Quy hoạch đất đai với việc bảo vệ môi trường tại làng nghề nông thôn Việt Nam

Tạp chí Khoa học đhqghn, Kinh tế – Luật, T.xxI, Số 3, 2005 Quy hoạch đất đai với việc bảo vệ môi tr−ờng tại làng nghề nông thôn Việt Nam Doãn Hồng Nhung(*) Môi tr−ờng không khí, n−ớc và tiếng xã. Vì không có làng xã Việt Nam, thì ồn tại các làng nghề nông thôn Việt Nam không có quốc gia Việt Nam”[5]. Làng là luôn là vấn đề các nhà hoạch định chính nơi đồng quê, nhiều gia đình quy tụ sách và pháp luật quan tâm. Khi mà tốc thành khu đ−ợc gọi là xóm. Các xóm độ đô thị hoá ngày càng tăng cùng với sự đ−ợc phân biệt với nhau bằng các luỹ tre. phát triển kinh tế trong giai đoạn mới Trên đ−ờng đi vào th−ờng có cổng xây của đất n−ớc đất đai ngày càng sử dụng hoặc tre, đến đêm tối có thể đóng lại có hiệu quả. Tr−ớc sức ép gia tăng của đ−ợc để phòng ngừa trộm c−ớp. Hai ba, dân số, các diện tích đất lại không tăng bốn hoặc có khi là năm, sáu xóm họp thêm, l−ợng không khí môi tr−ờng mà thành một thôn gọi là làng[3]. Trên đất con ng−ời dùng để thở ngày một đậm n−ớc ta, nơi hội tụ làng nghề, phố nghề, đặc. Hệ thống lọc không khí và cấp thoát chính là tỉnh và thành phố thuộc vùng n−ớc thiếu nghiêm trọng. Không khí chỉ châu thổ sông Hồng, đồng bằng Bắc bộ, còn cách quẩn chặt vào từng lá phổi của Bắc Trung bộ, và đồng bằng Nam bộ. ng−ời thợ và dân làng nghề. Trong bài Khu vực miền núi Bắc Hà và Tây viết này tác giả nêu một số ý kiến của Nguyên cũng có làng nghề nh−ng số mình về sự tác động của quy hoạch đất l−ợng không nhiều và quy mô sản xuất đai đối với bảo vệ môi tr−ờng đất, n−ớc, nhỏ. Làng nghề, (phố nghề do đô thị hoá không khí, tiếng ồn trong làng nghề trong những năm gần đây) làm nghề thủ nông thôn Việt Nam và đ−a ra một số công truyền thống. Mỗi làng nghề x−a giải pháp b−ớc đầu bảo vệ môi tr−ờng nay, tự nó đã chứa đựng hai yếu tố chủ sống trong lành cho dân chúng địa yếu: truyền thống nghề nghiệp và truyền ph−ơng. thống văn hoá. Chúng hoà quyện vào Làng xã Việt Nam có từ thời xa x−a nhau làm nên văn hoá làng nghề truyền trong lịch sử n−ớc ta. Nó cũng phát triển thống. Văn hoá làng nghề hội tụ những thăng trầm cùng với quá trình phát triển thuần phong mỹ tục, đoàn kết cộng đồng, của dân tộc. Làng xã có vai trò quan tinh hoa nghề nghiệp, tài năng nghệ trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo nhân, nếp sinh hoạt quần c−... Việt Nam vệ đất n−ớc. “Muốn tìm hiểu lịch sử hình là đất n−ớc của nền văn minh lúa n−ớc, thành dân tộc Việt Nam thì phải tìm nền sản xuất cổ truyền, do vậy trình độ hiểu cộng đồng làng xã, và muốn xây phát triển kỹ thuật của mỗi làng nghề đã dựng lại đất n−ớc Việt Nam thì cũng phản ánh một phần trình độ phát triển phải bắt đầu từ việc xây dựng lại làng của nền văn minh đó. (*) ThS, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội. 31 32 Doãn Hồng Nhung Việt Nam hôm nay, trong sự nghiệp sức sống tiềm tàng về lợi ích kinh tế, văn xây dựng nông thôn mới, Đảng và Nhà hoá, xã hội. Nhà n−ớc không chỉ quan n−ớc ta luôn trân trọng những giá trị tâm hỗ trợ vốn vay −u đãi cho các cơ sở truyền thống, sản phẩm truyền thống từ sản xuất và bảo hộ hàng thủ công xuất làng nghề. Tại Hội nghị lần thứ năm của khẩu. Bên cạnh đó Nhà n−ớc còn đầu t− Ban chấp hành trung −ơng Đảng khoá kinh phí cho các dự án quy hoạch, nâng IX đã ra Nghị quyết về đẩy nhanh Công cấp làng nghề trọng điểm. Thành phố Hà nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, Nội đang triển khai Dự án Quy hoạch nông thôn thời kỳ 2001-2010. Nghị quyết nâng cấp làng nghề gốm Bát Tràng - Vốn chỉ rõ việc phát triển kết cấu hạ tầng và đầu t− hàng hàng trăm tỷ đồng. Dự án đô thị hoá nông thôn cũng nh− vạch ra đã từng b−ớc thay thế các lò cổ truyền giải pháp về quy hoạch: “Quy hoạch phát dùng than và củi bằng hệ thống lò ga, lò triển nông nghiệp, nông thôn phải đặt điện để nung gốm. Sử dụng công nghệ trong tổng thể chung của cả n−ớc, trong hiện đại đã cải thiện môi tr−ờng của làng bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, sự nghề. Bên cạnh đó, việc xây kè bờ sông phát triển mạnh mẽ của khoa học, công Hồng phía Tây làng Bát Tràng để hạn nghệ... Quản lý, cập nhật thông tin và chế xói lở đã giúp Bát Tràng trở thành kịp thời điều chỉnh quy hoạch. Chú trọng làng nghề du lịch hấp dẫn, nổi tiếng làm tốt quy hoạch những vùng sản xuất trong và ngoài n−ớc. Làng thêu Quất hàng hoá tập trung (cây, con, sản phẩm, Động, làng chạm khắc gỗ Vạn Điển (Hà ngành nghề...); Quy hoạch xây dựng cơ sở Tây), làng chạm khắc gỗ Đồng Kỵ, làng hạ tầng kinh tế xã hội; quy hoạch phát sắt thép Đa Hội, làng giấy Phong Khê triển khu dân c−, xây dựng làng xã, thị (Bắc Ninh), làng gốm Biên Hoà (Đồng trấn... giữ gìn bản sắc văn hoá dân Nai), Lái Thiêu (Bình D−ơng)... đã có vị tộc”[4]. Làng nghề, nơi các nghệ nhân có thế trên th−ơng tr−ờng trong n−ớc và “bàn tay vàng”, những ng−ời thợ giàu quốc tế. Các dự án trong t−ơng lai sẽ kinh nghiệm trong làng nghề, ph−ờng đ−ợc triển khai tại thành phố Hồ Chí nghề, tộc nghề, hộ nghề vẫn không Minh nh− trùng tu phố cổ ở quận Năm, ngừng sáng tạo, chế tác những sản phẩm Huế, phố cổ Hội An, Hải D−ơng, Ninh tinh xảo. Họ là những ng−ời tâm huyết Bình, Hà Nam, H−ng Yên... đã chứng tỏ với nghề, với làng nghề thủ công truyền trên bình diện kinh tế và xã hội, làng thống. Họ là những con ng−ời tài hoa, nghề có ý nghĩa quan trọng trong đời bậc thầy truyền nghề cho thế hệ mai sống vật chất và tinh thần của ng−ời sau, kế tiếp gìn giữ nghề cho muôn đời. Việt Nam. Chính vì vậy, vấn đề quy Chính vì vậy, quy hoạch đất đai cho làng hoạch đất đai cho làng nghề nông thôn nghề, bảo vệ môi tr−ờng cho làng nghề, Việt Nam, bảo vệ môi tr−ờng cho làng phát huy văn hoá làng nghề là vấn đề nghề là vấn đề cấp bách. càng trở nên quan trọng, cấp bách hơn Mỗi làng nghề th−ờng gắn với một bao giờ hết. Trong công cuộc đổi mới của địa danh, nó có vị trí địa lý “độc nhất vô nền kinh tế đất n−ớc, làng nghề cho thấy nhị”. Nhà n−ớc cần có biện pháp quy Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Kinh tế - Luật, T.XXI, Số 3, 2005 Quy hoạch đất đai với việc bảo vệ môi tr−ờng… 33 hoạch đất đai, thi hành các biện pháp chú trọng tới quy hoạch chung và cơ sở bảo vệ môi tr−ờng cho các điểm dân c− hạ tầng”[1]. Nhà n−ớc cần tổ chức tốt nông thôn và làng nghề truyền thống việc sản xuất, cải tạo nhà x−ởng trong nông thôn cần đ−ợc quy hoạch để những làng nghề. Cần có quy hoạch tổng thể để ng−ời dân ở đó yên tâm, duy trì, bảo tồn phân bố xắp xếp lại các khu sinh hoạt, các giá trị truyền thống. Những ng−ời sản xuất và tạo dựng cơ sở hạ tầng. Quy dân nơi làng quê cần đ−ợc sống trong hoạch bãi chứa nguyên liệu, nguồn n−ớc, môi tr−ờng trong lành, có điều kiện sinh chất thải, hạn chế bụi, tiếng ồn... Bên hoạt, lao động, sáng tạo tốt hơn. cạnh đó tăng c−ờng trồng cây, hồ n−ớc, Nh− vậy, một không gian làng nghề vòi phun n−ớc nhân tạo, thiết bị thu gom truyền thống sẽ cho phép làm giàu cảnh bụi, khí độc, nhiễm nhiệt, nhiễm điện từ quan quy hoạch bởi sự phát hiện của các lò, hầm nung, nơi sấy sản phẩm từ những đặc tr−ng địa hình của mỗi làng các làng nghề. Quy hoạch làng nghề quê Việt Nam. Có quy hoạch đất đai, sự nông thôn phải đ−ợc quy hoạch theo hài hoà giữa địa hình và cảnh quan của h−ớng phát triển bền vững, mô hình làng nghề sẽ nâng cao thẩm mỹ, chất làng sinh thái, nhà sinh thái sẽ cải thiện l−ợng đời sống cho ng−ời dân ở đó. chất l−ợng cuộc sống cho bà con nông Các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất dân. Đây là nhân tố tạo điều kiện cho cần có sự gắn kết với quy hoạch phát làng nghề phát triển kinh tế - văn hoá- triển kinh tế - văn hoá - xã hội của làng xã hội ở nông thôn Việt Nam. nghề. Cùng với các quy phạm pháp luật Việc sử dụng đất để sản xuất vật về quy hoạch làng nghề nông thôn trong liệu xây dựng, làm đồ gốm phải tuân Luật Xây dựng (1), trong thời gian tới, theo quy định: “a) Có quyết định cho chúng ta cần ban hành Pháp lệnh về thuê đất vào mục đích khai thác nguyên làng nghề nông thôn, Luật về Quy liệu hoặc quyết định giao đất, cho thuê hoạch, Luật Nhà ở... Có nh− vậy, vấn đề đất để chế biến, sản xuất vật liệu xây quy hoạch đất đai, xây dựng làng nghề dựng, làm đồ gốm của cơ quan Nhà n−ớc nông thôn mới đ−ợc đặt trong tổng thể về có thẩm quyền; b) thực hiện các biện hoàn thiện pháp luật. Quy hoạch là một pháp cần thiết để không gây thiệt hại lĩnh vực khoa học riêng biệt, đặc thù, cho sản xuất, đời sống và ảnh h−ởng xấu nh−ng kết tinh trong công trình lại ghi đến môi tr−ờng; c) Khi kết thúc việc khai nhận giá trị đặc tr−ng của nó. “Để hoà thác nguyên liệu, ng−ời sử dụng đất có nhập vấn đề môi tr−ờng trong phát triển trách nhiệm trả lại đất đúng với trạng làng nghề truyền thống, ngành xây dựng thái đ−ợc quy định trong hợp đồng thuê có vai trò quan trọng trong các giải pháp đất”(2). Khác với sản xuất có tính chất từ quy hoạch xây dựng nông thôn để giải quy mô của nhà máy, xí nghiệp, tại làng quyết vệ sinh môi tr−ờng. Tr−ớc tiên cần nghề đất ở và đất sản xuất không phân (1) Điểm b Khoản 2 Điều 28 Luật Xây dựng năm 2003 (2) Khoản 3 Điều 95 Luật Đất đai năm 2003 Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Kinh tế - Luật, T.XXI, Số 3, 2005 34 Doãn Hồng Nhung biệt. Chính bởi tính chất sản xuất là tiểu vệ môi tr−ờng, không làm tổn hại đến lợi công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp nên ở ích hợp pháp của ng−ời sử dụng đất có các hộ nghề trong làng nghề nơi sinh liên quan(3). hoạt, ăn ở... cũng đồng thời là cơ sở sản Bảo vệ môi tr−ờng trong làng nghề, xuất. Nhà ở, bếp, kho chứa nguyên liệu, “Một khi làng nghề thủ công có đ−ợc khu vật liệu, nơi sản xuất và nơi l−u giữ bảo sản xuất tách biệt, có công nghệ xử lý quản sản phẩm quá gần nhau. Đan xen chất thải, thì cấu trúc sinh thái kiến trúc giữa hai chức năng sản xuất và sinh hoạt của làng trở về với cấu trúc truyền thống làm cho tổ chức cuộc sống trong mỗi gia của nhà ở nông thôn, nh−ng quy mô lớn đình không ổn định. Tiếng ồn, khói, bụi, hơn”[2]. Chế độ sử dụng đất phi nông mùi hoá chất... không những làm ảnh nghiệp quy định tại Nghị định số 181 h−ởng đến đời sống, sức khoẻ trực tiếp ngày 29 tháng 10 năm 2004 về Đất cụm các thành viên trong gia đình mà còn tác công nghiệp nhỏ, làng nghề nh− sau: “1. động đến cộng đồng xung quanh. Bên Uỷ ban nhân dân huyện, quận, thị xã, cạnh yếu tố tích cực là góp phần làm ra thành phố thuộc tỉnh chỉ đạo việc lập và sản phẩm phục vụ đời sống xã hội thì xét duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng những tồn đọng của các chất phế thải đất chi tiết đồng thời với quy hoạch xây ch−a đ−ợc xử lý triệt để của làng nghề dựng điểm dân c− nông thôn, cụm công hiện nay đang làm nhiều cấp chính nghiệp nhỏ, làng nghề phù hợp với yêu quyền địa ph−ơng lúng túng. Để xử lý cầu phát triển sản xuất và bảo vệ môi hậu quả, Nhà n−ớc cần đầu t− nhiều tiền tr−ờng. vốn, công sức mới có thể từng b−ớc thay 2. Đất nông nghiệp trong làng nghề đổi diện mạo của làng nghề. truyền thống đ−ợc −u tiên sử dụng vào Nh− vậy, quy hoạch làng nghề đóng mục đích mở rộng cơ sở sản xuất kinh vai trò lớn trong phát triển xây dựng doanh phi nông nghiệp và cơ sở xử lý nông thôn Việt Nam. Nó có ý nghĩa kinh chất thải; khi chuyển mục đích sử dụng tế - văn hoá - xã hội. Quy hoạch giúp cho đất phải đ−ợc phép của Uỷ ban nhân các vùng, làng xã, thôn xóm, phố ph−ờng dân huyện, quận, thị xã thành phố thuộc phát huy thế mạnh về điều kiện tự tỉnh, ng−ời sử dụng đất đ−ợc miễn giảm nhiên, điều kiện địa hình, điều kiện xã tiền sử dụng đất theo quy định của hội, sức sáng tạo của mọi tầng lớp dân Chính phủ. c−. Làng nghề truyền thống là thực thể 3. Chế độ sử dụng đất trong cụm công vật chất và tinh thần tồn tại. Nó có tính nghiệp nhỏ đ−ợc thực hiện nh− chế độ sử lan toả và sức sống mãnh liệt của nghề dụng đất trong khu công nghiệp quy thủ công lâu đời của đất n−ớc ta cũng định tại Điều 90 của Luật đất đai và nh− Nhật Bản, Trung Quốc, ấn Độ, Điều 84 của Nghị định này”(4) Malayxia, Hàn Quốc... Ng−ời sử dụng đất có nghĩa vụ thực hiện các biện pháp (3) Khoản 4 và 5 Điều 107 Luật Đất đai năm 2003. bảo vệ đất; tuân theo các quy định về bảo (4) Điều 88 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29 tháng 10 năm 2004 của Chính phủ về thi hành Luật đất đai. Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Kinh tế - Luật, T.XXI, Số 3, 2005 Quy hoạch đất đai với việc bảo vệ môi tr−ờng… 35 Pháp luật về bảo vệ môi tr−ờng cần làm tốt công tác bảo vệ môi tr−ờng. Pháp quan tâm riêng đối với dân c−, làng nghề luật về bảo vệ môi tr−ờng cần đ−ợc tuyên đang sinh sống trong loại nhà tạm, nhà truyền sâu, rộng trong nhân dân nhằm thuyền của dân vạn đò tại đồng bằng giáo dục ý thức tuân thủ, chấp hành sông Cửu Long. Môi tr−ờng sống, chất pháp luật về bảo vệ môi tr−ờng. Hạn chế, l−ợng sinh hoạt sẽ đ−ợc cải thiện một khắc phục tối đa những thiệt hại khi có b−ớc khi các hộ dân đ−ợc chuyển đến sự cố sảy ra. Đây cũng là nhân tố thúc sống tại nền v−ợt lũ nh− ở Kiên Giang, đẩy sản xuất phát triển trong môi tr−ờng Đồng Tháp M−ời. Những làng nghề an toàn và bền vững. truyền thống trạm bạc, kim hoàn, gốm Tóm lại, pháp luật đất đai, pháp luật sứ... sẽ sống chung với lũ một cách an bảo vệ môi tr−ờng có một quan hệ mật toàn và lâu dài. Môi tr−ờng sống của dân thiết với nhau. Nhà n−ớc cần quan tâm làng nghề đ−ợc cải thiện từng b−ớc. Nó đến môi tr−ờng sống, chất l−ợng cuộc làm tiền đề để phát triển kinh tế toàn sống về vật chất, tinh thần tại làng vùng một cách bền vững. nghề. Pháp luật về bảo vệ môi tr−ờng Đất đai là tặng vật của thiên nhiên cần có chế tài đủ mạnh để đảm bảo cho trao cho con ng−ời. Con ng−ời phải có sức khoẻ cho nhân dân tại làng nghề, trách nhiệm khai thác, sử dụng đất sao điểm dân c− nông thôn vì đây là một lĩnh cho hiệu quả nhất, đồng thời cần bảo vệ vực quản lý của Nhà n−ớc để đảm bảo đất để truyền lại cho các thế hệ mai sau. trật tự chung. Để làm đ−ợc điều này Huỷ hoại đất là hành vi vi phạm hành chúng ta cần l−u tâm đến một số vấn đề chính(5). Huỷ hoại đất làm suy giảm chất sau: l−ợng đất hoặc làm biến dạng địa hình Thứ nhất, Quy hoạch đất để phát gây hậu quả làm cho đất giảm hoặc mất triển sản xuất làng nghề nên chăng dựa khả năng sử dụng theo mục đích sử dụng trên quan điểm lựa chọn vị trí quy hoạch đã đ−ợc xác định thì sẽ bị xử phạt theo xây dựng điểm sản xuất Công nghiệp - quy định tại Điều 11 của Nghị định số Tiểu thủ công nghiệp tại làng nghề. Đây 182 ngày 29 tháng 10 năm 2004. Bảo vệ là một giải pháp tạo điều kiện cho sản môi tr−ờng đất, n−ớc, không khí, tiếng xuất cho các làng nghề phát triển. ồn trong làng nghề cần có sự tổ chức kiểm tra định kỳ. Nếu có sai phạm cần Thứ hai, Mỗi làng nghề có một phải có chế tài đủ mạnh để trừng phạt, ph−ơng thức tồn tại khác nhau, có cách nghiêm trị những hành vi sai trái, gây khai thác và sử dụng tài nguyên thiên tổn hại trực tiếp hoặc gián tiếp cho môi nhiên khác nhau. Do đặc điểm đặc tr−ng tr−ờng. Đồng thời cũng phải có quy định riêng của từng địa ph−ơng và ngành biểu d−ơng khen th−ởng, động viên kịp nghề truyền thống của từng địa ph−ơng thời cho cá nhân, tổ chức, hộ gia đình nên quy hoạch làng nghề cần khai thác tối đa các yếu tố để có thể cải thiện môi (5) tr−ờng sống cho thợ thủ công làm việc tại Khoản c Điều 3 Nghị định số 182/2004/NĐ-CP ngày 29 tháng 10 năm 2004 của Chính phủ về xử phạt vii làng nghề. phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Kinh tế - Luật, T.XXI, Số 3, 2005 36 Doãn Hồng Nhung Thứ ba, Lựa chọn vị trí quy hoạch trong sản xuất, kinh doanh để cùng phát xây dựng làng nghề cần tính đến các yếu triển làng nghề một cách hài hoà. tố về giao thông, điện, cấp thoát n−ớc, xử Làng nghề cần phải có quy hoạch sử lý chất thải... Cần nghiên cứu kỹ l−ỡng dụng đất trong làng và mỗi làng cần có để sử dụng đất hợp lý, tiết kiệm, khoa biện pháp bảo vệ môi tr−ờng đặc thù cho học, bền vững và hiệu quả. mỗi làng nghề, phố nghề. Làng nghề gốm Thứ t−, Cần xác định khoảng cách Bát Tràng, phố Ngũ Xã đúc đồng (Hà giữa nơi quy hoạch với khu dân c− sao Nội), làng nghề chạm khắc gỗ Đồng Kỵ cho vừa thuận lợi cho công việc sản xuất (Bắc Ninh), làng nghề gốm và sơn mài mà không ảnh h−ởng đến sinh hoạt, sức Bình D−ơng, Đồng Nai, phố nghề quanh khoẻ của các hộ nghề. Bến Thành, đ−ờng Đồng Khởi.v.v. là nơi các ng−ời thợ tài hoa đã tạo nên các sản Thứ năm, Quy hoạch làng nghề cần phẩm làm đẹp cho cuốc sống con ng−ời thiết kế điểm Công nghiệp - Tiểu thủ Việt Nam và xuất khẩu ra n−ớc ngoài. công nghiệp có thể tập trung nhiều hộ X−a nay, làng nghề vẫn là nơi hội tụ gia đình và dồn cơ sở sản xuất Công những tài năng sáng tạo sản phẩm nghệ nghiệp - Tiểu thủ công nghiệp trong một thuật dân gian. Nơi minh chứng cho sự làng hoặc nhiều làng nghề để có thể tận thịnh đạt, thành danh và giàu có của dụng các nguồn lực, các ngành nghề những ng−ời thợ tài hoa. Pháp luật về truyền thống ở địa ph−ơng, nhằm bảo vệ môi tr−ờng cần đ−ợc xây dựng chuyên môn hoá một số khâu trong quy nhằm bảo vệ môi tr−ờng cho dân sống tại trình sản xuất thủ công. làng nghề để bảo vệ các giá trị văn hoá Thứ sáu, Quy hoạch làng nghề nông truyền thống, phát triển kinh tế trong thôn cần thiết kế điểm Công nghiệp - thời đại mới. Bảo vệ môi tr−ờng là sự Tiểu thủ công nghiệp sao cho các cơ sở nghiệp của toàn dân. Giữ gìn môi tr−ờng sản xuất kinh doanh có thể sử dụng sống trong lành, sạch đẹp chính là nâng chung cơ sở hạ tầng nh− đ−ờng giao cao chất l−ợng cuộc sống cho nhân dân. thông, trạm điện, nguồn n−ớc, hệ thống Đó chính là một trong những tiền đề xây xử lý chất thải, cây xanh và hỗ trợ nhau dựng nhà n−ớc pháp quyền của Dân, do Dân và vì Dân trong giai đoạn hiện nay. tài liệu tham khảo 1. Nguyễn Huy Côn, “Môi tr−ờng nông thôn tại các làng nghề truyền thống”, Tạp chí Xây dựng, Số 5/2002, tr.44. 2. Nguyễn Luận, “Làng sinh thái cho các quần c− nông thôn”, Tạp chí Kiến trúc, Số 2(94) 2002, tr.41. Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Kinh tế - Luật, T.XXI, Số 3, 2005 Quy hoạch đất đai với việc bảo vệ môi tr−ờng… 37 3. Nhất Thanh, Làng xóm, Sử địa, Số 17-18, Nhà sách Khai trí, tr. 49 (Làng Việt Nam có 4 loại. Làng nông nghiệp: là làng thuần nông ở miền Bắc hoặc làng v−ờn ở Nam Bộ; Làng buôn: là làng làm nghề nông có thêm nghề buôn của một số th−ơng nhân chuyên nghiệp hoặc bán chuyên nghiệp; Làng nghề là làng làm nghề nông có thêm nhiều nghề thủ công; Làng chài: là làng của các vạn chài, kẻ chài ở ven sông, ven biển). 4. Tài liệu nghiên cứu các Nghị quyết Hội nghị lần thứ Năm, Ban chấp hành trung −ơng Đảng khoá IX, NXB Chính trị Quốc gia, H., 2002, tr.106-107. 5. Vũ Đình Hoè, Hồi ký Thanh Nghị, NXB Văn học Hà Nội 1997, tr.318 (Vũ Đình Hoè - Cử nhân Luật, nhân vật nổi tiếng của báo Thanh Nghị). VNU. JOURNAL OF SCIENCE, ECONOMICS-LAW, T.xXI, n03, 2005 The planning on land with the environmental protection in different professional villages of Vietnam rural areas MA. Doan Hong Nhung Faculty of Law, Vietnam National University, Hanoi Formerly and presently, Vietnamese professional villages still are concentrated places of creative talents in regards to folk art products that are place-names to prove the success and famousness and richness of refined talent craftsmen. The law on environmental protection of the life to inhabitants in professional villages is defending the traditional cultural characters in order to bring into play their creation, especially in the actual market economy. The environmental protection is cause of the whole people to maintain the live environment in beautiful and clear. This is a necessary condition to improve people's live quality. This is one of premises to build a jurisdictional State of people, from one and for one in the actual period. Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Kinh tế - Luật, T.XXI, Số 3, 2005