Văn hoá và kinh doanh trong nền kinh tế

Văn hoá và kinh doanh trong nền kinh tế A/Phần mở đầu Trong xu thế phát triển hiện nay của đất nước ta, vấn đề văn hoá và kinh doanh có một vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Văn hóa là một phức hợp bao gồm nhiều vấn đề mà chỉ với ý nghĩa là một lĩnh vực hoạt động của đơì sống tinh thần thì nó mới có vị trí tương đối dộc lập, còn với các ý nghĩa khác thì nó vừa biểu hiện, vừa đan xen vào các hoạt động khác của xã hội loài người. Nhưng trên thực tế, văn hoá mới chỉ được quan tâm và bó hẹp trong phạm vi nghiên cứu của khoa học xã hội. Mục đích cơ bản của văn hoá là nhằm nuôi dưỡng và nâng cao phẩm chất tính cách, cá tính của con người mà luôn hướng tới cái thiện, lòng nhân ái và cái đẹp. Văn hoá cũng nhằm làm cho con người phát triển một cách tự do và toàn diện. Do đó, không phải văn hoá hoạt động thông qua các phương tiện kinh tế trên thị trường. Nó chỉ là phương tiện truyền tải được vật hoá và là hình thức vật hoá của văn hoá. Vì vậy, do một số người còn thiếu hiểu biết vẫn giữ quan niệm cho rằng: Văn hoá như là một lĩnh vực đứng ngoài kinh tế. Chỉ khi kinh tế phát triển thì mới có điều kiện mở mang các hoạt văn hoá, nâng cao đời sống tinh thần của con người. Với quan niệm đó, văn hoá được coi như là một hoạt động có tính giải trí, khi kinh tế khó khăn thì ít người quan tâm đến văn hoá. Và rõ ràng trong điều kiện đó người ta không nhìn nhận thấy vai trò của văn hoá nói chung cũng như văn hoá đối với kinh tế và kinh doanh nói riêng. Như vậy, nói tới kinh doanh là nói tới một lĩnh vực rất lớn, kinh doanh là nhằm mục đích kiếm lời, thu lợi nhuận. Vì vậy, mục đích tối thiểu của kinh doanh không phải hay không nên chỉ đơn giản là kiếm tiền. Nó cũng không đơn thuần là hệ thống sản xuất và bán các loại hàng hoá. Kinh doanh làm tăng phúc lợi chung cho loài người thông qua hoạt động dịch vụ, hoạt động sáng tạo và triết lý đạo đức. B/ phần nội dung Văn hoá có thể hiểu là hệ thống những giá trị vật chất và tinh thần do con người tạo ra và được con người mang theo thể hiện trong hành vi của con người, trong phương thức sinh hoạt của con người và là một biểu tượng của trình độ văn minh nhất định. Như vậy, văn hoá vật chất là toàn bộ những giá trị sáng tạo của con người được thể hiện trong các của cải vật chất do xã hội tạo ra, kể từ các tư liệu sản xuất cho đến tư liệu tiêu dùng của xã hội. Trong các giai đoạn phát triển khác nhau của xã hội thì các sản phẩm do xã hội tạo ra cũng khác nhau, phản ánh các giai đoạn phát triển của văn hoá. Văn hoá tinh thần là toàn bộ những giá trị của đời sống tinh thần bao gồm khoa học và mức độ áp dụng các thành tựu của khoa học vào sản xuất và sinh hoạt, chuẩn mực đạo đức trong hành vi của các thành viên xã hội,...văn hoá còn bao gồm cả những phong tục, tập quán, những phương thức giao tiếp và ngôn ngữ. Như vậy, ranh giới giữa văn hoá vật chất và văn hoá tinh thần chỉ có tính tương đối. Nói đến kinh doanh, trước hết là nói đến việc đầu tư cho sản xuất, buôn bán, phân phối hàng hoá và dịch vụ nhằm mục đích kiếm lời. Nếu không thu được lợi nhuận thì từ đó vừa thực hiện tái đầu tư, vừa đảm bảo lợi ích thiết thực cho cả người quản lý và người lao động thì kinh doanh không thể tồn tại và phát triển. Trong nền kinh tế, văn hoá và kinh doanh cũng là một phần phát triển cho nền kinh tế. Vì vậy, văn hoá và kinh doanh được hiểu là mối quan hệ tác động qua lại giữa hai lĩnh vực dường như tách bạch nhau, có một nội dung hết sức phong phú và phức tạp. Chúng ta cần xem xét những vấn đề về quan hệ giữa văn hoá và kinh doanh sau: I/ Quan hệ giữa văn hoá và kinh tế Quan hệ giữa văn hoá và kinh tế thuộc hai hệ thống xã hội khác nhau. Những hoạt động văn hoá của loài người tất yếu nảy sinh khi nền kinh tế xã hội nâng cao năng suất lao động xã hội và phân công lao động xã hội, mặc dù văn hoá và kinh tế có những mục đích riêng và sự độc lập của mình. Như vậy, văn hoá phát triển theo xu hướng tăng trưởng của kinh tế. 1/ Xu thế kết hợp tăng trưởng kinh tế với văn hoá Xu thế kết hợp tăng trưởng kinh tế với văn hóa này đang và sẽ diễn ra trong bối cảnh hợp tác và đấu tranh vì sự phát triển. Như vậy, để phát triển kinh tế chúng ta cần đổi mới kinh tế ở nước ta hiện nay. Trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, chúng ta đang phải đối mặt trước những thử thách to lớn do những biến đổi trong nước và thế giới tạo nên. Chính những biến đổi này làm xuất hiện những mâu thuẫn trên con đường phát triển của đất nước buộc chúng ta phải có phương pháp giải quyết tốt. Từ đại hội thứ VI, Đảng ta đã tự phê phán nghiêm túc những sai lầm đã mắc phải và đề ra đường lối đổi mới toàn diện. Đường lối đó đã từng bước đi vào cuộc sống thể hiện sinh động trên tất cả các mặt của đời sống xã hội và thu được những kết quả ban đầu rất quan trọng. Thực hiện công cuộc đổi mới là một quá trình vừa làm, vừa học, vừa rút kinh nghiệm, bởi vì chưa bao giờ có sẵn mô hình để căn cứ vào đó mà chủ động vạch ra một chính sách mới cụ thể, chi tiết trên từng lĩnh vực. Tuy nhiên trong quá trình đổi mới của nước ta hiện nay, việc thi hành chính sách nhiều thành phần hoạt động theo cơ chế thị trường cũng nảy sinh những yêú tố tiêu cực như tình trạng: cạnh trang không lành mạnh, tệ làm hàng giả, trốn thuế, buôn lậu, tham nhũng hối lộ,...đang là những vấn đề nhức nhối cần phải giải quyết. Để thực hiện được tốt những vấn đề về đổi mới kinh tế, chúng ta cần phải thực hiện những điểm sau: -Không ngừng đẩy mạnh, nâng cao vai trò hiệu lực quản lý vĩ mô của nhà nước xã hội chủ nghĩa kiên quyết xử lý mọi hoạt động làm ăn phi pháp vi phạm pháp luật xã hội chủ nghĩa -Đi liền với việc đẩy mạnh công tác quản lý vĩ mô, kiểm kê, kiểm soát của nhà nước xã hội chủ nghĩa -Đẩy mạnh công tác giáo dục tuyên truyền chủ nghĩa Mác-Lênin đối với cán bộ tri thức, sinh viên. Trong công tác này, đặc biệt chú trọng tới việc giáo dục rèn luyện phương pháp tư duy biện chứng nâng cao năng lực, nhận thức và giải quyết mâu thuẫn thông qua việc kết hợp biện chứng các mặt đối lập. 2/ Dân tộc ta phát triển theo xu thế kết hợp tăng trưởng kinh tế với văn hoá như thế nào. Nền kinh tế của việt hôm nay cũng có một bước đáng kể so với thời kỳ trước đây, khi còn thực thi nền kinh tế chỉ huy theo lối hành chính quan liêu, bao cấp. Do Việt Nam có đổi mới, phát huy những giá trị truyền thống Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hoá. Việt Nam cũng như tất cả các nước khác trên thế giới, không thể đứng ngoài xu thế hội nhập toàn cầu, vì sự phát triển của đất nước. Hơn nữa, do Việt Nam phải trải qua quá nhiều những cuộc đấu tranh ngoại xâm, nền kinh tế vẫn còn lạc hậu và kém phát triển. Chính vì vậy, toàn cầu hoá là một cơ hội để Việt Nam có thể rút ngắn khoảng cách về tri thức, thu hẹp được khoảng cách giàu nghèo. Tất cả những giá trị truyền thống được hun đúc nên từ chính lịch sử đau thương mà hào hùng của dân tộc ta. Đó chính là những di sản truyền thống quí báu mà chúng ta không thể đánh mất, bởi “mất nước nhiều khi còn dành lại được nhưng nếu đã mất đi bản sắc văn hoá dân tộc sẽ mất hết và mãi mãi “. Vấn đề đặt ra ở đây là làm sao chúng ta vừa có thể hội nhập để phát triển kinh tế, tiếp thu tinh hoa văn hoá của nhân loại để làm phong phú thêm nền văn hoá của dân tộc mình, lại vừa không làm mất đi bản sắc dân tộc và những giá trị truyền thống mà ông cha ta để lại. Chính vì vậy, văn hoá đã là một động lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước trong quá trình đổi mới. Qua đó, ta thấy giưã văn hoá và kinh tế có sự gắn bó tác động biện chứng với nhau. Kinh tế phải bảo đảm được nhu cầu sống tối thiểu của con người, sau đó mới đảm bảo điều kiện cho văn hoá phát triển nếu không có nền tảng văn hoá, đồng thời văn hoá không chỉ phản ánh kinh tế mà còn là nhân tố tác động đến phát triển kinh tế. Văn hoá còn mang tính đặc thù của từng quốc gia, từng khu vực, được coi là những di sản quí báu tích luỹ được qua nhiều thế hệ , mang đậm bản sắc của quốc gia dân tộc đó. Nhưng đồng với quá trình phát triển, kế thừa và giữ gìn bản sắc riêng, nó còn tiếp thu những tinh hoa văn hoá của quốc gia, dân tộc khác, làm cho văn hoá vừa đậm đà bản sắc dân tộc, làm cho vai trò của văn hoá trong hoạt động kinh tế càng được nâng cao và thiết thực, khơi dậy mọi tiềm năng sáng tạo của con người, đem lại sự phát triển với tốc độ cao và hài hoà cả về kinh tế và văn hoá. II/ Vai trò của nhân tố văn hoá trong kinh doanh 1/ Vai trò của các yếu tố văn hoá trng sản xuất - kinh doanh Văn hoá trong kinh doanh cũng được xem như là một yếu tố môi trường và được chú ý nhiều trong phạm vi một tổ chức, một doanh nghiệp. Văn hoá trong tổ chức (cũng như trong doanh nghiệp) được định nghĩa là các giá trị, ý nghĩa, niềm tin, hiểu biết và tiêu chuẩn chung về văn hoá của mọi thành viên trong tổ chức đó. Như vậy, trong thực tế chúng ta cần làm gì và làm như thế nào để có thể kết hợp hài hoà giữa văn hoá và kinh tế, đặc biệt là đưa yếu tố văn hoá vào trong hoạt động kinh doanh, đó là một vấn đề không đơn giản. Vì vậy, chúng ta cần phải xem xét một số vấn đề về vai trò của nhân tố văn hoá trong kinh doanh a/ Vai trò của những hoạt đông văn hoá tinh thần. Xem xét quan hệ giữa đời sống vật chất và đời sống tinh thần, ta thấy chúng là hai mặt của đời sống con người, hay là hai mặt của một vấn đề. Theo quan điểm biện chứng, tất yếu hai mặt đó có quan hệ mật thiết với nhau, qui định và tác động lẫn nhau, không thể thiếu cái nào. do đó, vai trò của các hoạt động văn hoá tinh thần là nhằm phục vụ một nhu cầu không thể thiếu của con người, nó đảm bảo chất lượng của yếu tố con người- yếu tố cơ bản trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Từ đó nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả của con người trong sản xuất kinh doanh. b)Vai trò của các yếu tố văn hoá với tư cách là những tri thức và kiến thức. Qui luật của sự phát triển là một phạm trù triết học chỉ những mối liên hệ biến đổi có xu hướng tiến lên từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, từ hoàn thiện đến hoàn thiện hơn. Đó là qui luật chung cho tất cả các quá trình tự nhiên, xã hội và tư duy. Trong quá trình đó luôn luôn diễn ra sự kế thừa và sự phát triển, cái sau bao giờ cũng phát triển trên cơ sở chọn lọc những yếu tố tiến bộ ở cái có trước và phát triển lên mức cao hơn. Song sự phát triển là khuynh hướng chung, tất yếu của sự vận động của sự vật. Nhưng theo quy luật phủ định giúp ta hiểu biết 1 cách đúng đắn về xu hướng của sự phát triển. Quá trình phát triển của các sự vật và hiện tượng không diễn ra một cách thẳng tắp, ngược lại, quá trình đó diễn ra quanh co phức tạp, đặc biệt là trong lĩnh vực đời sống xã hội. Như Lênin viết:”cho rằng lịch sử thế giới phát triển đều đặn không va vấp, không đôi khi nhảy lùi những bước rất lớn là không biện chứng, không khoa học, không đúng về mặt lý luận”. Hoạt động của con người nói chung, hoạt động sản xuất kinh doanh nói riêng cũng tuân theo quy luật phát triển và đặc tính của sự phát triển. Như vậy, quá trình sản xuất kinh doanh thực chất là quá trình con người sử dụng toàn bộ tri thức và kiến thức đã tích luỹ được để tạo ra các giá trị vật chất mới. Các tri thức này có thể biểu hiện ở dưới hình thái vật chất và hình thái ý thức, gắn liền với tư liệu sản xuất và người lao động. Vì vậy, quan hệ giữa tri thức và kinh doanh phải bắt buộc các giá trị văn hoá dưới dạng tri thức, kiến thức phải được đưa vào sản xuất kinh doanh thì mới đảm bảo cho quá sản xuất kinh doanh phát triển được. 2) Tầm quan trọng của việc đưa các yếu tố văn hoá vào sản xuất kinh doanh. a) Đưa các yếu tố văn hoá vào sản xuất kinh doanh là tạo ra sự phát triển hài hoà, lành mạnh của mỗi quốc gia. Mọi nền sản xuất, nhằm thoả mãn ngày càng cao các lợi ích vật chất và tinh thần của con người. Đó vừa là mục tiêu, vừa là động cơ thúc đẩy hành động của con người. Không ai tiến hành sản xuất kinh doanh mà lại không mong muốn thu lợi nhuận, đó vừa là mục tiêu, vừa là điều kiện để sản xuất kinh doanh tồn tại và phát triển. Để hoạt động sản xuất kinh doanh, con người ngoài việc sử dụng các tri thức, kỹ năng còn phải sử dụng các yếu tố xã hội, tự nhiên và môi trường khác. Nhưng nếu không có yếu tố văn hoá thì cùng với việc tạo ra lợi nhuận, có thể xảy ra những hậu quả xã hội to lớn. Nếu trong quá trình kinh doanh chỉ vì lợi nhuận đơn thuần thì về mặt kinh tế, quốc gia đó sẽ phát triển lệch lạc những ngành và lĩnh vực ít lợi nhuận sẽ không phát triển được và do vậy không thể đáp ứng được mọi nhu cầu của con người. Về mặt xã hội, con người sẽ mất nhân cách, đạo đức xã hội xuống cấp, tội ác xã hội gia tăng. b/ Đưa các yếu tố xã hội vào sản xuất kinh doanh sẽ chống được tình trạng vô trách nhiệm kiểu “ sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi ”. Kinh doanh trước hết là nhằm thu lợi nhuận, trong điều kiện cạnh tranh bao giờ cũng tồn tại mâu thuẫn theo các mối quan hệ cạnh tranh đó. Cạnh tranh bản thân nó là liều thuốc điều tiết kinh tế, nhưng nếu cạnh tranh trong một xã hội thiếu văn hoá thì sẽ xảy ra hiện tượng cạnh tranh bất chấp tất cả, chỉ chạy theo lợi nhuận theo người sản xuất kinh doanh không có văn hoá sẵn sàng làm ra những sản phẩm giả hoặc kém chất lượng. Chỉ khi nào bản thân người kinh doanh có văn hoá , tiến hành hoạt động kinh doanh trong môi trường có văn hoá thì nhà kinh doanh mới hiểu được hậu quả của việc của việc chạy theo lợi nhuận. III/ Văn hoá và “cái tâm” của nhà doanh nghiệp. Trong thế giới ngày nay, văn hoá đang có vai trò quan trọng chưa từng thấy trong lịch sử. Sự tiến bộ hay lạc hậu của mỗi cá nhân, sự hưng vong của mỗi quốc gia, sự thành công hay thất bại của một chiến lược phát triển, đều tuỳ thuộc rất nhiều vào sự nhận thức và phát triển văn hoá như thế nào. Như vậy, việc đưa các yếu tố văn hoá vào hoạt động có thành công hay không phụ thuộc vào nhiều điều kiện. Trong đó điều kiện quyết định là con người bao gồm tất cả mọi người trong dây chuyền sản xuất, phân phối và tiêu thụ các hàng hoá và dịch vụ làm ra, nhưng trước hết và chủ yếu là người đứng đầu, người quản lý doanh nghiệp. Do đó, thực tiễn đổi mới kinh tế sau 10 năm ở Việt Nam đã xác nhận rằng bên cạnh những thành tựu quan trọng đã giành được về kinh doanh trong nền kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước theo hướng xã hội chủ nghĩa, chúng ta đang gặp phải một số khó khăn và tồn tại do những thất bại vốn có của kinh tế thị trường sơ khai gây ra và do những yếu kém của chúng ta trong quá trình thực hiện. Như vậy, dẫn đến một số sai lệch trong đạo đức kinh doanh của một số doanh nghiệp, một số nhà kinh doanh,... Vì vậy, trong kinh doanh các nhà doanh nghiệp trước hết phải là người có tài năng. Tài năng trong việc nắm bắt các thành tựu khoa học và công nghệ và vận dụng sáng tạo vào qui trình sản xuất làm cho hàm lượng trí tuệ trong mỗi đơn vị sản phẩm ngày càng tăng lên. Tài năng trong việc tìm hiểu, đánh giá thực trạng của thị trường, dự báo được chiều hướng thay đổi của cung cầu. Tài năng trong quản lý tài chính để mỗi đồng vốn bỏ ra đều mang lại hiệu quả mà không để xảy ra lãng phí, thất thoát. Nhưng tài năng phải đi đôi với đạo đức, vì đạo đức là nền tảng nhân cách làm cho tài năng của nhà doanh nghiệp được tăng lên. Nói đến dạo đức là toàn bộ những quan niệm về thiện, ác, tốt, xấu, lương tâm, trách nhiệm, hạnh phúc, công bằng,... và về những ứng xử giữa cá nhân với cá nhân, giữa cá nhân với xã hội, phản ánh tồn tại xã hội dưới dạng các qui tắc điều chỉnh hành vi của con người thông qua dư luận xã hội. Vì vậy, trong nội dung của các phạm trù đạo đức luôn luôn phản ánh địa vị và lợi ích của giai cấp. Như Ph.Ăngghen viết: " Chung quy lại thì mọi thuyết đạo đức đã có từ trước đến nay đèu là sản phẩm của tình hình kinh tế của xã hội lúc bấy giờ. Và cũng như xã hội cho tới nay đã phát triển trong sự đối lập giai cấp, đạo dức luôn luôn là đạo đức của giai cấp. Cho nên hoặc giả nó bênh vực sự thống trị và lợi ích của giai cấp thống trị, hoặc giả, khi giai cấp bị trị đã trở nên khá mạnh thì nó tiêu biểu cho sự nổi dậy chống kẻ thống trị và tiêu biẻu cho lợi ích tương lai của những người bị áp bức." Như vậy, thực tiễn thành công của các nà kinh doanh thế giới và ở Việt Nam đã cho phép chúng ta có thể khẳng định rằng, kinh doanh theo đúng chuẩn mực của đạo đức kinh doanh chính là yếu tố quyết định sự hành công bền vững trong kinh doanh. Đối với khách hành ở Việt Nam và quốc tế, chữ "tín" là chuẩn mực cao nhất của đạo đức kinh doanh, mọi nhà kinh doanh Việt Nam và nước ngoài tại Việt Nam phải xây dựng chữ " tín" đối với khách hàng trong nước và nước ngoài. Khi chuyển sang nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa thì tiêu chuẩn cơ bản nhất về đạo đức kinh doanh ở Việt Nam là đạo đức kinh doanh xã hội chủ nghĩa, xây dựng đạo đức xã hội chủ nghĩa. Bác Hồ đã dạy: Cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư là đạo đức kinh doanh của người Việt Nam. IV/ Văn hoá và triết lý kinh doanh Trong quá trình kinh doanh, việc có đưa được nhân tố văn hoá vào kinh doanh hay không là tuỳ thuộc vào quan niệm của mọi ngươì ( bao gồm từng cá nhân và cả cộng đồng) về các giá trị mà hoạt động kinh doanh cần đạt tới. Quan niệm đó được khái quát thành triết lý kinh doanh. Triết lý kinh doanh là những giá trị cốt lõi làm nên linh hồn của văn hoá doanh nghiệp và được hình thành trên cơ sở thế giới quan và phương pháp luận của các thành viên. Như vậy, triết lý kinh doanh được biểu hiện ra thành các nguyên tắc, phương châm trong hoạt động kinh doanh của nhà doanh nghiệp. Theo nguyên lý của sự phát triển thì các nhà doanh nghiệp phải có khả năng sáng tạo và đổi mới thường xuyên là động lực hàng đầu để phát triển doanh nghiệp. Các nhà doanh nghiệp phải vượt qua mọi khó khăn, gian nan, thử thách thì mới có những kinh nghiệm để áp dụng những cái mới, sáng tạo trong kinh doanh. Trong doanh nghiệp, mỗi thành viên phải là một đấu thủ giỏi kỹ thuật cá nhân nhưng biết chơi tập thể. Theo nguyên lý về sự phổ biến một người trong doanh nghiệp không thể chơi trội được mà phải được thể hiện trong một cộng đồng, mới phát huy được những khả năng của mình. Về chất lượng sự sống còn của doanh nghiệp nói lên những yếu tố bên trong quyết định, chất lượng có thể bằng hàng hoá, năng lực của mỗi cá nhân, ý chí của mỗi cá nhân trong doanh nghiệp. Như vậy, theo nguyên nhân và kết quả, trong quá trình kinh doanh muốn phát triển được thì đất nước ổn định nên doanh nghiệp mới thành đạt và cá nhân thành đạt, lúc đó nền kinh tế ổn định đất nước ta đang phát triển đi lên xã hội chủ nghĩa và phát triển nền kinh tế. Vì vậy, người nào thất bại, người đó sẽ thành công. Muốn thành công được chúng ta phải bằng thực tiễn, theo quan niệm duy vật chân lý, phải được khách hàng chấp nhận những sản phẩm do mình làm ra và phải luôn luôn giữ chữ tín đối với khách hàng về chất lượng sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp, khi bán hàng và sau bán hàng Nói đến văn hoá của một doanh nghiệp là một bộ phận trong nền văn hoá chung của doanh nghiệp, được hình thành trực tiếp từ tồn tại xã hội riêng của doanh nghiệp đó. Có một hệ thống giá trị tinh thần hướng sự suy nghĩ và hành động của mọi thành viên theo mục tiêu chung của doanh nghiệp. Có một phong cách làm việc và tiêu biểu cho cộng đồng người trong doanh nghiệp. thể hiện tầm nhìn và năng lực cạnh tranh riêng của doanh nghiệp trên thị trường. Như vậy, tầm quan trọng của văn hoá doanh nghiệp và triết lý kinh doanh đối với sự thành đạt của doanh nghiệp là: - Khuyến khích được nhân viên phát huy tối đa năng lực của mình cho mục tiêu của doanh nghiệp - Thu hút, giữ chân được các tài năng. Tiền lương cao chỉ là yếu tố, điều còn quan trọng hơn là nhân viên cảm thấy tự hào và thích thú khi được làm việc trong tập thể doanh nghiệp đó - Tổng hợp các yếu tố trên sẽ nâng cao năng lực cạnh tranh và bảo đảm sự phát triển bền vững của doanh nghiệp trên thị trường. Vì vậy, nhà doanh nghiệp muốn kinh doanh có văn hoá cần phải có yếu tố môi trường văn hoá. Môi trường văn hoá có ý nghĩa đặc biệt quan trọng và các yếu tố tác động quyết định đến sử dụng đội ngũ lao động và các yếu tố khác. Trong kinh doanh hiện đại, môi trường văn hoá được đặc biệt và đề cao ở rất nhiều các doanh nghiệp trên thế giới. Văn hoá doanh nghiệp tạo ra lợi thế cạnh tranh rất lớn cho các doanh nghiệp. Nó ảnh hưởng trực tiếp to l