Lý luận chung về đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI)

PhÇn I. Lý luËn chung vÒ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI) Mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña chÝnh s¸ch ®æi míi ë ViÖt Nam lµ më cöa thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµI (FDI).ViÖc ban hµnh luËt ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam th¸ng 12/1987 ®­îc xem lµ mét mèc lÞch sö, më ®Çu cho qu¸ tr×nh ®ã. Trong h¬n m­êi n¨m qua cïng víi nh÷ng næ lùc nh»m hoµn thiÖn dÇn hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lÝ vÒ ®Çu t­, ViÖt Nam kh«ng ngõng cñng cè quan hÖ ngo¹i giao víi c¸c n­íc còng nh­ c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ trong n­íc nh»m thu hót ngµy cµng nhiÒu vèn FDI, khai th¸c cã hiÖu qu¶ nguån tµi nguyªn phong phó vµ nguån lao ®éng dåi dµo phôc vô c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc. Thùc tÕ ph¸t triÓn kinh tÕ nh÷ng n¨m qua cho thÊy, FDI lµ lÜnh vùc chiÕm mét vÞ trÝ quan träng vµ t­¬ng ®èi phøc t¹p trong nÒn kinh tÕ n­íc ta. §· cã nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu chuyªn s©u vÒ vÊn ®Ò nµy gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam. Trªn c¬ së ®ã c«ng tr×nh nµy ra ®êi bao gåm mét sè lý thuyÕt vÒ FDI, thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thu hót FDI t¹i ViÖt Nam còng kh«ng n»m ngoµi môc ®Ých ®ã. I. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña ho¹t ®éng FDI . 1. Mét sè kh¸i niÖm vÒ FDI: §Þnh nghÜa do quÜ tiÒn tÖ quèc tÕ ®­a ra n¨m 1972 : “ FDI ¸m chØ sè ®Çu t­ ®­îc thùc hiÖn ®Ó thu lîi Ých l©u dµi trong mét h·ng ho¹t ®éng ë mét nÒn kinh tÕ kh¸c víi nÒn kinh tÕ cña nhµ ®Çu t­, môc ®Ých cña nhµ ®Çu t­ lµ giµnh ®­îc tiÕng nãi cã hiÖu qu¶ trong c«ng viÖc qu¶n lÝ h·ng ®ã”. Mét ®Þnh nghÜa kh¸c do mét chuyªn gia Mü vÒ c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia Cynthia Day wallace ®­a ra nh­ sau : “FDI cã thÓ ®­îc ®Þnh nghÜa theo nghÜa réng lµ viÖc thiÕt lËp hay giµnh ®­îc quyÒn së h÷u ®¸ng kÓ trong mét h·ng ë n­íc ngoµi hay sù gia t¨ng khèi l­îng cña mét kho¶n ®Çu t­ hiÖn cã ë n­íc ngoµi nh»m ®¹t ®­îc quyÒn së h÷u ®¸ng kÓ …” vµ “FDI cã thÓ ®­îc tiÕn hµnh bëi c¸c c¸ nh©n hay c«ng ty …” . 2- sù th©m nhËp kinh tÕ vµo c¸c n­íc kh¸c nhau cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia trªn thÕ giíi. Sù gia t¨ng m¹nh mÏ cña FDI ph¶i kÓ ®Õn vai trß cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gÝa. Tr­íc xu h­íng quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¸c c«ng ty nµy ®· ®Æc biÖt tËp trung vµo chiÕn l­îc c¾m rÔ ë n­íc ngoµi nh»m ph¸t triÓn c¸c m¹ng l­íi khu vùc trªn quy m« lín. G¾n liÒn víi chÝnh s¸ch s¶n xuÊt quèc tÕ lµ chñ ®¹o, chø kh«ng ph¶i chiÕn l­îc xuÊt khÈu tr­íc ®©y, c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia còng gia t¨ng ho¹t ®éng trao ®æi vµ chuyÓn giao kü thuËt- c«ng nghÖ. T×nh h×nh ®ã xuÊt ph¸t tõ c¸c lý do chñ yÕu sau: Cuéc c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt gi­· c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia nhµm giµnh giËt thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸, ®· ®Õn møc ®ßi hái ph¶i ®Çu t­ s¶n xuÊt t¹i chç míi cã thÓ chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng. Sù ph¸t triÓn cña c¸c ph­¬ng tiÖn giao th«ng liªn l¹c, kü thuËt ®iÖn to¸n ®· ®¹t tíi tr×nh ®é cho phÐp c¸c chñ ®Çu t­ cã thÓ n¾m b¾t kÞp th¬× vµ chuÈn x¸c c¸c th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ ra quyÕt ®Þnh hîp lý, h¹n chÕ c¸c tæn thÊt vµ c¸c rñi ro trong kinh doanh. ThÓ chÕ chÝnh trÞ, x· héi cña nhiÒu quèc gia tong nh÷ng thËp kû võa qua ®· cã nh÷ng thay ®æi rÊt quan träng phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng më cöa víi c¸c th«ng lÖ quèc tÕ, ®¶m b¶o ®­îc lîi Ých cña c¸c chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi. T×nh h×nh an ninh quèc tÕ ngµy cµng cã xu h­ính æn ®Þnh h¬n. 3. T¸c ®éng tÝch cùc cña FDI ®èi víi n­íc nhËn ®Çu t­. * T¹o nguån vèn bæ sung quan träng: §èi víi c¸c n­íc l¹c hËu, cã nhiÒu tiÒm n¨ng vÒ lao ®éng, tµi nguyªn thiªn nhiªn nh­ng do tr×nh ®é s¶n xuÊt cßn thÊp kÐm, c¬ së vËt chÊt kü thuËt nghÌo nµn, l¹c hËu nªn ch­a cã c¸c ®iÒu kiÖn khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng ®ã c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cã thÓ tranh thñ nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. §èi víi c¸c n­íc ph¸t triÓn, FDI vÉn lµ nguån vèn bæ sung quan träng vµ cã ý nghÜa to lín trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña nh÷ng quèc gia nµy. *ChuyÓn giao c«nh nghÖ: Khi ®Çu t­ vµo mét n­íc nµo ®ã, chñ ®Çu t­ kh«ng chØ chuyÓn vµo n­íc ®ã vèn b»ng tiÒn mµ cßn chuyÓn c¶ vèn hiÖn vËt nh­ m¸y mãc, thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu…( c«ng nghÖ cøng )vµ vèn v« h×nh nh­ chuyªn gia kü thuËt, tri thøc khoa häc, bÝ quyÕt qu¶n lý, n¨ng lùc tiÕp cËn thÞ tr­êng…( c«ng nghÖ mÒm ). Thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ : tranh thñ vèn vµ kü thuËt cña n­íc ngoµi, c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn muèn sö dông cã hiÖu qu¶ ®Ó thùc hiÖn môc tiªu quan träng hµng ®Çu lµ ®©û m¹nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Thóc ®Èy qu¸ tr×nh dÞch chuyÓn c¬ cÊu kinh tÕ : FDI lµ bé phËn quan träng cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, th«ng qua ®ã c¸c quèc gia sÏ tham gia ngµy cµng nhiÒu vµo qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. Sù chuyÓn dÞch cña c¬ cÊu kinh tÕ mçi quèc gia phï hîp víi tèc ®é ph¸t triÓn chung trªn thÕ giíi sÏ t¹o diÒu kiÖn thuËn lîi cho FDI. Ng­îc l¹i, chÝnh FDI l¹i gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh dÞch chuyÓn c¬ cÊu kinh tÕ. II. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh lîi cña dù ¸n ®Çu t­. 1-Lîi nhuËn cña dù ¸n: Trong ®ã: P:Lîi nhuËn dù ¸n Rt:Tæng doanh thu cña n¨m t Ct: Tæng chi phÝ n¨m t n: Tuæi thä cña dù ¸n 2- Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng ( NPV): Trong ®ã : r: L·i suÊt chiÕt khÊu thÝch hîp ®­îc lùa chän (1+r)t : HÖ sè chiÕt khÊu t¹i n¨m t øng víi r ®· chän. 3- TØ suÊt sinh lîi cña dù ¸n (RR) : 4- TØ suÊt sinh lîi néi bé (IRR): IRR chÝnh lµ l·i suÊt r* tho¶ m·n ph­¬ng tr×nh: PhÇn II Quan ®iÓm cña ViÖt Nam vÒ t¸c ®«ng cña FDI tíi kinh tÒ x· héi cña ®Êt n­¬c I. §¸nh gi¸ ®óng vÞ trÝ cña ho¹t ®éng FDI trong nÒn kinh tÕ quèc d©n: FDI lµ mét bé phËn cÊu thµnh cña toµn bé ho¹t ®éng ®Çu t­ cña quèc gia, mµ nguån vèn trong n­íc xÐt tæng thÓ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh. FDI kh«ng thÓ thay thÕ ®­îc c¸c nguån ®Çu t­ kh¸c nh­ng cã thÕ m¹nh riªng cña nã. FDI lµ viÖc tæ chøc c¸ nh©n n­íc ngoµi trùc tiÕp ®­a vµo ViÖt Nam vèn b»ng tiÒn n­íc ngoµi hoÆc bÊt k× tµi s¶n nµo ®­îc chÝnh phñ ViÖt Nam chÊp nhËn ®Ó hîp t¸c kinh doanh trªn c¬ së hîp ®ång hoÆc thµnh lËp xÝ nghiÖp liªn doanh … II. Quan ®iÓm “ më” vµ “che ch¾n” trong chÝnh s¸ch thu hót FDI : C¸c môc tiªu FDI cã ®¹t ®­îc hay kh«ng cßn tuú thuéc vµo nhiÒu vÊn ®Ò ®¶m b¶o an ninh chÝnh trÞ, kinh tÕ vµ x· héi. ®Ó gi¶i quyÕt mèi quan hÖ nµy ph¶i b¾t ®Çu tõ c¸ch ®Æt vÊn ®Ò an ninh chÝnh trÞ, kinh tÕ x· héi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn FDI ®èi ví c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi cÇn cã sù an ninh cho ®ång vèn cho qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n, an ninh cho ng­êi ho¹t ®éng ®Çu t­ vµ chuyÓn lîi nhuËn vÒ n­íc ®èi víi n­íc nhËn FDI cÇn cã sù an ninh chÝnh trÞ kinh tÕ x· héi ch¼ng nh÷ng cho sù ph¸t triÓn më réng ®©ï t­ cã hiÖu qu¶ mµ cßn gi÷ v÷ng ®éc lËp chñ quyÒn quèc gia, b¶o vÖ b¶n s¾c d©n téc, gi÷ v÷ng ®Þnh h­íng chÝnh trÞ x· héi do ®ã më cöa cho bªn ngoµi nh­ng kh«ng quªn nh÷ng biÖn ph¸p che ch¾n cÇn thiÕt cho an ninh chÝnh trÞ, kinh tÕ x· héi. III. gi¶i quyÕt hîp lý c¸c mèi quan hÖ vÒ l¬Þ Ých gi÷a c¸c bªn trong qu¸ tr×nh thu hót FDI. IV. hiªu qu¶ kinh tÕ x· héi ®uîc coi lµ mét tiªu chuÈn cao nhÊt trong h¬p t¸c ®Çu t­ : Nhµ n­íc khuyÕn khÝch nhiÒu hay Ýt mét dù ¸n FDI kh«ng chØ c¨n cø vµo hiÖu qu¶ tµi chÝnh, m¨c dï nã lµ mét nh©n tè lµm t¨ng nguån thu ng©n s¸ch nhµ n­íc, gãp vµo sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, mµ ®iÒu ph¶i quan t©m nhiÒu h¬n lµ hiªu qu¶ kinh tÕ x· héi cña nã. PhÇn III. Thùc tr¹ng cña ho¹t ®éng FDI t¹i ViÖt Nam: I.nh÷mg thuËn lîi vµ khã kh¨n: 1. Nh÷ng thuËn lîi : ViÖt Nam lµ mét nø¬c ®«ng d©n,®øng thø hai §«ng Nam ¸,cã tr×nh ®é gi¸o dôc cao vµ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ phóc lîi x· héi ,ch¨m sãc y tÕ lµ tèt nhÊt trong c¸c n­¬c cã cïng tr×nh ®é ph¸t triÓn. ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh tùu kinh tÕ to lín ®¸ng kh©m phôc, ®­a thu nhËp cña nh©n d©n lªn cao, tõ ®ã lµm t·ng søc mua, khi ®ã ViÖt Nam sÏ lµ mét thÞ tr­êng cã søc tiªu thô hµng ho¸ t­¬ng ®èi lín. VÒ vÞ trÝ ®Þa lý, ViÖt Nam n»m ë trung t©mkhu vùc D«ng Nam ¸, cã c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ giao th«ngvµ lµ vÞ trÝ quan träng tÇm chiÕn l­îc vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ còng nh­ an ninh khu vùc. Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña tiÕn bé khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ trªn thÕ giíi ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ l«i kÐo c¸c n­íc tham gia ngµy cµng m¹nh mÏ vµo quü ®¹o cña sù ph¸t triÓn, ViÖt Nam còng ®ang cuèn theo lµn sãng ph¸t triÓn ®ã. TiÒm n¨ng vÒ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña ViÖt Nam lµ rÊt lín, cïng víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ nh÷ng kh¶ n¨ng vÒ khai th¸c rõng, biÓn cßn rÊt lín. Tû lÖ l·i suÊt ë ViÖt Nam vµo lo¹i cao trªn thÕ giíi, tû gi¸ ®ång tiÒn ViÖt Nam so víi c¸c ®ång ngo¹i tÖ lµ kh¸ mÒm, v× vËy d· t¹o ra søc hót m¹nh ®èi víi dßng vèn FDI. 2. Nh÷ng khã kh¨n: Møc ®é rñi ro vÒ ®Çu t­ cña ViÖt Nam t­¬ng ®èi cao so víi c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc, ®ã lµ do t×nh tr¹ng kÐm hoµn thiÖn vÒ m«i tr­êng ph¸p lý, sù yÕu kÐm cña hÖ thèng tµi chÝnh, ng©n hµng, sù eo hÑp cña huy ®éng vèn trong n­íc, tr×nh ®é kinh doanh thÊp cña c¸c nhµ doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ t×nh tr¹ng l¹c hËu cña hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng. C¸c nh©n tè lµm mÊt æn ®Þnh lu«n th­êng trùc vµ tÊn c«ng chóng ta. VÊn ®Ò kiÒm chÕ l¹m ph¸t n¶y sinh nhiÒu phøc t¹p, møc l¹m ph¸t cã xu h­íng t¨ng. Nh­ng còng cã lóc diÔn ra t×nh tr¹ng thiÓu ph¸t mµ t¸c h¹i cña nã khã l­êng hÕt ®­îc. Tû gi¸ hèi ®o¸i æn ®Þnh lµ mét thµnh c«ng trong viÖc ®¶m b¶o æn ®inh vµ n©ng gi¸ trÞ ®ång tiÒn trong n­íc, nh­ng viÑc duy tr× l©u dµi mét tû gi¸ hèi ®o¸i cøng nh¾c l¹i lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng xuÊt kh¶u vµ lµm ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®«ng FDI vµ chÝnh viÖc kiÒm chÕ tû gi¸ hèi ®o¸i æn ®Þnh b»ng nh÷ng t¸c ®éng cña chÝnh phñ mµ kh«ng c¨n cø theo thÞ tr­êng sÏ chøa ®ùng nh÷ng nguy c¬ bïng næ l¹m ph¸t. Kho¶ng c¸ch vÒ tr×nh ®é ph¸t trÓn gi÷a ViÖt Nam víi c¸ n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn lµ rÊt lín ®· lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng tiÕp nhËn FDI tõ c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ kh¶ n¨ng héi nhËp cña ViÖt Nam vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Møc ®é c¹nh tranh ngµy cµng cao h¬n trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh quèc tÕ, ®Æc biÖt lµ sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c n­íc trong khu vùc nh»m thu hót FDI. §a sè lùc l­îng lao ®éng vña viÖt nam lµ lao déng phæ th«ng trong khi ®ã nhu cÇu sö dông ph¶i lµ lao ®éng ®­îc ®µo t¹o, cã tr×nh ®é chuyªn m«n nhÊt ®Þnh. Mét th¸ch thøc to lín kh¸clµ vÊn ®Ò nî n­íc ngoµi vµ viÖc ViÖt Nam tham gia vµo AFTA sÏ cã thÓ ng¨n trë ho¹t ®éng FDI cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia v× khi ®ã nÒn kinh tÕ kh«ng cßn hµng rµo b¶o hé mËu dÞch che ch¾n, ®iÒu ®ã lµm lµm gi¶m thËm chÝ lo¹i bá quyÒn lùc ®éc quyÒn cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia. II. Mét sè kÕt qu¶ vÒ ho¹t ®éng FDI ë ViÖt Nam: FDI gãp phÇn tÝch cùc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ FDI chiÕm gÇn 35% gi¸ trÞ s¶n l­îng c«ng nghiÖp.Trong n«ng nghiÖp, FDI ®· t¹o thªm viiÖc lµm ph¸t triÓn nguån nhiªn liÖu, tËn dông ®Êt ®ai vµ t¨ng s¶n phÈm hµng ho¸ n«ng nghiÖp. Trong lÜnh vùc dÞch vô, FDI còng cã chiÒu h­íng t¨ng lªn. FDI ®· n©ng cao n¨ng lùc c«ng nghÖ cña nÒn kinh tÕ. C¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI cã tr×nh ®é c«ng nghÖ cao h¬n, xö lÝ m«i tr­êng tèt h¬n cã m« h×nh qu¶n lÝ tiªn tiÕn,ph­¬ng thøc kinh doanh hiÖn ®¹i… C¸c doanh nghiÖp FDI tham gia gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. ViÖc thu hót FDI lµm t¨ng tæng sè dù ¸n ®Çu t­ ra n­íc ngoµi. Tuy sè dù ¸n ch­a nhiÒu vµ qui m« nhá nh­ng ®©y lµ lo¹i h×nh phï hîp víi xu h­íng chung trªn thÕ giíi. Th«ng qua ho¹t ®éng nµy c¸c doang nghiÖp n­íc ta cã ®iÒu kiÖn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh g¾n víi viÖc ®Èy m¹nh viÖc s¶n xuÊt hµng ho¸, dÞch vô vµ lao ®éng ra n­íc ngoµi. III. Mét sè vÊn ®Ò cßn tån t¹i: C«ng t¸c quy ho¹ch cßn chËm, chÊt l­îng ch­a cao. C¬ cÊu vèn FDI cßn bÊt hîp lý, hiÖu qu¶ kinh tÕ- x· héi ch­a cao. HÖ thèng ph¸p luËt, chÝnh s¸ch ®ang trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn nªn ch­a ®ånh bé vµ thiÕu æn ®Þnh. C«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp ®èi víi lÜnh vùc nµy cßn nhiÒu mÆt yÕ kÐm, bu«ng láng qu¶n lý sau giÊy phÐp. ViÖcthùc thi ph¸p luËt , chÝnh s¸ch cßn ch­a nghiªm, thñ tôc hµnh chÝnh r­êm rµ…C«ng t¸c qu¶n lý cßn nhiÒu s¬ hë®Ó phÝa n­íc ngoµi lîi dông. C¸n bé lµ yÕu tèquyÕt ®Þnh nh­ng l¹i lµ kh©u yÕu nhÊt. Mét sè c¸n bé ViÖt Nam ®­îc cö vµo lµm trong c¸c liªn doanh thiÕu kiÕn thøc chuyªn m «n, kh«ng n¾m v÷ng ph¸p luËt vµ th­¬ng tr­êng, ngo¹i ng÷ kÐm … ChÊt l­îng lao ®éng cña ViÖt Nam cßn h¹n chÕ ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu vÒ kü thuËt tay nghÒ, kü thuËt vµ n¨ng suÊt lao ®éng cßn thÊp… T¸c ®éng cña khñng ho¶ng kinh tÕ khu vùc ®· lµm mÊt dÇn lîi thÕ so s¸nh vèn cã vµ kh¶ n¨ng ¶nh h­ëng tiªu cùc ®Õn thu hót vµ sö dông vèn FDI ë n­íc ta.  PhÇn IV C¸c gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh viÖc thu hót vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn FDI ë ViÖt Nam. I-Môc tiªu, ph­¬ng h­íng huy ®éng vèn FDI Môc tiªu tæng qu¸t trong chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch thu hót vèn FDI lµ tranh thñ vèn, kü thuËt c«ng nghÖ, ph­¬ng ph¸p qu¶n lý tiªn tiÕn vµ më réng thÞ tr­êng nh»m gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi cña chóng ta. Trªn nguyªn t¾c cña môc tiªu tæng qu¸t, tuú theo tõng tr­êng hîp vµ hoµn c¶nh cô thÓ mµ chóng ta x¸c ®Þnh liÒu l­îng thÝch hîp cho tõng môc tiªu cho tõng dù ¸n trong tõng thêi kú. FDI ®­îc thùc hiÖn theo c¸c h­íng sau: -C¸c nghµnh vµ lÜnh vùc ­u tiªn lµ n«ng nghiÖp, trång rõng ,x©y dùng cña c¸c vïng nguyªn liÖu,chÕ biÕn l­¬ng thùc, th­c phÈm .C¸c vïng ­u tiªn lµ c¸c tØnh trung du, miÒn nói, t©y nguyªn, duyªn h¶i miÒn trung vµ miÒn t©y nam bé . -Th«ng qua hîp t¸c FDI ®Ó tiÕp cËn víi c«ng nghÖ kü thuËt hiÖn ®¹i, tiÕp thu trinh ®é qu¶n lý vµ kü thuËt tiÕp cËn cËn thÞ tr­¬ng. -Më réng c¸c h×nh thøc thu hót FDI trong khu«n kh« ph¸p luËt theo ph­¬ng h­íng ®a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸. -Ph¶i lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ-x· héi lµm tiªu chuÈn hµng ®©u vµ dã còng lµ lîi Ých l©u dµi cña ho¹t ®éng FDI. -Hîp t¸c ®Çu t­ n­íc ngoµi ph¶i gãp phÇn më réng thÞ tr­êng, tõng b­íc héi nhËp nÒn kinh tÕ ViÖt Nam víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ n©ng cao vÞ thÕ cña ViÖt Nam trªn tr­êng quèc tÕ. II-C¸c gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh thu hót FDI ë ViÖt Nam. Trong thêi gian tíi chóng ta cÇn lµm tèt c¸c c«ng viÖc sau ®©y: -Gi÷ v÷ng sù æn ®Þnh chÝnh trÞ-x· héi, x©y dùng bé m¸y qu¶n lý nhµ n­íc trong s¹ch, v­ìng mang, n©ng cao hiÖu l­c qu¶n lý nhµ n­íc vµ ®¶m b¶o lßng tin cña nh©n d©n ®èi víi sù l·nh ®¹o cña ®¶ngvµ sù qu¶n lý cña nhµ n­íc. - Gi÷ v÷ng æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, duy tr× tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ quèc d©n, kiÒm chÕ l¹m ph¸t vµ æn ®Þnh tiÒn tÖ gi¸ c¶. - Hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý, ®¶m b¶o hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi b»ng nh÷ng ®iÒu kho¶n cã tÝnh chÊt ­u ®·i vÒ mÆt lîi ichs kinh tÕ cña hä vµ ®¶m b¶o an toµn vÒ vèn cho hä. - X©y dùng chiÕn l­îc hîp t¸c ®Çu t­ víi n­íc ngoµi trªn c¬ së cña chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n. - Ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ thiÕt lËp hÖ thèng thÞ tr­êng ®ång bé, t¹o ®iÒu kiÖn cho chÝnh thÞ tr­êng ®Çu t­ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. -TÝch cùc chñ ®éng tiÕn hµnh xóc tiÕn ®Çu t­, t¹o lËp vµ lùa chän c¸c ®èi t¸c ®Çu t­ n­íc ngoµi, lùa chän c¸c h×nh thøc thu hót FDI phï hîp vµ cã hiÖu qu¶, ®a d¹ng, ®a ph­¬ng ho¸ hîp t¸c ®Çu t­, t¨ng c­êng quan hÖ ngoai giao víi c¸c n­íc theo chñ tr­¬ng “ ViÖt Nam muèn lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c n­íc”. - Chó träng ®µo t¹o c¸c bé qu¶n lý, nh©n viªn kü thuËt vµ tay nghÒ cho c«ng nh©n theo h­íng võa trang bÞ kiÕn thøc c¬ b¶n, võa ®µo t¹o chuyªn s©u. - Cñng cè qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng FDI, n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý cña c¸c cÊp, c¸c nghµnh, c¸c ®Þa ph­¬ng, c¸c ®¬n vÞ hîp t¸c ®Çu t­ víi n­íc ngoµi. - C¶i t¹o, n©ng cÊp vµ x©y dùng míi kÕt cÊu h¹ tÇng. - Ph¸t triÓn m¹nh mÏ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc víi sù tham gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. - DÞch chuyÓn c¬ cÊu kinh tÕ cho phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. - Më cöa vÒ th«ng tin trong vµ ngoµi n­íc, nhÊt lµ th«ng tin kinh tÕ, thÞ tr­êng, v¨n ho¸, x· héi, khoa häc c«ng nghÖ d­íi nhiÒu h×nh thøc. III. C¸c biÖn ph¸p n©ng cac hiÖu qu¶ sö dông vèn FDI ë ViÖt Nam. 1. T¹o diÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n: CÇn c¶i tiÕn thñ tôc hµnh chÝnh, hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n ph¸p qui vµ h­íng ®Én thi hµnh ®èi víi ho¹t ®éng FDI. 2. Qu¶n lý nhµ n­íc: X©y dùng quy ho¹ch tæng thÓ cho ho¹t ®éng FDI lµ mét ®ßi hái cÊp b¸ch, cã liªn quan ®Õn viÖc ®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t­ nãi chung vµ ®Çu t­ n­íc ngoµi nãi riªng. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ ph¶i ®­îc tiÕn hµnh nhanh chãng vµ chuÈn x¸c, muèn cã kÕt qu¶ tèt yªu cÇu ph¶i cã ®Çy ®ñ nh÷nh th«ng tin cÇn thiÕt, nh÷ng kiÕn thøc khoa häc vÒ kinh tÕ, kü thuËt. 3. T¨ng kh¶ n¨ng tiÕp nhËn FDI: §Ó tiÕp nhËn cã hiÖu qu¶ ®ßi hái ph¶i cã mét tØ lÖ hîp lý vèn ®èi øng trong n­íc. TØ lÖ nµy kh¸c nhau tuú theo nghµnh møc ®é kÜ thuËt mµ vèn n­íc ngoµi rãt voµ trong tõng giai ®o¹n cô thÓ. §Ó han chÕ sù chi phèi cña c¸c c«ng ty n­íc ngoµi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña hîp t¸c ®Çu t­, c¸c bªn ®èi t¸c ViÖt Nam cÇn t¨ng tØ lÖ gãp vèn trong c¸c liªn doanh víi n­íc ngoµi, vÒ l©u dµi cã thÓ mua l¹i cæ phÇn cña bªn n­íc ngoµi. B»ng c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«, nhµ n­íc cÇn t¹o ®iÒu kiÖn vµ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp më réng s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng søc m¹nh kinh tÕ. Nh­ vËy, tr¶i qua mét qu¸ tr×nh lÞch sö l©u dµi vµ b»ng nh÷ng kinh nghiÖm rót ra tõ nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, chóng ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh ®­îc r»ng, nh÷ng t¸c ®éng kinh tÕ cña ho¹t ®éng FDI ®èi víi c¸c nÒn kinh tÕ cña c¸c n­íc nhËn ®Çu t­ lµ rÊt to lín. §Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn , n¬i cã nh÷ng tiÒm n¨ng to lín vÒ lao ®éng, tµi nguyªn nh­ng kh«ng cã ®iÒu kiÖn khai th¸c. B»ng sù nç lùc cña chÝnh m×nh ®ång thêi biÕt khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån lùc bªn ngoµi, trong ®ã cã phÇn chñ yÕu lµ FDI, sÏ cho phÐp ViÖt Nam thùc hiÖn thµnh c«ng nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi ®· v¹ch ra cho giai ®o¹n ®Õn n¨m 2020. Tµi LiÖu tham Kh¶o. NguyÔn Xu©n Thiªn- §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam: VÊn ®Ò vµ gi¶i ph¸p. T¹p ChÝ KTCATBD: 1/2001 Th¹c sÜ : Ph¹m ThÞ Hµ- Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ë ViÖt Nam. T¹p ChÝ PTKB : sè 128/2001 Vò chÝ Léc :§Çu t­ n­íc ngoµi. NXB gi¸o dôc1997. Vò Tr­êng S¬n :§Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi víi t¨ng tr­ëng kinh tÓ ViÖt Nam. NXB thèng kª 1997. NgyÔn Ngäc DiÖu, Bïi Thanh S¬n- §Çu t­ trùc tiÕp cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. NXB thÕ giíi 1994. NguyÔn Anh TuÊn, Phan hoµng Th¸i, Hoµng V¨n TuÊn- §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam- C¬ së ph¸p lý, hiÖn tr¹ng, c¬ héi, triÓn väng. NXB hµnh chÝnh quèc gia 1996 Môc lôc