Luận văn Xây dựng chiến lược kinh doanh dịch vụ logistics tại Công ty TNHH MTV Phát triển Khu công nghiệp Sài Gòn giai đoạn 2011 - 2015

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ KIM CÚC XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH DỊCH VỤ LOGISTICS TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN PHÁT TRIỂN KHU CÔNG NGHIỆP SÀI GÒN GIAI ĐOẠN 2011 – 2015 CHUYÊN NGÀNH QUẢN TRỊ KINH DOANH Mã số: 60.34.05 LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH ẾT NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC : PGS - TS. NGUYỄN QUANG THU THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Năm 2011 Lời cảmơ n Xin chân thành cảm ơn PGS – TS Nguyễn Quang Thu đã tận tình hướng dẫn giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này. Xin chân thành cảm ơn quý Thầy Cô trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh, đặc biệt là quý Thầy Cô khoa Quản trị kinh doanh, khoa Sau Đại học đã truyền dạy những kiến thức quý báu cùng những kinh nghiệm giúp tôi hoàn thành chương trình cao học được thuận lợi. Xin chân thành cảm ơn Ban Lãnh đạo Công ty TNHH MTV Phát triển Khu công nghiệp Sài Gòn đã nhiệt tình giúp đỡ, góp ý cho tôi trong việc xây dựng chiến lược kinh doanh dịch vụ logistics tại công ty để hoàn thành luận văn này. Lời cam đoan Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu thực sự của cá nhân tôi về lĩnh vực chiến lược kinh doanh dịch vụ logistics giai đoạn 2011 – 2015 tại Công ty TNHH MTV Phát triển Khu công nghiệp Sài Gòn. Từ những định hướng của Ban Lãnh đạo công ty , các nghiên ức u của những chuyên gia về lĩnh vực logistics ạt i Việt Nam và kinh nghiệm của bản thântrong việc xây dựng ếk hoạch sản xuất kinh doanh cho công ty, các số liệu và những kết quả trong luận văn là trung thực, các giải pháp đưa ra xuất phát từ kinh nghiệm thực tiễn và chưa từng được ai công bố. Tác giả Nguyễn Thị Kim Cúc MỤC LỤC Lời mở đầu Trang Chương 1.Cơ sở lý luận về chiến lược kinh doanh 1 1.1 Tổng quan về chiến lược công ty 1 1.1.1 Khái niệm . 1 1.1.2 Phân loại chiến lược công ty . . 3 1.1.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược công ty .. . 5 1.1.3.1 Môi trường bên ngoài . 5 1.1.3.1 Môi trường bên trong 7 1.2 Quy trình hình thành và xây dựng chiến lược 8 1.2.1 Phân tích ma trận SWOT .. . 8 1.2.1.1 Các yếu tố cơ bản trong ma trận SWOT . 8 1.2.1.2 Quy trình xây dựng chiến lược theo phương pháp phân tích SWOT 9 1.2.2 Phân tích chuỗi giá trị . 10 1.2.2.1 Các yếutố cơbảntrongchuỗigiá ..trị 10 1.2.2.2 Quy trình xây dựng chiến lược theo phương pháp phân tích Chuỗi giá trị 12 1.3 Một số khái niệm cơ bản về logistics . . 13 1.3.1 Một số khái niệm cơ bản trong dịch vụ logistics . 13 1.3.2 Xu hướng phát triển của logistics . 16 1.3.3 Các bước phát triển của nhà cung cấp dịch vụ logistics .. . 17 Chương 2. Phân tích thị trường logistics tạiViệt Nam . .. 20 2.1 Các đặc điểm chung về thị trường logistics Việt Nam . 20 2.1.1 Nhận định chung .. . 20 2.1.2 Luật Cạnh tranh điều chỉnh cáchành vi cạnh tranh trong thị trường logistics .. 20 2.1.3 Các đặc điểm của thị trường logistics Việt Nam .. . 21 2.1.4 Xu hướng phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng logistics đến năm 2015 . 23 2.2 Phân tích hệ thống cơ sở hạ tầng logistics Việt Nam . 24 2.2.1 Hệ thống giao thông vận tải . .. 24 2.2.2 Hệ thống ICD .. 26 2.2.3 Hệ thống kho bãi của Việt Nam .. 27 2.2.4 Nguồn nhân lực phục vụ cho logistics . .. 29 2.3 Phân tích môi trường cạnh tranh trong thị trường logistics Việt Nam 31 2.3.1 Đối thủ cạnh tranh ... 31 2.3.2 Các nhân tố cạnh tranh thành công chính 32 2.4 Kết luận ... . . 33 Chương 3. Xây dựng chiến lược kinh doanh dịch vụlogistics tại Công ty TNHH Một thành viên Phát triển Khu công nghiệp SàiGòn giai đoạn2011 – 2015 . 36 3.1 Phân tích môi trường bên ngoài .. 36 3.1.1 Môi trường vĩ mô .. . .. 36 3.1.1.1 Yếu tố chính trị/luật pháp ........... 36 3.1.1.2 Yếu tố kinh tế ... . .. 39 3.1.1.3 Yếu tố văn hóa/xã hội . ................. 42 3.1.1.4 Yếu tốcông nghệ thông tin ....... 43 3.1.1.5 Xu hướng kinh tế toàn cầu ....... 44 3.1.2 Môi trường vi mô .... . . .. 45 3.1.2.1 Nguycơgianhập . ..46 3.1.2.2 Sứcmạnhcủanhà cungcấp . ..47 3.1.2.3 Sứcmạnhcủakháchhàng . ...48 3.1.2.4 Khả năngthaythế . .. 48 3.1.2.5 Mứcđộ cạnhtranhtrongngành . .49 3.2 Phântíchmôitrườngbêntrongcôngty . . 49 3.2.1 Tổngquanvề côngty . .49 3.2.2 Tìnhhìnhhoạtđộng- SX KD củacôngtygiaiđoạn2006 – 2010 .. . 56 3.2.3 Phântíchnguồnlựcnộibộ côngty . . 58 3.3 Xâydựng ma trận SWOT . 59 3.3.1 Điểmmạnh (S) . . . 59 3.3.2 Điểmyếu (W ) . . . . 60 3.3.3 Cơhội(O) . . 60 3.3.4 Tháchthức(T) . . . .. 61 3.4 Lựachọnchiếnlược . . . 64 3.4.1 Xâydựngtầmnhìnvàmệnhcôngty sứ . . 64 3.4.2 Lựachọnchiếnlượckinhdoanhdịch vụ logistics củacôngty giaiđoạn2011 – 2015 . .. 65 3.5 Mộtsố giảiphápthựchiệnchiếnlượckinhdoanhdịch vụ logistics giaiđoạn 2011 – 2015 tạiCôngty TNHH MTV Pháttriển KCN SàiGòn .. 65 3.5.1 Nhómgiảiphápvề quản trị và tổ chức . . 66 3.5.2 Nhómgiảiphápvề marketing . . 67 3.5.3Nhómgiảiphápvề nghiêncứuvà giảipháp logistics .. trọngói 67 3.5.4Nhómgiảiphápvềnguồnnhânlực . . 67 3.5.5Nhómgiảiphápvềđầutưvà pháttriển hạ tầngcôngnghệ thông tin . 68 Kếtluận LỜI MỞ ĐẦU Logistics có vị trí quan trọng trong nền kinh tế, có giá trị lớn trong GDP quốc gia nói chung và Tp. Hồ Chí Minh nói riêng. Phát triển logistics sẽ đem lại nhiều lợi ích quan trọng như: - Trực tiếp đẩy mạnh hoạt động xuất nhập khẩu và đóng góp tích cực cho việc nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu của Thành phố; - Trực tiếp cung ứng các dịch vụ logistics cho các doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp trong các khu chế xuất và các khu công nghiệp Thành phố , góp phần quan trọng nâng cao hiệu quả kinh tế - xã hội của Thành phố. - Thúc đẩy quá trình hội nhập quốc tế và quá trình hiện đại hóa nền kinh tế Tuy nhiên, ngành logistics Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn khởi đầu, các dịch vụ vận tải, kho bãi, phân phối chưa được thực hiện với một phương thức thống nhất do điều kiện cơ sở hạ tầng và năng lực vận tải còn yếu kém nên chi phí logistics tại Việt Nam cao gấp nhiều lần so với các nước công nghiệp khác. Công ty TNHH Một thành viên Phát triển Khu công nghiệp Sài Gòn cũng nằm trong bối cảnh chung đó, nhận thức được tầm quan trọng của việc phát triển logistics tại công ty, tác giả đã chọn đề tài “Xây dựng chiến lược kinh doanh dịch vụ logistics ạit Công ty TNHH MTV Phát triển Khu công nghiệp Sài Gòn giai đoạn 2011 - 2015” để nghiên cứu. Mục tiêu nghiên cứu Đề tài nghiên cứu được thực hiện nhằm: - Phân tíchthị trường logistics, cơ sở hạ tầng logistics tại Việt Nam. - Phân tích môi trường bên ngoài (vĩ mô, vi mô) và môi trường bên trong Công ty làm cơ sở để xây dựng chiến lược kinh doanh dịch vụ logistics của Công ty TNHH Một thành viên Phát triển Khu công nghiệp Sài Gòn giai đoạn 2011 – 2015. - Xây dựng ma trận SWOT, lựa chọn chiến lược. - Kiến nghị một số giải pháp để thực hiện chiến lược này tại Công ty TNHH MTV Phát triển Khu công nghiệp Sài Gòn Phạm vi, đối tượng và phương pháp nghiên cứu - Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu được giới hạn trong phạm vi những vấn đề liên quan đến việc xây dựng chiến lược công ty. - Đối tượng nghiên cứu: Khảo sát những công ty hoạt động trong lĩnh vực logistics tại Việt Nam. - Phương pháp thực hiện đề tài: • Dữ liệu sử dụng: Dữ liệu thứ cấp là các số liệu thống kê về hệ thống cơ sở hạ tầng logistics: hệ thống giao thông vận tải, hệ thống ICD, hệ thống kho bãi, nguồn nhân lực phục vụ logistics và các doanh nghiệp tham gia dịch vụ logistics tại Việt Nam. • Dùng phương pháp nghiên cứu định tính thông qua việc thống kê dữ liệu thu thập được. Trên cơ sở đó thực hiện phân tích, đánh giá thực trạng và rút ra kết luận bằng phương pháp quy nạp. NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA ĐỀ TÀI - Hệ thống hóa các khái niệm liên quan đến chiến lược, các yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược công ty, quy trình hình thành và xây dựng chiến lược bằng việc phân tích ma trận SWOT và phân tích chuỗi giá trị. - Phân tích khá tỷ mỷ về thị trường logistics tại Việt Nam: Các khái niệm cơ bản về dịch vụ logistics, xu hướng phát triển của logistics, các bước phát triển của nhà cung cấp dịch vụ logistics, các đặc điểm của thị trường logistics Việt Nam. - Phân tích kỹ về cơ sở hạ tầng logistics Việt Nam: hệ thống giao thông vận tải, hệ thống ICD, hệ thống kho bãi và nguồn nhân lực phục vụ logistics. Ngoài ra, tác giả đã phân tích môi trường cạnh tranh trong thị trường logistics Việt Nam bằng việc so sánh và phân tích các đối thủ cạnh tranh, các nhân tố cạnh tranh chính để rút ra kết luận là các công ty logistics ngày càng gia nhập nhiều vào thị trường Việt Nam nhất là khi rào cản đầu tư bị phá bỏ hoàn toàn vào năm 2013 theo lộ trình WTO nên việc cạnh tranh trong ngành logistics Việt Nam sẽ trở thành cuộc cạnh tranh toàn cầu. XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH DỊCH VỤ LOGISTICS TẠI CÔNG TY TNHH MỘTT HÀNH VIÊN PHÁT TRIỂN KHU CÔNG NGHIỆP SÀI GÒN GIAI ĐOẠN 2011 – 2015 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN 1.1 TỔNG QUAN VỀ CHIẾN LƯỢC CÔNG TY 1.1.1 Khái niệm Theo Feurer và Chaharbaghi, chiến lược bắt nguồn từ chữ strateria của Hy Lạp có nghĩa là nghệ thuật của chiến tranh.Theo đó, chiến lược là một kế hoạch quan trọng mà mục tiêu là đánh bại kẻ thù.Để đạt được mục tiêu này, chiến lược cũng đưa ra cách làm thế nào để sử dụng nguồn lực sẵn có một cách tốt nhất.Qua thời gian, khái niệm này được phát triển và được sử dụng trong hoạt động kinh doanh. Theo Chandler (1962), chiến lược là việc xác định những mục tiêu cơ bản của công ty và lựa chọn phương thức hành động, bao gồm việc phân bổ nguồn lực cần thiết để đạt được các mục tiêu này. Theo Andrew (1971), chiến lược là một quy trình ra những quyết định hợp lý dựa trên tính phù hợp giữa nguồn lực của công ty với những cơ hội ở những môi trường bên ngoài. Theo Michael E. Porter – giáo sư trường Havard (1996) thì “Hầu như không có sự thống nhất với nhau về khái niệm chiến lược là gì, mà là làm thế nào để công ty xây dựng chiến lược”. Ông đã đưa ra những quan điểm mới thông qua sự so sánh với quan điểm chiến lược cổ điển theo Bảng 1.1 1