Khái quát chung về nước Mỹ và thị trường nông sản của Mỹ
Mỹ là một quốc gia có lịch sử hình thành non trẻ. Nước Mỹ có diện tích khoảng 9,3 triệu
km2, là nước có diện tích lớn thứ tư trên thế giới sau Nga, Canađa và Trung Quốc. Mỹ
nằm ở trung tâm Châu lục Bắc Mỹ; phía Bắc giáp Canada, phía Nam giáp Mêhicô, phía
đông giáp Đại Tây Dương và phía Tây giáp Thái Bình Dương.
Mỹ là quốc gia có nền kinh tế lớn nhất thế giới. Với dân số vào khoảng 284,5 triệu
người (cuối năm 2001) sức mua khoảng 7000 tỷ USD/ năm, GDP năm 1999 vào khoảng
9256 tỷ USD . Năm 2000, kim ngạch xuất khẩu của Mỹ vào khoảng 781 tỷ USD, kim
ngạch nhập khẩu khoảng 1258 tỷ USD. Sản xuất công nghiệp Mỹ chiếm khoảng 20 %
sản lượng công nghiệp toàn thế giới. Lao động nông nghiệp chiếm 2 % dân số nhưng nó
đáp ứng nhu cầu trong nước, đồng thời xuất khẩu mỗi năm khoảng 50 tỷ USD. Với thu
nhập GDP bình quân đầu người ước khoảng 32.000 USD, dân Mỹ được xem là dân có
sức tiêu dùng lớn nhất trong các nước có nền công nghiệp phát triển. Theo nghiên cứu
của một nhóm chuyên gia Liên Hợp Quốc thì nếu sức tiêu dùng của các gia đình Nhật,
EU là 1, thì của các gia đình Mỹ là 1,7.
9 trang |
Chia sẻ: thanhlam12 | Lượt xem: 666 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Thị Trường Mỹ và Cơ hội cho các Doanh Nghiệp Nông Sản Việt Nam, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Thị Trường Mỹ và Cơ hội
cho các Doanh Nghiệp Nông
Sản Việt Nam
Bởi:
Đại Học Thương Mại
THỊ TRƯỜNG MỸ VÀ CƠ HỘI CHO CÁC DOANH NGHIỆP NÔNG
SẢN VIỆT NAM
Khái quát chung về nước Mỹ và thị trường nông sản của Mỹ
Mỹ là một quốc gia có lịch sử hình thành non trẻ. Nước Mỹ có diện tích khoảng 9,3 triệu
km2, là nước có diện tích lớn thứ tư trên thế giới sau Nga, Canađa và Trung Quốc. Mỹ
nằm ở trung tâm Châu lục Bắc Mỹ; phía Bắc giáp Canada, phía Nam giáp Mêhicô, phía
đông giáp Đại Tây Dương và phía Tây giáp Thái Bình Dương.
Mỹ là quốc gia có nền kinh tế lớn nhất thế giới. Với dân số vào khoảng 284,5 triệu
người (cuối năm 2001) sức mua khoảng 7000 tỷ USD/ năm, GDP năm 1999 vào khoảng
9256 tỷ USD . Năm 2000, kim ngạch xuất khẩu của Mỹ vào khoảng 781 tỷ USD, kim
ngạch nhập khẩu khoảng 1258 tỷ USD. Sản xuất công nghiệp Mỹ chiếm khoảng 20 %
sản lượng công nghiệp toàn thế giới. Lao động nông nghiệp chiếm 2 % dân số nhưng nó
đáp ứng nhu cầu trong nước, đồng thời xuất khẩu mỗi năm khoảng 50 tỷ USD. Với thu
nhập GDP bình quân đầu người ước khoảng 32.000 USD, dân Mỹ được xem là dân có
sức tiêu dùng lớn nhất trong các nước có nền công nghiệp phát triển. Theo nghiên cứu
của một nhóm chuyên gia Liên Hợp Quốc thì nếu sức tiêu dùng của các gia đình Nhật,
EU là 1, thì của các gia đình Mỹ là 1,7.
Về chất lượng hàng hoá nhập khẩu vào Mỹ rất linh hoạt, vì phương châm kinh doanh
thương mại của Mỹ là “ tiền nào của nấy”. Dân Mỹ có mức sống rất đa loại, nên có hệ
thống cửa hàng cho người có thu nhập cao, cửa hàng cho người có thu nhập thấp. Chính
vì vậy, hàng nhập khẩu vào Mỹ rất đa dạng, đa loại từ nhiều nước khác nhau phục vụ
cho các phân khúc thị trường khác nhau.
Thị Trường Mỹ và Cơ hội cho các Doanh Nghiệp Nông Sản Việt Nam
1/9
Nước Mỹ cũng có nền nông nghiệp rất phát triển. Nhờ có diện tích lãnh thổ rộng lớn,
có nhiều miền khí hậu thuận lợi, công nghệ sinh học phát triển khả năng ứng dụng cao.
Chính phủ Mỹ giàu có hàng năm giành trên 10 tỷ USD tài trợ cho phát triển nông nghiệp.
Chính vì vậy tất cả các ngành nông nghiệp của Mỹ về trồng trọt, chăn nuôi, thuỷ sản,
chế biến nông sản đều rất phát triển. Xuất khẩu nông sản năm 2001 mang về cho nước
Mỹ trên 46 tỷ USD, Mỹ đứng đầu thế giới về xuất khẩu lúa mỳ, bắp, thịt các loại, đậu
tương,đứng thứ ba thế giới về xuất khẩu gạo, thuỷ sản, nước trái cây
Mỹ cũng là nước nhập khẩu nhiều nông sản nhất thế giới, hàng năm Mỹ nhập khẩu trên
dưới 10 tỷ USD rau, củ, quả; nhập khẩu khoảng 3,5 tỷ USD cà phê; nhập khẩu trên 9 tỷ
USD cao su; thịt các loại khoảng trên 2,5 tỷ USD; nhập khẩu các sản phẩm chế biến từ
ngũ cốc khoảng 1,5 tỷ USD Tương tự như các mặt hàng khác, nước Mỹ nhập khẩu
nông sản rất đa dạng về chủng loại, trong đó nhiều loại Việt Nam có khả năng cung cấp
cho thị trường Mỹ.
Trên thị trường Mỹ, có nhiều mặt hàng nông sản được tiêu thụ với số lượng lớn. Tuy
nhiên, với nền nông nghiệp phát triển nên nhu cầu về tiêu thụ hàng nông sản có thể tự
đáp ứng được. Có một số mặt hàng mà nền nông nghiệp Mỹ chưa thể đáp ứng được đó
là:
• Cà phê - Chè
• Hạt tiêu - Cao su
• Nhân điều
Nhu cầu nhập hàng nông sản vào thị trường Mỹ và định hướng chiến lược
của các doanh nghiệp Việt Nam.
Tiềm năng sản xuất hàng nông sản ở Việt Nam.
Việt Nam có tiềm năng khá lớn trong việc sản xuất hàng nông sản thể hiện ở các điểm
sau:
Về đất đai:
Việt Nam có diện tích 330.363 km2, tiềm năng đất nông nghiệp của là 10 -11,157 triệu
ha với 8 triệu hecta (ha) cây trồng hàng năm (đất trồng lúa khoảng 5,4 triệu ha, 2,3 triệu
ha trồng cây lâu năm). Hiện nay, nước ta mới chỉ sử dụng 65% quỹ đất nông nghiệp.
Trong đó 5,6 triệu ha cho cây trồng hàng năm, cây lâu năm là 0,86 triệu ha, 0,33 triệu ha
đồng cỏ tự nhiên và 17 triệu ha mặt nước.Việt Nam có một diện tích lớn đất bị xói mòn,
thoái hoá. Cụ thể: Vùng Bắc Bộ 5% tổng diện tích, Khu 4 cũ 35% tổng diện tích, Đồng
Bằng Nam Bộ 34% tổng diện tích. Nếu đầu tư cải tạo diện tích này sẽ rất thuận tiện cho
việc phát triển cây công nghiệp dài ngày như cao su, hạt tiêu, cà phê.
Thị Trường Mỹ và Cơ hội cho các Doanh Nghiệp Nông Sản Việt Nam
2/9
Vùng Đồng Bằng Sông Hồng và Đồng Bằng Sông Cửu Long có diện tích đất đưa vào
sử dụng khá cao lần lượt là 93% và 82% tổng diện tích của cả vùng nhưng hệ số sử dụng
đất mới chỉ đạt 1,5 lần do tình trạng thâm canh trong nông nghiệp còn lạc hậu với sự yếu
kém về hệ thống thuỷ lợi. Do vậy nước ta vẫn có thể khai thác được vùng đồng bằng
màu mỡ này nếu biết đầu tư phát triển sản xuất theo chiều sâu. Đặc biệt những vùng đất
còn hoang hoá ở các vùng khác cũng cần tích cực đầu tư tạo tiềm lực cho sản xuất nông
nghiệp.
Về khí hậu.
Việt Nam có khí hậu nhiệt đới gió mùa do ảnh hưởng sâu sắc của chế độ gió mùa Châu
Á. Khí hậu Việt Nam rất đa dạng, phân biệt rõ rệt từ miền Bắc vào miền Nam. Miền Bắc
có mùa đông lạnh. Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và Đồng Bằng Sông Cửu Long có khí
hậu kiểu Nam Á. Đây là điều kiện khí hậu thuận lợi để đa dạng hoá các loại cây trồng.
Ngoài ra tiềm năng nhiệt độ, độ ẩm và gió dồi dào phân bổ khá đồng đều trên phạm vi
cả nước. Tiềm năng nhiệt của nước ta được xếp vào dạng giàu có với số giờ nắng cao,
cường độ bức xạ lớn, độ ẩm tương đối trong năm lớn hơn 80%, lượng mưa khoảng 1800
- 2000 mm/năm là điều kiện lý tưởng cho nhiều loại cây trồng sinh trưởng và phát triển.
Vị trí địa lý và các cảng khẩu.
Từ trước đến nay, một khối lượng lớn hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam được vận
chuyển bằng đường biển. So với các phương thức vận tải quốc tế bằng đường sắt, đường
ống và đường hàng không thì phương thức vận tải này có nhiều thuận lợi hơn, thông
dụng hơn và có mức cước phí rẻ hơn.
Trong thực tiễn chuyên chở bằng đường biển, các doanh nghiệp Việt Nam có nhiều
thuận lợi nổi bật. Đường biển Việt Nam có hình chữ “S”, hệ thống cảng biển nói chung
đều nằm sát đường hàng hải quốc tế trải dọc từ Bắc, Trung, Nam, có thể hành trình theo
tất cả các chuyến đi Đông Bắc Á, Đông Nam Á, Thái Bình Dương, Trung cận Đông,
Châu Phi, Châu Mỹ. Một số cảng có khả năng bốc xếp hàng xuống tàu lớn, có hệ thống
kho bảo quản tốt, lại gần đường hàng hải quốc tế.
Về nguồn nhân lực.
Dân số nước ta là gần 80 triệu người, cơ cấu dân số trẻ với trên 80% sống bằng nghề
nông. Đây là một lực lượng lao động hùng hậu cung cấp cho khu vực nông nghiệp. Mặc
dù chất lượng lao động của Việt Nam còn thấp hơn so với nhiều quốc gia khác trên thế
giới nhưng con người Việt Nam với bản chất cần cù sáng tạo, ham học hỏi là tiềm năng
lớn góp phần vào chất lượng lao động ngành nông nghiệp Việt Nam.
Tình hình kinh tế của Việt Nam với các chính sách nông nghiệp.
Thị Trường Mỹ và Cơ hội cho các Doanh Nghiệp Nông Sản Việt Nam
3/9
Với mục đích hoà nhập vào đời sống kinh tế thế giới và tiến tới việc mở rộng thị trường
xuất khẩu cho hàng hóa xuất khẩu, Việt Nam đã tích cực tham gia vào các tổ chức quốc
tế và khu vực.
Tháng 7 năm 1995 Việt Nam đã trở thành thành viên chính thức của ASEAN và đã ký
kết các văn kiện của hiệp hội như hiệp định khung về tăng cường hợp tác ASEAN, tham
gia vào khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA), phấn đấu gia nhập WTO. Ngoài ra
Việt Nam còn xúc tiến thương mại nhằm cung cấp cho các nhà sản xuất những thông tin
đầy đủ về thị trường xuất khẩu như trung tâm xúc tiến thương mại OSAKA và ROMA.
Ngoài những điều kiện thuận lợi trên, với quan điểm của Đảng và Nhà nước Việt Nam,
xem nông nghiệp là mặt trận hàng đầu nên việc sản xuất, chế biến, xuất khẩu hàng nông
sản cũng được chú trọng và quan tâm. Việc ưu đãi đầu tư trong và ngoài nước vào lực
lượng sản xuất nông sản đã và đang tạo được động lực mới cho sự phát triển của ngành
này. Việc đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất cũng tạo được những
bước đột phá.
Dự báo tiềm năng xuất khẩu hàng nông sản Việt Nam vào thị trường Mỹ.
Dự báo được xây dựng trên hai cơ sở quan trọng. Đó là, chiến lược phát triển kinh tế xã
hội của Việt Nam thời kỳ 2001 – 2010 và chỉ thị của Thủ tướng chính phủ về chiến lược
phát triển hàng hoá xuất nhập khẩu của Việt Nam giai đoạn 2001 – 2010.
+ Chiến lược phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam thời kỳ 2001-2000.
Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX quyết định chiến lược phát triển kinh tế
xã hội của Việt Nam trong 10 năm đầu của thế kỷ XXI (2001-2010) là “ Chiến lược đẩy
mạnh Công nghiệp hoá- Hiện đại hoá theo định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng nền
tảng để đến 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp”. Mục tiêu tổng quát
của chiến lược 10 năm (2001-2010) là đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển,
nâng cao rõ rệt đời sống vật chất, văn hoá, tinh thần của nhân dân, nâng cao vị thế của
Việt Nam trên trường quốc tế, tạo nền tảng đến năm 2020 đưa nước ta cơ bản trở thành
nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
Để thực hiện được mục tiêu của chiến lược phát triển kinh tế xã hội trong giai đoạn từ
2001-2010, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX cũng nêu rõ định hướng phát triển kinh
tế đối ngoại trong đó có định hướng phát triển hoạt động xuất khẩu của Việt Nam. Cụ
thể về xuất khẩu:
• Tăng tổng kim ngạch xuất khẩu. Tạo thị trường ổn định cho một số mặt hàng
nông sản- thực phẩm và công nghiệp có khả năng cạnh tranh, tìm kiếm các thị
trường cho mặt hàng xuất khẩu mới, nâng cao chất lượng cho các mặt hàng
xuất khẩu.
Thị Trường Mỹ và Cơ hội cho các Doanh Nghiệp Nông Sản Việt Nam
4/9
• Phấn đấu đạt tổng kim ngạnh xuất khẩu 5 năm tới đạt 114 tỷ USD, trong đó
nhóm hàng nông lâm thuỷ sản chiếm 30 % tổng kim ngạch XK, tăng bình quân
hàng năm 16,2 %.
+ Chiến lược phát triển xuất nhập khẩu thời kỳ 2010-2020.
Để thực hiện chiến lược, mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội nói chung và định hướng
phát triển kinh tế đối ngoại nói riêng của Đại hội Đảng IX, ngày 27tháng 10 năm 2000,
Thủ tướng Chính phủ đã ra chỉ thị số 22/2000/CT-TTg về chiến lược phát triển xuất
nhập khẩu hàng hoá và dịch vụ thời kỳ 2001-2010. Chỉ thị khẳng định: “ Chiến lược
phát triển xuất nhập khẩu hàng hoá và dịch vụ thời kỳ 2001-2010, nhất là xuất khẩu
phải là chiến lược tăng tốc toàn diện, phải có những khâu đột phá với bước đi vững
chắc tiếp tục chủ trương dành ưu tiên cao nhất cho xuất khẩu” Chỉ thị nêu rõ:
• Xuất khẩu hàng hoá và dịch vụ thời kỳ 2001-2010 phải đạt mức tăng trưởng
bình quân từ 15%/năm trở lên phấn đấu cân bằng cán cân thương mại vào
những năm 2009-2010 và xuất siêu vào thời kỳ sau 2010.
• Giảm xuất khẩu hàng chế biến thô, tăng tỷ trọng hàng chế biến sâu bằng công
nghệ mới
• Đẩy mạnh hơn nữa xuất khẩu trực tiếp vào các thị trường có sức mua lớn như
Mỹ, EU
Nhu cầu nhập hàng nông sản vào thị trường Mỹ.
Thị trường Mỹ là một thị trường nhập khẩu mới, đầy tiềm năng đối với hàng hoá nói
chung của Việt Nam. Căn cứ vào thực trạng xuất khẩu hàng hoá Việt Nam sang Mỹ
trong thời gian qua, căn cứ vào định hướng chiến lược phát triển xuất nhập khẩu của
Việt Nam giai đoạn 2001-2010, đặc biệt, căn cứ vào chính sách chế độ qui chế điều tiết
hoạt động XNK giữa hai nước đã đạt được thoả thuận trong Hiệp Định Thương Mại
song phương có thể dự báo rằng, riêng đối với thị trường này, kim ngạnh hàng hoá Việt
Nam xuất sang Mỹ sẽ tăng 15% hàng năm trong ba năm đầu (sau khi Hiệp Định có hiệu
lực) và 18% cho ba năm tiếp theo và giữ ở vị trí tăng lên 15% cho đến hết năm 2010.
Bảng 1: Dự báo tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu hàng hoá Việt Nam sang
Mỹ
Đơn vị tính: %
Năm 2000 2001-2004 2005-2007 2008-2010
Tốc độ tăng trưởng bình quân liên hoàn
(%) 8 15
* 18* >15
Thị Trường Mỹ và Cơ hội cho các Doanh Nghiệp Nông Sản Việt Nam
5/9
Nguồn: (Báo cáo Thương Vụ Việt Nam tại Mỹ)
Ghi chú: (*) là tốc độ tăng trưởng bình quân cho mỗi năm của cả thời kỳ 3 năm
Nhu cầu về các mặt hàng nông sản trên thị trường Mỹ
• Cà phê:Tổng nhập của Mỹ đối với các loại cà phê năm 2000 là 3,726 tỷ USD
năm 2001 tăng lên 3,928 tỷ USD. Dự kiến trong 10 năm nữa, nhu cầu nhập
khẩu của Mỹ sẽ tăng khoảng 10%/năm ( Báo cáo Thương vụ Việt Nam tại Mỹ).
Nhu cầu tiêu dùng cà phê của Mỹ rất cao khoảng 17,8 triệu bao (bao 60 ký)
năm 2000 18 triệu bao năm 2001 và còn tiếp tục tăng trong những năm tiếp
theo. Hàng năm Mỹ chỉ sản xuất được khoảng 250000 bao tức 15000 tấn/năm.
Nếu giá cả và chất lượng cạnh tranh tốt các doanh nghiệp Việt Nam có thể tăng
xuất khẩu vào Mỹ theo nhu cầu của thị trường, ít nhất với mức tăng bình quân
(10-15%/năm), đạt khoảng 350 triệu USD vào năm 2010.
• Hạt tiêu: Hàng năm Mỹ nhập khẩu số lượng khá lớn hạt tiêu chưa xay và đã
xay. Trên thế giới nhập khẩu 202 ngàn tấn, trị giá khoảng 931 triệu USD, trong
đó Mỹ nhập khẩu 43,3 ngàn tấn (22% thị phần) khoảng 198 triệu USD. Mặt
hàng này Việt Nam thâm nhập vào Mỹ chậm hơn cà phê, nhưng từ những năm
tới, khả năng tăng xuất khẩu mặt hàng này sẽ cao vì Trung Quốc và Tây Ban
Nha, những nước hiện đang đứng trên Việt Nam về XK mặt hàng này lại không
có nhiều hạt tiêu như Việt Nam.
• Hạt điều: Thị trường Mỹ cũng tiêu thụ mạnh loại mặt hàng này dưới dạng thô
và chế biến. Từ năm 1996, Việt Nam có điều xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Năm 2001 đạt 32,48 triệu USD ở mặt hàng điều, đứng thứ ba sau Ấn độ và
Brazil trên thị trường Mỹ.
• Chè các loại: Hàng năm Mỹ nhập khẩu các loại chè xanh và đen, trung bình
130 triệu USD/ năm. Giai đoạn 2000-2010, Việt Nam có thể tăng đều đặn
20%/năm nếu tăng được xuất khẩu trực tiếp và có thể đạt 3 triệu USD vào năm
2010.
• Các mặt hàng gia vị khác: Mỹ là thị trường có nhiều người gốc Châu Á và có
nhiều doanh nghiệp nhỏ của Việt kiều nhập khẩu vào Mỹ, trong những năm sau
này có thể tăng nhanh mặt hàng này, tới năm 2010 có thể đạt giá trị xuất khẩu 1
triệu USD.
• Cao su: Việt Nam đứng thứ năm trên thế giới về sản xuất và xuất khẩu cao su
thiên nhiên. Mỹ hàng năm nhập khẩu trên dưới 1 tỷ USD cao su thiên nhiên và
trên 9 tỷ sản phẩm cao su.
• Mặt hàng rau quả tươi và chế biến: là nước có nền nông nghiệp lớn nhất thế
giới và có nhiều loại rau quả với số lượng lớn, nhưng hàng năm Mỹ cũng là
nước nhu cầu nhập khẩu khá lớn rau quả tươi và chế biến. Hàng năm Mỹ nhập
khẩu khoảng 2,7 tỷ USD rau tươi, 2,3 tỷ USD rau quả khô và đóng hộp, 3,5 tỷ
USD trái cây và các loại hạt ăn được. Các mặt hàng Việt Nam xuất khẩu sang
Thị Trường Mỹ và Cơ hội cho các Doanh Nghiệp Nông Sản Việt Nam
6/9
Mỹ là tỏi, đậu xanh, đậu phộng, dứa đóng hộp, chuối khô trị giá xuất khẩu
từng hợp đồng nhỏ.
Định hướng của các doanh nghiệp Việt Nam.
Trong giai đoạn hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam đang có thuận lợi lớn trong việc
xuất khẩu hàng nông sản sang thị trường Mỹ, đó là Hiệp Định thương mại Việt Nam-
Hoa Kỳ đã được ký kết và các loại hàng nông sản như cà phê nhân, chè, hạt tiêu các
loại, cao su thiên nhiên thuế được hưởng hay không được hưởng Qui chế Tối huệ quốc
( Most Favoured Nation- MFN ) đều bằng 0.
Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Mỹ năm 2001 mới đạt khoảng 900
triệu USD, trong khi đó khả năng nhập khẩu của thị trường Mỹ lớn khoảng 1300 tỷ
USD/năm (Việt Nam mới chỉ chiếm 0,07% thị phần nhập khẩu của Mỹ).
Thời gian qua, một số hàng nông sản của Việt Nam như cà phê, hạt tiêu, chè, quế, hạt
điều đã có mặt trên thị trường Mỹ và đứng thứ 3 đến thứ 9 trong các nước có hàng xuất
khẩu sang thị trường Mỹ .
Tương lai trong vòng 5 năm đến 10 năm nữa kim ngạch các mặt hàng này của các doanh
nghiệp Việt Nam còn tăng lên theo hướng :
Hạt tiêu của Việt Nam sẽ tăng kim ngạch , vượt qua Trung Quốc , Tây Ban Nha để trở
thành 1 trong 5 nước xuất khẩu hạt tiêu lớn nhất vào thị trường Hoa kỳ .
Chè đen của Việt Nam có khả năng tăng kim ngạch trung bình trên 20% /năm trên thị
trường Hoa Kỳ.
Hạt điều của Việt Nam có sản lượng trên dưới 30.000 tấn hàng năm, có thị trường khá
ổn định với 2 thị trường lớn hiện nay là Hoa Kỳ và Trung Quốc tiêu thụ hàng năm 70%
lượng nhân điều xuất khẩu, còn lại Việt Nam bán cho Australia và các nước Châu âu.
Riêng các mặt hàng chưa chế biến như gạo , bắp , đậu nành , hoa quả, xuất khẩu
sang Mỹ bị hạn chế do Mỹ cũng là nước sản xuất nông sản lớn của thế giới về các loại
này.
Cà phê Việt nam xuất khẩu sang Mỹ hiện nay đã đạt khoảng 40.000 tấn /năm, chủ yếu
là cà phê hạt. Các doanh nghiệp Việt Nam trong quá trình giao lưu buôn bán với Mỹ sẽ
phải học hỏi kỹ thuật công nghệ chế biến cà phê để có thể xuất khẩu được cà phê đã qua
chế biến.
Theo như định hướng, trong giai đoạn tiếp theo các doanh nghiệp Việt Nam sẽ phát triển
xuất khẩu sang thị trường Mỹ những mặt hàng nông sản chế biến sâu và có hàm lượng
công nghệ cao.
Thị Trường Mỹ và Cơ hội cho các Doanh Nghiệp Nông Sản Việt Nam
7/9
Những thời cơ và thách thức đối với xuất khẩu hàng nông sản Việt Nam vào
thị trường Mỹ.
+ Những thời cơ:
Mỹ là thị trường rộng lớn với số dân 284,5 triệu người và là một trong những nước có
mức thu nhập bình quân đầu người cao nhất thế giới.
Hiệp định Thương mại Việt Nam- Hoa Kỳ có hiệu lực, các doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam sẽ thuận lợi trong việc mở rộng thị trường tiêu thụ hàng nông sản, đặc biệt một
số hàng nông sản chủ lực của Việt Nam góp phần nâng kim ngạch xuất khẩu, cải thiện
cán cân xuất nhập khẩu trong quan hệ thương mại với Mỹ. Mặt hàng rau tươi xuất sang
Mỹ chênh lệch giữa MFN và không có MFN là 10-50%, nên khi có MFN, doanh nghiệp
Việt Nam có thể xuất khẩu hàng chục triệu USD rau quả tươi sang Mỹ, nếu đảm bảo
tiêu chuẩn chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm nghiêm ngặt của Mỹ. Hiện nay mỗi
năm, Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ khoảng 30 triệu USD hạt điều, kim ngạch này có thể
tăng lên gấp đôi, nếu các doanh nghiệp sản xuất và chế biến mặt hàng này đáp ứng đòi
hỏi của chất lượng.
Chính phủ Việt Nam đang có nhiều chính sách và biện pháp hỗ trợ cho mặt hàng nông
sản xuất khẩu: Hỗ trợ nghiên cứu và chuyển giao công nghệ, hỗ trợ xây dựng qui hoạch,
hỗ trợ đầu tư, hỗ trợ xúc tiến thương mạiNhững hỗ trợ này góp phần tăng tiềm lực
cho các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường Mỹ.
+ Những thách thức:
Mỹ tăng cường kiểm soát thông qua các tiêu chuẩn như: GMP, ISO, HACCP, an toàn vệ
sinh thực phẩm trong sản xuất và chế biến mặt hàng nông sản khi đưa vào thị trường
Mỹ. Muốn đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật đối với hàng nông sản thì phải quan tâm từ
khâu chọn giống, kỹ thuật chăm sóc, kỹ thuật thu hoạch và xử lý sau thu hoạch, bảo
quản, vận chuyển Trong khi đó sản xuất kinh doanh mặt hàng này của Việt Nam còn
rất lạc hậu, mang tính hàng hoá thấp.
Mặc dù hiệp định Thương Mại Việt Nam- Hoa Kỳ có hiệu lực, hàng hoá Việt Nam vào
Mỹ sẽ được hưởng MFN nhưng chưa ở mức cao và thường xuyên, vẫn phải cạnh tranh
quyết liệt với các hàng hoá của Trung Quốc, của các nước ASEAN và nhiều nước khác
trên thị trường Mỹ, trong cuộc chiến này giá cả và chất lượng mang tính quyết định.
Hàng nông sản của Việt Nam với chủng loại tương tự nhưng có chất lượng thấp hơn và
giá thành cao hơn, khó có thể cạnh tranh với hàng hoá các nước nói trên vốn đã có mặt
tại thị trường Mỹ trước hàng hoá của Việt Nam hàng chục năm.
Nước Mỹ là một nước có nền nông nghiệp phát triển có năng xuất cao, là nước hàng
năm nhập khẩu hàng tỷ USD hàng nông sản. Cho nên hàng nông sản của Việt Nam phải
Thị Trường Mỹ và Cơ hội cho các Doanh Nghiệp Nông Sản Việt Nam
8/9
cạnh tranh được với các hàng nông sản của các doanh nghiệp Mỹ mới có thể có được
chỗ đứng trên thị trường.
Luật pháp Mỹ qui định, tất cả mọi vấn đề có liên quan đến việc nhập khẩu hàng hoá từ
nước ngoài vào đều thuộc thẩm quyền của Chính Phủ liên Bang, Bộ thương Mại, Văn
phòng Đại diện thương mại, uỷ ban Thương Mại Quốc Tế, và cụ thể nhất là Hải quan
Mỹ là những cơ quan có trách nhiệm về vấn đề này. Các giấy tờ cần xuất trình trong qui
trình nhập hàng vào Mỹ gồm: giấy nhập khẩu hải quan, hoá đơn thương mại, danh mục
kiện hàng (nếu có), giấy tờ khác theo yêu cầu cụ thể của Chính quyền Liên bang hay
địa phương. Mỹ có rất nhiều qui định luật chặt chẽ và chi tiết trong buôn bán, các qui
định về chất lượng, kỹ thuật Vì thế, khi các nhà xuất khẩu Việt Nam chưa nắm rõ hệ
thống qui định về luật lệ của Mỹ thường cảm thấy khó làm ăn tại thị trường này. Một số
qui định của Mỹ về vấn đề nhập khẩu: Nhãn hiệu và nhãn thư