Luận văn Tăng cường quản lý Ngân sách sử dụng ở Trường Đại học chính trị

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN TRƯỜNG MINH TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NGÂN SÁCH SỬ DỤNG Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC CHÍNH TRỊ LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ THÁI NGUYÊN - 2019 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN TRƯỜNG MINH TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NGÂN SÁCH SỬ DỤNG Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC CHÍNH TRỊ Ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN VĂN CÔNG THÁI NGUYÊN - 2019 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Tôi xin cam đoan, các thông tin trích dẫn trọng luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc. Thái Nguyên, tháng 01 năm 2019 Tác giả Nguyễn Trường Minh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN ii LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban Giám hiệu, toàn thể các thầy, cô giáo trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên đã nhiệt tình giảng dạy, truyền đạt kiến thức trong suốt quá trình theo học tại trường và tạo điều kiện thuận lợi nhất trong thời gian học tập và nghiên cứu nhằm hoàn thành chương trình Cao học. Với tình cảm trân trọng nhất, tôi xin bày tỏ sự cảm ơn chân thành, sâu sắc tới TS. Nguyễn Văn Công đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ trong quá trình thực hiện luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn các cơ quan nơi tôi công tác và nghiên cứu luận văn, cùng toàn thể các đồng nghiệp, gia đình bạn bè đã tạo điều kiện, cung cấp tài liệu cho tôi hoàn thành chương trình học của mình và góp phần thực hiện tốt hơn cho công tác thực tế sau này. Xin trân trọng cảm ơn! Thái Nguyên, tháng 01 năm 2019 Tác giả luận văn Nguyễn Trường Minh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii MỤC LỤC ........................................................................................................ iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... vi DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. vii DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ ............................................................................ viii MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1 2. Mục tiêu nghiên cứu ...................................................................................... 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 3 4. Ý nghĩa khoa học .......................................................................................... 3 5. Bố cục của luận văn ...................................................................................... 4 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC .................................................................... 5 1.1. Cơ sở lý luận về ngân sách nhà nước, ngân sách quốc phòng và quản lý ngân sách sử dụng ................................................................................. 5 1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về ngân sách ................................................... 5 1.1.2. Một số khái niệm về Ngân sách sử dụng ................................................ 7 1.1.3. Nội dung quản lý ngân sách nhà sử dụng ............................................. 12 1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý ngân sách sử dụng tại trường Đại học Chính trị ..................................................................................... 24 1.2. Kinh nghiệm quản lý ngân sách sử dụng tại học viện nhà trường quân đội ................................................................................................... 26 1.2.1. Kinh nghiệm của Học viện Chính trị - Bộ Quốc phòng ....................... 26 1.2.2. Bài học kinh nghiệm cho trường Đại học Chính trị .............................. 35 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................ 37 2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 37 2.2. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 37 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN iv 2.2.1. Phương pháp tiếp cận ............................................................................ 37 2.2.2. Phương pháp thu thập số liệu ................................................................ 37 2.2.3. Phương pháp phân tích số liệu .............................................................. 39 2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 40 CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NGÂN SÁCH SỬ DỤNG Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC CHÍNH TRỊ - BỘ QUỐC PHÒNG ........... 40 3.1. Đặc điểm tình hình và nhiệm vụ của Trường Đại học Chính trị - Bộ Quốc phòng có liên quan đến công tác lập, chấp hành và quyết toán ngân sách ................................................................................................. 42 3.1.1. Chức năng, nhiệm vụ và tổ chức bộ máy, biên chế .............................. 42 3.1.2. Nhiệm vụ, tổ chức biên chế của ngành tài chính Nhà trường ............... 46 3.1.3. Cơ chế quản lý tài chính, ngân sách sử dụng tại trường Đại học chính trị - Bộ Quốc phòng....................................................................... 49 3.1.4. Một số đặc điểm trong bảo đảm tài chính ở Trường Đại học Chính trị ..... 50 3.2. Thực trạng Công tác quản lý NSSD giai đoạn 2016-2018 ở Trường Đại học Chính trị - Bộ Quốc phòng ........................................................ 51 3.2.1. Lập dự toán ngân sách ........................................................................... 51 3.2.2. Chấp hành ngân sách ............................................................................. 59 3.2.3. Kế toán và quyết toán ngân sách sử dụng ............................................. 65 3.2.4. Kiểm tra, thanh tra chi ngân sách sử dụng ............................................ 74 3.2.5. Đánh giá về công tác quản lý ngân sách sử dụng của trường Đại học Chính trị qua kết quả điều tra ........................................................... 76 3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý ngân sách sử dụng tại trường Đại học Chính trị ............................................................................................ 81 3.3.1. Yếu tố bên ngoài. .................................................................................. 81 3.3.2. Yếu tố bên trong .................................................................................... 83 3.4. Đánh giá thực trạng công tác quản lý ngân sách sử dụng ở Trường Đại học Chính trị ..................................................................................... 86 3.4.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 86 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN v 3.4.2. Những hạn chế, bất cập ......................................................................... 92 3.4.3. Nguyên nhân ......................................................................................... 94 CHƯƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NGÂN SÁCH SỬ DỤNG Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC CHÍNH TRỊ ..... 96 4.1. Mục tiêu và phương hướng tăng cường quản lý ngân sách sử dụng ở trường Đại học Chính trị - Bộ Quốc phòng ............................................ 96 4.1.1. Mục tiêu................................................................................................. 96 4.1.2. Phương hướng ....................................................................................... 96 4.2. Một số biện pháp tăng cường quản lý NSSD ở trường Đại học Chính trị - Bộ Quốc phòng ................................................................................ 97 4.2.1. Tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt cơ chế quản lý và nâng cao vai trò lãnh đạo, năng lực chỉ huy, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chỉ huy các cấp trong quản lý ngân sách sử dụng ................................................ 97 4.2.2. Nâng cao chất lượng chu trình quản lý ngân sách sử dụng ................ 102 4.2.3. Phát huy vai trò tham mưu của Ban Tài chính và tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan tài chính và các ngành nghiệp vụ, đơn vị trong tổ chức quản lý ngân sách sử dụng .................................. 104 4.2.4. Nghiên cứu xây dựng và cụ thể hóa các nội dung quản lý ngân sách sử dụng trên cơ sở các văn bản quy định chế độ của cấp trên ...... 108 4.2.5. Thực hiện khoán chi đối với một số nội dung chi kinh phí nghiệp vụ hành chính ........................................................................................ 110 4.2.6. Nâng cao chất lượng bộ máy quản lý ngân sách sử dụng ................... 112 4.2.7. Phát huy vai trò của kế toán, tăng cường kiểm soát chi ngân sách, làm tốt công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán và ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý ngân sách sử dụng .................... 114 4.3. Một số kiến nghị, đề xuất ....................................................................... 116 KẾT LUẬN .................................................................................................. 117 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 119 PHỤ LỤC ..................................................................................................... 122 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BQP : Bộ Quốc phòng CNV : Công nhân viên CNVQP : Công nhân viên quốc phòng DBĐV : Dự bị động viên DCCD : Dụng cụ cấp dưỡng DTNS : Dự toán ngân sách HSQ-BS : Hạ sĩ quan - Binh sĩ HVSQ : Học viên sĩ quan KBNN : Kho bạc nhà nước NSBĐ : Ngân sách bảo đảm NSNN : Ngân sách nhà nước NSQP : Ngân sách quốc phòng NSSD : Ngân sách sử dụng QĐNDVN : Quân đội nhân dân Việt nam QNCN : Quân nhân chuyên nghiệp QTNS : Quyết toán ngân sách QTTX : Quân trang thường xuyên SPQP : Sản phẩm quốc phòng SQ : Sĩ quan SSCĐ : Sẵn sàng chiến đấu TCHC : Tổng cục Hậu cần TGSX : Tăng gia sản xuất Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 3.1: Bảng so sánh số dự toán lập, số cấp trên phân bổ và số thực chi xin quyết toán ngân sách sử dụng 2016-2018 ............................................... 53 Bảng 3.2: Tổng hợp tình hình thực hiện quân số năm 2016 - 2018 ..................... 58 Bảng 3.3: Tình hình phân bổ dự toán kinh phí nghiệp vụ hành chính giai đoạn 2016-2018 ............................................................................................... 61 Bảng 3.4: Tình hình tạm ứng và thanh toán kinh phí 2016, 2016, 2018 .............. 64 Bảng 3.5: Tình hình thực hiện chỉ tiêu ngân sách sử dụng từ 2016-2018 ............ 70 Bảng 3.6: Chi tiết thực hiện ngân sách sử dụng năm 2016- 2018 ........................ 71 Bảng 3.7: Ý kiến đánh giá của các cán bộ được điều tra về phân cấp quản lý ngân sách sử dụng ở trường Đại học Chính trị (n=30) ................................. 77 Bảng 3.8: Ý kiến đánh giá của các cán bộ được điều tra về thực hiện quy trình ngân sách nhà sử dụng ở Trường Đại học Chính trị (n=30) ................ 78 Bảng 3.9: Ý kiến đánh giá của các cán bộ được điều tra về một số điều kiện trong quản lý ngân sách sử dụng ở trường Đại học Chính trị (n=30) .......... 79 Bảng 3.10: Ý kiến đánh giá của các cán bộ được điều tra về kết quả quản lý ngân sách nhà nước ở trường Đại học Chính trị (n=30) ........................... 80 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN viii DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Sơ đồ trình tự lập dự toán ngân sách năm ............................................ 16 Sơ đồ 3.1: Tổ chức bộ máy biên chế của Trường Đại học Chính trị .................... 45 Sơ đồ 3.2: Tổ chức ngành Tài chính Trường Đại học Chính trị ........................... 46 Sơ đồ 3.3: Quản lý và điều hành chi ngân sách sử dụng ở Ban Tài chính Trường Đại học Chính trị ............................................................................... 49 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN