Luận văn Thực hiện chính sách cải cách hành chính trên địa bàn Quận Cẩm Lệ, Thành phố Đà Nẵng

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI LÊ THỊ NGỌC THỦY THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẨM LỆ, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG Chuyên ngành: Chính sách công Mã số: 8 34 04 02 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. PHẠM THỊ THÚY NGA HÀ NỘI, năm 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Đề tài do cá nhân tôi nghiên cứu được thực hiện dưới sự hướng dẫn của Tiến sỹ Phạm Thị Thúy Nga; các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn trích dẫn; bố cục, phông chữ của luận văn đúng với quy định và đề tài chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. HỌC VIÊN LÊ THỊ NGỌC THỦY MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH ................................................................................... 6 1.1. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................ 6 1.2. Mục đích, yêu cầu, của thực hiện chính sách cải cách hành chính ......... 8 1.3. Mục tiêu của việc thực hiện chính sách cải cách hành chính ................ 10 1.4. Các yếu tố tác động đến việc thực hiện chính sách cải cách hành chính ............................................................................................................... 11 1.5. Nội dung của chính sách cải cách hành chính nhà nước ....................... 12 1.6. Các bước thực hiện chính sách cải cách hành chính ................................ 18 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẨM LỆ, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG ............................................................................................................. 24 2.1. Đặc điểm tự nhiên, chính trị, kinh tế, xã hội của quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng ........................................................................................................... 24 2.2. Thực trạng thực hiện chính sách cải cách hành chính tại quận Cẩm Lệ .. 26 2.3. Kết quả thực hiện chính sách cải cách hành chính tại quận Cẩm Lệ35 2.4. Đánh giá về thực hiện chính sách cải cách hành chính tại quận Cẩm Lệ ........................................................................................................... ..55 CHƯƠNG 3: QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU VÀ CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HIỆU QUẢ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH TẠI QUẬN CẨM LỆ, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG ......................................................................................................................... 60 3.1. Quan điểm, mục tiêu thực hiện cải cách hành chính trong giai đoạn tới ....................................................................................................................... ..60 3.2. Giải pháp tổ chức thực hiện chính sách cải cách hành chính tại Quận Cẩm Lệ ..................................................................................................................... 62 3.3. Cải cách tổ chức bộ máy hành chính theo hướng tinh gọn, hiệu quả ......................................................................................................................... 67 KẾT LUẬN .................................................................................................... 77 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Nghĩa đầy đủ 1 CCHC Công nghệ thông tin 2 CNTT Công nghệ thông tin 3 QLHCNN Quản lý hành chính nhà 4 QLNN Quản lý nhà nước 5 TTHC Thủ tục hành chính 6 UBND Ủy ban nhân dân DANH MỤC CÁC BẢNG Số hiệu Tên bảng Trang bảng 2.1 Cơ cấu kinh tế quận Cẩm Lệ giai đoạn 2013 – 2018 25 Số lượng hồ sơ tiếp nhận, giải quyết thuộc thẩm quyền 2.2 UBND quận ở các lĩnh vực qua 3 năm từ 2016-2018 như 37 sau 2.3 Khảo sát đánh giá mức độ hài lòng của công dân 42 Tình hình nhân sự tại các cơ quan hành chính, đơn vị sự 2.4 47 nghiệp trực thuộc UBND quận Cẩm Lệ tính đến 30/6/2017 Số lượng cán bộ, công chức, người hoạt động không 2.5 48 chuyên trách các phường tính đến ngày 30/6/2017 Về trình độ chuyên môn công chức, viên chức, lao động 2.6 các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp trực thuộc 49 UBND quận như sau Trình độ cán bộ, công chức, người hoạt động không 2.7 50 chuyên trách các phường MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Cải cách hành chính đã được Đảng ta xác định là nhiệm vụ trọng yếu trong công cuộc xây dựng và tăng cường vai trò quản lý của Nhà nước, nhằm phát triển kinh tế - xã hội, chăm lo đời sống cho nhân dân. Đây là một yêu cầu cấp bách, một mặt nhằm khắc phục những hạn chế của bản thân về nền hành chính; mặt khác, nhằm đáp ứng các yêu cầu của sự nghiệp đổi mới, thích ứng với sự phát triển của thế giới. Tuy nhiên, phải thừa nhận rằng công cuộc cải cách hành chính ở nước ta không những chậm trễ mà có nơi còn thiếu nhất quán, kém kiên quyết nên hiệu quả đem lại còn hạn chế. Thực tiễn những năm qua cho thấy, muốn cải cách hành chính có hiệu quả thì trước hết phải đổi mới ngay chính bộ máy tiến hành đổi mới. Vượt qua được chính mình luôn luôn là thách thức khó khăn nhất đối với mỗi cá nhân cũng như tổ chức. Chính vì vậy cải cách hành chính ở nước ta trong thời kỳ đẩy mạnh hiện đại hóa, công nghiệp hóa giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc xây dựng một nền hành chính năng động, trách nhiệm và hiện đại. Xuất phát từ nhận thức đó, thành phố Đà Nẵng thời gian qua đã ban hành nhiều Quyết định liên quan đến việc thực hiện chính sách cải cách hành chính như Quyết định số 10598/QĐ – UBND ngày 12/12/2011 của UBND thành phố Đà Nẵng về việc ban hành chương trình Cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 - 2020 tại thành phố Đà Nẵng; Thành phố Đà Nẵng có nhiều đột phá trong cải cách thủ tục hành chính công của cả nước. Cùng với sự phát triển đó, nền hành chính quận Cẩm Lệ cũng đã có nhiều thay đổi tích cực. Hiệu quả công tác quản lý, chất lượng 1 dịch vụ hành chính công được nâng cao đáng kể và phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn. Một trong những sáng kiến đang được ứng dụng hiệu quả rộng rãi đó là qui trình “3 trong 1” liên thông giải quyết 1 lần tại bộ phận 1 cửa 3 loại giấy gồm: giấy khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ 6 tuổi. Phường Hoà Phát, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng là địa phương đầu tiên triển khai qui trình “3 trong 1” khi giải quyết 3 loại giấy tờ 1 lần gồm: giấy khai sinh, đăng ký thường trú và cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ 6 tuổi tại bộ phận một cửa của phường. Thay vì phải qua nhiều nơi, đi lại nhiều lần, người dân chỉ đến bộ phận 1 cửa của phường làm thủ tục. Mặc dầu vậy, cơ chế một cửa vẫn bộc lộ nhiều bất cập. Có những thủ tục liên quan đến nhiều cơ quan hành chính khiến người dân, doanh nghiệp tốn nhiều thời gian để thực hiện các giao dịch hành chính. Nền hành chính tuy đã có chuyển biến nhưng vẫn chưa theo kịp yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội nhanh và mạnh mẽ của thành phố, chưa đáp ứng mục tiêu xây dựng một nền hành chính hiện đại như mong đợi của lãnh đạo và nhân dân thành phố Đà Nẵng và Quận Cẩm Lệ. Vì vậy, nhằm đánh giá việc thực hiện chính sách cải cách hành chính tại thành phố Đà Năng nói chung và quận Cẩm Lệ nói riêng, tác giả lựa chọn đề tài: "Thực hiện chính sách cải cách hành chính trên địa bàn quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sỹ chuyên nghành chính sách công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Cải cách hành chính, nhất là về chính quyền địa phương nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và đáp ứng xu thế hội nhập là vấn đề được Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm. Đã có một số công trình nghiên cứu đề cập tới nội dung này như sau: Đề tài “Giải pháp quản lý và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức, viên 2 chức của thành phố Đà Nẵng đến năm 2015” của Sở Nội vụ thành phố Đà Nẵng đã xây dựng năm 2011. Luận văn Thạc sỹ của Trần Thị Minh Phương, Học viện Hành chính Quốc gia, năm 2011 về “Đánh giá công chức theo kết quả thực thi công việc”. Luận văn thạc sĩ của Trần Viết Cự, Học viện Hành chính Quốc gia, năm 2014 về “Ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại UBND quận Cẩm Lệ của thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2011-2015”. Cao Duy Hoàng và Lê Nguyễn Hậu (2011), “Chất lượng dịch vụ hành chính công và sự hài lòng của người dân – một nghiên cứu tại thành phố Đà Lạt”, Tạp chí phát triển KH&CN, tập 14, (02). Bài báo cũng đã nêu ra thành phần đặc trưng cho dịch vụ hành chính công. Một là chất lượng nhân viên, bao gồm nghiệp vụ nhân viên (competencea) và thái độ phục vụ (attentiveness). Hai là cơ sở vật chất (tangible). Ba là tiếp cận dễ dàng (accessibility). Bốn là quy trình dịch vụ (process). Năm là đúng thời gian (timeleniss). Sáu là xử lý phản hồi (feedback). Theo các tác giả này, cấu trúc chất lượng dịch vụ hành chính công bao gồm 4 thành phần: chất lượng nhân viên, cơ sở vật chất, quy trình dịch vụ và tiếp cận dễ dàng. Các công trình khoa học nói trên đã đề cập tới CCHC dưới nhiều góc độ. Tuy nhiên, các công trình này hầu hết đều tiếp cận nghiên cứu nhằm hướng tới việc xây dựng và hoàn thiện chế độ công vụ, CCHC nói chung chứ chưa đề cập cụ thể nội dung CCHC tại cấp quận. Vì vậy, nghiên cứu những cơ sở và điều kiện cần thiết để CCHC, nâng cao hiệu quả hoạt động của chính quyền quận, đặc biệt quận Cẩm Lệ thành phố Đà Năng là rất cần thiết hiện nay. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu a. Mục đích nghiên cứu 3 Làm rõ một số vấn đề lý luận pháp luật về cải cách hành chính, đánh giá thực trạng quy định pháp luật và thực tiễn thực hiện công tác cải cách hành chính tại cấp, quận huyện để không ngừng nâng cao uy tín của nhà nước đáp ứng yêu cầu hội nhập, thực hiện tốt các cam kết với các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả công tác cải cách hành chính trong thời gian tới. b. Nhiệm vụ nghiên cứu Nhiệm vụ thứ nhất: Nghiên cứu cơ sở lý luận chính sách CCHC tạo tiền đề đổi mới, nâng cao hiệu quả cải cách ở nước ta. Nhiệm vụ thứ Hai: Đánh giá thực trạng thực hiện chính sách CCHC ở quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng hiện nay từ đó nêu lên những hạn chế, yếu kém và những vấn đề đặt ra cần tiếp tục giải quyết. Nhiệm vụ thứ Ba: Đề xuất các giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách CCHC tại quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Thực hiện chính sách CCHC tại quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng Phạm vi nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu việc thực hiện chính sách CCHC ở quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng trong khoảng thời gian 2013 đến nay. 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu a. Cơ sở lý luận Quán triệt đường lối, quy định nghị quyết Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác thực hiện cải cách hành chính ở cấp quận, huyện 4