Nguyên lý kế toán - Chương 5: Kế toán các quá trình kinh doanh chủ yếu của doanh nghiệp

14-Sep-11 1 CHƯƠNG 5: KẾ TOÁN CÁC QUÁ TRÌNH KINH DOANH CHỦ YẾU CỦA DOANH NGHIỆP 5.1 Kế toán nghiệp vụ hàng tồn kho: Theo chuẩn mực 02 “ Hàng tồn kho”, thì hàng tồn kho là những tài sản: • Được giữ để bán trong kỳ sản xuất, kinh doanh bình thường • Đang trong quá trình sản xuất, kinh doanh dở dang • Nguyên liệu, vật liệu, công cụ, dụng cụ để sử dụng trong quá trình sản xuất kinh doanh hoặc cung cấp dịch vụ • Hàng tồn kho bao gồm: - Nguyên liệu, vật liệu - Công cụ dụng cụ - Hàng gửi đi gia công chế biến, hoặc đã mua đang đi trên đường - Hàng hóa - Thành phẩm - Sản phẩm dở dang, chi phí dịch vụ chưa hoàn thành Hàng tồn kho tính theo giá gốc Giá nhập kho của hàng tồn kho Giá mua = số lượng x đơn giá (chưa bao gồm thuế GTGT) Các khoản thuế không hoàn lại: thuế xuất nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế GTGT (nếu là thuế GTGT không được hoàn) Chi phí vận chuyển bốc dỡ: là những chi phí phát sinh trong quá trình vận chuyển, bốc dỡ hàng về kho Chi phí khác có liên quan: phí cầu đường, lệ phí hải quan, Các khoản giảm trừ: là các khoản doanh nghiệp được hưởng do mua nhiều (số lượng lớn) được hưởng chiêt khấu thương mại, các khoản nhận do chương trình khuyến mãi, giảm giá do hàng kém chất lượng 14-Sep-11 2 Mua nguyên vật liệu chính nhập kho 3.000kg, giá thanh toán 82.500.000đ, doanh nghiệp đã thanh toán ½ bằng tiền gửi ngân hàng Mua 2.000kg nguyên vật liệu phụ nhập kho giá mua 16.000đ/kg chưa bao gồm VAT 10%, doanh nghiệp chưa thanh toán cho người bán. Chi phí vận chuyển về đến kho 252.000đ đã thanh toán bằng tiền mặt đã bao gồm 5% thuế GTGT. Tính giá nhập kho trong các trường sau Mua nguyên vật liệu chính nhập kho 10.000kg với giá mua chưa thuế GTGT 10% là 21.000đ/kg, doanh nghiệp chưa thanh toán cho người bán. Chi phí vận chuyển bốc dỡ 2.100.000đ đã bao gồm VAT 5% đã thanh toán bằng tiền mặt. Do mua với số lượng lớn nên doanh nghiệp được giảm giá 80đ/kg (giá giảm chưa bao gồm thuế GTGT) và được trừ thẳng vào công nợ người bán Tính giá nhập kho trong các trường sau Nhập kho dàn máy, với giá mua 500 triệu, thuế suất thuế nhập khẩu 5%, thuế suất thuế GTGT 10%. Mua nhập khẩu 10 máy lạnh với giá 20 triệu đồng/máy. Thuế suất thuế NK là 10%, thuế suất thuế TTĐB 30%, thuế suất thuế GTGT 10%. Tính giá nhập kho trong các trường sau • Giá mua = Số lượng x giá 1 đơn vị x tỷ giá tại thời điểm nhận • Thuế nhập khẩu = Giá mua x Thuế suất thuế nhập khẩu • Thuế TTĐB = (Giá mua + Thuế NK) x Thuế suất Thuế TTĐB • Thuế GTGT đầu vào = (Giá mua + Thuế NK phải nộp + Thuế TTĐB phải nộp) x Thuế suất thuế GTGT 14-Sep-11 3 9 Nguyên tắc kế toán hàng tồn kho Trong moät ñôn vò keá toaùn chæ ñöôïc aùp duïng moät trong hai PP keá toaùn haøng toàn kho: Phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân hoaëc Phöông phaùp kieåm keâ ñònh kyø.  Phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân: - Theo doõi vaø phaûn aùnh thöôøng xuyeân, lieân tuïc, coù heä thoáng tình hình nhaäp, xuaát, toàn vaät tö, haøng hoùa treân soå keá toaùn. - Giaù trò haøng toàn kho treân soå keá toaùn coù theå ñöôïc xaùc ñònh ôû baát kyø thôøi ñieåm naøo trong kyø keá toaùn. Aùp duïng cho caùc ñôn vò SX coâng nghieäp, xaây laép vaø caùc ñôn vò thöông maïi kinh doanh caùc maët haøng coù giaù trò lôùn nhö maùy moùc, thieát bò, haøng kyõ thuaät cao, 10  Phöông phaùp kieåm keâ ñònh kyø: - Keá toaùn caên cöù vaøo keát quaû kieåm keâ thöïc teá ñeå phaûn aùnh giaù trò toàn kho cuoái kyø cuûa vaät tö, haøng hoùa treân soå keá toaùn. Töø ñoù tính giaù trò cuûa vaät tö, haøng hoùa ñaõ xuaát trong kyø theo coâng thöùc: - AÙp duïng ôû caùc ñôn vò coù nhieàu chuûng loaïi haøng hoùa,vaät tö vôùi quy caùch, maãu maõ khaùc nhau, giaù trò thaáp, haøng hoùa, vaät tö xuaát duøng hoaëc xuaát baùn thöôøng xuyeân (cöûa haøng baùn leû) Giá xuất kho của hàng tồn kho Các phương pháp tính giá xuất kho của hàng tồn kho - Phương pháp thực tế đích danh - Phương pháp nhập trước xuất trước - Phương pháp nhập sau xuất trước - Phương pháp bình quân gia quyền 12 • Phương pháp tính theo giá đích danh: được áp dụng đối với doanh nghiệp có ít loại mặt hàng hoặc mặt hàng ổn định và nhận diện được. - Phương pháp này thường được áp dụng cho những doanh nghiệp có ít loại mặt hàng hoặc mặt hàng ổn định và nhận diện được. Ưu điểm: Xác định được chính xác giá vật tư xuất làm cho chi phí hiện tại phù hợp với doanh thu hiện tại. Nhược điểm: Trong trường hợp đơn vị có nhiều mặt hàng, nhập xuất thường xuyên thì khó theo dõi và công việc của kế toán chi tiết vật liệu sẽ rất phức tạp. 14-Sep-11 4 13 Nguyên tắc kế toán hàng tồn kho • Phương pháp nhập trước, xuất trước: - Áp dụng dựa trên giả định là hàng tồn kho được mua trước hoặc sản xuất trước thì được xuất trước, và hàng tồn kho còn lại cuối kỳ là hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất gần thời điểm cuối kỳ. - Áp dụng đối với những doanh nghiệp ít danh điểm vật tư, số lần nhập kho của mỗi danh điểm không nhiều. Ưu điểm: Cho phép kế toán có thể tính giá nguyên vật liệu xuất kho kịp thời, phương pháp này cung cấp một sự ước tính hợp lý về giá trị vật liệu cuối kỳ. Nhược điểm: Các chi phí phát sinh hiện hành không phù hợp với doanh thu phát sinh hiện hành. Doanh thu hiện hành có được là do các chi phí nguyên vật liệu nói riêng và hàng tồn kho nói chung vào kho từ trước. Như vậy chi phí kinh doanh của doanh nghiệp không phản ứng kịp thời với giá cả thị trường của nguyên vật liệu. 14 Nguyên tắc kế toán hàng tồn kho • Phương pháp nhập sau, xuất trước: - Áp dụng dựa trên giả định là HTK được mua sau hoặc sản xuất sau thì được xuất trước, và hàng tồn kho còn lại cuối kỳ là hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất trước đó. - Áp dụng đối với các doanh nghiệp ít danh điểm vật tư và số lần nhập kho của mỗi danh điểm không nhiều. Ưu điểm: Đảm bảo nguyên tắc doanh thu hiện tại phù hợp với chi phí hiện tại. Chi phí của doanh nghiệp phản ứng kịp thời với giá cả thị trường của nguyên vật liệu. Nhược điểm: Làm cho thu nhập thuần của DN giảm trong thời kỳ lạm phát và giá trị vật liệu có thể bị đánh giá giảm trên bảng CĐKT so với giá trị thực của nó. 15 Nguyên tắc kế toán hàng tồn kho • Phương pháp bình quân gia quyền sau mỗi lần nhập hoặc cuối kỳ: Giá trị trung bình có thể được tính theo thời kỳ hoặc vào mỗi khi nhập một lô hàng về, phụ thuộc vào tình hình của doanh nghiệp. Ưu điểm: - BQGQ cuối kỳ: Đơn giản, dễ làm, giảm nhẹ được việc hạch toán chi tiết, không phụ thuộc vào số lần nhập xuất của từng danh điểm vật tư. - BQGQ sau mỗi lần nhập: tính giá hàng xuất kho chính xác nhất, phản ánh kịp thời sự biến động giá cả, c.việc tính giá được tiến hành đều đặn. Nhược điểm: - BQGQ cuối kỳ: Dồn công việc tính giá hàng xuất kho vào cuối kỳ hạch toán nên ảnh hưởng đến tiến độ của các khâu kế toán khác. - BQGQ sau mỗi lần nhập :Công việc tính toán nhiều và phức tạp, chỉ thích hợp với những doanh nghiệp sử dụng kế toán máy. ÑGBQ = Trò giaù HTK toàn ñaàu kyø + Trò giaù HTK nhaäp trong kyø Soá löôïng HTK toàn ĐK + Soá löôïng KTK nhaäp trong kyø Trò giaù xuaát trong kyø = Soá löôïng xuaát trong kyø X ÑGBQ • Hãy tính giá xuất kho và giá trị tồn cuối kỳ (áp dụng các phương pháp tính giá xuất kho của hàng tồn kho) Có số liệu về tình hình nhập nguyên vật liệu trong tháng 6/201X như sau: Tồn kho đầu kỳ TK152: 6.000.000đ (chi tiết 1.000kg) - Ngày 02/6 nhập kho 2.000kg với giá mua chưa thuế GTGT 10% là 6.200đ/kg - Ngày 06/6 nhập kho 4.000kg với giá mua chưa thuế GTGT 10% là 6.400đ/kg - Ngày 15/6 xuất kho 5.000kg - Ngày 22/6 nhập kho 4.000kg với giá mua chưa thuế GTGT 10% là 6.600đ/kg - Ngày 30/6 xuất kho 4.000kg 14-Sep-11 5 • Phương pháp thực tế đích danh: Xuất ngày 15/6: TĐ: 1.000kg x = 02/6: 1.000kg x = 06/6: 3.000kg x = 5.000kg • Xuất ngày 30/6: 22/6: 4.000kg x = 4.000kg • Tổng giá trị xuất trong kỳ: • Tồn kho cuối kỳ: • 2/6 Số lượng: kg Giá trị: • Số lượng: kg Giá trị: • Phương pháp nhập trước xuất trước: • Xuất ngày 15/6: TĐ: = /6: = /6: = 5.000 Sau ngày 15/6 còn tồn: kg của ngày • Xuất ngày 30/6: /6: = = 4.000 • Tổng giá trị xuất trong kỳ= • Sau ngày 30/6 còn tồn: Số lượng kg Giá trị Phương pháp nhập sau xuất trước: • Xuất ngày 15/6: /6: = /6: = 5.000 • Sau ngày 15/6 còn tồn: kg của ngày kg của • Xuất ngày 30/6: /6: 4.000 Tổng giá trị xuất trong kỳ= Sau ngày 30/6 còn tồn: Số lượng kg của ngày kg của • Giá trị tồn cuối = Phương pháp bình quân gia quyền: • Đơn giá = 6.400 • Số lượng xuất kho trong kỳ= 5.000 + 4.000 = 9.000 kg • Giá trị xuất kho trong kỳ= 9.000 x 6.400 = 57.600.000 • Sau ngày 30/6 còn tồn: Số lượng 2.000kg Giá trị 12.800.000 1.000kg x 6.000 + 2.000kg x 6.200 + 4.000kg x 6.400 + 4.000kg x 6.600 1.000 + 2.000 + 4.000 + 4.000 14-Sep-11 6 Bình quân gia quyền liên hoàn • Xuất ngày 15/6 Đơn giá bình quân xuất kho lần 1= 6.285đ/kg Giá trị xuất kho lần 1= 5.000kg x 6.285 = 31.428.500 Sau ngày 15/6 còn tồn: Số lượng 2.000 kg Giá trị 12.571.400 • Xuất ngày 30/6 Đơn giá bình quân xuất kho lần 2= 6.495đ/kg Giá trị xuất kho lần 2= 4.000kg x 6.495 = 25.980.800 • Giá trị xuất kho trong kỳ= 57.409.300 • Sau ngày 30/6 còn tồn: Số lượng 2.000kg Giá trị 12.990.400 22 Kế toán nguyên vật liệu – Công cụ dụng cụ a- Khaùi nieäm: Nguyeân lieäu, vaät lieäu: Laø nhöõng ñoái töôïng lao ñoäng mua ngoaøi hoaëc töï cheá duøng chi muïc ñích saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp.  Nguyeân lieäu chính;  Vaät lieäu phuï;  Nhieân lieäu;  Phuï tuøng thay theá;  Vaät lieäu vaø thieát bò xaây döïng cô baûn.  Pheá lieäu 23 Coâng cuï, duïng cuï:laø nhöõng tö lieäu lao ñoäng khoâng coù ñuû coù tieâu chuaån veà giaù trò vaø thôøi gian söû duïng quy ñònh ñoái vôùi TSCÑ. Bao goàm: + Caùc ñaø giaùo, vaùn khuoân, coâng cuï, duïng cuï gaù laép chuyeân duøng cho saûn xuaát xaây laép; + Caùc loaïi bao bì baùn keøm theo haøng hoùa coù tính tieàn rieân nhöng trong quaù trình baøo quaûn, vaän chuyeån, döï tröõ haøng hoùa coù tính giaù trò hao moøn ñeå tröø daàn giaù trò cuûa bao bì; + Nhöõng duïng cuï, ñoà ngheà baèng thuûy tinh, saønh, söù; + Phöông tieän quaûn lyù, ñoà duøng vaên phoøng; + Quaàn aùo, giaøy deùp chuyeân duøng ñeå laøm vieäc, Tài khoản sử dụng: Nợ TK 152”Nguyên liệu, vật liệu” Có Giá gốc vật liệu hiện có đầu kỳ Giá gốc vật liệu nhập kho trong kỳ Giá gốc vật liệu xuất kho trong kỳ Giá gốc vật liệu hiện còn cuối kỳ 14-Sep-11 7 Một số nghiệp vụ kinh tế: Mua trong nước Nhập kho NVL mua ngoài, giá mua chưa VAT Chi phí vận chuyển NVL, giá mua chưa VAT Do mua với số lượng lớn nên được người bán giảm giá. Giá giảm trừ vào công nợ với người bán Xuất kho NVL: Xuất kho NVL dùng để trực tiếp sản xuất sản phẩm Xuất kho NVL dùng ở phân xưởng sản xuất chung Xuất kho NVL dùng ở bộ phận bán hàng Xuất kho NVL dùng ở bộ phận quản lý doanh nghiệp Ví dụ: (đvt: 1.000đ) 1. Mua nhập kho 200kg NVL A với giá thanh toán 22.000. Biết VAT 10%, chưa thanh toán người bán 2. Mua nhập kho 50kg NVL A với mua chưa VAT 10% là 7, đã thanh toán bằng chuyển khoản 3. Mua 30kg NVL A với mua chưa VAT 10% là 8, đã thanh toán bằng tiền mặt. 4. Chi phí vận chuyển NVL ở NV1 về đến kho là 2.100, đã bao gồm 5% VAT, thanh toán bằng tiền mặt Giá NK NV1 = 5. Mua nhập kho 1.000kg NVL B với giá mua chưa VAT 10% là 12, đã thanh toán ½ bằng chuyển khoản. Chi phí vận chuyển về đến kho đã thanh toán bằng tiền mặt 1.050 đã bao gồm 5% VAT. Do mua với số lượng lớn nên được người bán giảm giá 1/kg, giá giảm này chưa bao gồm VAT, được trừ thẳng vào công nợ 6. Mua nhập kho 15 lít dầu với giá mua chưa bao gồm 5% VAT là 13/lít, đã thanh toán bằng tạm ứng 14-Sep-11 8 29 Ví dụ: (đvt: 1.000đ) 1. Mua NVL nhập kho, giá mua chưa có thuế GTGT là 50.000.000đ, thuế suất thuế GTGT là 10%, chưa trả tiền người bán. 2. Chi phí vận chuyển NVL đã trả bằng tiền mặt là 315.000đ (đã có thuế GTGT 5%). 3. Mua NVL nhập kho là 2.600.000đ, thuế GTGT là 130.000 (mua bằng tiền tạm ứng) 4. Xuất NVL dùng cho sản xuất sản phẩm 30.000, quản lý phân xưởng 2.000 Nợ TK 153”Công cụ dụng cụ” Có Giá gốc công cụ dụng cụ hiện có đầu kỳ Giá gốc công cụ dụng cụ nhập kho trong kỳ Giá gốc công cụ dụng cụ xuất kho trong kỳ Giá gốc công cụ dụng cụ hiện còn cuối kỳ Tài khoản sử dụng: Một số nghiệp vụ kinh tế: Mua trong nước Nhập kho CC - DC mua ngoài, giá mua chưa VAT Chi phí vận chuyển CC -DC, giá mua chưa VAT Do mua với số lượng lớn nên được người bán giảm giá. Giá giảm trừ vào công nợ với người bán Xuất kho CC-DC: Xuất kho CC-DC dùng để trực tiếp sản xuất sản phẩm Xuất kho CC-DC dùng ở phân xưởng sản xuất chung Xuất kho CC-DC dùng ở bộ phận bán hàng Xuất kho CC-DC dùng ở bộ phận quản lý doanh nghiệp 14-Sep-11 9 Ví dụ: đvt 1.000 đ Tồn đầu: 4 CC với giá tồn kho 9.000 1. Mua 5 CC nhập kho, giá mua chưa VAT là 2.000/CC, chưa thanh toán người bán 2. Mua nhập kho 3 CC với giá thanh toán là 16.500, đã thanh toán bằng chuyển khoản 3. Trong tháng, tình hình sử dụng CC như sau: •Xuất kho 3 CC cho PXSXC •Xuất kho 2 CC cho BPBH •Xuất kho 1 CC cho BPQLDN Thông tin bổ sung: •VAT theo pp khấu trừ, với thuế suất 10% •DN áp dụng pp NS-XT Tài khoản sử dụng: TK 1561 “Hàng hóa” TK 1562 “Chi phí mua hàng” Nợ TK 1561”Giá mua hàng hóa” Có Giá mua hàng tồn kho đầu kỳ Giá mua hàng nhập kho trong kỳ Giá mua hàng xuất kho trong kỳ Giá mua hàng tồn kho cuối kỳ Nợ TK 1562 “Chi phí thu mua hàng hóa” Có Chi phí mua của hàng tồn kho đầu kỳ Chi phí mua của hàng nhập kho trong kỳ Chi phí mua hàng phân bổ cho hàng đã tiêu thụ trong kỳ Chi phí mua của hàng tồn kho cuối kỳ Kế toán hàng tồn kho là hàng hóa • Tư liệu lao động là những tài sản hữu hình có kết cấu độc lập, hoặc là một hệ thống gồm nhiều bộ phận tài sản riêng lẻ liên kết với nhau để cùng thực hiện một hay một số chức năng nhất định mà nếu thiếu bất kỳ một bộ phận nào thì cả hệ thống không thể hoạt động được, nếu thoả mãn đồng thời cả ba tiêu chuẩn dưới đây thì được coi là tài sản cố định: • a. Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai từ việc sử dụng tài sản đó; • b. Có thời gian sử dụng trên 1 năm trở lên; • c. Nguyên giá tài sản phải được xác định một cách tin cậy và có giá trị từ 10.000.000 đồng (mười triệu đồng) trở lên. Kế toán tài sản cố định (TSCĐ) hữu hình: • Tài sản cố định hữu hình: là những tư liệu lao động chủ yếu có hình thái vật chất thoả mãn các tiêu chuẩn của tài sản cố định hữu hình, tham gia vào nhiều chu kỳ kinh doanh nhưng vẫn giữ nguyên hình thái vật chất ban đầu như nhà cửa, vật kiến trúc, máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải... • Tài sản cố định vô hình: là những tài sản không có hình thái vật chất, thể hiện một lượng giá trị đã được đầu tư thoả mãn các tiêu chuẩn của tài sản cố định vô hình, tham gia vào nhiều chu kỳ kinh doanh, như một số chi phí liên quan trực tiếp tới đất sử dụng; chi phí về quyền phát hành, bằng phát minh, bằng sáng chế, bản quyền tác giả... 14-Sep-11 10 • Tài sản cố định thuê tài chính: là những TSCĐ mà doanh nghiệp thuê của công ty cho thuê tài chính. Khi kết thúc thời hạn thuê, bên thuê được quyền lựa chọn mua lại tài sản thuê hoặc tiếp tục thuê theo các điều kiện đã thỏa thuận trong hợp đồng thuê tài chính. Tổng số tiền thuê một loại tài sản quy định tại hợp đồng thuê tài chính ít nhất phải tương đương với giá trị của tài sản đó tại thời điểm ký hợp đồng. Mọi TSCĐ đi thuê nếu không thoả mãn các quy định nêu trên được coi là tài sản cố định thuê hoạt động. Theo chuẩn mực số 03, tài sản cố định hữu hình được đánh giá ban đầu theo nguyên giá và sau đó trong quá trình sử dụng được xác định theo nguyên giá, khấu hao lũy kế và giá trị còn lại Nguyên giá tài sản cố định: - Nguyên giá tài sản cố định hữu hình là toàn bộ các chi phí mà doanh nghiệp phải bỏ ra để có tài sản cố định hữu hình tính đến thời điểm đưa tài sản đó vào trạng thái sẵn sàng sử dụng. - Nguyên giá tài sản cố định vô hình là toàn bộ các chi phí mà doanh nghiệp phải bỏ ra để có tài sản cố định vô hình tính đến thời điểm đưa tài sản đó vào sử dụng theo dự tính. Đánh giá tài sản cố định Khấu hao tài sản cố định: là việc tính toán và phân bổ một cách có hệ thống nguyên giá của tài sản cố định vào chi phí sản xuất, kinh doanh trong thời gian sử dụng của tài sản cố định. Hao mòn tài sản cố định: là sự giảm dần giá trị sử dụng và giá trị của tài sản cố định do tham gia vào hoạt động sản xuất kinh doanh, do bào mòn của tự nhiên, do tiến bộ kỹ thuật... trong quá trình hoạt động của tài sản cố định. Giá trị hao mòn luỹ kế của tài sản cố định: là tổng cộng giá trị hao mòn của tài sản cố định tính đến thời điểm báo cáo. Giá trị còn lại của tài sản cố định: là hiệu số giữa nguyên giá của TSCĐ sau khi trừ (-) số khấu hao luỹ kế (hoặc giá trị hao mòn luỹ kế) của TSCĐ tính đến thời điểm báo cáo. - Nguyên giá Tài sản cố định hữu hình: TSCĐ hữu hình mua sắm: • Nguyên giá TSCĐ hữu hình mua sắm (kể cả mua mới và cũ): là giá mua thực tế phải trả cộng (+) các khoản thuế (không bao gồm các khoản thuế được hoàn lại), các chi phí liên quan trực tiếp phải chi ra tính đến thời điểm đưa tài sản cố định vào trạng thái sẵn sàng sử dụng như: lãi tiền vay phát sinh trong quá trình đầu tư mua sắm tài sản cố định; chi phí vận chuyển, bốc dỡ; chi phí nâng cấp; chi phí lắp đặt, chạy thử; lệ phí trước bạ và các chi phí liên quan trực tiếp khác. 14-Sep-11 11 • Trường hợp TSCĐ hữu hình mua trả chậm, trả góp, nguyên giá TSCĐ là giá mua trả tiền ngay tại thời điểm mua cộng (+) các khoản thuế (không bao gồm các khoản thuế được hoàn lại), các chi phí liên quan trực tiếp phải chi ra tính đến thời điểm đưa TSCĐ vào trạng thái sẵn sàng sử dụng như: chi phí vận chuyển, bốc dỡ; chi phí nâng cấp; chi phí lắp đặt, chạy thử; lệ phí trước bạ (nếu có). • Trường hợp sau khi mua TSCĐ hữu hình là nhà cửa, vật kiến trúc gắn liền với quyền sử dụng đất, doanh nghiệp dỡ bỏ hoặc huỷ bỏ để xây dựng mới thì giá trị quyền sử dụng đất phải xác định riêng và ghi nhận là TSCĐ vô hình; nguyên giá của TSCĐ xây dựng mới được xác định là giá quyết toán công trình đầu tư xây dựng theo quy định tại Quy chế quản lý đầu tư và xây dựng hiện hành. Những tài sản dỡ bỏ hoặc huỷ bỏ được xử lý hạch toán theo quy định hiện hành đối với thanh lý tài sản cố định. Có 03 phương pháp khấu hao TSCĐ: • Phương pháp khấu hao đường thẳng • Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần • Phương pháp khấu hao theo số lượng sản phẩm • Giá trị còn lại = Nguyên giá – Giá trị hao mòn Giá trị hao mòn: số tiền trích khấu hao đưa vào chi phí liên quan Khấu hao TSCĐ là chuyển dần giá trị hao mòn TSCĐ vào các chi phí có liên quan. Giá trị hao mòn TSCĐ được chuyển dần vào sản phẩm dưới hình thức khấu hao Nguyên tắc khấu hao TSCĐ: • Theo quyết định 206, TSCĐ tăng kỳ này thì trích khấu hao kỳ này, TSCĐ giảm kỳ này, thì kỳ này thôi trích khấu hao • Số khấu hao kỳ này = Số khấu hao kỳ trước + Số khấu hao tăng – Số khấu hao giảm Xác định thời gian sử dụng tài sản cố định hữu hình: • Đối với tài sản cố định còn mới (chưa qua sử dụng), doanh nghiệp phải căn cứ vào khung thời gian sử dụng tài sản cố định quy định tại Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư này để xác định thời gian sử dụng của tài sản cố định. • Đối với tài sản cố định đã qua sử dụng, thời gian sử dụng của tài sản cố định được xác định như sau: • Thời gian sử dụng của TSCĐ=Giá trị hợp lý của TSCĐxThời gian sử dụng của TSCĐ mới cùng loại xác định theo Phụ lục 1 (ban hành kèm theo Thông tư này)Giá bán của TSCĐ cùng loại mới 100% (hoặc của TSCĐ tương đương trên thị trường) • Trong đó: • Giá trị hợp lý của TSCĐ là giá mua hoặc trao đổi thực tế (trong trường hợp mua bán, trao đổi), giá trị còn lại của TSCĐ hoặc giá trị theo đánh giá của tổ chức định giá chuyên nghiệp định giá (trong trường hợp được cho, được biếu, được tặng, được cấp, được điều chuyển đến ) và các trường hợp khác • Phương pháp khấu hao đường thẳng: Tài sản cố định tham gia vào hoạt động kinh doanh được trích khấu hao theo phư