Gan là một cơquan quan trọng vềmặt 
chuyển hóa các chất của cơthể. Một trong 
những chức năng rất quan trọng của gan là 
tham gia vào quá trình giải ñộc các chất nội 
sinh và ngoại sinh. Trong các trường hợp bệnh 
lý hay sự quá tải các chất ñộc trong gan, các tế 
bào gan sẽ bị huỷ hoại dẫn tới các tổn thương 
trên gan dần dần dẫn tới các tổn thương không 
hồi phục, xơgan làm mất chức năng giải ñộc 
của gan [5]. Bệnh gan là một trong những vấn 
ñềthường gặp trong cộng ñồng. Có nhiều loại 
bệnh gan trong ñó thường gặp là những tổn 
thương gan gây ra bệnh viêm gan dẫn ñến xơ
                
              
                                            
                                
            
 
            
                 9 trang
9 trang | 
Chia sẻ: lamvu291 | Lượt xem: 1519 | Lượt tải: 1 
              
            Bạn đang xem nội dung tài liệu Nghiên cứu phương pháp tách tế bào gan và thử nghiệm hoạt tính bảo vệ tế bào gan ex vivocủa cao chiết cây râu mèo, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Science & Technology Development, Vol 13, No.T3- 2010 
 NGHIÊN C  U PH ƯƠ NG PHÁP TÁCH T   BÀO GAN VÀ TH   NGHI  M HO  T 
 TÍNH B  O V   T   BÀ O GAN EX VIVO C  A CAO CHI  T CÂY RÂU MÈO 
 (1) (1) (2) (2)
 Nguy  n Ng  c H  ng , Võ V ăn Giàu , Hu ỳnh Ng  c Th  y , Tr  n Hùng , 
 H  Hu ỳnh Thùy D ươ ng (3) 
 (1) Tr ư ng Đ  i h  c Tôn Đ  c Th  ng; (2) Tr ư ng Đ  i h  c Y d ư c TP.HCM 
 (3) Tr ư ng Đ  i h  c Khoa h  c T   nhiên, ĐHQG-HCM 
 (Bài nh  n ngày 19 tháng 06 năm 2009, hoàn ch  nh s  a ch  a ngày 01 tháng 11 n ăm 2010) 
 TÓM T  T: Cây Râu mè o (Orthosiphon aristatus Blume) là m t cây thu  c ñư  c s   d  ng r  ng rã i 
trong y h  c dân gian Vi  t nam và nhi  u n ư  c trên th   gi  i nh ư là m t thu  c l  i ti  u. Trong cá c nghiên 
c u tr ư  c ñây c  a chúng tôi ñã nh  n th  y tá c d  ng ch  ng oxy hoá m  nh c  a cao chi  t cây Râu mèo 
trên cá c mô hì nh th   nghi  m in vitro nh ư ferric reducing/antioxidant power và 1,1-diphenyl-2-picryl-
hydrazyl. Trong nghiên c  u này, tá c d  ng b  o v   t  bà o gan ex vivo c  a cao chi  t Râu mè o ch  ng l  i 
tá c d  ng gây ñ c trên t   bà o gan c  a carbon tetrachlorid (CCl 4) trong mô hình gây t  n th ươ ng t   bào 
gan chu  t t ách r  i ñư  c th  c hi  n nh  m ñánh giá m i t ươ ng quan gi  a ñ c tí nh ch  ng oxy hoá và tá c 
d  ng b  o v   gan c  a Râu mèo. Mô hình ñư  c s   d  ng là mô hì nh tách t   bào c  a Kiso có thay ñ  i m  t 
s  b ư c cho phù h  p v  i ñi u ki  n hi  n t  i c  a phòng thí nghi  m. T  bào ñơ n sau khi tách ñư c   ph  c 
h i v  i th  i gian 2 gi   trong môi tr ư ng E’MEM có b   sung m  t s   ch  t c  n thi  t cho t   bào, sau ñó 
gây ñ c t   bào b  ng CCl 4 1,5% trong th  i gian 45 phú t làm t ăng cao ho  t ñ  c  a enzym ALT trong môi 
tr ư ng. K t qu  th   nghi  m cho th  y cao chi  t methanol cây Râu mèo   các n  ng ñ  khác nhau ñ  u có 
tác d  ng h   enzym gan, b o v   t   bào nh ưng v  i cá c m c ñ  khá c nhau.   n ng ñ  0,1 và 0,25 mg/ml 
c a cao chi  t methanol có kh  năng là m gi  m 60 % n ng ñ  ALT so v  i nhóm ch  ng ñ c, ñư a n  ng ñ  
ALT v   cò n 104 % so v  i nhó m ch  ng tr  ng. T  các k  t qu   thu ñư c, có th   k  t lu  n là cao chi  t 
methanol c  a cây Râu mèo có tác d  ng t  t trong vi  c b  o v   t   bà o gan ch  ng l  i tá c d  ng ñ c c  a 
carbon tetrachlorid, có nhi  u tri  n v  ng trong vi  c s   d  ng phòng ng  a các b  nh v   viêm gan c  p tính. 
 Keywords: Hepatocytes, Orthosiphon aristatus, CCl 4, hepatoprotective effect 
1. Đ T V  N Đ  bà o gan s  b  hu  ho  i d  n t  i cá c t  n th ươ ng 
 Gan là m  t c ơ quan quan tr  ng v   m  t trên gan d  n d  n d  n t  i cá c t  n th ươ ng không 
chuy  n hóa các ch  t c  a c ơ th  . M t trong h i ph  c, xơ gan là m m  t ch  c n ăng gi  i ñ c 
nh  ng ch  c n ăng r  t quan tr  ng c  a gan là c  a gan [5]. B  nh gan là m  t trong nh  ng v  n 
tham gia vào quá trì nh gi  i ñ c các ch  t n  i ñ  th ư ng g  p trong c  ng ñ  ng. Có nhi  u lo  i 
sinh và ngo  i sinh. Trong cá c tr ư  ng h  p b  nh b nh gan trong ñó th ư ng g  p là nh  ng t  n 
lý hay s   quá t  i cá c ch  t ñ c trong gan, cá c t   th ươ ng gan gây ra b  nh viêm gan d  n ñ  n x ơ 
Trang 58 B n quy  n thu  c ĐHQG-HCM 
 T P CHÍ PHÁT TRI  N KH&CN, T  P 13, S   T3 - 2010 
 gan và ung th ư gan cu  i cùng là gây t   d  ng b  o v   gan, trong nghiên c  u này chúng 
vong v  i nguyên nhân ch   y  u là do virút và tôi s   d  ng mô hình t   bào gan tá ch r  i gây 
nhi  m ñ  c. Ph  n l  n các ch  t gây ñ  c cho gan nhi  m ñ  c b  i carbon tetrachlorid (CCl 4) v i 
có liên quan t  i s   peroxid hóa lipid và các m t s   nh  ng thay ñ  i cho phù h  p v  i ñi u 
stress oxy hóa [1]. ki  n hi  n t  i c  a phòng thí nghi  m ñ  ñánh giá 
 Hi  n nay, cá c th   nghi  m ch  ng oxy hoá tá c d  ng b  o v   gan c  a cao chi  t methanol c  a 
in vitro và cá c th   nghi  m trên t   bà o gan ex cây Râu mèo. 
vivo th ư  ng ñư c dùng ñ  ñánh giá tá c d  ng 2. V  T LI  U VÀ PH ƯƠ NG PHÁP 
b  o v   gan c  a các d ư  c li  u, cá c cao chi  t và 
 2.1. Hóa ch  t 
phân ño n c  a d ư  c li  u. Cá c th   nghi  m nà y 
 Collagenase (Type I) (Gibco), dimethyl 
có ưu ñi m là nhanh, k t qu  l p l  i, có th   áp 
 sulfoxide (DMSO) và trypan blue (Merck), 
d  ng ñ  sàng l  c m  t s   lư  ng m  u l  n trong 
 Phosphate Buffered Saline (PBS) (Oxoid), 
th  i gian ng  n v  i chi phí th  p, s  d  ng m  t 
 albumin huy  t thanh bò, môi tr ư ng Eagle's 
lư ng m  u nh  . Cá c th   nghi  m ex vivo có ưu 
 minimal essential medium (E’MEM), huy  t 
ñi m là g n v  i h   th  ng sinh h  c h ơn nên 
 thanh bào thai bò, dexamethasone, insulin 
th ư  ng ñư  c dù ng nh ư nh  ng th   nghi  m sà ng 
 (Sigma), kit th   alanine aminotransferase 
l  c tr ư  c cá c th   nghi  m in vivo . Trong th   
 (ALT) (Diagnosticum Zrt). Các hóa ch  t khác 
nghi  m trên cá c t   bà o gan tá ch r  i, ph ươ ng 
 ñ t tiêu chu  n phân tích. 
phá p c  a Kiso ñư c s   d  ng vì có ưu ñi m là 
 2.2. V  t li  u 
nhanh và môi tr ư ng, hóa ch  t ñơn gi  n. 
 Ph  n trên m  t ñ t c  a cây Râu mèo ñư c 
 Cây Râu mè o (Orthosiphon aristatus 
 thu mua t  i Th   Đ  c, Thành ph   H   Chí Minh 
Blume, h  Hoa môi - Lamiaceae) là m t cây 
 và o thá ng 4 n ăm 2007. M  u ñư c xác ñ  nh 
thu  c ñư  c s   d  ng r  ng rã i trong y h  c dân 
 b ng vi  c kh  o sát ñ c ñi m hình thái th  c v  t 
gian Vi  t Nam và nhi  u n ư  c trên th   gi  i nh ư 
 h c d  a trên quan sát cây t ươ i. D ư c li  u ñư c 
là m t thu  c l  i ti  u, ñi u tr   viêm th  n, s  i 
 r a s  ch, ph ơi trong bóng râm ñ n khô, xay 
th  n, s  i m  t, tê th  p, ñau nh  c, b  nh Goutte 
 nh   làm nguyên li  u cho quá trình chi  t thu 
[2, 8] và ñi u tr   b  nh ti  u ñư ng [6]. Trong 
 cao. 
cá c nghiên c  u tr ư  c ñây, chúng tôi ñã nh  n 
th  y tá c d  ng ch  ng oxy hoá m  nh c  a cao Chu  t nh  t (ch  ng Swiss albino) ñư c 
chi  t methanol c  a cây nà y trên cá c mô hì nh mua t   Vi  n Vaccin và Sinh ph  m Nha Trang, 
th   nghi  m in vitro nh ư ferric ñư c nuôi và th   t i phòng thí nghi  m D ư c lý, 
reducing/antioxidant power và 1,1-diphenyl-2- Khoa D ư c – ĐH Y D ư c TP. HCM. 
picryl-hydrazyl [7]. 2.3. Ph ươ ng pháp nghiên c  u 
 Đ  ñánh giá m i liên h   gi  a tá c ñ ng Chu  n b   m  u th  : 50 g d ư  c li  u ñư  c 
ch  ng oxy hoá c  a cao chi  t Râu mè o v  i tá c ngâm trong dichloromethan trong 24 ti  ng, sau 
B n quy  n thu  c ĐHQG-HCM Trang 59 
Science & Technology Development, Vol 13, No.T3- 2010 
ñó ñun h  i l ưu cách thu     nhi  t ñ  40 oC trong enzyme ALT trên t  t c   các m  u. Ch  n th  i 
3 gi  , l  c nóng, chi  t l  p l  i ñ  n khi gi  t d  ch ñi m mà ho  t l  c enzyme cao nh  t ñ  làm thí 
chi  t không ñ  l  i c  n, g  p các d  ch chi  t, thu nghi  m. 
h i dung môi ñ  thu cao dichloromethan. Bã Th   nghi  m sàng l  c tác d  ng làm h   
dư c li  u ñư c lo  i s  ch dung môi và ti  p t  c enzym gan c  a cao chi  t Râu mèo trên mô hình 
ñư c chi  t b  ng cách ñun h  i l ưu cách th  y v  i t  bào gan chu  t nhi  m ñ  c CCl 4: t  bào gan 
 o
dung môi methanol   60 C trong 3 gi  , l  c chu  t sau khi tách ñư c   ph  c h  i trong 2h   
nóng, chi  t ki  t, g  p các d  ch chi  t, thu h  i ñi u ki  n nêu trên, sau ñó ti  n hành gây ñ c t   
dung môi ñ  thu ñư c cao methanol. bào b  ng CCl 4 và b   sung các n  ng ñ  khác 
 Tách t   bào gan: theo ph ươ ng pháp mô t   nhau c  a cao chi  t Râu mèo (m  u th  ) vào t   
c a Kiso và c  ng s   (1983) [3] v  i m  t s   bào ñ  ki  m tra ho  t ñ  enzym gan ALT. Ti  n 
nh  ng thay ñ  i cho phù h  p v  i ñi u ki  n hành song song các th   nghi  m là m  u ch  ng 
phòng thí nghi  m. tr  ng không gây ñ  c và m  u gây ñ  c nh ưng 
 T  bào ñơ n sau khi tách ñáp  ng ñư c m  t không dùng thu  c th   nghi  m ñ  ñánh giá so 
ñ  t   bào t  i thi  u (>10 5 t  bào/ml) s  ñư c sánh k  t qu  . 
huy  n phù trong môi tr ư ng E’MEM b   sung Đánh giá k  t qu  : ño ho  t tính c  a enzym 
huy  t thanh bào thai bò (10%), dexamethasone gan ALT theo ph ươ ng pháp ño c  a nhà s  n 
(10 -6M), insulin (10 -8M), gentamycin (50 µg/L) xu  t (Diagnosticum) 
phân b   ñ  u trong các  ng ependorff 0,5 ml và 
 3. K  T QU   VÀ TH  O LU  N 
 0
    ñi u ki  n 95% O 2 và 5% CO 2, 37 C trong 2 
 3.1. Chu  n hóa quy trình tách t   bào 
gi   ñ  ph  c h  i sau quá trình tách. 
 Ti  n hành tách t   bào gan chu  t theo 
 Kh  o sát n  ng ñ  CCl 4 và th  i gian   t   
 ph ươ ng pháp tách t   bào gan chu  t c  a Kiso và 
bào thích h  p 
 c ng s   [3], tuy nhiên vi  c b ơm r  a gan b  ng 
 • Ti  n hành th ăm dò n  ng ñ  CCl t  i thi  u 
 4 ñư ng t ĩnh m  ch ch   trên không th  c hi  n 
có th   dùng gây ñ c t   bào, phóng thích enzyme 
 ñư c và b ơm r  a gan b  ng dung d  ch có b   
gan ñ  ñ  kh  o sát s   thay ñ  i c  a enzyme trong 
 sung collagenase c ũng không th   th  c hi  n do 
quá trình th   nghi  m. Pha CCl v  i 1% DMSO và 
 4 v n ñ  kinh phí. Vì v  y, chú ng tôi ñã ti  n hà nh 
nư c c  t ñ  có dãy n  ng ñ  CCl là 1,0%; 1,5% và 
 4 th ăm dò thay ñ i m  t s   b ư c th  c hi  n cho 
2,0%. Ch  n n  ng ñ  CCl thích h  p ñ  s   d  ng 
 4 phù h  p v  i ñi u ki  n có ñư c trong phòng thí 
cho th   nghi  m. 
 nghi  m hi  n t  i và rút ra qui trình c   th   nh ư 
 •
 Thăm dò th  i gian   t   bào v  i CCl 4 sau: 
thích h  p, dò tìm th  i ñi m ho  t ñ  enzym gan 
 - Chu  t sau khi ñ t ñ n tr  ng l ư ng yêu c  u 
tăng cao nh  t b  ng cách ti n hành   t   bào 
 (20 – 25g) s   ñư c gây mê b  ng ether.   b  ng 
trong th  i gian 90 phút, trong th  i gian  , c   
 ñư c m   ra ñ  b  c l   các c ơ quan bên trong, các c ơ 
m i 15 phút hút d  ch nuôi c  y ñi ño ho  t l  c 
Trang 60 B n quy  n thu  c ĐHQG-HCM 
 T P CHÍ PHÁT TRI  N KH&CN, T  P 13, S   T3 - 2010 
quan c  a h   tiêu hóa nh ư d   dày, ru  t ñư c kéo T  bào ñơ n sau khi ñư c tách, ti  n hành 
sang m  t bên ñ  có th   quan sát t ĩnh m  ch c  a gan. xác ñ nh m  t ñ  t   bào và t   l   s ng, ch  t b  ng 
Dùng ch   lu  n qua và c  t c   ñ nh t ĩnh m  ch ch   cách nhu  m t   bào b  ng trypan blue 0.4%. Sau 
phía trên ng  c. C  t t ĩnh m  ch ch   d ư i t  i v   trí khi nhu  m t   bào b  ng trypan blue, ñ  m t   bào 
tĩnh m  ch d ư i th  n ñ  t  o ñư ng thoát d  ch cho ch  t, ghi nh  n t   bào s  ng trên bu  ng ñ m 
vi  c b ơm r  a gan. Đâm kim lu  n vào trong t ĩnh Neubauer. K  t qu   cho th  y t   bào gan sau khi 
m ch c  a gan, dùng ch   c  t c   ñ nh  ng lu  n v  i ñư c tách v  i t   l   s  ng cao ñư c trình bày 
tĩnh m  ch c  a. Dùng PBS b ơm vào  ng lu  n t ĩnh trong b  ng 1 
m ch ñ  r  a gan. R  a cho ñ n khi gan chuy  n Huy  n phù t   bào trong môi tr ư ng nuôi 
sang màu vàng nh  t ho  c cho ñ n khi dung d  ch E’MEM có b   sung 10% huy  t thanh bê, 10 -7 
PBS ch  y ra t   t ĩnh m  ch thân d ư i không còn M insulin, 1% DMSO.   t   bào 2 gi   trong t   
 o
màu ñ .   t   bào   ñi u ki  n 37 C, 5% CO 2/95% O 2. T   
 - Gan sau khi ñư c r  a s   ñư c tách ra kh  i bào tách ñư c s   ti  p t  c ñư c s   d  ng nghiên 
cơ th   chu  t và ñư c gi   trong dung d  ch PBS có c u theo các h ư ng khác nhau. 
ch  a kháng sinh r  i nhanh chóng chuy  n vào t   Vi  c chu  n hóa quá trình phân l  p và tách 
c y vô trùng. T  i ñây gan s   ñư c r  a l  i b  ng PBS t  bào gan ñư c thay ñ  i m  t s   b ư c nh ư sau: 
không có ch  a kháng sinh. Gan ñư c ngâm ng  p − B  qua giai ño n truy  n enzym 
trong dung d  ch collagenase 0,075%, l  c 100 collagenase vào bu  ng gan thay vào ñó là 
 o
vòng/phút b  ng máy l  c trong 5 phút   37 C. Dùng ngâm h  n bu  ng gan trong m  t th   tích dung 
2 k  p m   nh   nhàng vu  t t  ng lá gan phân tán các d ch enzym Collagenase nh  t ñ  nh v  i th  i gian 
t  bào (luôn luôn gi   các lá gan chìm trong dung nh  t ñ  nh 
d ch collagenase 0,075%). K  t qu   ñ t ñư c sau 
 − K t h  p th  i gian ngâm bu  ng gan trong 
quá trình này là t  o dung d  ch huy  n phù tr  ng ñ c. 
 dung d  ch enzym và th  i gian l  c ti  p xúc 
Dung d  ch huy  n phù ñư c này ñư c l  c ti  p 100 
 enzym v  i bu  ng gan, gi  m th  i gian tách t   
vòng/phút, trong 10 phút   37 oC. C  c ñ ng dung 
 bào. 
d ch huy  n phù ñư c ñ  t   l  nh 15 phút. L  c dung 
 So sánh v  i qui trình c  a Kiso, qui trình 
d ch huy  n phù qua g  c-cotton vô trùng. Sau ñó 
 này có nh  ng ưu ñi m: 
thu l  y d  ch ch  a t   bào ñơ n, ly tâm 1500 
 o − Do b   qua giai ño n truy  n collagenase 
vòng/phút trong 15 phút   37 C. Thu l  y c  n t   
 liên t  c vào bu  ng gan, ti  n hành ngâm th  ng 
bào. R  a c  n t   bào b  ng d  ng d  ch PBS không có 
 gan vào dung d  ch enzym collagenase nên gi  m 
ch  a kháng sinh ñ  lo  i b   collagenase. Ly tâm 
 o ñáng k   l ư ng collagenase s   d  ng, gi  m ñáng 
1500 vòng/phút trong 15 phút   37 C thu l  y t   
 k  chi phí cho th   nghi  m và ñơ n gi  n hóa qui 
bào. Quá trình này l  p l  i t   3 – 5 l  n n  u còn h  ng 
 trình 
c u. (R  a – l  c – ly tâm) 
B n quy  n thu  c ĐHQG-HCM Trang 61 
Science & Technology Development, Vol 13, No.T3- 2010 
 − Th  i gian th  c hi  n nhanh t   10-15 phút vi  c ph  i l  p l  i nhi  u l  n giai ño n r  a gan, 
nên h  n ch   t   l   t   bào gan b   ch  t. ñi u này d  n ñ  n t   l   t   bào gan ch  t cao, m  t 
 V i k  t qu   nh ư trên, chúng tôi có th   ñ  t   bào s  ng th  p. 
nh  n ñ  nh là k  t qu   tách t   bào t  t và  n ñ  nh. 
Nh  n xét b ư c r  a gan r  t quan tr  ng. N  u r  a 
gan không k   thì h  ng c  u còn nhi  u d  n ñ  n 
 B ng 1 . K  t qu   tách t   bào ñơ n b  ng enzyme collagenase type I 
 M t ñ  t   bào S  t   bào s  ng 
 L n th  c hi  n T  l   (%) 
 (t   bào/ml) (t   bào/ml) 
 L n 1 79,7.10 5 77,8.10 5 97,6 
 L n 2 88,1.10 5 83,6.10 5 94,9 
 L n 3 59,3.10 5 54,6.10 5 92,1 
 Trung bình 75,7.10 5 71,9.10 5 94,8 
 3.2. Kh  o sát n  ng ñ  gây ñ c c  a CCl 4 K t qu   kh  o sát vi  c s   d  ng các n  ng ñ  
và th  i gian   thích h  p CCl 4 khác nhau (1,0; 1,5; 2,0%) và tìm th  i 
 CCl 4 là m  t ch  t ñ  c ñư c s   d  ng ph   gian   thích h  p trong kho  ng th  i gian 90 phút 
bi  n trong mô hình th   nghi  m gây t  n th ươ ng ñư c trình bày trong hình 1. K  t qu   cho th  y   
gan ex vivo và in vivo . Ch  t này gây nên s   x ơ n ng ñ  1,0 và 1,5%, l ư ng enzym gan ti  t ra 
hóa gan và làm thay ñ i các ch   s  sinh hóa c  a môi tr ư ng t ăng theo th  i gian   t   15 phút 
gan v  i các tri  u ch  ng t ươ ng t   v  i viêm gan ñ n 45 phút và gi  m d  n   th  i gian 75 phút và 
do virút c  p tính [4, 9]. Khi t   bào b   t  n 90 phút trong khi   n  ng ñ  2,0% CCl 4, ho  t 
th ươ ng các enzym transaminsase nh ư ALT... ñ  enzym gan t ăng d  n trong kho  ng 15-30 
ti  t ra môi tr ư ng làm cho ho  t ñ  ALT ño phút và gi  m d  n trong kho  ng 45-90 phút. 
ñư c trong môi tr ư ng t ăng. Ng ư i ta ti  n hành Ho  t ñ  enzym gan ño ñư c cao nh  t và  n 
ño ho  t l  c các men này ñ  ñánh giá m  c ñ  ñ nh nh  t là   n  ng ñ  CCl 4 1,5% v  i th  i gian 
th ươ ng t  n t   bào gan. 45 phút. 
Trang 62 B n quy  n thu  c ĐHQG-HCM 
 T P CHÍ PHÁT TRI  N KH&CN, T  P 13, S   T3 - 2010 
 500 CCl4 1,0%
 450 CCl4 1,5%
 400 CCl4 2,0%
 350
 300
 ALT (IU/L) ALT 250
 ñ  200
 t 
   150
 Ho 100
 50
 0
 0 20 40 60 80 100
 Th  i gian   CCl4 (phút)
 Hình 1 .  nh h ư ng c  a n  ng ñ  CCl 4 và th  i gian   ñ  n s   thay ñ  i enzym gan c  a môi tr ư ng nuôi t  bào 
 V i k  t qu     trên, ch  n n  ng ñ  gây ñ  c 3.3. Kh  o sát tác d  ng h   enzyme gan 
c a CCl 4 là 1,5% và th  i gian gây ñ c t   bào là trên mô hình t   bào gan chu  t b   nhi  m ñ  c 
45 phút làm thông s   ñ  th  c hi  n thí nghi  m CCl 4 c  a cao chi  t cây Râu mèo 
sàng l  c tác d  ng b  o v   gan ex vivo . Tác d  ng b  o v   gan c  a cao methanol cây 
 Râu mèo ñư c trình bày trong hình 2. 
 250
 200
 150
 ALT (U/L)
 ñ  100
 t t
  
 Ho
 50
 0
 1 2 3 4 5 6
 Nhóm
 Hình 2 . Ho  t tính b  o v   gan exvivo c  a cao chi  t cây Râu mèo   các n  ng ñ  khác nhau ch  ng l  i ch  t ñ  c CCl 4 
 gây ñ c cho gan thông qua ho  t ñ  ALT ño ñư c trong môi tr ư ng   
Nhóm 1: nhóm ch  ng tr  ng (t   bào ch ưa b   nhi  m ñ  c); Nhóm 2: M  u ñ  c (t   bào b   gây ñ  c b  i CCl 4); Nhóm 3, 4, 5, 6: nhóm 
th   nghi  m có dùng thu  c sau khi gây ñ  c. Các nhóm th   nghi  m 3, 4, 5, 6 th   t     các n  ng ñ  0,05; 0,1; 0,25 và 0,5 mg/ml 
B n quy  n thu  c ĐHQG-HCM Trang 63 
Science & Technology Development, Vol 13, No.T3- 2010 
 Nhóm ñ c cho k  t qu   ho  t ñ  enzym gan nghi  m l  p l  i ñ  u cho k  t qu   t ươ ng t  , chúng 
tăng 264 % so v  i nhóm ch  ng tr  ng (t   bào tôi nh  n ñ  nh có th   do t   bào ít nhi  u b   
tr ư c khi   CCl 4) khi   t   bào gan   n  ng ñ  th ươ ng t  n, và do th  i gian th   nghi  m quá 
1,5% CCl 4 trong kho  ng th  i gian 45 phút. K  t ng  n (ch   trong vòng 45 phút) nên các th ươ ng 
qu   cho th  y nhóm th     các n  ng ñ  khác t n t   bào do quá trình r  a tách ch ưa h  i ph  c 
nhau c  a cao chi  t cây Râu mèo (0,05; 0,1; hoàn toàn. Đ  k  t qu   t  t h ơn nên kéo dài th  i 
0,25 và 0,5 mg/ml) ñ u có tác d  ng làm h   gian h  i ph  c c  a t   bào sau khi tách và nuôi 
enzym gan, b  o v   gan. Tuy nhiên,   nhóm th   c y r  i m  i ñưa vào th   nghi  m. 
6 (có n  ng ñ  0,5 mg/ml) cho k  t qu   h   
 4. K  T LU  N 
enzym gan y  u nh  t v  i ho  t ñ  enzym gan là 
 Đã ñ  ngh   ñư c m  t s   b ư c chu  n hóa 
156 ± 9 U/L ch   gi  m 23% so v  i nhóm ch  ng 
 qui trình tách t   bào gan ñ  th   nghi  m sàng 
ñ c.   n  ng ñ  0,1 và 0,25 mg/ml c  a cao 
 l c b  o v   t   bào gan ex vivo , t   bào gan thu 
chi  t Râu mèo (nhóm 4, 5) ñ u cho tác d  ng h   
 ñư c có th   ñư c dùng cho các nghiên c  u 
enzym gan m  nh nh  t, v i ho  t ñ  l  n l ư t là 
 khác nh ư nuôi c  y t   bào gan và sàng l  c sinh 
80 ± 12 U/L và 81 ± 7 U/L gi  m kho  ng 60% 
 h c cho các m  u th   nghi  m. N  ng ñ  gây ñ  c 
so v  i nhóm ch  ng ñ  c, ñư a n  ng ñ  ALT v   
 c a CCl 4 là 1,5%; th  i gian th   nghi  m 45’ 
cò n 104% so v  i nhó m ch  ng tr  ng. 
 ñư c dùng làm thông s   cho nghiên c  u sàng 
 T  các k  t qu   thu ñư c trong th   nghi  m 
 l c b  o v   gan c  a các cao chi  t, phân ño n 
này có th   k  t lu  n là cây Râu mèo có tác d  ng 
 hay các ch  t tinh khi  t c  a nghiên c  u chúng 
h  enzym gan theo k  t qu   th   nghi  m ex vivo. 
 tôi. Qua ph  n th   nghi  m ex vivo cho th  y cao 
Cũng t   k  t qu   này cho th  y s   t ươ ng quan 
 methanol c  a cây Râu mèo có tác d  ng ch  ng 
gi  a ñ  c tính ch  ng oxy hóa m  nh c  a cao 
 l i ch  t ñ  c, làm h   enzym gan, b  o v   t   bào 
chi  t methanol c  a cây Râu mèo có vai trò 
 gan có hi  u qu . Nh ư v  y, cao methanol c  a 
quan tr  ng trong vi  c b  o v   t   bào ch  ng l  i 
 cây Râu mèo s   ñư c nghiên c  u sâu h ơn qua 
ch  t ñ  c gây t  n th ươ ng t   bào. 
 nghiên c  u tác d  ng b  o v   gan in vivo c ũng 
 Nh  n xét   nhóm ch  ng tr  ng ho  t ñ  nh ư phân l  p các ch  t tinh khi  t có tác d  ng 
enzyme ñ u cao h ơn m  c bình th ư ng, các th   
 b o v   gan trong phân ño n này. 
Trang 64 B n quy  n thu  c ĐHQG-HCM 
 T P CHÍ PHÁT TRI  N KH&CN, T  P 13, S   T3 - 2010 
 HEPATOCYTE ISOLATION AND EX VIVO HEPATOPROTECTION OF 
 ORTHOSIPHON ARISTATUS EXTRACT ON CARBON TETRACHLORIDE 
 INDUCED HEPATOTOXICITY 
 Nguyen Ngoc Hong (1) , Vo Van Giau (1) , Huynh Ngoc Thuy (2) , Tran Hung (2) 
 Ho Huynh Thuy Duong (3) 
 (1) Ton Duc Thang University 
 (2)University of Medicine and Pharmacy-Ho Chi Minh City 
 (3) University of Sciences, VNU-HCM 
 ABSTRACT: Orthosiphon aristatus Blume, a member of the Lamiaceac family, is a medicinal 
herb known useful as a diuretic agent, used popularly in Vietnam and the nations in the world. In our 
previous research, it is found that O. aristatus had strong antioxidant in both methods of the ferric 
reducing/antioxidant power assay and the 1,1-diphenyl-2-picryl-hydrazyl free radical scavenging assay. 
The purpose of the present study was to examine the methanolic extract of O. aristatus with strong 
antioxidative activity against carbon tetrachloride (CCl 4) induced cytotox