Luận văn Thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức cấp xã từ thực tiễn huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI NGUYỄN THỊ DUNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỪ THỰC TIỄN HUYỆN EA KAR, TỈNH ĐẮK LẮK Ngành: Chính sách công Mã số: 8340402 LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC PGS.TS NGUYỄN KHẮC BÌNH ĐẮK LẮK - 2019 Đắk Lắk, Năm 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực. Những kết luận trong luận văn chưa từng công bố trong bất cứ công trình nào. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Thị Dung MỤC LỤC 1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................ 1 2. Tình hình nghiên cứu đề tài ...................................................................... 3 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................ 5 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................. 5 4.1. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................ 5 4.2. Khách thể nghiên cứu ......................................................................... 5 4.3. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................ 5 5. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 6 6. Ý nghĩa của luận văn ................................................................................. 7 7. Bố cục của luận văn .................................................................................. 7 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ ........................................... 8 1.1. Những vấn đề cơ bản về thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng ....... 8 cán bộ công chức cấp xã ............................................................................... 8 1.1.1. Một số khái niệm cơ bản ................................................................. 8 1.1.2. Nội dung Chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ................................................................................................................. 12 1.2. Thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ... 13 1.2.1. Các chủ thể tham gia thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ............................................................................... 13 1.2.2. Nội dung các bước thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ............................................................................... 14 1.2.3. Những yêu cầu cơ bản trong thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã............................................................. 18 1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ...................................................... 19 Chương 2 THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ CẤP XÃ TẠI HUYỆN EA KAR, TỈNH ĐẮK LẮK ..... 24 2.1. Khái quát chung ................................................................................... 24 2.1.1. Điều kiện tự nhiên ......................................................................... 24 2.1.2. Về kinh tế - xã hội.......................................................................... 25 2.1.3. Đội ngũ cán bộ, công chức ........................................................... 26 2.1.4. Chất lượng và cơ cấu đội ngũ cán bộ cơ sở của Huyện ............... 28 2.1.5. Môi trường thể chế thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp xã ................................................................................................. 33 2.2. Thực trạng thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ ............... 34 2.2.1. Xây dựng kế hoạch thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng ...... 34 2.2.2. Xác định mục tiêu đào tạo, bồi dưỡng .......................................... 35 2.2.3. Xây dựng nội dung, chương trình, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng .... 36 2.2.4. Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách đào tạo, bồi dưỡng . 36 2.2.5. Xây dựng cơ chế chính sách đặc thù về đãi ngộ đối với cán bộ cấp xã được cử đi đào tạo, bồi dưỡng ........................................................... 37 2.2.6. Dự toán kinh phí cho đào tạo, bồi dưỡng ..................................... 38 2.2.7. Tuyển chọn người đi học ............................................................... 38 2.2.8. Công tác kiểm tra, giám sát thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp xã ............................................................................... 39 2.3. Kết quả thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp xã ......... 41 2.4. Đánh giá vai trò các chủ thể tham gia thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp xã .................................................................................... 42 2.5. Đánh giá chung .................................................................................... 44 2.5.1. Ưu điểm ......................................................................................... 44 2.5.2. Hạn chế ......................................................................................... 45 Chương 3 PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ Ở HUYỆN EA KAR, TỈNH ĐẮK LẮK TRONG NHỮNG NĂM TỚI ....... 49 3.1. Phương hướng thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk ................................................ 49 3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã của huyện Ea Kar ............................................................................. 50 3.2.1. Nâng cao nhận thức đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ..................................................................................... 50 3.2.2. Các giải pháp về quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ..................................................................................... 51 3.2.3. Các giải pháp về cơ chế, chính sách và tài chính ......................... 52 3.2.4. Hoàn thiện hệ thống các quy chế đào tạo, cơ sở vật chất đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất trong tổ chức và quản lý đào tạo. ................... 53 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 58 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................ 59 PHỤ LỤC PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN ......................................................... 63 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT CBCC : Cán bộ, công chức CBCCCX : Cán bộ, công chức cấp xã ĐTBD : Đào tạo, bồi dưỡng HĐND : Hội đồng nhân dân LLCT : Lý luận chính trị QLHCNN : Quản lý hành chính nhà nước QLNN : Quản lý nhà nước UBND : Ủy ban nhân dân MTTQ : Mặt trận Tổ quốc DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1. Biên chế cán bộ cơ sở Bảng 2.2. Cơ cấu về trình độ chuyên môn Bảng 2.3. Bảng tổng hợp tỷ lệ cơ cấu giới tính CBCC Bảng 2.4. Cơ cấu về trình độ lý luận chính trị Bảng 2.5. Cơ cấu ngạch chức danh chuyên môn Bảng 2.6. Cơ cấu về độ tuổi Bảng 2.7. Mức độ đánh giá về tính thiết thực của chương trình đào tạo Bảng 2.8. Tình hình kiểm tra kết quả thực hiện công việc sau khi đào tạo của đơn vị Bảng 2.9. Số lượt CBCX được cử đi đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ Bảng 2.10. Bảng phân tích chủ thể chính sách đào tạo, bồi dưỡng đối với CBCC cấp xã PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Công cuộc đổi mới của Đảng và Nhà nước ta được tiến hành ở Việt Nam từ năm 1986 tới nay đã và đang tạo nên những thay đổi lớn trong đời sống xã hội và đặt ra những yêu cầu mới đối với hoạt động quản lý Nhà nước. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay, việc xây dựng một nhà nước tinh gọn, hoạt động có hiệu lực và hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của việc quản lý nền kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa là một yêu cầu cấp bách. Nhiệm vụ đưa đất nước ta thoát khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, phấn đấu đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp là nhiệm vụ khó khăn, đòi hỏi nền hành chính Nhà nước phải chuẩn bị những điều kiện tốt nhất, thích ứng với sự thay đổi, đáp ứng yêu cầu của quá trình Công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Để làm được điều này, việc phát triển đội ngũ CBCC đã được xác định là một trong những trọng tâm của việc xây dựng và hoàn thiện nhà nước. Cán bộ, công chức cấp cơ sở có vai trò quan trọng, là lực lực lượng gần dân, sát dân, là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân, nắm bắt được mọi nguyện vọng, tâm tư của dân, vận động nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, giải quyết trực tiếp những thắc mắc, yêu cầu về lợi ích của nhân dân. Cán bộ, công chức cấp cơ sở đã có sự đóng góp rất lớn trong sự nghiệp cách mạng, duy trì ổn định an ninh chính trị, phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, là động lực của sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân. Chính vì thế đội ngũ cán bộ công chức có đủ năng lực, đạo đức, phẩm chất sẽ góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị trước mắt cũng như lâu dài trong sự nghiệp cách mạng của Đảng. 1 Thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, cán bộ, công chức cấp cơ sở có một vai trò rất quan trọng, bởi họ là người giữ vai trò quyết định trong việc hiện thực hoá sự lãnh đạo và quản lý của Đảng và Nhà nước về mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội ở cơ sở; là người giữ vai trò quyết định trong việc quán triệt, tổ chức thực hiện mọi quyết định của cấp uỷ cấp trên, cấp uỷ cùng cấp và mọi chủ trương, kế hoạch, sự chỉ đạo của chính quyền cấp trên, cũng như mọi chương trình, kế hoạch của chính quyền xã, vì lẽ đó, cán bộ, công chức cấp cơ sở là một trong những nhân tố có ý nghĩa chiến lược, là nhân tố không nhỏ góp phần quyết định sự thành bại của công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Nghị quyết số 17-NQ/TW ngày 18/3/2002 về “Đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động hệ thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn”nêu lên một trong năm mục tiêu quan trọng là xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có số lượng, cơ cấu hợp lý, đủ trình độ và năng lực thi hành công vụ, phục vụ nhân dân và phục vụ sự nghiệp phát triển của đất nước. Như vậy Đảng và Nhà nước ta quan tâm, chú trọng đến chính sách đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức nói chung và đội ngũ cán bộ công chức cấp xã nói riêng nhằm đạt được hiệu quả cao trong công tác quản lý nhà nước ở chính quyền và cấp cơ sở. Tuy nhiên, do nhiều lý do chủ quan, khách quan việc thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng chưa hiệu quả, chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã còn thấp, bố trí sắp xếp và tuyển dụng cán bộ, công chức chưa khoa học; Chưa có chính sách hỗ trợ cho cán bộ chủ chốt đi đào tạo ở tại địa phương trong thời gian qua. Vì vậy việc thực hiện chính sách đào tạo cán bộ, công chức cấp xã còn những bất cập cần phải sửa đổi để tìm ra những giải pháp thực hiện mới nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ và hoạt động của hệ thống chính trị ở cơ sở. Với mong muốn đóng góp vào quá trình đổi mới phát triển toàn diện ở 2 địa phương, xuất phát từ góc nhìn chính sách, cụ thể là chính sách đối với cán bộ, công chức cấp cơ sở, chúng tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài “Thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Eakar, tỉnh Đắk Lắk” để làm đề tài tốt nghiệp chuyên ngành chính sách công của mình. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức Nhà nước là nội dung quan trọng của sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam hiện nay, nhất là đối với công cuộc cải cách hành chính nhằm xây dựng một nền hành chính chính quy, hiện đại với đội ngũ cán bộ, công chức có chất lượng cao về mặt lý luận, đây là vấn đề ngày càng thu hút sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu. Đã có nhiều công trình nghiên cứu được thực hiện và đăng tải kết quả dưới dạng đề tài khoa học, các bài báo, sách chuyên khảo, luận án, luận văn và khóa luận tốt nghiệp, cụ thể như sau: Luận án tiến sỹ: “Hoàn thiện việc xây dựng đội ngũ công chức hành chính nhà nước chuyên nghiệp ở Việt Nam” [34] của tác giả Chu Xuân Khánh (2010) tại Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh. Tác giả Trần Thị Hạnh có nghiên cứu về “Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã từ sau Hội nghị Trung ương 5 khóa IX và một số kiến nghị”[31] , Tạp chí cộng sản 2015 Thang Văn Phúc, Nguyễn Minh Phương (2011), Cơ sở lý luận thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức [35] , Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tiếp tục đưa ra nhiều luận cứ khoa học của việc xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, các ngành ở nước ta. Ở các công trình nghiên cứu này, các tác giả đã xác định rất rõ ràng hệ thống chính sách, luận cứ khoa học, phương pháp, cách thức để nâng cao chất lượng hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức. Nhưng, các 3