Bài giảng môn chọn giống vật nuôi

Môn Chọn lọc và nhân giống vật nuôi (Animal Breeding), gọi tắt là giống vật nuôi, là một môn khoa học ứng dụng các quy luật di truyền để cải tiến năng suất của vật nuôi. Những mục tiêu chủ yếu của chọn lọc và nhân giống vật nuôi bao gồm: - Nắm được những biến đổi di truyền nào là có giá trị; - Lựa chọn chính xác và có hiệu quả được những con giống tốt; - Tìm được cách cho phối giống giữa những con giống tốt nhằm mang lại hiệu quả tốt nhất về mặt di truyền cũng như về mặt kinh tế. Giống vật nuụi là một quần thể vật nuụi cựng loài, được hỡnh thành, củng cố, phỏt triển trong điều kiện tự nhiờn và kinh tế xó hội nhất định dưới sự tỏc động của con người. Chỳng cú cựng nguồn gốc, đặc điểm ngoại hỡnh, cấu trỳc di truyền, đặc điểm sinh lý, tớnh năng sản xuất và khả năng chống đỡ bệnh tật tương tự nhau. Giống vật nuụi phải cú số lượng đủ lớn để nhõn giống và phải di truyền được những đặc điểm của giống cho thế hệ sau. Như vậy, giống vật nuụi là một bộ phận của loài. Trong một loài cú thể cú nhiều giống, giữa cỏc giống được phõn biệt bởi một số tớnh trạng nhất định, chủ yếu là 3 loại tớnh trạng sau: - Tớnh trạng hỡnh thỏi học hoặc ngaọi hỡnh như màu sắc lụng, da, hỡnh dạng đầu, sừng, tai, tầm vúc, Vớ dụ: Lợn Múng Cỏi cú vết lang hỡnh yờn ngựa trờn lưng, cú 5 điểm trăng trờn đầu, 4 chõn và đuụi. Lợn Yorkshire lụng trắng, mụng vai nởe nang, tai đứng. Lợn Landrace lụng trắng, mỡnh dài, tai rủ, - Ính năng sản xuất: là cỏc tớnh trạng phản ỏnh khả năng sản xuất của con vật như khả năng sinh sản, sinh trưởng, cho thịt, cho sữa, cho trứng, Vớ dụ: Giống gà Broiler cú khả năng cho thịt cao nuụi theo hướng lấy thịt, giống gà Hyline cú khả năng sản xuất trứng cao được nuụi theo hướng lấy trứng, cũn cỏc giống gà như Tam Hoàng, Lương Phượng, Sasso, Kabir, cho trứng và thịt đều tốt được nuụi theo hướng kiờm dụng. - Tớnh trạng sinh lý học và bệnh học như nhúm mỏu, cỏc gen chống đỡ bệnh tật