Luận văn Sử dụng phương pháp đóng vai vào dạy học môn giáo dục công dân lớp 10 ở một số trường trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM MAI HẰNG GIANG SỬ DỤNG PHƢƠNG PHÁP ĐÓNG VAI VÀO DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 10 Ở MỘT SỐ TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2020 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM MAI HẰNG GIANG SỬ DỤNG PHƢƠNG PHÁP ĐÓNG VAI VÀO DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 10 Ở MỘT SỐ TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN Ngành: LL & PPDH bộ môn Lý luận Chính trị Mã số: 8.14.01.11 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THU HẠNH THÁI NGUYÊN - 2020 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Sử dụng phương pháp đóng vai vào dạy học môn Giáo dục công dân lớp 10 ở một số trường Trung học phổ thông trên địa bàn thành phố Thái Nguyên” là do chính bản thân tôi đã thực hiện. Các kết quả, số liệu trong luận văn là trung thực. Nếu sai tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm. Thái Nguyên, tháng 9 năm 2020 Tác giả đề tài MAI HẰNG GIANG i LỜI CẢM ƠN Tr c ti n m xin tr n trọn cảm n c c t y cô i o oa i o c c n trị - Tr n Đ i ọc S p m T i N uy n đã n c n y v truy n đ t n n tri t c qu u tron suốt n n năm qua đ m o n t n tốt a ọc c a m n Đ c iệt m xin trân trọn cảm n cô i o TS. Nguyễn Thu Hạnh đã n iệt t n t m uyết truy n i c o m n n m c tri t c i n t ôn oa ọc đ y đ đồn t i đã n n t n n i un p n p p n i n c u đ uận văn đ c o n t iện n Em c n xin đ c i i cảm n s u sắc t i an i m iệu tr n T PT T i N uy n t i ia đ n n đồn n iệp đã đ n vi n i p đ t o đi u iện đ m c t o n t n a ọc v o n t t uận văn n y Thái Nguyên, n 20 tháng 9 năm 2020 Học viên Mai Hằng Giang ii MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii MỤC LỤC ........................................................................................................ iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................. vi DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. vii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ SƠ ĐỒ .......................................................... viii MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đ tài ........................................................................................... 1 2. M c đ c v nhiệm v nghiên c u c a đ tài ............................................... 4 3 Đối t ng và ph m vi nghiên c u ................................................................. 4 4. Giả thuyết khoa học ...................................................................................... 5 5 P n p p n i n c u c a đ tài .............................................................. 5 6 Ý n ĩa t ực tiễn v đ n p c a đ tài ...................................................... 6 7. Kết c u c a đ tài .......................................................................................... 7 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC SỬ DỤNG PHƢƠNG PHÁP ĐÓNG VAI TRONG DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 10 Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ......................... 8 1.1. Tổng quan nghiên c u v n đ .................................................................... 8 1.1.1. Nh ng công trình nghiên c u n c ngoài v s d n p n p p đ n vai tron y học ...................................................................................... 8 1.1.2. Nh ng công trình nghiên c u tron n c v PPĐV v s d ng PPĐV tron y học môn GDCD ................................................................... 10 1.1.3. Nh ng giá trị c a các công trình nghiên c u i n quan đến đ tài và nh ng v n đ luận văn tiếp t c làm sáng tỏ ............................................... 14 1.2. M t số khái niệm công c ........................................................................ 16 1.2.1. Khái niệm p n p p p n p p đ n vai tron y học ........... 16 1.2.2. Khái niệm p n p p đ n vai v u n c đi m trong PPĐV ...... 17 iii 1.3. S d n p n p p đ n vai tron y học môn Giáo d c công dân l p 10 ở tr ng THPT .............................................................................. 25 1 3 1 C n tr n i o c công dân l p 10 ............................................... 25 1 3 2 Ưu t ế c a việc s d n p n p p đ n vai tron y học môn Giáo d c công dân l p 10 ............................................................................... 34 1.3.3. M c tiêu s d n PPĐV tron y học c n tr n i o c công dân l p 10 ............................................................................................... 37 1.3.4. N i dung s d n PPĐV tron y học môn Giáo d c công dân l p 10 ở tr ng THPT ..................................................................................... 39 1.3.5. Hình th c s d n PPĐV tron y học môn Giáo d c công dân l p 10 ở tr ng THPT ..................................................................................... 41 Kết luận c n 1 ........................................................................................... 44 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG VÀ QUY TRÌNH SỬ DỤNG PHƢƠNG PHÁP ĐÓNG VAI TRONG DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 10 Ở MỘT SỐ TRƢỜNG THPT TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN ................................................................... 45 2.1. Thực tr ng c a việc s d ng p n p p đ n vai trong d y học môn GDCD l p 10 ở m t số tr n T PT tr n địa bàn thành phố Thái Nguyên. .................................................................................................. 45 2 1 1 K i qu t đ c đi m tình hình chung c a c c tr n T PT tr n địa bàn thành phố Thái Nguyên ............................................................................ 45 2.1.2. S d n p n p p đ n vai tron y học môn GDCD l p 10 ở m t số tr ng THPT tr n địa bàn thành phố Thái Nguyên ......................... 48 2 2 Đ xu t quy trình thực hiện việc s d n PPĐV tron y học ph n “Côn n v i đ o đ c” môn DCD p 10 ở m t số tr ng THPT trên địa bàn thành phố Thái Nguyên. ..................................................................... 56 2.2.1. Các nguyên tắc xây dựng quy trình ...................................................... 56 2.2.2. Quy trình thiết kế .................................................................................. 61 Kết luận c n 2 ........................................................................................... 70 iv Chƣơng 3. THỰC NGHIỆM VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ VIỆC SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP ĐÓNG VAI TRONG DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 10 Ở MỘT SỐ TRƯỜNG THPT TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN .......... 72 3.1. Thực nghiệm s p m .............................................................................. 72 3.1.1. Kế ho ch thực nghiệm .......................................................................... 72 3.1.2. N i dung thực nghiệm ........................................................................... 74 3.1.3. Kết quả thực nghiệm s p m .............................................................. 77 3.2. M t số giải pháp nhằm nâng cao ch t ng c a việc s d n p n p p đ n vai tron y học ph n “Côn n v i đ o đ c” môn DCD p 10 ở m t số tr ng T PT tr n địa bàn thành phố Thái Nguyên ....................... 86 3 2 1 Đối v i đ i n i o vi n ...................................................................... 86 3 2 2 Đối v i học sinh .................................................................................... 87 3 2 3 Đối v i n tr ng ................................................................................ 88 Kết luận c n 3 ........................................................................................... 89 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 93 PHỤ LỤC v DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT CNXH : C n ĩa xã i ĐC : Đối c n GDCD : i o c côn n GV : Giáo viên HS : Học sinh Nxb : Nhà xu t bản PPDH : P n p p y ọc PPĐV : P n p p đ n vai SL : Số n THPT : Trun ọc p ổ t ông TN : T ực n iệm vi DANH MỤC CÁC BẢNG Trang Bảng 2.1: Nhận th c c a giáo viên v sự c n thiết khi s d n PPĐV trong d y học môn GDCD l p 10 ................................................ 48 Bảng 2.2: Đ n i c a giáo viên v m c đ s d n PPĐV và các PPDH khác trong d y học GDCD l p 10 ..................................... 49 Bảng 2.3: Đ n i c a giáo viên v m c đ c s d n PPĐV trong d y học môn GDCD l p 10 ................................................................ 50 ản 2 4: M c đ t c cực c a ọc sin đối v i môn DCD khi giáo viên s n PPĐV tron y học ph n “Côn n v đ o đ c” ............ 51 ản 2 5: M c đ n t ọc tập môn DCD c a ọc sin khi giáo vi n s n PPĐV v o y ọc ph n “Côn n v i đ o đ c” ..... 54 ản 3 1: Đi m i m tra môn DCD i a p t ực n iệm v p đối c n ở tr n T PT T i N uy n T PT L n N ọc Quyến tr c t ực n iệm ........................................................... 78 Bảng 3.2: M c đ h ng thú học tập c a học sin đối v i môn GDCD sau tiết d y thực nghiệm bằn PPĐV ........................................... 79 Bảng 3.3: T i đ học tập c a học sin đối v i gi học s d n PPĐV ....... 80 Bảng 3.4: Kết quả ki m tra 1 tiết môn GDCD ở tr ng THPT Thái N uy n T PT L n N ọc Quyến sau thực nghiệm ............... 83 vii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Bi u đồ 3.1: Kết quả ki m tra 1 tiết môn GDCD ở tr ng THPT Thái N uy n T PT L n N ọc Quyến sau thực nghiệm ............. 84 viii