Luận văn Thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ở huyện Hòa Vang, Thành phố Đà Nẵng hiện nay

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI NGUYỄN THỊ KIM TUYẾN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI Ở HUYỆN HÒA VANG, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG HIỆN NAY LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG HÀ NỘI, năm 2019 VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI NGUYỄN THỊ KIM TUYẾN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI Ở HUYỆN HÒA VANG, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG HIỆN NAY Chuyên ngành : Chính sách công Mã số : 8 34 04 02 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN ĐÌNH HÒA HÀ NỘI, năm 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác Tác giả luận văn Nguyễn Thị Kim Tuyến MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI Ở VIỆT NAM .. 7 1.1. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................ 7 1.2. Vai trò của chính sách xây dựng nông thôn mới ..................................... 10 1.3. Các chính sách về xây dựng nông thôn mới ............................................ 17 1.4. Thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ....................................... 20 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách xây dựng NTM ............ 29 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI Ở HUYỆN HÒA VANG, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG ......................................................................................................................... 34 2.1. Tình hình thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ở huyện hòa Vang, thành phố Đà Nẵng ............................................................................... 34 2.2. Thành tựu và nguyên nhân việc thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ở huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng .................................................. 41 2.3. Hạn chế và nguyên nhân của việc thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ở huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng .......................................... 57 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN Ở HUYỆN HÒA VANG, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG ............................................................................................................. 62 3.1. Đề xuất hoàn thiện hệ thống pháp luật, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, địa phương về chính sách xây dựng nông thôn mới .................. 62 3.2. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về xây dựng nông thôn mới; phát huy vai trò của cộng động xã hội, của người nông dân trong việc xây dựng NTM ........................................................................................ 65 3.3. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng và chính quyền các cấp; đổi mới tổ chức và hoạt động của các tổ chức trong hệ thống chính trị . 67 3.4. Tập trung huy động và bố trí nguồn lực, lồng ghép các nguồn vốn xây dựng nông thôn mới ........................................................................................ 71 3.5. Xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội đảm bảo nâng cao đời sống tinh thần, vật chất cho người dân; cải thiện bộ mặt nông thôn ....................... 72 3.6. Tăng cường công tác đào tạo nhằm nâng cao năng lực thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới cho đội ngũ cán bộ, công chức các cấp, nhất là cấp huyện và xã ............................................................................................... 75 3.7. Đẩy mạnh phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” ................................................................................................................. 76 KẾT LUẬN .................................................................................................... 78 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Nghĩa đầy đủ 1 ANTT An ninh trật tự 2 BCH Ban chấp hành 3 BCĐ Ban Chỉ đạo 4 BPTT Ban phát triển thôn 5 CBCC Cán bộ công chức 6 CTMTQG Chương trình mục tiêu Quốc gia 7 CNH – HĐH Công nghiệp hoá - hiện đại hoá 8 CP Chính phủ 9 CT Chỉ thị 10 HĐND Hội đồng nhân dân 11 HTX Hợp tác xã 12 KHXH Khoa học xã hội 13 KHCN Khoa học – Công nghệ 14 KT-XH Kinh tế - xã hội 15 KCHT Kết cấu hạ tầng 16 NĐ Nghị định 17 NNPTNT Nông nghiệp – Phát triển nông thôn 18 NQ Nghị quyết 19 NTM Nông thôn mới 20 PTNT Phát triển nông thôn 21 QĐ Quyết định STT Từ viết tắt Nghĩa đầy đủ 22 TW Trung ương 23 TP Thành phố 24 SX Sản xuất 25 UBND Uỷ ban nhân dân 26 UBMTTQVN Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam 27 VPĐP Văn phòng Điều phối DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Số hiệu Tên biểu đồ Trang biểu đồ Kết quả huy động nguồn vốn xây dựng Nông thôn mới 2.1 51 giai đoạn 2012-2018 So sánh cơ cấu các nguồn vốn huy động 2 giai đoạn: 2.2 53 2010-2015 và 2016-2020 Kết quả vận động từ Ban Dân vận Thành ủy Đà Nẵng 2.3 55 giai đoạn 2012-2018 [5],[7] MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Nông nghiệp, nông dân, nông thôn có vị trí chiến lược trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là cơ sở và lực lượng quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội bền vững, giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo an ninh, quốc phòng; giữ gìn, phát huy bản sắc văn hoá dân tộc và bảo vệ môi trường sinh thái của đất nước trong các thời kỳ cách mạng, đặc biệt là trong thời kỳ đổi mới và xây dựng đất nước từ năm 1986 đến nay. Tiếp tục quán triệt sâu sắc tinh thần đó, tại Hội nghị lần thứ 7, Ban chấp hành Trung ương Đảng (Khóa X) đã thông qua Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 05/8/2008 về nông nghiệp, nông thôn, nông dân với mục tiêu "Xây dựng nông thôn mới có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại; cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ, đô thị theo quy hoạch; xã hội nông thôn ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc, dân trí được nâng cao, môi trường sinh thái được bảo vệ; hệ thống chính trị ở nông thôn dưới sự lãnh đạo của Đảng được tăng cường". Thực hiện chủ trương của Đảng, ngày 04/6/2010, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 800/QĐ-TTg về phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020. Trước đó, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 về việc ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới (sửa đổi tại Quyết định số 342/QĐ-TTg ngày 20/02/2013 và được thay thế tại Quyết định 1980/QĐ-TTg ngày 17/10/2016). Sau hơn 30 năm đổi mới, nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam đã đạt được thành tựu khá toàn diện và to lớn. Nông nghiệp tiếp tục phát triển 1 với tốc độ khá cao theo hướng sản xuất hàng hoá, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả; đảm bảo vững chắc an ninh lương thực quốc gia; một số mặt hàng xuất khẩu chiếm vị thế cao trên thị trường thế giới. Kinh tế nông thôn chuyển dịch theo hướng tăng công nghiệp, dịch vụ, ngành nghề; các hình thức tổ chức sản xuất tiếp tục đổi mới. Kết cấu hạ tầng KT-XH được tăng cường; bộ mặt nhiều vùng nông thôn thay đổi. Đời sống vật chất và tinh thần của dân cư ở hầu hết các vùng nông thôn ngày càng được cải thiện. Xóa đói, giảm nghèo đạt kết quả to lớn. Hệ thống chính trị ở nông thôn được củng cố và tăng cường. Dân chủ cơ sở được phát huy. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Vị thế chính trị của giai cấp nông dân ngày càng được nâng cao. Bên cạnh những kết quả đạt được, đã bộc lộ nhiều hạn chế, tồn tại, đó là: quy hoạch nông thôn chưa đồng bộ, kết cấu hạ tầng của nhiều địa phương còn yếu kém; môi trường ngày càng ô nhiễm; đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn còn chênh lệch cao giữa thành thị, nông thôn, các vùng; các hình thức tổ chức sản xuất ở nông thôn quan tâm đổi mới nhưng chưa đáp ứng với yêu cầu thực tế; công nghiệp, dịch vụ nông thôn phát triển chậm; Thành phố Đà Nẵng, cùng với cả nước cũng đã bám sát chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về nhiệm vụ xây dựng NTM, theo đó, đã xác định trách nhiệm, đề ra các mục tiêu trước mắt và lâu dài phù hợp với đặc thù của địa phương, trong đó, xây dựng NTM ở huyện Hòa Vang theo hướng có kết cấu hạ tầng KT-XH đồng bộ, từng bước hiện đại theo hướng đô thị; cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức SX hợp lý; đảm bảo có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững theo hướng tập trung, tăng giá trị sản xuất ngành nông nghiệp, đồng thời quy hoạch phát triển công nghiệp, thương mại - dịch vụ và du lịch gắn với đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ theo quy hoạch chung của thành phố; đời sống vật chất, tinh thần của dân cư nông thôn 2