Bài giảng Pháp luật đại cương - Chương 1: Những khái niệm chung về nhà nước - Nguyễn Hữu Lạc

GIẢNG VIÊN: Th.s NGUYỄN HỮU LẠCBỘ MÔN LUẬT HÀNH CHÍNH – KHOA LUẬT - ĐHCTĐT: 0939345168, EMAIL: nhlac@ctu.edu.vnTài liệu tham khảo2MÔN HỌC KẾT CẤU GỒM 4 PHẦN NHƯ SAU:PHẦN II:ĐẠI CƯƠNG VỀ CÁC LĨNH VỰC PHÁP LUẬT TRONG HỆ THỐNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM PHẦN I: ĐẠI CƯƠNG VỀ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬTPHẦN IV:ĐÀO TẠO LUẬT VÀ NGHỀ LUẬT Ở VIỆT NAMPHẦN III:ĐẠI CƯƠNG VỀ PHÁP LUẬT QUỐC TẾ3ĐIỂM QUÁ TRÌNH: 2 ĐIỂMĐIỂM THI: 8 ĐIỂMHÌNH THỨC THI: TRẮC NGHIỆM41. Pháp luật có vai trò như thế nào đối xã hội? 2. Pháp luật có từ lúc nào và do ai ban hành?3. Tại sao chúng ta phải nghiên cứu luật?.????5PHẦN THỨ NHẤTĐẠI CƯƠNG VỀ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT6I. KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC TRƯNG CỦA NHÀ NƯỚC78II. CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC91011121314Hình thức nhà nướcHình thức chính thểChế độ chính trịHình thức cấu trúc15Hình thức chính thểChính thể cộng hòaChính thể quân chủChính thể cộng hòa quý tộcChính thể quân chủ hạn chế (Lập hiến)Chính thể quân chủ tuyệt đốiChính thể cộng hòa dân chủ16Hình thức nhà nước đơn nhấtHình thức nhà nước liên bangHình thức cấu trúc nhà nước là sự tổ chức nhà nước thành các đơn vị hành chính lãnh thổ, đặc điểm của mối quan hệ qua lại giữa các bộ phận cấu thành của nó, giữa cơ quan nhà nước trung ương với cơ quan nhà nước địa phương.17Phương pháp dân chủPhương pháp phản dân chủChế độ chính trị: là tổng thể các phương pháp, biện pháp mà các cơ quan nhà nước sử dụng để thực hiện quyền lực nhà nước.18192. Bộ máy nhà nướcKhái niệm:Bộ máy nhà nước là hệ thống các cơ quan nhà nước từ trung ương xuống đến địa phương được tổ chức theo những nguyên tắc chung thống nhất, tạo thành cơ chế đồng bộ để thực hiện các nhiệm vụ và chức năng của nhà nước. Cơ quan nhà nước là một tổ chức mang quyền lực nhà nước, được thành lập trên cơ sở pháp luật và được giao những nhiệm vụ, quyền hạn nhất định để thực hiện chức năng và nhiệm vụ của nhà nước trong phạm vi luật định2022Nguyên thủ Quốc gia- Là người đứng đầu nhà nước, có quyền thay mặt nhà nước về mặt đối nội và đối ngoại- Về nguyên tắc, nguyên thủ quốc gia là đại diện tượng trưng cho sự bền vững và tập trung của nhà nước.- Thẩm quyền được thể hiện trong cả ba lĩnh vực: lập pháp, hành pháp và tư pháp.23Nghị viện- Là cơ quan lập pháp;- Thực hiện chức năng giám sát Chính phủ, chức năng tài chính, chức năng đại diện.24Chính phủ- Là cơ quan hành pháp;- Thực hiện chức năng quản lý xã hội trên cơ sở Luật của Nghị viện.- Hoạch định các chính sách; khởi xướng và hoạch định các chính sách đối nội và đối ngoại của nhà nước.25Tòa án- Là cơ quan tư pháp;- Thực hiện chức năng xét xử.26272.Tổ chức và hoạt động của cơ quan trong bộ máy nhà nước Cộng Hòa xã hội Chủ nghĩa Việt NamQuốc hộiHĐND cấp huyệnHĐND cấp tỉnhUBND cấp xãUBND cấp huyệnUBND cấp tỉnhTAND cấp huyệnTAND cấp tỉnhVKSND cấp caoTAND cấp caoHĐND cấp xãVKSND cấp huyệnVKSND cấp tỉnhChủ tịch nướcChính phủTAND tối caoVKSND tối cao28Chính phủUBND cấp huyệnUBND cấp tỉnhUBND cấp xãPhòng, tương đươngSở, tương đươngBộ, cơ quan ngang BộCông chức293031321. Sở Nội vụ:2. Sở Tư pháp:3. Sở Kế hoạch và Đầu tư:4. Sở Tài chính:5. Sở Công Thương:6. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:7. Sở Giao thông vận tải:8. Sở Xây dựng:9. Sở Tài nguyên và Môi trường:10. Sở Thông tin và Truyền thông11. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội:12.Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch:13. Sở Khoa học và Công nghệ:14. Sở Giáo dục và Đào tạo15. Sở Y tế:16. Thanh tra tỉnh17. Văn phòng Ủy ban nhân dân:18. Sở Ngoại vụ:19. Ban Dân tộc:20.Sở Quy hoạch - Kiến trúc CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘCỦY BAN NHÂN DÂN CẤP TỈNHĐặc thùTPHCM và HN3334