Phòng chống bạo lực trong gia đình: Thực trang và sự cần thiết ban hành luật

PHÒNG CHỐNG BẠO LỰC TRONG GIA ĐÌNH THỰC TRANG VÀ SỰ CẦN THIẾT BAN HÀNH LUẬT TRẦN THỊ MINH CHÁNH PHÓ CHỦ NHIỆM UỶ BAN VỀ CÁC VẤN ĐỀ XÃ HỘI NỘI DUNG CHÍNH 1- Khái quát về tình hình BL trong GĐ - Thực trạng -Nguyên nhân - Quy định liên quan 2- Sự cần thiết ban hành Luật 3- Khung pháp lý dự án Luật 4- Các nội dung cần trao đổi I- KHÁI QÚAT TÌNH HÌNH BẠO LỰC TRONG GIA ĐÌNH *Thực trạng : • Bạo lực gia đình => xu hương ngày gia tăng và được xã hội quan tâm • Năm 2001 : hơn 40% PN được hỏi trảI qua các hình thức bạo lực... • Năm 2000 : thụ lý 51.361 vụ, trong đó ly hôn do mâu thuẫn gia đình bị đánh đạp, ngược đãI là 32.164 chiếm 62,62% • Xã hội phát triển, nhiều yếu tố tác động xung đột trong gia đình biểu hiện (BL thể chất, BL tinh thần, BL kinh tế, BL tình dục ) THỰC TRẠNG BLGĐ (TT) NGUYÊN NHÂN BẠO LỰC • VỀ VĂN HOÁ : -VĂN HOÁ GIA TRƯỞNG, TRỌNG NAM COI THƯỜNG PHỤ NỮ, SỰ BẤT BÌNH ĐẲNG TRONG LỊCH SỬ (TAM TÒNG TỨ ĐỨC..) -XÃ HỘI CÒN QUAN NIỆM ĐÓ LÀ VIỆC GIA ĐÌNH, GIA ĐÌNH ĐÓNG CỬA BẢO NHAU (XẤU CHÀNG HỖ AI, VẠCH ÁO CHO NGƯỜI XEM LƯNG ...) -NGƯỜI PN IM LẶNG, CHỊU ĐỰNG ... * VỀ KINH TẾ : -KINH TẾ CÒN PHỤ THUỘC VÀO NAM GIỚI (QUYỀN QUYẾT ĐỊNH) -CÒN BBĐ TRONG CÁC QUAN HỆ LIÊN QUAN TRONG GIA ĐÌNH... THỰC TRẠNG BLGĐ (TT) • Nguyên nhân bạo lực (tt) * Về pháp luật : -ít hiểu biết về pháp luật, -Pháp luật có quy định hành vi vi phạm (rãi rác ở nhiều luật, còn chung chung khó bảo vệ ...) -Chưa có các biện pháp bảo vệ nạn nhân (thiếu các thiết chế ) • Về chính trị : -Thiếu đại điện nữ (% PN tham chính thấp) -BLGĐ là chuyện nội bộ (chưa được chú ý) * Nguyên nhân khác -Nghèo khổ, ảnh hưởng bạo lực của người lớn, tệ nạn xã hội ... KHÁI QUÁT VỀ TH BLGD (TT) • Những quy định liên quan • Hiến pháp 1992 : Đ.50, Đ.52, Đ.63, Đ.71 • Về baọ lực thân thể : • Bộ Luật dân sự (2005) Đ.32 • Bộ Luật hình sự (1999) Đ.93 (tội giết người), Đ.94 (tội giết con mới đẻ) Đ. 100 (tội bức tử), Đ.104 (Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khoẻ của người khác) Đ.110 (Tội hành hạ người khác) =>Tất cả những hành vi xâm phạm tính mạng, sức khoẻ của người khác nói chung và của phụ nữ, trẻ em, người già trong gia đình đều là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm KHÁI QUÁT VỀ TH BLGD (TT) • Bộ Luật TTHS (2003) • Đ.3, Đ.8, Đ.9, Đ.23, Đ.25, Đ.26, Đ.44, Đ.45 • ( Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính (2002) * Luật bảo Vệ chăm sóc và giáo dục TE Đ.6, Đ.7 • Pháp lệnh người cao tuổi (2000) • Đ.3, Đ.10 KHÁI QUÁT VỀ TH BLGĐ • Luật HNGĐ (2000) Đ.4, Đ.9, Đ.34 =>Luật đã quy định các hành vi ngược đãi, hành hạ về thể chất đối với những người trong gia đình, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của các thành viên trong gia đình đều là những hành vi vi phạm phạm luật • Bộ luật hình sự (1999) • Đ.146 (tội cưỡng ép kết hôn hoặc cản trở hôn nhân, tự nguyện, tiến bộ), Đ. 148 (tội tổ chức tảo hôn, tội tảo hôn) • Đ.119 (tội mua bán phụ nữ). Đ.120 (tội mua bán, đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em) KHÁI QUÁT VỀ TH BLGĐ (TT) • Bạo lực về tinh thần : • Bộ luật dân sự (2005) : Đ.37, Đ.610, Đ.611 • Luật hôn nhân gia đình (2000) : Đ. 34, Đ.35, Đ.67 • Bộ luật hình sự (1999) : Đ.121 (tội làm nhục người khác) Đ.122 (tội vu khống), Đ.151 (tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình), Đ.159 => bạo lực tinh thần khá phổ biến trong cuộc sống gia đình là các hành vi xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín đối với PN,TE và người già trong gia đình Các hành vi xâm phạm trên đều là hành vi trái pháp luật đã quy định KHÁI QUÁT VỀ TH BLGĐ (TT) • Bạo lực về tình dục • Bộ luật hình sự (1999) Đ.111 (tội hiếp dâm), Đ.113 (tội cưỡng dâm), Đ.112 (tội hiếp dâm trẻ em), Đ.114 (tội cưỡng dâm trẻ em), Đ.115 (tội giao cấu với trẻ em), Đ.116 (tội dâm ô với trẻ em), Đ.150 (tội loạn luân) => Các hành vi bạo lực về tình dục đối với thành viên trong gia đình đều là hành vi pháp luật bị nghiêm cấm II- SỰ CẦN THIẾT BAN HÀNH LUẬT PC BL TRONG GĐ • Thể chế hoá đường lối, chủ trương của Đảng về vấn đề gia đình : -CT 49/BBT về xây dựng GĐ (21/2/2005)... -NQ 48/BCT về chiến lược GĐ (24/5/2005)... -Chưa thể hiện rõ các quy định pháp lý về vấn đề gia đình ... =>DA Luật là văn bản pháp lý nhằm thể chế hoá quan điểm của Đảng và vấn đề bình đăng trong gia đình SỰ CẦN THIẾT (TT) • Hoàn thiện những quy định pháp lý về phòng, chống BLGĐ, -Đ.71, HP 1992 – về quyền bất khả xâm phạm về thân thể, -Đ.63, HP 1992; Đ.21, Luật HNGĐ - về quyền được pháp luật bảo vệ khỏi các hành vi phân biệt đối xử và xúc phạm =>Cần các chế định chi tiết và những quy định liên quan khác ... =>Cần các quy định về biện pháp ngăn ngừa và biện pháp bảo vệ nạn nhân ... SỰ CẦN THIẾT (TT) • Bảo đảm trong quá trình hội nhập với quốc tế -Thể hiện sự cam kết thực hiện quy định của công ước CEDAW -Thể hiện sự tiến bộ và văn minh của nước ta trong quá trình gia nhập WTO, (thực hiện bảo đảm quyền con người) -Luật là biện pháp cần thiết để thiết chế xã hội theo những chuẩn mực chung của sự tiến bộ -Nhiều nước trong khu vực đã và đang ban hành các quy định pháp lý về phòng, chống bạo lực trong gia đình KHUNG PHÁP LÝ DỰ ÁN LUẬT __________ -Dự kiến các nội dung chính như sau : Chương 1- Những quy định chung +Phạm vi điều chỉnh =>nguyên tắc, biện pháp phòng chống BLGĐ, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cộng đồng dân cư, gia đình và cá nhân trong việc phòng chống BL trong GĐ, các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý hành vi BLGD +Đối tượng áp dụng =>thành viên gia đình, cá nhân, cơ quan, tổ chức Việt Nam, người VNam định cư ở nước ngoài và cá nhâ, tổ chức nước ngoài hoạt đọng trên lãnh thổ Việt Nam ... KHUNG PHÁP LÝ DỰ ÁN LUẬT (TT) Chương 1 : (TT) +Giải thích từ ngữ +Xác định hành vi BLGĐ +Nguyên tắc phòng chống BLGĐ +Chính sách của Nhà nước +Hành vi bị nghiêm cấm KHUNG PHÁP LÝ (TT) • CHƯƠNG II – CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG, CHỐNG BẠO LỰC TRONG GIA ĐÌNH • MỤC 1 : THÔNG TIN, TUYÊN TRUYỀN, GIÁO DỤC VÀ TƯ VẤN VỀ PHÒNG, CHỐNG BẠO LỰC TRONG GIA ĐÌNH • MỤC 2 : BẢO VỆ VÀ HỖ TRỢ NẠN NHÂN • MỤC 3 : HÒA GIẢI, GIÁO DỤC TẠI CỘNG ĐỒNG • MỤC 4 : THỰC HIỆN CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG • MỤC 5 : XỬ LÝ VI PHẠM KHUNG PHÁP LÝ (TT) • CHƯƠNG III – TRÁCH NHIỆM CỦA GIA ĐÌNH, CÁ NHÂN, XÃ HỘI VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA CƠ QUAN NHÀ NƯỚC TRONG PHÒNG, CHỐNG BLGĐ • MỤC 1 : TRÁCH NHIỆM CỦA CN,GĐ,TC VÀ XH • MỤC 2 : TRÁCH NHIỆM CỦA CƠ QUAN NHÀ NƯỚC • CHƯƠNG IV - ĐIỀU KHOẢN THI HÀNH CÁC NỘI DUNG CẦN TRAO ĐỔI • Thực trạng bạo lực trong gia đình ở địa phương ? • Các giải pháp cần quan tâm : – Nạn nhân và thủ phạm ? – Nguyên nhân ? – Giải pháp và chế tàI hiện tại ? – Sự quan tâm phối hợp của Dảng và chính quyền ? – Cộng động và nhân dân quan tâm, tham gia giải quyết CÁC NỘI DUNG CẦN TRAO ĐỔI (TT) • Gắn phòng, chống BLGĐ với việc xây dựng gia đình bình đẳng, tiến bộ và hạnh phúc ? • Đề xuất về pháp luật – Những hành vi nghiêm cấm ? – Quy định cụ thể đối với nạn nhân bị bạo lực ? – Quy định cơ quan tiếp nhận và xử lý kịp thời khi có thông tin về nạn nhân bị bạo lực ? – Những vấn đề khác cần quy định trong luật ... ? Xin chân thành cảm ơn sự chú ý lắng nghe và tham gia ý kiến của các vị đại biểu ...