Luận văn Xây dựng chiến lược kinh doanh của Ngân hàng Quốc Tế Việt Nam đến năm 2020

- 1 - BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH -------------------------------- NGUYỄN TRẦN THANH THẢO XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH NGÂN HÀNG QUỐC TẾ VIỆT NAM (VIB) ĐẾN NĂM 2020 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH – Năm 2011 - 2 - BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH -------------------------------- NGUYỄN TRẦN THANH THẢO XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH NGÂN HÀNG QUỐC TẾ VIỆT NAM (VIB) ĐẾN NĂM 2020 Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 60.34.05 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. NGUYỄN MINH TUẤN TP. HỒ CHÍ MINH – Năm 2011 - 3 - LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện Luận văn, tác giả đã nhận được sự quan tâm, giúp đỡ nhiệt thành từ phía Quý thầy cô, bạn bè và tập thể cán bộ, viên chức Ngân hàng Quốc tế Việt Nam (VIB). Xin trân trọng cảm ơn TS. Nguyễn Minh Tuấn, giảng viên hướng dẫn khoa học, đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tác giả về mọi mặt để hoàn thành Luận văn. Xin chân thành cảm ơn Quý thầy cô khoa Quản trị kinh doanh, khoa Sau đại học đã giúp đỡ tác giả trong quá trình thực hiện Luận văn. Xin trân trọng cảm ơn Quý thầy cô trong Hội đồng chấm luận văn đã góp ý về những thiếu sót của tác giả, giúp hoàn thiện Luận văn cả về nội dung lẫn hình thức trình bày. Xin trân trọng cảm ơn Ban lãnh đạo và các anh, chị, em đồng nghiệp tại Ngân hàng Quốc tế Việt Nam (VIB), các tác giả Đỗ Thị Kim Luyến, Nguyễn Thị Minh Hằng, Lê Nguyên Thiện, Trần Thị Phương Thảo đã cung cấp nhiều thông tin quý báu giúp tác giả hoàn thành tốt Luận văn này. Xin cảm ơn gia đình thân yêu và bạn bè, những người đã ủng hộ về tinh thần, giúp tác giả có thêm động lực vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành Luận văn. Cuối cùng, tác giả xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến tất cả Quý thầy cô Trường Đại học Kinh tế Tp.HCM đã truyền đạt những kiến thức quý báu trong thời gian tác giả học tập và nghiên cứu tại trường. - 4 - LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan tất cả những nội dung của Luận văn này hoàn toàn được hình thành và phát triển từ những quan điểm của chính cá nhân tôi, dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Nguyễn Minh Tuấn. Các số liệu và kết quả có được trong Luận văn tốt nghiệp là hoàn toàn trung thực. Tác giả Luận văn NGUYỄN TRẦN THANH THẢO - 5 - MỤC LỤC Trang TRANG PHỤ BÌA LỜI CẢM ƠN LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 01 CHƯƠNG 1:CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG .................................................................................................. 04 1.1.Khái niệm chiến lược kinh doanh và xây dựng chiến lược kinh doanh ............... 04 1.1.1. Khái niệm về chiến lược kinh doanh .......................................................... 04 1.1.2. Khái niệm xây dựng chiến lược .................................................................. 05 1.1.3. Các loại chiến lược kinh doanh ................................................................. 05 1.1.3.1. Nhóm chiến lược về tăng trưởng ........................................................ 05 1.1.3.2. Nhóm chiến lược thu hẹp hoạt động .................................................. 07 1.1.3.3. Nhóm chiến lược ổn định hoạt động .................................................. 07 1.1.3.4. Nhóm chiến lược phối hợp ................................................................. 07 1.1.4. Các bước xây dựng chiến lược kinh doanh ................................................ 08 1.1.4.1. Xác định sứ mạng và mục tiêu kinh doanh ........................................ 08 1.1.4.2. Phân tích các yếu tố bên ngoài ........................................................... 08 1.1.4.3. Phân tích tình hình nội bộ .................................................................. 09 1.1.4.4. Phân tích và lựa chọn chiến lược kinh doanh .................................... 09 1.1.5. Vai trò của xây dựng chiến lược kinh doanh đối với tổ chức ...................... 10 1.2. Công cụ xây dựng chiến lược kinh doanh theo các giai đoạn hình thành một chiến lược kinh doanh ........................................................................................................... 10 1.2.1. Giai đoạn thu thập và hệ thống hóa thông tin ............................................. 11 - 6 - 1.2.1.1. Ma trận các yếu tố bên ngoài (EFE) ................................................... 11 1.2.1.2. Ma trận hình ảnh cạnh tranh ............................................................... 11 1.2.1.3. Ma trận các yếu tố nội bộ (IFE) ......................................................... 12 1.2.2. Giai đoạn kết hợp – Ma trận SWOT ........................................................... 12 1.2.3. Giai đoạn quyết định – Ma trận PSQM ...................................................... 14 1.3 Xây dựng chiến lược kinh doanh cho các ngân hàng thương mại Việt Nam trong tiến trình hội nhập quốc tế .......................................................................................... 15 1.3.1. Cơ hội cho các ngân hàng thương mại Việt Nam ....................................... 15 1.3.2. Thách thức cho các ngân hàng thương mại Việt Nam ................................ 16 1.3.3. Điểm mạnh của các ngân hàng thương mại Việt Nam ............................... 17 1.3.4. Điểm yếu của các ngân hàng thương mại Việt Nam .................................. 18 1.3.5. Chiến lược cho các ngân hàng thương mại Việt Nam ................................ 19 Tóm tắt chương 1 ....................................................................................................... 20 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG VÀ MÔI TRƯỜNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG QUỐC TẾ VIỆT NAM ....................................... 21 2.1. Giới thiệu tổng quan về Ngân hàng Quốc Tế Việt Nam (VIB) ........................... 21 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng Quốc Tế Việt Nam ...... 21 2.1.2. Sản phẩm, dịch vụ của ngân hàng ............................................................... 23 2.1.3. Kết quả kinh doanh của Ngân hàng Quốc Tế giai đoạn 2006 – 2010 ........ 25 2.2. Phân tích các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh của Ngân hàng Quốc tế Việt Nam .............................................................................................. 29 2.2.1 Các yếu tố tác động từ môi trường vĩ mô .................................................... 29 2.2.1.1. Môi trường kinh tế .............................................................................. 29 2.2.1.2. Môi trường chính trị, pháp luật .......................................................... 30 2.2.1.3. Môi trường công nghệ ........................................................................ 30 2.2.1.4. Môi trường văn hoá, xã hội ................................................................ 31 2.2.2 Các yếu tố tác động từ môi trường vi mô .................................................... 31 2.2.2.1. Khách hàng ......................................................................................... 31 2.2.2.2. Môi trường cạnh tranh ........................................................................ 32 2.2.2.3. Đối thủ tiềm ẩn ................................................................................... 35 - 7 - 2.2.2.4. Sản phẩm thay thế .............................................................................. 37 2.3. Phân tích các yếu tố bên trong ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh của Ngân hàng Quốc tế Việt Nam .............................................................................................. 37 2.3.1. Thương hiệu và dịch vụ .............................................................................. 37 2.3.2. Cấu trúc quản trị, điều hành ........................................................................ 38 2.3.3. Nguồn lực tài chính ..................................................................................... 39 2.3.4. Môi trường làm việc ................................................................................... 40 2.3.5. Văn hóa tổ chức .......................................................................................... 40 2.3.5.1. Phương châm hoạt động ..................................................................... 40 2.3.5.2. Cam kết của ngân hàng ...................................................................... 41 2.3.5.3. Giá trị cốt lõi của ngân hàng .............................................................. 41 2.3.6. Nguồn nhân lực ........................................................................................... 43 2.3.7. Công nghệ thông tin .................................................................................... 44 2.4. Đánh giá các nhóm nhân tố ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh của Ngân hàng Quốc tế Việt Nam ....................................................................................................... 44 2.4.1. Cơ hội .......................................................................................................... 44 2.4.1.1. Cơ hội từ môi trường vĩ mô ................................................................ 44 2.4.1.2. Cơ hội từ môi trường vi mô ................................................................ 45 2.4.2. Nguy cơ ....................................................................................................... 46 2.4.2.1. Nguy cơ từ môi trường vĩ mô ............................................................ 46 2.4.2.2. Nguy cơ từ môi trường vi mô ............................................................ 46 2.4.3. Điểm mạnh .................................................................................................. 48 2.4.3.1. Công tác quảng bá thương hiệu .......................................................... 48 2.4.3.2. Cấu trúc quản trị, điều hành tập trung, quản lý rủi ro và hướng đến khách hàng ............................................................................................................ 49 2.4.3.3. Nguồn lực tài chính lành mạnh và ổn định ........................................ 49 2.4.3.4. Môi trường làm việc dân chủ, minh bạch .......................................... 50 2.4.3.5. Văn hóa tổ chức được hình thành và phát triển ................................. 50 2.4.3.6. Nguồn nhân lực trẻ với trình độ cao ................................................... 51 2.4.3.7. Ứng dụng thành tựu công nghệ thông tin ........................................... 51 - 8 - 2.4.4. Điểm yếu ..................................................................................................... 52 2.4.4.1. Thương hiệu chưa mạnh ..................................................................... 52 2.4.4.2. Mạng lưới kênh phân phối chưa rộng lớn .......................................... 53 2.4.4.3. Thị phần kinh doanh nhỏ .................................................................... 53 2.4.4.4. Sản phẩm dịch vụ chưa đa dạng ......................................................... 54 2.5. Xây dựng ma trận các nhóm nhân tố ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh của Ngân hàng Quốc tế Việt Nam .................................................................................... 55 2.5.1. Ma trận các yếu tố bên ngoài (EFE) ........................................................... 55 2.5.2. Ma trận các yếu tố nội bộ (IFE) .................................................................. 58 Tóm tắt chương 2 ....................................................................................................... 61 CHƯƠNG 3: XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG QUỐC TẾ VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2020 .............................................................. 62 3.1. Định hướng xây dựng chiến lược ngành ngân hàng đến năm 2020 ..................... 62 3.1.1. Định hướng ................................................................................................. 62 3.1.2. Những nhân tố chi phối xu hướng phát triển ngành ngân hàng đến năm 2020 ....................................................................................................................... 64 3.1.3. Dự báo viễn cảnh ngân hàng đến năm 2020 ............................................... 65 3.2. Chiến lược kinh doanh của Ngân hàng Quốc Tế Việt Nam đến năm 2020 ........ 66 3.2.1. Tầm nhìn, sứ mạng và mục tiêu của VIB đến năm 2020............................ 66 3.2.2. Xây dựng và lựa chọn chiến lược kinh doanh của Ngân hàng Quốc tế Việt Nam đến năm 2020 ............................................................................................... 68 3.2.2.1. Hình thành chiến lược qua phân tích ma trận SWOT ........................ 68 3.2.2.2. Lựa chọn chiến lược kinh doanh cho Ngân hàng Quốc tế Việt Nam đến năm 2020 .................................................................................................. 71 3.3. Giải pháp thực hiện chiến lược kinh doanh của Ngân hàng Quốc tế Việt Nam đến năm 2020 .................................................................................................................... 80 3.3.1. Nhóm giải pháp cho chiến lược tăng trưởng tập trung ............................... 80 3.3.1.1. Giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng ........... 80 3.3.1.2. Giải pháp tạo sự khác biệt hóa và đa dạng hóa sản phẩm .................. 82 3.3.1.3. Giải pháp xây dựng thương hiệu ........................................................ 84 - 9 - 3.3.2. Nhóm giải pháp cho chiến lược tăng trưởng mở rộng ................................ 85 3.3.2.1. Giải pháp hoàn thiện công nghệ ......................................................... 85 3.3.2.2. Giải pháp mở rộng kênh phân phối .................................................... 87 3.3.3. Nhóm giải pháp cho chiến lược liên doanh ................................................ 88 3.3.3.1. Giải pháp nâng cao năng lực tài chính ............................................... 88 3.3.3.2. Giải pháp phát triển và quản lý nguồn nhân lực ................................ 89 3.3.3.3. Giải pháp nâng cao năng lực quản lý rủi ro ....................................... 90 3.4. Kiến nghị ............................................................................................................. 91 3.4.1. Kiến nghị đối với Chính phủ ...................................................................... 91 3.4.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước ..................................................... 91 3.4.3. Kiến nghị đối với Ngân hàng Quốc tế Việt Nam ....................................... 92 Tóm tắt chương 3 ....................................................................................................... 93 KẾT LUẬN CHUNG ............................................................................................... 94 TÀI LIỆU THAM KHẢO. PHỤ LỤC. - 10 - DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT APEC : Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á Thái Bình Dương. ASEAN : Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á. ATM : Máy rút tiền tự động (Automatic Teller Machine). ACB : Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu. CBA : Commonwealth Bank of Australia. CSTT : Cơ sở thông tin EFE : Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài. EXIMBANK : Ngân hàng Thương mại Cổ phần Xuất nhập khẩu Việt Nam. IFE : Ma trận đánh giá các yếu tố nội bộ. NHNN : Ngân hàng nhà nước. NHTM : Ngân hàng Thương Mại. QSPM : Ma trận hoạch định chiến lược có khả năng định lượng. SACOMBANK : Ngân hàng Thương mại Cổ Phàn Sài Gòn Thương Tín. SWOT : Ma trận đánh giá điểm mạnh - điểm yếu - cơ hội - thách thức. TCTD : Tổ chức tín dụng. VIB : Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quốc Tế Việt Nam. VN : Việt Nam. WTO : Tổ chức Thương mại Thế giới.