.1.2. Bản chất tín dụng .............................................................................. 4 2.1.1.3. Phân loại tín dụng ............................................................................. 5 2.1.1.4. Chức năng của tín dụng ..................................................................... 6 2.1.1.5. Vai trò của tín dụng ........................................................................... 6 2.1.2. Các khái niệm về nợ ................................................................................. 8 2.1.2.1. Dư nợ ................................................................................................ 8 2.1.2.2. Nợ quá hạn ...................................................................................... 8 2.1.2.3. Nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ ............................................................ 8 2.1.3. Phân loại nợ ............................................................................................. 8 2.1.4. Một số chỉ tiêu đánh giá hoạt động tín dụng trong ngân hàng ................. 9 2.2. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................ 11 2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu ................................................................. 11 2.2.2. Phương pháp phân tích số liệu ............................................................... 11 CHƯƠNG 3 - GIỚI THIỆU TỘNG QUÁT VỀ NGÂN HÀNG SÀI GÒN – HÀ NỘI (SHB) CHI NHÁNH CẦN THƠ ........................................................ 12 www.kinhtehoc.net 3.1. Lịch sử hình thành và phát triển ................................................................ 12 3.2. Nguyên tắc hoạt động .................................................................................. 15 3.3. Cơ cấu tổ chức .............................................................................................. 16 3.4. Chức năng và nhiệm vụ của các bộ phận ................................................. 16 3.5. Một số quy định về cho vay đối với khách hàng trong hệ thống ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) ............................................................... 18 3.5.1. Nguyên tắc vay vốn ............................................................................... 18 3.5.2. Điều kiện vay vốn ................................................................................. 18 3.5.3. Đối tương cho vay ................................................................................. 18 3.5.4. Các phương thức cho vay ...................................................................... 19 3.5.5. Thời hạn cho vay ................................................................................... 19 3.5.6. Trả nợ gốc và lãi .................................................................................... 19 3.5.7 Quy tắc xử lý nợ vay .............................................................................. 20 3.5.8. Lãi suất cho vay..................................................................................... 20 3.5.9. Quy trình cho vay .................................................................................. 20 3.5.10. Định mức cho vay ............................................................................... 22 3.5.11. Kết quả hoạt động của ngân hàng qua 3 năm (2006 -2008) ............... 23 3.6. Thuận lợi và khó khăn của ngân hàng năm 2008 .................................... 27 3.6.1. Thuận lợi ............................................................................................... 27 3.6.2. Khó khăn ............................................................................................... 28 3.7. Định hướng phát triển ................................................................................. 28 3.7.1. Tôn chỉ hoạt động .................................................................................. 28 3.7.2. Mục tiêu tổng quát................................................................................. 28 3.7.3. Kế hoạch trong thời gian tới .................................................................. 29 CHƯƠNG 4 – PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN – HÀ NỘI (SHB) CHI NHÁNH CẦN THƠ ...................... 30 4.1. Phân tích tình hình huy động vốn .............................................................. 30 4.1.1. Tình hình nguồn vốn của ngân hàng ..................................................... 30 4.1.2. Tình hình huy động vốn ........................................................................ 32 4.2. Phân tích hoạt động cho vay tại ngân hàng ............................................... 37 4.2.1. Phân tích doanh số cho vay ................................................................... 37 4.2.1.1. Doanh số cho vay theo thời hạn tín dụng........................................ 37 www.kinhtehoc.net 4.2.1.2. Doanh số cho vay theo ngành kinh tế ............................................. 41 4.2.2. Phân tích doanh số thu nợ ..................................................................... 45 4.2.2.1. Doanh số thu nợ theo thời hạn ........................................................ 45 4.2.2.2. Doanh số thu nợ theo ngành kinh tế ............................................... 49 4.2.3. Phân tích tình hình dư nợ ...................................................................... 53 4.2.3.1. Tình hình dư nợ theo thời hạn tín dụng .......................................... 53 4.2.3.2. Tình hình dư nợ theo ngành kinh tế ................................................ 57 4.2.4. Phân tích tình hình nợ xấu ..................................................................... 61 4.2.4.1. Tình hình nợ xấu theo thời hạn ....................................................... 61 4.2.4.2. Tình hình nợ xấu theo ngành kinh tế .............................................. 65 4.3. Đánh giá hoạt động tín dụng qua 3 năm của ngân hàng thông qua các chỉ số tài chính ..................................................................................................... 70 4.3.1. Chỉ tiêu tổng dư nợ trên tổng vốn huy động ......................................... 71 4.3.2. Chỉ tiêu tổng dư nợ trên tổng tài sản ..................................................... 71 4.3.3. Chỉ tiêu rủi ro tín dụng .......................................................................... 71 4.3.4. Chỉ tiêu hệ số thu nợ ............................................................................. 72 4.3.5. Chỉ tiêu vòng quay vốn tín dụng ........................................................... 72 CHƯƠNG 5 - MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG.............................................................................................. 73 5.1. Những mặt đã đạt được và tồn tại, hạn chế trong hoạt động tín dụng của ngân hàng ............................................................................................................. 73 5.1.1. Những mặt đã đạt được ......................................................................... 73 5.1.2. Những tồn tại và hạn chế....................................................................... 73 5.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả tín dụng ....................................................... 75 5.2.1. Nâng cao nguồn vốn huy động .............................................................. 75 5.2.2. Nâng cao hiệu quả tín dụng ................................................................... 76 CHƯƠNG 6 - KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................... 79 6.1. Kết luận ......................................................................................................... 79 6.2. Kiến nghị ....................................................................................................... 80 Tài liệu tham khảo .............................................................................................. 83 www.kinhtehoc.net DANH MỤC BẢNG Bảng 01 - Kết quả hoạt động kinh doanh năm 2006, 2007 và 2008 ...................... 23 Bảng 02 - Tình hình tổng quát nguồn vốn của ngân hàng qua 3 năm (2006, 2007 và 2008) .................................................................................................................. 31 Bảng 03 - Tình hình huy động vốn 3 năm (2006, 2007 và 2008) .......................... 34 Bảng 04 - Doanh số cho vay theo thời hạn 3 năm (2006, 2007 và 2008) .............. 38 Bảng 05 - Doanh số cho vay theo ngành qua 3 năm (2006, 2007 và 2008) ........... 42 Bảng 06 - Doanh số thu nợ theo thời hạn trong 3 năm (2006, 2007 và 2008) ....... 47 Bảng 07 - Doanh số thu nợ theo ngành năm trong 3 năm (2006, 2007 và 2008) . 50 Bảng 08 - Tình hình dư nợ theo thời hạn trong 3 năm (2006, 2007 và 2008) ........ 54 Bảng 09 - Tình hình dư nợ theo ngành kinh tế trong 3 năm (2006, 2007 và 2008) ....................................................................................................................... 58 Bảng 10 - Tình hình các loại nợ trong 3 năm (2006, 2007 và 2008)...................... 61 Bảng 11 - Tình hình nợ xấu theo thời hạn trong 3 năm (2006, 2007 và 2008) ...... 62 Bảng 12 - Tình hình nợ xấu theo ngành kinh tế trong 3 năm (2006, 2007 và 2008) ....................................................................................................................... 66 Bảng 13 - Tổng hợp các chỉ tiêu phân tích hoạt động tín dụng của ngân hàng trong 3 năm (2006, 2007 và 2008) .......................................................................... 70 www.kinhtehoc.net DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 01 - Doanh số cho vay theo thời hạn trong 3 năm (2006, 2007 và 2008) .... 39 Biểu đồ 02 - Doanh số thu nợ theo thời hạn trong 3 năm (2006, 2007 và 2008) ...... 48 Biểu đồ 03 - Tình hình dư nợ theo thời hạn tín dụng 3 năm (2006, 2007 và 2008) .. 55 Biểu đồ 04 - Tình hình nợ quá hạn trong 3 năm (2006, 2007 và 2008) .................... 63 www.kinhtehoc.net DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TMCP: Thương mại cổ phần NHNN: Ngân hàng Nhà Nước SHB: Ngân hàng thương mại cổ phần sài Gòn - Hà Nội www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình hoạt động tài chính tại NH TMCP SHB chi nhánh Cần Thơ GVHD: T/s Võ Thành Danh SVTH: Huỳnh Hữu Trọng 1 CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU 1.1. Sự cần thiết của đề tài Hiện nay, nền kinh tế toàn cầu đang rơi vào giai đoạn suy thoái nghiêm trọng. Trên thế giới đã có rất nhiều ngân hàng bị phá sản, ở Mỹ từ năm 2008 tính đến nay đã có 42 ngân hàng bị phá sản, các nước khác trong khu vực và trên thế giới cũng rơi vào tình trạng như vậy. Nền kinh tế Việt Nam cũng không thoát khởi tình trạng chung này. Điều đó đang đặt ra cho các chủ thể tham gia trong nền kinh tế phải đối mặt với nhiều thách thức và khó khăn mới. Đó là làm thế nào để có thể tồn tại, đứng vững và vẫn phát triển trong điều kiện cạnh tranh và khó khăn như vậy. Trong lịch sử hoạt động của những ngân hàng trên thế giới đã ghi nhận nhiều sự đổ vỡ của hàng loạt các ngân hàng, các tổ chức tín dụng qua những cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ như cuộc khủng hoảng tài chính 1929 - 1933, vụ đỗ vở thị trường cổ phiếu 1987, gần đây là cuộc khủng hoảng kinh tế - tiền tệ 1997 đã đẩy hàng loạt các ngân hàng đến ngưỡng cửa phá sản; và hiện nay là cuộc khủng hoảng thị trường nhà đất ở Mỹ đã ảnh hưởng đến các ngân hàng lớn ở Mỹ và các nước Châu Âu cũng như đang lan ra khắp thế giới. Trong bối cảnh đó, hoạt động của ngân hàng đóng một vai trò rất quan trọng. Với chức năng làm trung gian tài chính của nền kinh tế, thông qua ngân hàng, các nguồn lực sẽ được phân bổ, sử dụng một cách hợp lí và hiệu quả nhất. Thông qua việc cung ứng nguồn vốn, tín dụng ngân hàng có tác dụng rất lớn tới quá trình hoạt động của doanh nghiệp và giúp doanh nghiệp vượt qua được những khó khăn chung hiện nay. Để thực hiện được những điều này, đòi hỏi ngân hàng phải có một kế hoạch phát triển toàn diện về mọi mặt, đặc biệt là hoạt động tín dụng - lĩnh vực thể hiện sự sống còn của tất cả các ngân hàng. Đối với ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn - Hà Nội (SHB) chi nhánh Cần Thơ cũng không ngoại lệ. Để nắm rỏ hơn tình hình này của Ngân hàng và có những giải pháp phù hợp, phần nào giúp Ngân hàng đứng vững và ngày càng nâng cao được vị thế của mình trong cuộc chạy đua về kinh doanh sản phẩm là tiền tệ, tôi quyết định chọn đề tài “Phân tích tình hình hoạt www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình hoạt động tài chính tại NH TMCP SHB chi nhánh Cần Thơ GVHD: T/s Võ Thành Danh SVTH: Huỳnh Hữu Trọng 2 động tín dụng của ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn - Hà Nội (SHB) chi nhánh Cần Thơ”. Trên đây là tất cả những lí do thôi thúc tôi đến với đề tài này để hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình. 1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn Các Ngân hàng thương mại hiện nay đã và đang phải nổ lực hết mình nhằm đem lại hiệu quả kinh doanh cao nhất cho Ngân hàng trong thời kỳ khó khăn này. Từ tình hình đó, ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội chi nhánh Cần Thơ cũng phải nổ lực hết mình để vượt qua khó khăn và ngày càng phát triển hơn nữa. Chính vì thế cần phải nghiên cứu tìm hiểu tình hình hoạt động kinh doanh của Ngân hàng đặc biệt là về tín dụng, để có biện pháp nâng cao hiệu quả tín dụng và hoạt động kinh doanh của Ngân hàng. Nên em dựa vào những kiến thức đã học về chuyên ngành Tài chính tín dụng như: Nghiệp vụ Ngân hàng, Kế toán Ngân hàng.… Và những kiến thức thực tế trong quá trình thực tập tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội chi nhánh Cần Thơ để từ đó làm cơ sở cho em nghiên cứu và tìm hiểu tình hình thực tế hoạt động tín dụng cũng như hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội chi nhánh Cần Thơ qua 3 năm từ năm 2006 – 2008. Từ kết quả nghiên cứu đó sẽ tìm ra những mặt mạnh và mặt yếu của Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội chi nhánh Cần Thơ để đưa ra biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng và hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng trong thời gian tới. 1.3. Mục tiêu nghiên cứu 1.3.1. Mục tiêu chung Phân tích tình hình hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn - Hà Nội (SHB) chi nhánh Cần Thơ nhằm nâng cao và phát huy hiệu quả hoạt động tín dụng tại Ngân hàng. 1.3.2. Mục tiêu cụ thể - Phân tích chung tình hình hoạt động tín dụng của Ngân hàng SHB chi nhánh Cần Thơ qua 3 năm (2006, 2007 và 2008). www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình hoạt động tài chính tại NH TMCP SHB chi nhánh Cần Thơ GVHD: T/s Võ Thành Danh SVTH: Huỳnh Hữu Trọng 3 - Phân tích hiệu quả của hoạt động tín dụng tại ngân hàng SHB chi nhánh Cần Thơ trong 3 năm (2006, 2007 và 2008). - Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng của ngân hàng SHB trong thời gian tới. 1.4. Phạm vi nghiên cứu 1.4.1. Không gian nghiên cứu. Đề tài được thực hiện tại ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội chi nhánh Cần Thơ 1.4.2. Thời gian nghiên cứu. Thời gian thực hiện: từ ngày 2/2/2009 đến ngày 25/4/2009 Thời gian nghiên cứu đối tượng: trong giai đoạn năm 2006 - 2008 1.4.3. Đối tượng nghiên cứu. Chỉ nghiên cứu chủ yếu về một số chỉ tiêu sau: - Tình hình cho vay của SHB - Tình hình thu nợ của SHB - Tình hình dư nợ của SHB - Tình hình nợ quá hạn của SHB - Các chỉ số về kết quả hoạt động tín dụng của SHB www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình hoạt động tài chính tại NH TMCP SHB chi nhánh Cần Thơ GVHD: T/s Võ Thành Danh SVTH: Huỳnh Hữu Trọng 4 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Phương pháp luận 2.1.1. Những vấn đề cơ bản về tín dụng 2.1.1.1. Khái niệm tín dụng Tín dụng là một phạm trù kinh tế tồn tại và phát triển qua nhiều hình thái kinh tế. Ngày nay tín dụng được hiểu theo các định nghĩa sau: - Tín dụng là quan hệ kinh tế được biểu hiện dưới hình thái tiền tệ hay hiện vật, trong đó người đi vay phải trả cho vay cả gốc và lãi sau một thời gian nhất định. - Tín dụng là phạm trù kinh tế, phản ảnh quan hệ sử dụng vốn lẫn nhau giữa các pháp nhân và thể nhân trong nền kinh tế hàng hoá. - Tín dụng là một giao dịch giữa hai bên trong đó một bên (trái chủ - người cho vay) cấp tiền, hàng hoá dịch vụ, chứng khoán …dựa vào lời hứa thanh toán lại trong tương lai của bên kia (thu trái - người đi vay). Như vậy, tín dụng có thể diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau. Nhưng nội dụng cơ bản của những định nghĩa là thống nhất: Đều phản ánh một bên là người cho vay, còn bên kia là người đi vay. Quan hệ giữa hai bên được ràng buộc bởi cơ chế tín dụng và pháp luật hiện hành. 2.1.1.2. Bản chất tín dụng Tín dụng ra đời là một tất yếu khách quan trọng nền sản xuất hàng hoá, bởi lẽ khi nền sản xuất hàng hoá phát triển đến một mức độ nhất định sẽ đưa đến sự phân hoá giàu nghèo, có người thừa vốn, có người thiếu vốn để sản xuất kinh doanh. Để giải quyết vấn đề trên, Ngân hàng đã đứng ra làm trung gian giữa họ và thực hiện việc điều hòa tạm thời nhu cầu về vốn trong xã hội. Tín dụng là mối quan hệ kinh tế giữa người đi vay và người cho vay, giữa họ có mối liên hệ với nhau thông qua quá trình vận động giá trị vốn tín dụng được biểu hiện dưới hình thức tiền tệ hoặc hàng hoá. Quá trình vận động đó được thể hiện qua các giai đoạn sau: www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình hoạt động tài chính tại NH TMCP SHB chi nhánh Cần Thơ GVHD: T/s Võ Thành Danh SVTH: Huỳnh Hữu Trọng 5 + Thứ nhất: Phân phối tín dụng dưới hình thức cho vay. Ở giai đoạn này, vốn tiền tệ hay giá trị vật tư hàng hoá được chuyển từ người cho vay sang người đi vay, đây là đặc điểm cơ bản khác với việc mua bán hàng hoá thông thường. + Thứ hai: Sử dụng vốn tín dụng trong quá trình tái sản xuất. Sau khi nhận được vốn tín dụng, người đi vay được quyền sử dụng giá trị đó để thỏa mãn một mục đích nhất định. Tuy nhiên người đi vay không có quyền sở hữu về giá trị đó, mà chỉ được tạm thời trong một thời gian nhất định. + Thứ ba: Sự hoàn trả