Trong những năm qua, với những nỗ lực trong việc hoàn thiện công tác quản lý tài chính, công đoàn thành phố đã bước đầu gặt hái được những thành công nhất định: hoàn thiện dần cơ sở pháp lý cho việc lập ngân sách và quản lý chi tiêu; số thu tăng dần qua từng năm; kiểm soát chi tiêu theo khoản mục đầu vào; cân đối ngân sách luôn ở mức cao dẫn đến tích lũy ngày càng gia tăng; tự chủ được hoạt động mà không cần sự hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước như giai đoạn trước đây…Không phủ nhận những thành quả đó nhưng nếu xét đến tính hiệu quả của tài chính thì tài chính công đoàn chưa gắn kết với chiến lược phát triển, chưa trở thành công cụ để công đoàn có thể tạo đầu ra nhằm đạt được mục tiêu dài hạn của mình. Cụ thể, đó là các vấn đề: sự liên kết giữa ngân sách với kết quả đầu ra; sự phân bổ nguồn lực tài chính còn dàn trải, chưa được ưu tiên cho các mục tiêu chiến lược; tình trạng thất thu còn phổ biến; chất lượng đầu ra cung cấp cho công nhân, viên chức lao động còn kém; tính minh bạch và trách nhiệm trong công tác tài chính chưa rõ ràng; tài chính chưa tạo ra động lực làm việc cần thiết cho cán bộ công đoàn…Nguyên nhân cơ bản của các vấn đề này xuất phát từ phương thức lập ngân sách theo khoản mục đầu vào đang được duy trì trong hệ thống công đoàn Thành phố từ trước tới nay.Trong bối cảnh hiện nay, cơ quan công đoàn cần phải có một phương thức lập ngân sách mới, gắn với đầu ra của tổ chức, đồng thời nâng cao tính hiệu quả, hiệu lực của công tác quản lý chi tiêu, đảm bảo cho công đoàn có thể thực hiện được các mục tiêu dài hạn của mình nhằm gia tăng ngày càng nhiều lợi ích cho công nhân viên chức lao động Thành phố. Phương thức lập ngân sách theo kết quả đầu ra là một ứng dụng cần thiết cho yêu cầu này.
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
----- -----
CAO XUÂN DƯƠNG
VẬN DỤNG PHƯƠNG THỨC LẬP NGÂN
SÁCH THEO KẾT QUẢ ĐẦU RA TRONG
QUẢN LÝ CHI TIÊU TẠI LIÊN ĐOÀN
LAO ĐỘNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP.Hồ Chí Minh - Năm 2011 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
----- -----
CAO XUÂN DƯƠNG
VẬN DỤNG PHƯƠNG THỨC LẬP NGÂN
SÁCH THEO KẾT QUẢ ĐẦU RA TRONG
QUẢN LÝ CHI TIÊU TẠI LIÊN ĐOÀN
LAO ĐỘNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Chuyên ngành: Kinh tế tài chính – Ngân hàng
Mã số chuyên ngành: 60.31.12
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Vũ Thị Minh Hằng
TP.Hồ Chí Minh - Năm 2011 LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến PGS.TS. Vũ
Thị Minh Hằng, người đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt thời gian thực hiện
luận văn. Xin cám ơn tất cả quý thầy cô trường Đại học Kinh tế TP.HCM đã
giảng dạy tôi trong thời gian qua.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến tập thể cán bộ và công nhân viên cơ quan
Liên đoàn Lao động Thành phố Hồ Chí Minh đã nhiệt tình giúp đỡ tôi trong quá
trình thu thập tài liệu để hoàn thành luận văn này.
Mặc dù đã cố gắng tìm kiếm tài liệu, nghiên cứu và học hỏi, song luận văn
không tránh khỏi những hạn chế nhất định. Kính mong được sự góp ý từ quý
thầy cô, đồng nghiệp và những độc giả quan tâm đến đề tài này. Mọi ý kiến xin
liên hệ theo hộp thư điện tử
[email protected].
Xin chân thành cảm ơn.
LỜI CAM ĐOAN
“Vận dụng phương thức lập ngân sách theo kết quả đầu ra trong quản lý
chi tiêu tại Liên đoàn Lao động Thành phố Hồ Chí Minh” là công trình nghiên
cứu khoa học, độc lập của tôi. Đây là đề tài luận văn thạc sĩ kinh tế, thuộc
chuyên ngành Kinh tế tài chính – Ngân hàng, phân ngành Tài chính nhà nước.
Luận văn này chưa được ai công bố dưới bất cứ hình thức nào.
Tác giả
Cao Xuân Dương
MỤC LỤC
Trang
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CẢM ƠN
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
PHẦN MỞ ĐẦU.............................................................................................. 1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA PHƯƠNG THỨC LẬP NGÂN SÁCH
THEO KẾT QUẢ ĐẦU RA TRONG QUẢN LÝ CHI TIÊU CỦA CÁC
ĐƠN VỊ CÔNG ............................................................................................... 5
1.1 Những vấn đề cơ bản về quản lý chi tiêu của các đơn vị công ............. 5
1.1.1 Khái niệm quản lý chi tiêu của đơn vị công ................................. 5
1.1.2 Các phương thức lập ngân sách trong quản lý chi tiêu
của đơn vị công..................................................................................... 6
1.2 Những tiếp cận ban đầu về phương thức lập ngân sách
theo kết quả đầu ra ..................................................................................... 10
1.2.1 Khái niệm về phương thức lập ngân sách theo kết quả đầu ra .... 10
1.2.2 Đặc điểm của phương thức lập ngân sách theo kết quả đầu ra ... 11
1.2.3 Quy trình lập ngân sách theo kết quả đầu ra............................... 12
1.2.4 Lập ngân sách theo kết quả đầu ra trong khuôn khổ
chi tiêu trung hạn ................................................................................ 12
1.3 Thực tiễn vận dụng phương thức lập ngân sách theo kết quả đầu ra
của các đơn vị công tại Việt Nam............................................................... 14
1.3.1 Thực tiễn áp dụng phương thức lập ngân sách theo
kết quả đầu ra của các đơn vị công tại Việt Nam ............................... 14
1.3.2 Những điều kiện cần thiết để triển khai áp dụng thành công
phương thức lập ngân sách theo kết quả đầu ra của các đơn vị công
tại nước ta trong thời gian tới ............................................................ 16
Kết luận chương 1 ......................................................................................... 18 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG LẬP NGÂN SÁCH VÀ QUẢN LÝ CHI TIÊU
TẠI LIÊN ĐOÀN LAO ĐỘNG TP.HCM GIAI ĐOẠN 2006-2010............ 19
2.1 Khái quát chung về bối cảnh hoạt động và tình hình thu – chi
tại Liên đoàn lao động TP.HCM giai đoạn 2006-2010 ............................... 19
2.1.1 Bối cảnh hoạt động .................................................................... 19
2.1.2 Kết quả thu chi giai đoạn 2006-2010 ......................................... 22
2.2 Thực trạng về lập ngân sách và quản lý chi tiêu của Liên đoàn lao
động TP.HCM giai đoạn 2006-2010........................................................... 32
2.2.1 Cơ sở pháp lý của lập ngân sách và quản lý chi tiêu................... 32
2.2.2 Thực trạng lập ngân sách và quản lý chi tiêu của công đoàn
Thành phố giai đoạn 2006-2010.......................................................... 35
2.2.3 Đánh giá thực trạng lập ngân sách và quản lý chi tiêu
của Liên đoàn Lao động TP.HCM giai đoạn 2006-2010 ..................... 49
Kết luận chương 2 ......................................................................................... 54
CHƯƠNG 3: VẬN DỤNG PHƯƠNG THỨC LẬP NGÂN SÁCH THEO
KẾT QUẢ ĐẦU RA TRONG QUẢN LÝ CHI TIÊU TẠI LIÊN ĐOÀN
LAO ĐỘNG THÀNH PHỐ .......................................................................... 55
3.1 Sự cần thiết phải thay đổi phương thức lập ngân sách......................... 55
3.1.1 Xuất phát từ thách thức trong hoạt động công đoàn .................. 55
3.1.2 Xuất phát từ lợi ích của phương thức lập ngân sách mới........... 56
3.2 Quy trình lập ngân sách công đoàn theo kết quả đầu ra trong khuôn
khổ chi tiêu trung hạn MTEF ..................................................................... 57
3.2.1 Sơ đồ của quy trình .................................................................... 57
3.2.2 Các bước của quy trình .............................................................. 57
3.2.3 Một số nội dung khác có liên quan trong quá trình triển khai
lập NSCĐ theo kết quả đầu ra tại công đoàn Thành phố ..................... 67
3.3 Ví dụ về lập ngân sách theo kết quả đầu ra trong khuôn khổ
chi tiêu trung hạn........................................................................................ 72
Kết luận chương 3 ......................................................................................... 76 CHƯƠNG 4: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ KHI VẬN DỤNG PHƯƠNG THỨC
LẬP NGÂN SÁCH THEO KẾT QUẢ ĐẦU RA TRONG QUẢN LÝ CHI
TIÊU TẠI LIÊN ĐOÀN LAO ĐỘNG THÀNH PHỐ................................. 77
4.1 Kiến nghị đối với Tổng Liên đoàn và chính quyền Thành phố ............. 77
4.2 Kiến nghị đối với Liên đoàn Lao động Thành phố................................ 78
4.2.1 Xúc tiến các điều kiện thuận lợi để áp dụng phương thức
lập ngân sách mới .............................................................................. 78
4.2.2 Hoàn thiện môi trường pháp lý của phương thức lập
ngân sách theo kết quả đầu ra và quản lý chi tiêu................................ 80
4.2.3 Phân cấp ngân sách công đoàn................................................... 80
4.2.4 Thanh toán và kiểm soát chi....................................................... 81
4.2.5 Báo cáo, đánh giá kết quả và kiểm toán chi tiêu hàng năm......... 82
4.2.6 Phát triển hệ thống đánh giá và đo lường kết quả thực hiện........ 82
4.2.7 Phát triển hệ thống thông tin quản lý.......................................... 83
4.2.8 Thực hiện chế độ khen thưởng, tuyển dụng và bổ nhiệm
cán bộ theo tỷ lệ hoàn thành mục tiêu ................................................ 84
4.2.9 Đề xuất lộ trình triển khai phương thức lập NSCĐ theo kết
quả đầu ra trong khuôn khổ chi tiêu trung hạn .................................... 85
Kết luận chương 4 ......................................................................................... 86
PHẦN KẾT LUẬN........................................................................................ 87
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
Tiếng Việt
CBCĐ: Cán bộ công đoàn.
CĐCS: Công đoàn cơ sở.
CNVC-LĐ: Công nhân viên chức lao động.
HCSN: Hành chính sự nghiệp
KCX – KCN: Khu chế xuất – khu công nghiệp
LĐLĐ: Liên đoàn lao động.
NSCĐ: Ngân sách công đoàn
TP.HCM: Thành phố Hồ Chí Minh
UBND: Ủy ban nhân dân.
Tiếng Anh
MTEF: Medium-term Expenditure Framework – Khuôn khổ chi tiêu trung
hạn.
OECD: Organisation of Economic Co-operation and Development - Tổ chức
các nước phát triển và hợp tác kinh tế.
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU
Trang
Bảng 2.1: Thu Ngân sách công đoàn 2006-2010 ............................................. 22
Bảng 2.2: Quy mô CĐCS và tiền lương tối thiểu 2006-2010........................... 23
Bảng 2.3: Thu Ngân sách công đoàn theo cơ cấu thu 2006-2010..................... 24
Bảng 2.4: Thu khác tại CĐCS từ 2006-2010 ................................................... 25
Bảng 2.5: Thu kinh phí và đoàn phí theo khu vực từ 2006-2010 ..................... 26
Bảng 2.6: Thực hiện dự toán thu kinh phí và đoàn phí từ 2006-2010 .............. 27
Bảng 2.7: Quy mô và tốc độ tăng chi NSCĐ từ 2006-2010 ............................. 28
Bảng 2.8: Cơ cấu chi NSCĐ từ 2006-2010...................................................... 29
Bảng 2.9: Tốc độ tăng bình quân trong cơ cấu chi NSCĐ từ 2006-2010 ......... 30
Bảng 2.10: Kinh phí tích lũy theo cấp công đoàn từ 2006-2010 ...................... 32
Bảng 2.11: Quyết toán NSCĐ tại 02 công đoàn cấp trên từ 2008-2010 .......... 38
Bảng 2.12: Thời gian biểu của quy trình NSCĐ tại LĐLĐ Thành phố ............ 39
Bảng 2.13: Tỷ lệ thực hiện dự toán chi NSCĐ tại LĐLĐ Thành phố
2006-2010..................................................................................... 41
Bảng 2.14: Các công trình Nhà văn hóa Lao động trên địa bàn
Thành phố 2006-2010................................................................... 42
Bảng 2.15: Chuyên trách và thu nhập bình quân tại công đoàn
Thành phố 2006-2010................................................................... 45
Bảng 2.16: Chỉ tiêu thực hiện tại công đoàn Thành phố từ 2006-2010
và nhu cầu thực tế......................................................................... 47
Bảng 2.17: Những yếu kém của phương thức lập ngân sách theo
khoản mục đầu vào ....................................................................... 51
Bảng 3.1: Điểm mạnh, điểm yếu trong bản chất hoạt động công đoàn............. 58
Bảng 3.2: Chiến lược phát triển của Công đoàn Thành phố đến 2013.............. 60
Bảng 3.3: Kết quả và đầu ra chủ yếu của Công đoàn Thành phố đến 2013..... 61
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
Trang
Hình 1.1: Lập ngân sách theo kết quả đầu ra ......................................... 10
Hình 3.1: Quy trình lập ngân sách theo kết quả đầu ra trong khuôn khổ
MTEF tại công đoàn Thành phố ........................................... 57
Hình 3.2: Lập ngân sách cuốn chiếu theo MTEF................................... 67
Hình 3.3: Thông tin của lập ngân sách theo kết quả đầu ra tại
công đoàn Thành phố........................................................... 69
Hình 3.4: Lập ngân sách cuốn chiếu theo MTEF, thay đổi chính sách... 72
Hình 3.5: Tham số thay đổi ngân sách theo MTEF................................ 72
Đồ thị 2.1: Tranh chấp lao động và nghỉ việc từ 2006-2010 .................. 21
Đồ thị 2.2: Tương quan giữa thu và chi NSCĐ từ 2006-2010................ 37