Luận văn Phân tích tình hình sản xuất và tiêu thụdâu hạchâu ở huyện phong điền-Tp.cần thơ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ DÂU HẠ CHÂU Ở HUYỆN PHONG ĐIỀN-TP.CẦN THƠ Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: PHÚ LỆ QUYÊN NGUYỄN BẢO ANH Mã số SV: 4043662 Lớp: Kinh tế Nông Nghiệp 1-Khóa 30 Cần Thơ - 2008 www.kinhtehoc.net i LỜI CẢM TẠ Qua 4 năm học tập tại Trường Đại học Cần Thơ, tôi đã tiếp thu được nhiều kiến thức quý báu do được sự truyền đạt, không chỉ về lý thuyết mà còn về kinh nghiệm thực tiễn, từ Quý Thầy Cô của trường và nhất là từ Quý Thầy Cô của Khoa Kinh tế và Quản trị Kinh doanh. Tôi xin chân thành cảm ơn tất cả Quý Thầy Cô đã nhiệt tình hướng dẫn sinh viên trong suốt quá trình học tập tại trường. Đặc biệt, tôi xin chân thành cảm ơn Thầy Nguyễn Hữu Đặng, Cô Phú Lệ Quyên và các Quý Thầy Cô Khoa Kinh tế và Quản trị Kinh doanh đã tạo điều kiện thuận lợi, hướng dẫn tận tình trong suốt quá trình tôi thực hiện luận văn tốt nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn các Cô, Chú, Anh, Chị Phòng Kinh tế, Phòng Thống kê, Ban Khuyến nông Thị trấn Phong Điền, Xã Nhơn Ái, Xã Mỹ Khánh của Huyện Phong Điền – Thành Phố Cần Thơ đã nhiệt tình cung cấp số liệu, giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu. Thay lời cảm tạ, kính chúc Quý Thầy Cô dồi dào sức khỏe. Ngày… tháng… năm 2008 Sinh viên thực hiện Nguyễn Bảo Anh www.kinhtehoc.net ii LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện. Các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là hoàn toàn trung thực. Đề tài không trùng với bất cứ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Ngày… tháng… năm 2008 Sinh viên thực hiện Nguyễn Bảo Anh www.kinhtehoc.net iii NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. Ngày… tháng… năm 2008 Thủ trưởng đơn vị www.kinhtehoc.net iv NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. Ngày… tháng… năm 2008 Giáo viên hướng dẫn www.kinhtehoc.net v NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. ................................................................................................................. Ngày… tháng… năm 2008 Giáo viên phản biện www.kinhtehoc.net vi MỤC LỤC Trang CHƯƠNG 1. GIỚI THIỆU ............................................................................... 1 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ: .....................................................................................................1 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU:................................................................................2 1.2.1. Mục tiêu chung: .........................................................................................2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể: .........................................................................................2 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU: ..................................................................................2 1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU: ..................................................................................3 1.4.1. Không gian nghiên cứu:............................................................................3 1.4.2. Thời gian nghiên cứu: ...............................................................................3 1.4.3. Đối tượng nghiên cứu:...............................................................................3 1.4.4. Nội dung nghiên cứu: ................................................................................3 CHƯƠNG 2. PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..................................................................................................................... 5 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN: .....................................................................................5 2.1.1. Một số thuật ngữ kinh tế:..........................................................................5 2.1.2. Một số chỉ tiêu kinh tế để đánh giá hiệu quả kinh tế: ............................5 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: .....................................................................6 2.2.1. Chọn địa bàn nghiên cứu:.........................................................................6 2.2.2. Số liệu thu thập: .........................................................................................6 2.2.3. Phân tích dữ liệu:.......................................................................................7 CHƯƠNG 3. TỔNG QUAN VỀ HUYỆN PHONG ĐIỀN – THÀNH PHỐ CẦN THƠ ........................................................................................................... 10 3.1. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN:.....................................................................................10 3.1.1. Vị trí địa lý: ................................................................................................10 3.1.2. Đất đai:........................................................................................................10 3.1.4. Khí hậu: ......................................................................................................10 3.2. TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI: .....................................................................11 3.2.1. Đơn vị hành chính: ....................................................................................11 www.kinhtehoc.net vii 3.2.2. Dân số: ........................................................................................................11 3.2.3. Văn hóa - xã hội: ........................................................................................11 3.2.4. Cơ cấu ngành nghề: ...................................................................................12 3.2.5. Điều kiện cơ sở hạ tầng: ............................................................................12 3.3. TÌNH HÌNH SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP TRONG HUYỆN: .......................12 3.3.1. Trồng trọt: ..................................................................................................12 3.3.2. Chăn nuôi: ..................................................................................................13 3.3.3. Thủy sản: ....................................................................................................13 3.3.4. Công tác khuyến nông và bảo vệ thực vật:..............................................14 CHƯƠNG 4. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ DÂU HẠ CHÂU Ở HUYỆN PHONG ĐIỀN – THÀNH PHỐ CẦN THƠ ... 15 4.1. GIÁ TRỊ KINH TẾ CỦA CÂY DÂU HẠ CHÂU:.............................................15 4.2. PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TRỒNG DÂU HẠ CHÂU CỦA NÔNG HỘ Ở HUYỆN PHONG ĐIỀN – THÀNH PHỐ CẦN THƠ: .........................................16 4.2.1. Nguồn lực sản xuất của nông hộ...............................................................16 4.2.2. Khái quát thực trạng trồng dâu Hạ Châu của nông hộ:........................20 4.2.3. Phân tích các khoản mục chi phí bình quân tính trên 1 công đất ở 3 xã của huyện Phong Điền – Thành Phố Cần Thơ .....................................................23 4.2.4. Phân tích các tỷ số tài chính nhằm đánh giá hiệu quả kinh tế ..............25 4.2.5. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình sản xuất của người dân trồng dâu Hạ Châu ở huyện Phong Điền – TP.Cần Thơ:.................................28 4.3. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TIÊU THỤ DÂU HẠ CHÂU TẠI HUYỆN PHONG ĐIỀN – THÀNH PHỐ CẦN THƠ:.............................................................33 4.3.1. Phân tích kênh tiêu thụ dâu Hạ Châu: ....................................................33 4.3.2. Các thành viên tham gia vào kênh:..........................................................36 4.3.3. Phân tích SWOT đối với quá trình sản xuất kinh doanh sản phẩm dâu Hạ Châu tại huyện Phong Điền – Thành phố Cần Thơ: ..................................40 CHƯƠNG 5. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ DÂU HẠ CHÂU Ở HUYỆN PHONG ĐIỀN – THÀNH PHÔ CẦN THƠ ..................................................................................................................... 46 www.kinhtehoc.net viii 5.1. GIẢI PHÁP ĐỐI VỚI QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ CỦA NÔNG DÂN TRỒNG DÂU HẠ CHÂU:....................................................................46 5.2. GIẢI PHÁP ĐỐI VỚI QUÁ TRÌNH TIÊU THỤ CỦA CÁC ĐỐI TƯỢNG THU MUA DÂU HẠ CHÂU:......................................................................................46 CHƯƠNG 6. KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ........................................................ 48 6.1. KẾT LUẬN: ..........................................................................................................48 6.2. KIẾN NGHỊ: .........................................................................................................48 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 50 PHỤ LỤC............................................................................................................ 51 www.kinhtehoc.net ix DANH MỤC BIỂU BẢNG Trang Bảng 1. MÔ TẢ ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU.......................................................6 Bảng 2. DIỆN TÍCH ĐẤT TRỒNG DÂU HẠ CHÂU CỦA NÔNG HỘ NĂM 2007 ............................................................................................................16 Bảng 3. LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG TRỒNG DÂU HẠ CHÂU CỦA NÔNG HỘ NĂM 2007 .......................................................................................17 Bảng 4. LÝ DO TRỒNG DÂU HẠ CHÂU CỦA NÔNG HỘ NĂM 2007 ......20 Bảng 5. NGUỒN GIỐNG ĐƯỢC SỬ DỤNG ĐỂ TRỒNG CỦA NÔNG HỘ NĂM 2007.............................................................................................................21 Bảng 6. VỀ MẶT KINH NGHIỆM TRỒNG DÂU HẠ CHÂU ......................22 Bảng 7. CÁC KHOẢN MỤC CHI PHÍ BÌNH QUÂN TÍNH TRÊN 1 CÔNG ĐẤT TRỒNG DÂU HẠ CHÂU CỦA NÔNG HỘ NĂM 2007............23 Bảng 8. NGÀY CÔNG LAO ĐỘNG BÌNH QUÂN TRÊN 1 CÔNG ĐẤT TRỒNG DÂU HẠ CHÂU CỦA NÔNG HỘ NĂM 2007..................................25 Bảng 9. CÁC TỶ SỐ TÀI CHÍNH ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA NÔNG HỘ NĂM 2007...............................................................................25 Bảng 10. MỘT SỐ CHỈ TIÊU VỀ HIỆU QUẢ SẢN XUẤT/CÔNG ĐẤT TRỒNG DÂU HẠ CHÂU CỦA NÔNG HỘ NĂM 2007..................................27 Bảng 11. KẾT QUẢ PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN NĂNG SUẤT CỦA NÔNG HỘ NĂM 2007.......................................................29 Bảng 12. KẾT QUẢ PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN LỢI NHUẬN CỦA NÔNG HỘ NĂM 2007.......................................................32 www.kinhtehoc.net x DANH MỤC HÌNH Trang Hình 1. TRÌNH ĐỘ VĂN HÓA CỦA CÁC ĐÁP VIÊN TẠI ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU.....................................................................................................18 Hình 2. KINH NGHIỆM TRỒNG DÂU HẠ CHÂU........................................18 Hình 3. CƠ CẤU CHI PHÍ/CÔNG ĐẤT TRỒNG DÂU HẠ CHÂU..............23 www.kinhtehoc.net xi TÓM TẮT Đề tài “Phân tích tình hình sản xuất và tiêu thụ dâu Hạ Châu ở huyện Phong Điền – TP.Cần Thơ” được thực hiện từ 11.02.2008 đến 25.04.2008 tại huyện Phong Điền – Thành phố Cần Thơ. Đề tài có 6 chương và gồm có một số nội dung như sau: Thứ nhất, mục tiêu nghiên cứu của đề tài là tập trung nghiên cứu tình hình sản xuất và tiêu thụ sản phẩm dâu Hạ Châu. Đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu như phương pháp thống kê mô tả, hồi quy tuyến tính để xử lý số liệu sơ cấp được thu thập từ điều tra trực tiếp 44 nông hộ tại địa bàn nghiên cứu; sử dụng phương pháp phỏng vấn bán cấu trúc đối với các đối tượng thu mua; đồng thời phương pháp phân tích ma trận SWOT được dùng để đề ra các giải pháp. Thứ hai, đối với quá trình sản xuất, đề tài phân tích các nguồn lực sản xuất, các tỷ số tài chánh, nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế của nông hộ; đối với quá trình tiêu thụ, đề tài phân tích tổng quát kênh tiêu thụ sản phẩm dâu Hạ Châu, phân tích phương thức tiêu thụ, những thuận lợi, khó khăn, cơ hội, thách thức trong quá trình kinh doanh của các tác nhân tham gia vào kênh. Cuối cùng, từ kết quả phân tích tình hình sản xuất và tiêu thụ, đề tài đề xuất một số giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, tiêu thụ sản phẩm dâu Hạ Châu tại địa bàn nghiên cứu. www.kinhtehoc.net 1 CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ: Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) nằm ở hạ lưu sông Mê Kông với đất đai màu mỡ, sông ngòi, kênh rạch chằng chịt, thuộc vùng khí hậu nhiệt đới… thuận lợi để phát triển nền nông nghiệp đa canh nhiệt đới. Theo Tiến sĩ Nguyễn Minh Châu, Viện trưởng Viện nghiên cứu cây ăn quả miền Nam, ĐBSCL không chỉ là vựa lúa mà cây ăn trái cũng được xem là thế mạnh, là vùng sản xuất cây ăn trái lớn nhất nước, chiếm khoảng 60% trong tổng diện tích vườn cây