Phát triển giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là một trong
những động lực quan trọng thúc đẩy sựnghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước, là điều kiện đểtạo ra và phát huy lợi thếcạnh tranh quốc tếcủa Việt
Nam vềnguồn lực con người trong quá trình toàn cầu hoá. Đây là trách nhiệm
của toàn Đảng, của hệthống chính trịxã hội, của toàn dân, trong đó các nhà
giáo và cán bộquản lý giáo dục (NG&CBQLGD) là những người trực tiếp
thực hiện và vì vậy họgiữvai trò quyết định trực tiếp đến chất lượng và sự
phát triển của hệthống giáo dục quốc dân.
Tổchức Văn hoá và giáo dục của Liên hợp quốc (UNESCO) cũng đã
khuyến cáo: “Mọi cuộc cải cách giáo dục đều bắt đầu từngười giáo viên”.
Những năm qua, chúng ta đã xây dựng được đội ngũnhà giáo và cán bộquản
lý giáo dục ngày càng đông đảo và phần lớn có phẩm chất đạo đức, ý thức
chính trịtốt, có trình độchuyên môn, nghiệp vụngày càng được nâng cao.
Đội ngũnày cơbản đã đáp ứng yêu cầu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực,
bồi dưỡng nhân tài, góp phần quan trọng vào sựnghiệp bảo vệvà xây dựng
đất nước. Tuy nhiên, trước những yêu cầu của sựphát triển giáo dục trong
thời kỳcông nghiệp hóa, hiện đại hóa và quá trình hội nhập kinh tếquốc tế,
đội ngũnhà giáo và cán bộquản lý giáo dục một mặt phải tiếp tục phát huy
hiệu quảhơn những ưu điểm, mặt khác phải được phát triển và nâng cao chất
lượng, khắc phục nhanh chóng và kiên quyết những hạn chế, yếu kém.
Sựquan tâm lãnh đạo của Đảng, Nhà nước đối với đội ngũnhà giáo và
cán bộquản lý giáo dục (NG&CBQLGD) thểhiện trong việc những năm gần
đây đã ban hành nhiều Nghịquyết, Chỉthị, Nghị định, Quyết định quan trọng
liên quan đến chủtrương xây dựng đội ngũNG&CBQLGD và các chính sách
đối với NG&CBQLGD như:
8
- Kết luận của Hội nghịTrung ương lần thứ6 Khoá IX đã chỉra một
trong 5 giải pháp đểtiếp tục thực hiện Nghịquyết Trung ương 2 Khoá VIII là:
“Xây dựng đội ngũNG&CBQLGD một cách toàn diện”;
- Chỉthị40/CT-TW ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư;
- Quyết định số09/2005/QĐ-TTg ngày 11/01/2005 của Thủtướng
Chính phủvề:"Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũnhà giáo và cán bộ
quản lý giáo dục";
- Chỉthịsố18/2001/CT-TTg ngày 27/8/2001 của Thủtướng Chính phủ
vềmột sốbiện pháp cấp bách xây dựng đội ngũNG&CBQLGD của hệthống
giáo dục quốc dân;
- Nghị định số35/2001/NĐ-CP vềchế độchính sách đối với
NG&CBQLGD công tác ởtrường chuyên biệt, vùng có điều kiện kinh tế- xã
hội đặc biệt khó khăn, nay được thay thếbằng Nghị định 61/2006/NĐ-CP;
- Nghịquyết số09/2003/NQ-CP góp phần quan trọng trong việc sắp
xếp đội ngũ, giải quyết giáo viên không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ;
Đất nước ta đang chuyển sang thời kỳphát triển mới, nhất là trong bối
cảnh Việt Nam đã gia nhập WTO, từng bước hội nhập sâu rộng vào nền kinh
thếthếgiới với nhiều thời cơ, vận hội nhưng cũng phải đối mặt với không ít
những khó khăn và thách thức. Đại hội lần thứX của Đảng tiếp tục khẳng
định quan điểm nhất quán vềtưtưởng, chủtrương hành động là coi “con
người là vốn quý nhất”. Giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ được coi là
“quốc sách hàng đầu”. Văn kiện Đại hội X chỉrõ: “Giáo dục và đào tạo với
khoa học và công nghệlà quốc sách hàng đầu, là nền tảng và động lực thức
đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”. Mục tiêu của giáo dục nước ta
là “đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, có tri thức,
sức khỏe thẩm mỹvà nghềnghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc
và chủnghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng
9
lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sựnghiệp xây dựng và bảo vệTổ
quốc”. [26]
Ngày nay, việc đảm bảo chất lượng đào tạo, đặc biệt trong lĩnh vực đào
tạo đại học là một trong những mục tiêu chiến lược của nhà nước và của các
trường đại học, một trong những điều kiện để đảm bảo và nâng cao chất
lượng giáo dục đại học mà các trường đại học đang sửdụng là công tác kiểm
định đánh giá tất cảcác khâu của quá trình giáo dục như: đánh giá chương
trình đào tạo, phương pháp giảng dạy, đội ngũcán bộ, cơsởvật chất.Tôi
nhận thấy việc xây dựng tiêu chí đánh giá các khâu của quá trình giáo dục là
cần thiết, trong phạm vi tiếp cận của một luận văn thạc sỹviệc xây dựng các
tiêu chí đánh giá cán bộgiảng dạy trong trường đại học là một trong những
công việc quan trọng và là cơsởcho việc đảm bảo và nâng cao chất lượng
đào tạo tại các trường đại học hiện nay.
Ngành giáo dục, bằng những chủtrương và biện pháp cụthể, đang
phấn đấu cho một nền giáo dục có chất lượng tốt nhằm đạt được mục tiêu
nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài cho đất nước và để
chất lượng các loại hình đào tạo của ngành đạt kết quảcao thì vai trò của đội
ngũnhà giáo và cán bộquản lý giáo dục (NG&CBQLGD) nói chung và vai
trò của đội ngũNG&CBQLGD trong các trường đại học nói riêng đóng vai
trò quan trọng trong quá trình từng bước nâng cao và đảm bảo chất lượng đào
tạo ởbậc đại học. Do vậy, việc xây dựng bộtiêu chí đánh giá cán bộgiảng
dạy trong trường đại học là một trong những việc làm cần thiết.
Trên cơsở đó, là cán bộ đang công tác tại trường đại học tôi chọn đềtài
nghiên cứu: “Xây dựng bộtiêu chí đánh giá cán bộgiảng dạy trong trường
đại học”.
Đềtài này, tác giảmong muốn bước đầu tìm hiểu và đềxuất xây dựng
bộtiêu chí đánh giá cán bộgiảng dạy trong trường đại học.
89 trang |
Chia sẻ: oanhnt | Lượt xem: 1603 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá cán bộ giảng dạy trong trường đại học, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU 7
1. Lý do chọn đề tài 7
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 9
3. Mục đích nghiên cứu 10
4. Câu hỏi nghiên cứu 11
5. Phương pháp tiếp cận nghiên cứu 11
6. Phạm vi và thời gian khảo sát 12
7. Cấu trúc của luận văn 12
Chương 1: TỔNG QUAN VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN 13
1.1. Tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến đề tài 13
1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài 17
1.2.1. Khái niệm năng lực 17
1.2.2. Năng lực giảng dạy 18
1.2.3. Khái niệm dạy học 21
1.2.4. Khái niệm đánh giá 22
1.2.4.1. Đánh giá định hình 24
1.2.4.2. Đánh giá tổng kết 25
1.3. Thực tiễn công tác đánh giá giảng viên trong trường đại học 26
1.3.1. Thực tiễn công tác đánh giá giảng viên trong trường đại học
trên Thế giới
26
1.3.1.1. Lịch sử phát triển của đánh giá giảng viên 26
1.3.1.2. Một số tiêu chí đánh giá giảng viên hiện nay 28
1.3.1.3. Các phương pháp đánh giá giảng viên hiện hành 33
1.4. Thực tiễn công tác đánh giá giảng viên trong trường đại học ở
Việt Nam
33
2
1.4.1. Thực trạng đội ngũ nhà giáo 33
1.4.2. Việc đánh giá giảng viên đại học 36
1.4.2.1. Đánh giá của SV 37
1.4.2.2. Tự đánh giá hoạt động giảng dạy của giảng viên 39
Chương 2: ĐỀ XUẤT XÂY DỰNG BỘ TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ
NĂNG LỰC GIẢNG DẠY CỦA GIẢNG VIÊN
50
2.1. Hình thành bộ tiêu chí 50
2.1.1. Các phương pháp và cách tiếp cận đánh giá 50
2.1.2. Nội dung các tiêu chí đánh giá năng lực giảng dạy của giảng
viên
50
2.1.3. Phương pháp thu thập thông tin 52
2.1.3.1. Phiếu hỏi và thang đo 53
2.1.3.2. Thử nghiệm và hoàn thiện phiếu hỏi 53
2.1.3.3. Chọn mẫu 61
2.2. Kết quả điều tra nghiên cứu 61
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 72
1. Kết luận. 72
2. Khuyến nghị 73
Tài liệu tham khảo 76
Phụ lục. 79
3
Lời cảm ơn
Trước hết em xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cô giáo
trong Viện Đảm bảo chất lượng giáo dục, Đại học Quốc gia Hà
Nội đã truyền thụ, trang bị những kiến thức cao học chuyên
ngành Đo lường và đánh giá trong giáo dục cho em trong
suốt quá trình học tập tại Viện.
Đặc biệt, Em xin bày tỏ sự cảm ơn tới Phó giáo sư, Tiến
sỹ Phạm Văn Quyết hiện đang công tác tại Trường Đại học
Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tận
tình chỉ bảo, hướng dẫn em hoàn thành luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn cơ quan nơi tôi công tác, đồng
nghiệp, bạn bè và người thân trong gia đình đã giúp đỡ và
dành thời gian cho tôi học tập và hoàn thành luận văn này.
Tuy nhiên, do điều kiện chủ quan và khách quan nên
luận văn này không tránh khỏi được những hạn chế, kính
mong các Thầy, Cô giáo, bạn bè đồng nghiệp góp ý để luận
văn được hoàn chỉnh và có ý nghĩa thực tiễn hơn.
Học viên
Nguyễn Văn Thủy
4
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là phần nghiên cứu do tôi thực hiện, các số liệu,
kết luận nghiên cứu này chưa hề công bố ở nghiên cứu khác. Tôi xin chịu
trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Học viên
Nguyễn Văn Thuỷ
5
Những cụm từ viết tắt được sử dụng trong luận văn
- ĐG Đánh giá
- ĐH Đại học
- GV Giảng viên
- NG&CBQLGD Nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục
- NL Năng lực
- SV Sinh viên
6
Danh mục bảng biểu
Trang
Sơ đồ 1.1 Chu trình đánh giá. 23
Bảng 2.1 Đề xuất các tiêu chí và chỉ số đánh giá năng lực
giảng dạy của giảng viên.
51
Bảng 2.2 Các tiêu chí và chỉ số đánh giá năng lực giảng dạy
của giảng viên (sau khi chỉnh sửa).
60
Bảng 2.3 Tần suất trả lời phiếu hỏi của giáo viên. 62
Bảng 2.4 Số liệu trung bình chung và độ lệch chuẩn về trả lời
phiếu hỏi của giáo viên.
63
Bảng 2.5 Tần suất trả lời phiếu hỏi của sinh viên. 64
Bảng 2.6 Số liệu trung bình chung và độ lệch chuẩn về trả lời
phiếu hỏi của sinh viên.
65
7
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Phát triển giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là một trong
những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước, là điều kiện để tạo ra và phát huy lợi thế cạnh tranh quốc tế của Việt
Nam về nguồn lực con người trong quá trình toàn cầu hoá. Đây là trách nhiệm
của toàn Đảng, của hệ thống chính trị xã hội, của toàn dân, trong đó các nhà
giáo và cán bộ quản lý giáo dục (NG&CBQLGD) là những người trực tiếp
thực hiện và vì vậy họ giữ vai trò quyết định trực tiếp đến chất lượng và sự
phát triển của hệ thống giáo dục quốc dân.
Tổ chức Văn hoá và giáo dục của Liên hợp quốc (UNESCO) cũng đã
khuyến cáo: “Mọi cuộc cải cách giáo dục đều bắt đầu từ người giáo viên”.
Những năm qua, chúng ta đã xây dựng được đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản
lý giáo dục ngày càng đông đảo và phần lớn có phẩm chất đạo đức, ý thức
chính trị tốt, có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ ngày càng được nâng cao.
Đội ngũ này cơ bản đã đáp ứng yêu cầu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực,
bồi dưỡng nhân tài, góp phần quan trọng vào sự nghiệp bảo vệ và xây dựng
đất nước. Tuy nhiên, trước những yêu cầu của sự phát triển giáo dục trong
thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và quá trình hội nhập kinh tế quốc tế,
đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục một mặt phải tiếp tục phát huy
hiệu quả hơn những ưu điểm, mặt khác phải được phát triển và nâng cao chất
lượng, khắc phục nhanh chóng và kiên quyết những hạn chế, yếu kém.
Sự quan tâm lãnh đạo của Đảng, Nhà nước đối với đội ngũ nhà giáo và
cán bộ quản lý giáo dục (NG&CBQLGD) thể hiện trong việc những năm gần
đây đã ban hành nhiều Nghị quyết, Chỉ thị, Nghị định, Quyết định quan trọng
liên quan đến chủ trương xây dựng đội ngũ NG&CBQLGD và các chính sách
đối với NG&CBQLGD như:
8
- Kết luận của Hội nghị Trung ương lần thứ 6 Khoá IX đã chỉ ra một
trong 5 giải pháp để tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 Khoá VIII là:
“Xây dựng đội ngũ NG&CBQLGD một cách toàn diện”;
- Chỉ thị 40/CT-TW ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư;
- Quyết định số 09/2005/QĐ-TTg ngày 11/01/2005 của Thủ tướng
Chính phủ về :"Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ
quản lý giáo dục";
- Chỉ thị số 18/2001/CT-TTg ngày 27/8/2001 của Thủ tướng Chính phủ
về một số biện pháp cấp bách xây dựng đội ngũ NG&CBQLGD của hệ thống
giáo dục quốc dân;
- Nghị định số 35/2001/NĐ-CP về chế độ chính sách đối với
NG&CBQLGD công tác ở trường chuyên biệt, vùng có điều kiện kinh tế - xã
hội đặc biệt khó khăn, nay được thay thế bằng Nghị định 61/2006/NĐ-CP;
- Nghị quyết số 09/2003/NQ-CP góp phần quan trọng trong việc sắp
xếp đội ngũ, giải quyết giáo viên không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ;
Đất nước ta đang chuyển sang thời kỳ phát triển mới, nhất là trong bối
cảnh Việt Nam đã gia nhập WTO, từng bước hội nhập sâu rộng vào nền kinh
thế thế giới với nhiều thời cơ, vận hội nhưng cũng phải đối mặt với không ít
những khó khăn và thách thức. Đại hội lần thứ X của Đảng tiếp tục khẳng
định quan điểm nhất quán về tư tưởng, chủ trương hành động là coi “con
người là vốn quý nhất”. Giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ được coi là
“quốc sách hàng đầu”. Văn kiện Đại hội X chỉ rõ: “Giáo dục và đào tạo với
khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, là nền tảng và động lực thức
đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”. Mục tiêu của giáo dục nước ta
là “đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, có tri thức,
sức khỏe thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc
và chủ nghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng
9
lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc”. [26]
Ngày nay, việc đảm bảo chất lượng đào tạo, đặc biệt trong lĩnh vực đào
tạo đại học là một trong những mục tiêu chiến lược của nhà nước và của các
trường đại học, một trong những điều kiện để đảm bảo và nâng cao chất
lượng giáo dục đại học mà các trường đại học đang sử dụng là công tác kiểm
định đánh giá tất cả các khâu của quá trình giáo dục như: đánh giá chương
trình đào tạo, phương pháp giảng dạy, đội ngũ cán bộ, cơ sở vật chất...Tôi
nhận thấy việc xây dựng tiêu chí đánh giá các khâu của quá trình giáo dục là
cần thiết, trong phạm vi tiếp cận của một luận văn thạc sỹ việc xây dựng các
tiêu chí đánh giá cán bộ giảng dạy trong trường đại học là một trong những
công việc quan trọng và là cơ sở cho việc đảm bảo và nâng cao chất lượng
đào tạo tại các trường đại học hiện nay.
Ngành giáo dục, bằng những chủ trương và biện pháp cụ thể, đang
phấn đấu cho một nền giáo dục có chất lượng tốt nhằm đạt được mục tiêu
nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài cho đất nước và để
chất lượng các loại hình đào tạo của ngành đạt kết quả cao thì vai trò của đội
ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục (NG&CBQLGD) nói chung và vai
trò của đội ngũ NG&CBQLGD trong các trường đại học nói riêng đóng vai
trò quan trọng trong quá trình từng bước nâng cao và đảm bảo chất lượng đào
tạo ở bậc đại học. Do vậy, việc xây dựng bộ tiêu chí đánh giá cán bộ giảng
dạy trong trường đại học là một trong những việc làm cần thiết.
Trên cơ sở đó, là cán bộ đang công tác tại trường đại học tôi chọn đề tài
nghiên cứu: “Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá cán bộ giảng dạy trong trường
đại học”.
Đề tài này, tác giả mong muốn bước đầu tìm hiểu và đề xuất xây dựng
bộ tiêu chí đánh giá cán bộ giảng dạy trong trường đại học.
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
10
2.1. Đối tượng nghiên cứu
Hình thành và mô tả bộ tiêu chí đánh giá cán bộ giảng dạy trong trường
đại học, tác động của nó với việc nâng cao và đảm bảo chất lượng đào tạo.
2.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi vấn đề nghiên cứu: Việc nghiên cứu đề xuất xây dựng bộ tiêu
chí đánh giá cán bộ giảng dạy trong trường đại học có nhiều cách tiếp cận,
khía cạnh để nghiên cứu. Trong đó, năng lực và nhiệm vụ trọng tâm của cán
bộ trong trường đại học là giảng dạy và để làm tốt công tác này các năng lực,
nhiệm vụ khác như nghiên cứu khoa học, tổ chức, hiểu sinh viên…có nhiệm
vụ hỗ trợ cho hoạt động giảng dạy đạt kết quả cao. Do vậy, trong khuôn khổ
nghiên cứu của một luận văn thạc sỹ và để nghiên cứu đạt kết quả cao chúng
tôi lựa chọn nghiên cứu vấn đề quan trọng nhất, bao trùm nhất của cán bộ
giảng dạy là năng lực giảng dạy của giảng viên, từ đây chúng tôi tập trung vào
nghiên cứu và đề xuất: “Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá năng lực giảng dạy
của giảng viên trong trường đại học”.
Phạm vi về không gian và thời gian: Nghiên cứu này tập trung áp dụng
thử nghiệm tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, thuộc Đại học
Quốc gia Hà Nội.
Phạm vi về loại hình đánh giá: Nghiên cứu này tập trung vào hai loại
hình đánh giá chính đó là:
- Tự đánh giá của giảng viên.
- Sinh viên đánh giá giảng viên.
3. Mục đích nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu của đề tài:
- Hình thành cơ sở lý thuyết và thực tiễn cho việc xây dựng bộ tiêu chí
đánh giá năng lực giảng dạy của giảng viên trong trường đại học.
- Mô tả nội dung bộ tiêu chí đánh giá
- Kiểm chứng độ tin cậy của bộ tiêu chí đánh giá.
11
4. Câu hỏi nghiên cứu
Câu hỏi nghiên cứu của đề tài:
- Bộ tiêu chí đánh giá năng lực giảng dạy của giảng viên trong trường
đại học cần được xây dựng như thế nào? Dựa trên cơ sở nào?
- Dựa trên cách thức nào để đánh giá độ tin cậy của bộ tiêu chí đánh giá
năng lực giảng dạy của giảng viên trong trường đại học?
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết
Nghiên cứu các văn kiện của Đảng, Nhà nước về phát triển giáo dục,
về quản lý đội ngũ nhà giáo và cán bộ giảng dạy; các sách, tài liệu, báo cáo về
quản lý giáo dục, quản lý đội ngũ... Từ đó phân tích tổng hợp, hệ thống hóa,
khái quát hóa các tài liệu để xây dựng khung lý thuyết và các khái niệm công
cụ làm luận cứ lý luận cho vấn đề nghiên cứu.
5.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Là đề tài nghiên cứu về đánh giá năng lực của cán bộ giảng dạy trong
trường đại học nên trong quá trình tiến hành, đề tài sẽ sử dụng phối hợp các
phương pháp nghiên cứu sau đây :
- Phương pháp thảo luận nhóm;
- Phương pháp phỏng vấn.
- Trao đổi kinh nghiệm.
- Phương pháp quan sát;
- Phương pháp khảo sát, chọn mẫu điều tra;
- Dùng bảng hỏi để thu thập thông tin, dữ liệu;
- Phân tích dữ liệu qua mô tả, tương quan;
- Phương pháp quan sát, điều tra xã hội học, thống kê
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Phân tích, tổng hợp các tài liệu có
liên quan đến đề tài.
- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia: Tham khảo ý kiến của các
12
chuyên gia có kinh nghiệm trong giáo dục đại học.
- Xử lý số liệu bằng phần mềm SPSS và phần mềm Quest.
5.3. Mô tả mẫu nghiên cứu
Sau khi nghiên cứu xây dựng bộ tiêu chí có thể áp dụng thử nghiệm:
- Chọn ngẫu nhiên 220 cán bộ giảng dạy để phát phiếu tự đánh giá năng
lực giảng dạy của giảng viên.
- Chọn ngẫu nhiên 250 sinh viên để phát phiếu hỏi ý kiến sinh viên về
năng lực giảng dạy của giảng viên.
6. Phạm vi và thời gian khảo sát
- Phạm vi nghiên cứu: Tại một trong số các trường đại học thành viên
thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội.
- Thời gian triển khai nghiên cứu: Dự kiến sẽ nghiên cứu trong khoảng
12 tháng (từ tháng 4/2009 đến tháng 4/2010).
7. Cấu trúc của luận văn
Mở đầu
Chương 1: Tổng quan, cơ sở lý luận và thực tiễn.
Chương 2: Đề xuất xây dựng bộ tiêu chí đánh giá năng lực giảng dạy
của giảng viên trong trường đại học.
Kết luận và khuyến nghị
1. Kết luận
2. Khuyến nghị
Tài liệu tham khảo
Phụ lục.
13
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1. Tổng quan các vấn đề nghiên cứu liên quan đến đề tài
Tư tưởng Hồ Chí Minh về đánh giá cán bộ và tiêu chuẩn để đánh giá
(ĐG), xây dựng đội ngũ cán bộ nói chung và đội ngũ lãnh đạo, quản lý nói
riêng là một trong những nội dung quan trọng trong suốt quá trình lãnh đạo
cách mạng của Người. Theo truyền thống tốt đẹp của mấy ngàn năm lịch sử
dựng nước và giữ nước, những tiêu chí đó đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh
tổng kết, bổ sung, nâng lên thành những tiêu chí lý luận để đánh giá người cán
bộ lãnh đạo.
Vấn đề ĐG cán bộ nhất là cán bộ lãnh đạo quản lý trong tư tưởng của
Chủ tịch Hồ Chí Minh có một vị trí cực kì quan trọng. Vì nó là điểm khởi đầu
làm cơ sở cho việc bố trí, sử dụng đúng cán bộ. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho
rằng: ĐG cán bộ là xác định đúng ai tốt, ai xấu, mặt nào mạnh, mặt nào yếu;
khả năng công tác của họ thế nào để từ đó mà bố trí, sử dụng cho "đúng
người, đúng việc".
Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng: Biện pháp quan trọng khi ĐG cán bộ
là ĐG, chọn lọc cán bộ một cách khách quan. Mặt khác, khi ĐG cán bộ là dựa
vào tinh thần tự phê bình và phê bình. Đó là tinh thần tự kiểm điểm phê bình
của cá nhân người cán bộ lãnh đạo; sau đó được tập thể cấp uỷ và đơn vị góp
ý kiến xây dựng theo tiêu chuẩn của người cán bộ cách mạng. Có như vậy
mới tránh được bệnh chủ quan, phiến diện trong việc ĐG cán bộ. Khi đề cập
đến tiêu chuẩn để ĐG cán bộ, Người cho rằng: "cán bộ nào, phong trào ấy".
Đó chính là xuất phát từ yêu cầu thực tiễn công tác, lao động và học tập mà
người cán bộ tham gia. Người cũng chỉ rõ: Nếu một đơn vị, một địa phương
kém thì khó có thể ĐG có một đội ngũ cán bộ tốt. Còn thường khi có một đội
14
Từ cơ sở lý luận đến thực tiễn cho thấy: Việc ĐG cán bộ có ý nghĩa và
vai trò rất quan trọng nhưng để ĐG được đúng cán bộ cũng là một việc vô
cùng khó khăn. Hồ Chủ tịch cũng đã đề cập đến vấn đề này và khẳng định:
"biết người cố nhiên là rất khó".
Trong thời gian qua, thực hiện sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước
trong xây dựng đội ngũ cán bộ, Đảng và Nhà nước ta đã thực hiện nhận xét
ĐG cán bộ ngày càng dân chủ, khách quan, công khai hơn trước. Nhưng vẫn
còn là việc ĐG chung chung ở một số cơ quan cấp uỷ đảng và chủ yếu nêu ưu
điểm. Có tình trạng còn né tránh. Việc ĐG cán bộ hàng năm có khi chưa được
bổ sung lưu giữ vào hồ sơ cán bộ. Như vậy, vô hình chung là đã buông lỏng
quản lý cán bộ, theo dõi cán bộ sẽ không được liên tục, hệ thống và sẽ khó
khăn cho việc đề bạt, bổ nhiệm hoặc điều động, luân chuyển cán bộ.
Nhưng ĐG đúng cán bộ là một công việc hết sức khó khăn, phức tạp.
Trong quá trình ĐG cán bộ, có nhiều tác động khách quan ảnh hưởng đến
việc ĐG cán bộ.
Một là, vấn đề hội nhập quốc tế và khu vực với phương châm đa dạng
hoá, đa phương hoá đã tác động đến mọi mặt đời sống xã hội. Trong đó mỗi
con người, mỗi tổ chức có những chức năng, nhiệm vụ suy nghĩ, việc làm
khác nhau vì vậy đã làm cho việc ĐG cán bộ khó khăn, phức tạp thêm. Sự
khó khăn, phức tạp đó còn thể hiện ở chỗ: có người bên ngoài thì tốt, nhưng
suy nghĩ bên trong, những việc làm chưa bộc lộ bằng hành động thì rất khó
ĐG.
Hai là, cơ chế thị trường tác động đến đời sống vật chất của người cán
bộ. Bên cạnh đó, mỗi người cán bộ có nhiều mối quan hệ khác nhau tác động
đến. Vì vậy, có không ít trường hợp tổ chức cơ quan có nhận xét ĐG tốt,
15
Ba là, các thế lực thù địch vẫn thực hiện âm mưu "diễn biến hoà bình",
lôi kéo, mua chuộc cán bộ, tác động làm ảnh hưởng biến chất một số cán bộ.
Nhất là những cán bộ giữ các cương vị lãnh đạo bằng nhiều hình thức, thủ
đoạn khác nhau. Thực tế đã có một số cán bộ có chức, có quyền đã có quá
trình tham gia cách mạng, được đánh giá rất tốt nhưng do mắc bẫy kẻ thù đã
bị biến chất, thoái hoá, thậm chí mắc sai lầm nghiêm trọng.
Bốn là, cách mạng khoa học công nghệ trên thế giới phát triển như vũ
bão. Mỗi cán bộ nói chung, trong đó đặc biệt là cán bộ lãnh đạo quản lý cần
nhận thức vấn đề này để vừa nâng cao nhận thức, tư tưởng, vừa phấn đấu
nâng cao cả trình độ sử dụng khoa học - công nghệ, kỹ năng lãnh đạo vừa có
biện pháp thực hiện nhằm nâng cao trình độ và năng lực quản lý điều hành; sự
sáng tạo nghiên cứu khoa học công nghệ. Với vấn đề này, nhiều người cán bộ
đã có được những kết quả nghiên cứu khoa học rất có giá trị.
Thực tiễn đất nước ta đã trải qua một quá trình chiến tranh lâu dài, gian
khổ chống xâm lược. Cán bộ và nhân dân ta phải chịu đựng nhiều khó khăn,
thiếu thốn cả vật chất và tinh thần. Đến nay, thời thế cách mạng đã chuyển
sang giai đoạn mới - hoà bình và phát triển, đòi hỏi người cán bộ phải có ý chí
nghị lực và tinh thần mới, đấu tranh với kẻ thù nghèo nàn, lạc hậu. Trong bối
cảnh đan xen giữa yếu tố tích cực và tiêu cực, vấn đề phải có thời gian và tinh
thần kiên quyết, một nghị lực mới, phát huy bản chất của người cộng sản -
không bị cám dỗ bởi những tiêu cực và vững vàng vượt qua được quá trình
chọn lọc, thử thách để đảm bảo được tiêu chuẩn người cán bộ lãnh đạo, quản
lý đúng với yêu cầu mới hiện nay. Làm thế nào để đánh giá đúng được cán bộ
một cách chân thực, khách quan và đúng bản chất người cán bộ không phải
dễ. Thưc tiễn hoạt động đấu tranh cách mạng của Đảng đã cho thấy việc cần
16
Trong những năm qua Đảng và Nhà nước đã rất quan tâm đến việc
xây dựng và phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Chủ
trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước thực sự là
những định hướng quan trọng cho việc xây dựng và phát triển đội ngũ nhà
giáo và cán bộ quản lý giáo dục.
Ở trong nước, những năm gần đây một số luận văn thạc sỹ đã chọn đề
tài nghiên cứu thuộc lĩnh vực quản lý nguồn nhân lực trong lĩnh vực giáo dục
làm đề tài tốt nghiệp. Các tác giả nghiên cứu về vấn đề phát triển ĐNCBQL
chủ yếu đề cập tới đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục các cấp. Chẳng hạn tác giả
Nguyễn Văn Thêm đề xuất các “Biện pháp quản lý của phòng giáo dục trong
công tác xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục phổ thông huyện Yên
Dũng tỉnh Bắc Giang” đề tài này tác giả tập trung đi sâu vào nghiên cứu và
đưa ra các biện pháp làm thế nào để quản lý và xây dựng đội ngũ cán bộ giáo
dục phổ thông; Tác giả Nguyễn Thị Bích Thủy nghiên cứu “Một số biện pháp
phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường mầm non tỉnh Bình Định đến năm
2010” ở đề tài này người nghiên cứu lại chú trọng vào công tác quản lý và
phát triển đội ngũ cán bộ giáo dục mầm non; Tác giả Nguyễn Văn Toàn
nghiên cứu “Các giải pháp quản lý của phòng giáo dục nhằm nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học” đề tài của tác giả Nguyễn Văn
Toàn tập trung nghiên cứu nhằm nâng cao ch