Luận văn Thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở tại huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI LÊ THỊ VÂN ANH THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÔNG CHỨC CẤP CƠ SỞ TẠI HUYỆN QUẾ SƠN, TỈNH QUẢNG NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG HÀ NỘI, năm 2019 VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI LÊ THỊ VÂN ANH THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÔNG CHỨC CẤP CƠ SỞ TẠI HUYỆN QUẾ SƠN, TỈNH QUẢNG NAM Ngành : Chính sách công Mã số : 8 34 04 02 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRƯƠNG THỊ NHƯ YẾN HÀ NỘI, năm 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình do tôi tự nghiên cứu; các số liệu trong Luận văn có cơ sở rõ ràng và trung thực. Kết luận của Luận văn chưa từng được công bố trong các công trình khác. Tác giả luận văn Lê Thị Vân Anh MỤC LỤC MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÔNG CHỨC CẤP CƠ SỞ ............................................ 8 1.1. Về thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở ...................... 8 1.2. Những nhân tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách đào tạo, bồi dường đội ngũ công chức cấp cơ sở .................................................................................................. 21 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÔNG CHỨC CẤP CƠ SỞ Ở HUYỆN QUẾ SƠN, TỈNH QUẢNG NAM ................................................................................................................ 27 2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội tại huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam ........................................................................................................ 27 2.2. Tình hình đội ngũ công chức cấp cơ sở tại huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam .. 28 2.3. Tình hình thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở ở huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam ........................................................................................ 33 CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÔNG CHỨC CẤP CƠ SỞ Ở HUYỆN QUẾ SƠN, TỈNH QUẢNG NAM ................................................................................................................ 53 3.1. Dự báo những yếu tố tác động đến công tác thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức cấp cơ sở trên địa bàn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam trong thời gian đến .................................................................................................... 53 3.2. Quan điểm, mục tiêu hoàn thiện công tác thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức cấp cơ sở ở huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam ................ 55 3.3. Một số giải pháp chủ yếu nâng cao hiệu quả việc thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức cấp cơ sở của huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam ...... 58 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 64 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Chữ viết tắt Diễn giải 1 BCH Ban Chấp hành 2 BTC Ban Tổ chức 3 BTG Ban Tuyên giáo 4 BTV Ban Thường vụ 5 CBCC Cán bộ, công chức 6 CNH - HĐH Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá 7 CHT Chỉ huy trưởng 8 CNXH Chủ nghĩa xã hội 9 ĐT, BD Đào tạo, bồi dưỡng 10 HĐND Hội đồng nhân dân 11 PGS Phó Giáo sư 12 QLNN Quản lý nhà nước 13 TCCT Trung cấp chính trị 14 THPT Trung học phổ thông 15 TS Tiến sĩ 16 UBND Ủy ban nhân dân MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta luôn coi trọng công tác cán bộ, xây dựng đội ngũ cán bộ và đã nhiều lần khẳng định: Phát triển kinh tế là nhiệm vụ trọng tâm, xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, trong xây dựng Đảng thì công tác cán bộ là khâu then chốt của nhiệm vụ then chốt. Thực tiễn cách mạng đã chứng minh “cán bộ là một trong những nhân tố quyết định sự thành công hay thất bại của cách mạng, là nguyên nhân của mọi nguyên nhân”;“cán bộ là cái gốc của mọi công việc, công việc thành công hay thất bại là do cán bộ tốt hay kém” [38, tr.269]. Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII đề ra phương hướng, nhiệm vụ “đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ”, cụ thể phải : “Quán triệt và nghiêm túc thực hiện quan điểm Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ, đi đôi với phát huy quyền và trách nhiệm của các tổ chức và người đứng đầu các tổ chức trong hệ thống chính trị về công tác cán bộ” [33, tr.206]. Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII ban hành Nghị quyết số 18- NQ/TW, chỉ rõ: “Tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp đào tạo, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức cho cán bộ, công chức, viên chức” [9, tr.50]. Đội ngũ công chức cấp xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp cơ sở) có vị trí, vai trò, chức năng vô cùng quan trọng trong hệ thống chính quyền bốn cấp, là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân, là người gần dân, tiếp xúc trực tiếp với nhân dân thường xuyên lắng nghe những ý kiến, tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân tại cơ sở; là người chịu trách nhiệm trực tiếp trong việc lãnh đạo và tổ chức thực hiện những đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, chịu trách nhiệm về sự phát triển của địa phương. Trong những năm gần đây, đội ngũ công chức cấp cơ sở của cả nước nói chung; đội ngũ công chức cấp cơ sở của huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam đã có những bước phát triển về chất lượng, đội ngũ công chức cấp cơ sở từng bước được trẻ hóa, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ không ngừng được nâng cao, đảm bảo đạt 1 chuẩn theo quy định. Bên cạnh, đội ngũ CB,CC cấp cơ sở vẫn còn những hạn chế, yếu kém về trình độ kiến thức, năng lực. Một số cán bộ, công chức cấp cơ sở chưa được đào tạo, bồi dưỡng một cách có hệ thống, vì vậy, gặp nhiều khó khăn, lúng túng, thậm chí va vấp, vi phạm trong thực thi nhiệm vụ. Nhận thức được tầm quan trọng của đội ngũ công chức cơ sở trong việc xây dựng hệ thống chính quyền cơ sở; Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm, xác định xây dựng đội ngũ công chức chính quyền cơ sở có chất lượng cao là một nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết. Trong đó, đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở là một trong những giải pháp quan trọng của QLNN về công chức trong xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam là một huyện đang trong quá trình xây dựng, hội nhập và phát triển. Thời gian qua, để nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở, Đảng bộ, Chính quyền huyện luôn quan tâm đến việc đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở nhằm từng bước chuẩn hóa trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Tuy nhiên, công tác đào tạo, bồi dưỡng CBCC huyện nói chung và đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở nói riêng vẫn còn tồn tại một số hạn chế: nội dung, chương trình vẫn còn trùng lặp, lạc hậu; ý thức học tập, bồi dưỡng nghiệp vụ của một bộ phận công chức cấp cơ sở chưa cao, điều kiện bảo đảm thực hiện công tác đào tạo, bồi dưỡng lạc hậu...Vì vậy, chất lượng đội ngũ công chức cấp cơ sở chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển trong tình hình mới. Từ thực tiễn đó, việc nghiên cứu, đánh giá một cách khoa học về thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức cấp cơ sở tại huyện Quế Sơn, Tỉnh Quảng Nam có ý nghĩa quan trọng, thiết thực; là cơ sở hoạch định chiến lược đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức cơ sở này có chất lượng, đủ khả năng hội nhập và phát triển. Trước thực trạng đó, xuất phát từ thực tiễn công tác của địa phương, em chọn đề tài: "Thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở tại huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam" để làm đề tài Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ chuyên ngành Chính sách công, với mong muốn góp phần nâng cao chất lượng thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở trên địa bàn huyện Quế Sơn nói 2 riêng, tỉnh Quảng Nam nói chung; nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ thực thi công vụ của đội ngũ công chức cấp cơ sở của huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam trong quá trình CNH-HĐH đất nước. 2. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài Các công trình nghiên cứu liên quan đến chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở trong nhiều năm qua đã được các nhà quản lý, nhà khoa học tập trung nghiên cứu ở nhiều góc độ khác nhau; sau đây em xin tổng hợp một số công trình tiêu biểu sau: 2.1. Các đề tài khoa học, luận án, luận văn - Luận văn thạc sĩ Chính sách công “Thực hiện chính sách đào tạo cán bộ, công chức cấp phường từ thực tiễn Thành phố Đà Nẵng” (2016) của tác giả Nguyễn Thị Lý [47]. Tác giả đã phân tích, đánh giá thực trạng thực hiện chính sách đào tạo CBCC phường; đề ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách đào tạo CBCC, đáp ứng yêu cầu phát triển trong thời gian đến ở nước ta. - Luận văn Thạc sĩ Chính sách công “Thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp xã ở nước ta hiện nay” (2017) của tác giả Hoàng Thị Lan Hương [44]. Tác giả đã nghiên cứu lý luận và thực trạng về thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp xã ở nước ta hiện nay; đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp xã trong sự nghiệp đổi mới đất nước hiện nay. - Luận văn thạc sĩ Chính sách công “Thực hiện chính sách đào tạo CBCC, viên chức từ thực tiễn huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi” (2018) của tác giả Nguyễn Chí Thân [51]. Tác giả đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện, nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng, góp phần xây dựng đội ngũ CBCC, viên chức đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cải cách hành chính ở huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi, giai đoạn 2015-2020 và định hướng đến năm 2025. 2.2. Các bài viết trên tạp chí - TS. Ngô Thành Can có nhiều bài viết công tác bồi dưỡng công chức như: Nâng cao hiệu quả bồi dưỡng công chức, TS Ngô Thành Can, Tạp chí Lao động và 3 Xã hội, số 338 - 7/2008 [16]. Đổi mới, nâng cao hiệu quả bồi dưỡng, bồi dưỡng công chức, TS Ngô Thành Can, Tạp chí Quản lý nhà nước, số 175/8-2010. Những yêu cầu cải cách công tác bồi dưỡng công chức, TS Ngô Thành Can, Bộ Nội vụ, 2013 [17] Những bài viết này đã trình bày quá trình đào tạo bồi dưỡng, những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng, những việc cần làm để nâng cao hiệu quả công tác ĐT, BD. - Ths. Đào Thị Tùng - Học viện Chính trị - Hành chính khu vực III, Kinh nghiệm trong đào tạo, bồi dưỡng công chức ở một số nước, Tạp chí Tổ chức nhà nước Online, 7/5/2014 [60]. Tác giả đã trình bày khái quát kinh nghiệm ĐT, BD cán bộ công chức ở Trung Quốc, Singapore, Pháp. Từ thực tiễn xây dựng đội ngũ công chức của những quốc gia trên, tác giả đã rút ra một số kinh nghiệm cho công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức hành chính ở nước ta. - Bộ Nội vụ - Viện Nghiên cứu & Phát triển tổ chức, Hội thảo khoa học với chủ đề “Thực trạng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức trong điều kiện hội nhập quốc tế”, Đà Nẵng ngày 12/6/2017 [15]. Tóm lại, các đề tài, công trình khoa học, các bài viết nêu trên được công bố đã tập trung đề cập đến vấn đề về chính sách, giải pháp xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp cơ sở; công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức. Tuy nhiên, cho đến nay tại huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam chưa có đề tài, công trình khoa học nào tập trung nghiên cứu chuyên sâu về chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở nhằm giúp cho các nhà quản lý hệ thống hóa và đưa ra chính sách ĐT, BD đội ngũ công chức, nhằm bảo đảm đáp ứng nhu cầu, nhiệm vụ chuyên môn và hội nhập quốc tế. Do đó, việc nghiên cứu, đánh giá một cách khoa học về thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở từ thực tiễn huyện Quế Sơn có ý nghĩa vô cùng quan trọng, là cơ sở để đề ra một số giải pháp, hoạch định chiến lược đào tạo, bồi dưỡng công chức hành chính có chất lượng ở huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam hiện nay. 4 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu, phân tích, làm rõ những vấn đề lý luận và đánh giá thực trạng thực hiện chính sách ĐT, BD công chức cơ sở trên địa bàn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam. Thông qua đó, đề xuất hệ thống giải pháp để nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức cấp cơ sở ở huyện Quế Sơn nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong trong giai đoạn CNH-HĐH nông nghiệp, nông thôn, xây dựng nông thôn mới hiện nay. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Luận văn gồm có các nhiệm vụ sau: - Luận văn tập trung làm rõ những vấn đề cơ sở lý luận về đào tạo, bồi dưỡng công chức, thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức cấp cơ sở. - Khảo sát, đánh giá, phân tích thực trạng thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức cấp cơ sở trên địa bàn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam. - Đề xuất giải pháp để hoàn thiện chính sách, nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức cấp cơ sở ở huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam hiện nay trong thời gian đến. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở ở huyện Quế Sơn (gồm các chức danh: Trưởng Công an; Chỉ huy trưởng Quân sự; Văn phòng - thống kê; Địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường (đối với phường, thị trấn) hoặc địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường (đối với xã); Tài chính - kế toán; Tư pháp - hộ tịch và Văn hoá - xã hội). 4.2. Phạm vi nghiên cứu - - Không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu nội dung, cách thức, biện pháp thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp cơ sở huyện Quế Sơn, Quảng Nam. - Thời gian: Nghiên cứu, đánh giá thực trạng thực hiện chính sách đào tạo, 5