Luận văn Thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới tại huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI LÊ VĂN ĐẠI THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TẠI HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÀNH CHÍNH SÁCH CÔNG Đắk Lắk, năm 2019 VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI LÊ VĂN ĐẠI Đắk Lắk, năm 2019 THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TẠI HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG Ngành: Chính sách công Mã số: 8 34 04 02 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC PGS.TS. BÙI ĐỨC HÙNG ĐẮK LẮK, NĂM 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới tại huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông” là công trình nghiên cứu riêng của tôi. Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi cam kết bằng danh dự cá nhân rằng nghiên cứu này này do tôi tự thực hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật. Đắk Lăk, ngày 10 tháng 11 năm 2019 Tác giả Lê Văn Đại LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành chương trình cao học và viết luận văn này, tôi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ và góp ý nhiệt tình của các Thầy, cô tại học viện Khoa học xã hội Việt Nam. Trước tiên Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám đốc học viện Khoa học xã hội Việt Nam, đặc biệt là khoa Chính sách công và những thầy, cô đã tận tình giảng dạy trong suốt thời gian học tập tại học viện. Tôi xin gửi lời biết ơn đến PGS. TS Bùi Đức Hùng đã giành nhiều thời gian hướng dẫn và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn tốt nghệp. Cảm ơn các bạn bè, đồng nghiệp và đặc biệt là các nhà khoa học đang tham gia nghiên cứu đề tài TN18/X06 thuộc chương trình Tây Nguyên 2016- 2020 do Thầy giáo PGS. TS Bùi Đức Hùng làm chủ nhiệm đã chia sẻ thông tin và giúp tôi thu thập tài liệu, thu thập thông tin, dữ liệu khảo sát trong suốt quá trình nghiên cứu. Tôi xin trân trọng cảm ơn các đồng chí lãnh đạo Huyện ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN huyện, các phòng ban, UBND các xã thuộc huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu làm đề tài luận văn này. Mặc dù bản thân tôi có nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn, tuy nhiên không thể tránh khỏi những hạn chế và sai sót, rất mong sự chỉ bảo, đóng góp ý kiến của Quý Thầy, Cô để luận văn đạt kết quả cao nhất. Tôi xin chân thành cảm ơn! Đắk Lăk, ngày 10 tháng 11 năm 2019 Tác giả Lê Văn Đại MỤC LỤC MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ....................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .......................................................... 2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................... 4 3.1. Mục đích ....................................................................................................... 4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................... 4 4.1. Đối tượng nghiên cứu ................................................................................... 4 4.2. Phạm vi nghiên cứu ...................................................................................... 4 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu đề tài ................................................ 5 5.1. Cách tiếp cận nghiên cứu .............................................................................. 5 5.2. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................. 5 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ........................................................... 5 7. Cơ cấu luận văn ................................................................................................... 5 Chương 1.CƠ SỞ LÝ LUẬN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI ................................................................................................... 6 1.1. Nông thôn, Nông thôn mới và chính sách xây dựng nông thôn mới ............... 6 1.1.1.Quan niệm về nông thôn ............................................................................. 6 1.1.2.Quan niệm về nông thôn mới ..................................................................... 6 1.1.3..Mục tiêu của chính sách xây dựng nông thôn mới .................................... 8 1.1.4.Nội dung chính sách xây dựng nông thôn mới ........................................... 9 1.2. Vai trò, ý nghĩa của chính sách xây dựng nông thôn mới .............................. 16 1.3. Thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ............................................. 16 1.3.1.Xây dựng kế hoạch, tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ............................................................................ 16 1.3.2.Tuyên truyền, phổ biến chính sách xây dựng nông thôn mới .................. 17 1.3.3. Huy động nguồn lực và sử dụng nguồn lực thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ........................................................................................... 17 1.3.4. Giám sát, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ............................................................................................................. 18 1.4. Những nhân tố tác động đến việc thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ......................................................................................................................... 18 1.4.1. Chất lượng của chính sách ....................................................................... 18 1.4.2. Năng lực tổ chức thực hiện chính sách nông thôn mới ........................... 18 1.4.3. Đặc thù của nhóm đối tượng chính sách xây dựng nông thôn mới ......... 19 1.4.4. Nguồn lực; văn hóa của đối tượng trên địa bàn khi thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới .................................................................................... 19 1.5. Những bài học kinh nghiệm ........................................................................... 19 1.5.1. Kinh nghiệm của một số địa phương trong tỉnh Đắk Nông .................... 19 Chương 2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG .................................................................................................. 22 2.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, văn hóa xã hội huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk nông ............................................................................................................................... 22 2.1.1.Đặc điểm tự nhiên huyện Đắk Glong ....................................................... 22 2.1.2. Đặc điểm kinh tế, văn hóa-xã hội ............................................................ 23 2.2. Thực trạng tổ chức thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới tại huyện Đắk Gong, tỉnh Đắk Nông, giai đoạn 2011-2018 .................................................. 26 2.2.1. Xây dựng kế hoạch, tổ chức bộ máy và cán bộ thực hiện xây dựng nông thôn mới ............................................................................................................. 26 2.2.2. công tác tuyên truyền phổ biến chính sách xây dựng nông thôn mới ..... 28 2.2.3. Đào tạo, tập huấn, tổ chức thực hiện nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. ........................................................................................................................... 29 2.2.4. Huy động nguồn lực và sử dụng nguồn lực thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ........................................................................................... 30 2.2.5. Hoạt động kiểm tra, giám sát thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ..................................................................................................................... 33 2.3. Kết quả thực hiện các nội dung theo 19 tiêu chí trong bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới ........................................................................................ 33 2.3.1. Công tác lập quy hoạch, đề án xây dựng nông thôn mới ........................ 34 2.3.2. Hạ tầng kinh tế - xã hội............................................................................ 35 2.3.3. Kinh tế và tổ chức sản xuất ...................................................................... 37 2.3.4. Văn hóa - Xã hội - Môi trường ................................................................ 41 2.3.5. Hệ thống chính trị .................................................................................... 44 2.4. Những hạn chế, nguyên nhân của hạn chế trong tổ chức thực hiện ............... 47 2.4.1.Hạn chế ..................................................................................................... 47 2.4.2. Nguyên nhân của hạn chế ........................................................................ 50 Chương 3. QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TẠI HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG ....................................................... 53 3.1. Những thuận lợi, khó khăn, thách thức trong tổ chức thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới thời gian tới ................................................................... 53 3.2. Quan điểm, định hướng xây dựng nông thôn mới huyện Đắk G’long ........... 56 3.2.1. Quan điểm ................................................................................................ 56 3.2.2. Định hướng .............................................................................................. 57 3.3. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Đắk Glong trong thời gian tới. .............. 58 3.3.1.Tăng cường công tác chỉ đạo, giám sát, tổ chức thực hiện; thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động ........................................................................ 58 3.3.2. Đẩy mạnh công tác phát triển sản xuất nông nghiệp, ngành nghề nông thôn, đào tạo nghề, nâng cao thu nhập cho người dân ...................................... 60 3.3.3. Huy động các nguồn lực và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực trong quá trình xây dựng nông thôn mới tại địa phương. .................................................. 62 3.3.4. Đẩy mạnh phát triển giáo dục, y tế, văn hoá, an sinh xã hội; tăng cường bảo vệ môi trường sinh thái ............................................................................... 62 3.3.5. Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước, phát huy vai trò nòng cốt của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội, lấy Hội Nông dân làm nòng cốt trong công cuộc xây dựng nông thôn mới ..... 63 3.3.6. Tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả các Bộ tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới .................................................................................................... 65 3.3.7. Tăng cường tổ các chức hội nghị trao đổi, đối thoại với nhân dân .......... 66 KẾT LUẬN .............................................................................................................. 67 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................... DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT NTM: Nông thôn mới HĐND: Hội đồng nhân dân UBND: Ủy ban nhân dân MTTQVN: Mặt trận tổ quốc Viết Nam MTQG: Mục tiêu quốc gia DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1. Một số kết quả về phát triển kinh tế - xã hội huyện ................................. 25 Bảng 2.2. Biểu tổng hợp kết quả huy động nguồn lực thực hiện chương trình năm 2018 ........................................................................................................................... 32 Bảng 2.3. Biểu tổng hợp kết quả đánh giá theo 19 tiêu chí xây dựng ntm năm 2018 (Kèm theo báo cáo số 15 /BC-BCĐCTMTQG, ngày 6 /3/2019 của BCĐ các CTMTQG huyện Đăk Glong) ................................................................................... 46