Giáo trình Kiểm thử phần mềm (Phần 2) - Phạm Ngọc Hùng

Ch÷ìng 6 Kiºm thû dáng i·u khiºn Trong ch÷ìng n y, chóng ta s³ t¼m hiºu chi ti¸t v· ph÷ìng ph¡p kiºm thû dáng dú li»u (control flow testing) nh¬m ph¡t hi»n c¡c léi ti·m ©n b¶n trong ch÷ìng tr¼nh/ìn và ch÷ìng tr¼nh c¦n kiºm thû. C¡c léi n y th÷íng khâ ph¡t hi»n bði c¡c kÿ thuªt kiºm thû h m hay kiºm thû chùc n«ng ÷ñc tr¼nh b y trong ch÷ìng 5. º ¡p döng ph÷ìng ph¡p n y, chóng ta c¦n ph¥n t½ch m¢ nguçn v  x¥y düng c¡c ca kiºm thû ùng vîi c¡c dáng i·u khiºn cõa ch÷ìng tr¼nh/ìn và ch÷ìng tr¼nh. C¡c ë o hay ti¶u ch½ kiºm thû cho ph÷ìng ph¡p n y công s³ ÷ñc giîi thi»u. 6.1 Kiºm thû hëp tr­ng Kiºm thû hëp tr­ng sû döng c¡c chi¸n l÷ñc cö thº v  sû döng m¢ nguçn cõa ch÷ìng tr¼nh/ìn và ph¦n m·m c¦n kiºm thû nh¬m kiºm tra xem ch÷ìng tr¼nh/ìn và ph¦n m·m câ thüc hi»n óng so vîi thi¸t k¸ v  °c t£ hay khæng. Trong khi c¡c ph÷ìng ph¡p kiºm thû hëp en hay kiºm thû h m/chùc n«ng ch¿ cho ph²p ph¡t hi»n c¡c léi/khi¸m khuy¸t câ thº quan s¡t ÷ñc, kiºm thû hëp tr­ng cho ph²p ph¡t hi»n c¡c léi/khi¸m khuy¸t ti·m ©n b¶n trong ch÷ìng tr¼nh/ìn và ph¦n m·m. C¡c léi n y th÷íng khâ ph¡t hi»n bði c¡c ph÷ìng ph¡p kiºm thû hëp en. Kiºm thû hëp en v  kiºm thû hëp tr­ng khæng thº thay th¸ cho nhau m  chóng c¦n ÷ñc sû döng k¸t hñp vîi nhau trong mët quy tr¼nh kiºm thû thèng nh§t nh¬m £m b£o ch§t l÷ñng ph¦n m·m. Tuy nhi¶n, º ¡p döng c¡c ph÷ìng ph¡p kiºm thû hëp tr­ng, ng÷íi 137 138 CH×ÌNG 6. KIšM THÛ DÁNG I—U KHIšN kiºm thû khæng ch¿ c¦n hiºu rã gi£i thuªt m  cán c¦n câ c¡c kÿ n«ng v  ki¸n thùc tèt v· ngæn ngú lªp tr¼nh ÷ñc dòng º ph¡t triºn ph¦n m·m, nh¬m hiºu rã m¢ nguçn cõa ch÷ìng tr¼nh/ìn và ph¦n m·m c¦n kiºm thû. Do vªy, vi»c ¡p döng c¡c ph÷ìng ph¡p kiºm thû hëp tr­ng th÷íng tèn thíi gian v  cæng sùc nh§t l  khi ch÷ìng tr¼nh/ìn và ph¦n m·m câ k½ch th÷îc lîn. V¼ lþ do n y, c¡c ph÷ìng ph¡p kiºm thû hëp tr­ng chõ y¸u ÷ñc sû döng cho kiºm thû ìn và [D.95]. Hai ph÷ìng ph¡p ÷ñc sû döng trong kiºm thû hëp tr­ng l  kiºm thû dáng i·u khiºn (control flow testing) v  kiºm thû dáng dú li»u (data flow testing). Ph÷ìng ph¡p kiºm thû dáng i·u khiºn tªp trung kiºm thû t½nh óng ­n cõa c¡c gi£i thuªt sû döng trong c¡c ch÷ìng tr¼nh/ìn và ph¦n m·m. Ph÷ìng ph¡p kiºm thû dáng dú li»u tªp trung kiºm thû t½nh óng ­n cõa vi»c sû döng c¡c bi¸n dú li»u sû döng trong ch÷ìng tr¼nh/ìn và ph¦n m·m. Trong ch÷ìng n y, chóng ta s³ t¼m hiºu chi ti¸t v· ph÷ìng ph¡p kiºm thû dáng i·u khiºn. Ph÷ìng ph¡p kiºm thû dáng dú li»u s³ ÷ñc giîi thi»u trong ch÷ìng 7. 6.2 ç thà dáng i·u khiºn Ph÷ìng ph¡p kiºm thû dáng i·u khiºn düa tr¶n kh¡i ni»m ç thà dáng i·u khiºn (control flow graph). ç thà n y ÷ñc x¥y düng tø m¢ nguçn cõa ch÷ìng tr¼nh/ìn và ch÷ìng tr¼nh. ç thà dáng i·u khiºn l  mët ç thà câ h÷îng gçm c¡c ¿nh t÷ìng ùng vîi c¡c c¥u l»nh/nhâm c¥u l»nh v  c¡c c¤nh l  c¡c dáng i·u khiºn giúa c¡c c¥u l»nh/nhâm c¥u l»nh. N¸u i v  j l  c¡c ¿nh cõa ç thà dáng i·u khiºn th¼ tçn t¤i mët c¤nh tø i ¸n j n¸u l»nh t÷ìng ùng vîi j câ thº ÷ñc thüc hi»n ngay sau l»nh t÷ìng ùng vîi i. X¥y düng mët ç thà dáng i·u khiºn tø mët ch÷ìng tr¼nh/ìn và ch÷ìng tr¼nh kh¡ ìn gi£n. H¼nh 6.1 mæ t£ c¡c th nh ph¦n cì b£n cõa ç thà dáng i·u khiºn bao gçm iºm b­t ¦u cõa ìn và ch÷ìng tr¼nh, khèi xû lþ chùa c¡c c¥u l»nh khai b¡o ho°c t½nh to¡n, iºm quy¸t ành ùng vîi c¡c c¥u l»nh i·u ki»n trong c¡c khèi l»nh r³ nh¡nh ho°c l°p, iºm nèi ùng vîi c¡c c¥u l»nh ngay sau c¡c l»nh r³ nh¡nh, v  iºm k¸t thóc ùng vîi iºm k¸t thóc cõa ìn và ch÷ìng tr¼nh. C¡c c§u tróc i·u khiºn phê bi¸n cõa ch÷ìng tr¼nh ÷ñc mæ t£ trong H¼nh 6.2. Chóng ta s³ sû döng c¡c th nh ph¦n cì b£n v  c¡c c§u tróc phê bi¸n n y º d¹ d ng x¥y düng ç thà dáng i·u khiºn cho 6.3. CC Ë O KIšM THÛ 139 H¼nh 6.1: C¡c th nh ph¦n cì b£n cõa ç thà ch÷ìng tr¼nh. H¼nh 6.2: C¡c c§u tróc i·u khiºn phê bi¸n cõa ch÷ìng tr¼nh. måi ìn và ch÷ìng tr¼nh vi¸t b¬ng måi ngæn ngú lªp tr¼nh. Chóng ta thû xem c¡ch düng ç thà dáng i·u khiºn cho ìn và ch÷ìng tr¼nh câ m¢ nguçn b¬ng ngæn ngú C nh÷ H¼nh 6.3. Chóng ta ¡nh sè c¡c dáng l»nh cõa ìn và ch÷ìng tr¼nh v  l§y sè n y l m ¿nh cõa ç thà. iºm xu§t ph¡t cõa ìn và ch÷ìng tr¼nh ùng vîi c¥u l»nh khai b¡o h m foo. ¿nh 1 ùng vîi c¥u l»nh khai b¡o bi¸n e. C¡c ¿nh 2 v  3 ùng vîi c¥u l»nh if. ¿nh 4 ùng vîi c¥u l»nh khai b¡o bi¸n x trong khi c¡c ¿nh 5 v  6 ùng vîi c¥u l»nh if. ¿nh 7,8 ¤i di»n cho hai c¥u l»nh 7 v  8. Trong tr÷íng hñp n y, chóng ta khæng t¡ch ri¶ng th nh hai ¿nh v¼ ¥y l  hai c¥u l»nh tu¦n tü n¶n chóng ta gh²p chóng th nh mët ¿nh nh¬m tèi thiºu sè ¿nh cõa ç thà dáng i·u khiºn. 6.3 C¡c ë o kiºm thû Kiºm thû h m (kiºm thû hëp en) câ h¤n ch¸ l  chóng ta khæng bi¸t câ thøa hay thi¸u c¡c ca kiºm thû hay khæng so vîi ch÷ìng tr¼nh c i °t v  thi¸u thøa ð mùc ë n o. ë o kiºm thû l  mët cæng cö gióp ta o mùc ë bao phõ ch÷ìng tr¼nh cõa mët tªp ca kiºm thû cho tr÷îc. Mùc ë bao phõ cõa 140 CH×ÌNG 6. KIšM THÛ DÁNG I—U KHIšN H¼nh 6.3: M¢ nguçn cõa h m foo v  ç thà dáng i·u khiºn cõa nâ. B£ng 6.1: C¡c ca kiºm thû cho ë o C1 cõa h m foo ID Inputs EO RO Note tc1 0, 1, 2, 3 0 tc2 1, 1, 2, 3 1 mët bë kiºm thû (tªp c¡c ca kiºm thû) ÷ñc o b¬ng t l» c¡c th nh ph¦n thüc sü ÷ñc kiºm thû so vîi têng thº sau khi ¢ thüc hi»n c¡c ca kiºm thû. Th nh ph¦n li¶n quan câ thº l  c¥u l»nh, iºm quy¸t ành, i·u ki»n con, ÷íng thi h nh hay l  sü k¸t hñp cõa chóng. ë bao phõ c ng lîn th¼ ë tin cªy cõa bë kiºm thû c ng cao. ë o n y gióp chóng ta kiºm so¡t v  qu£n lþ qu¡ tr¼nh kiºm thû tèt hìn. Möc ti¶u cõa chóng ta l  kiºm thû vîi sè ca kiºm thû tèi thiºu nh÷ng ¤t ÷ñc ë bao phõ tèi a. Câ r§t nhi·u ë o kiºm thû ang ÷ñc sû döng hi»n nay, d÷îi ¥y l  ba ë o kiºm thû ang ÷ñc sû döng phê bi¸n nh§t trong thüc t¸ [Lee03]. ë o kiºm thû c§p 1 (C1): méi c¥u l»nh ÷ñc thüc hi»n ½t nh§t mët l¦n sau khi ch¤y c¡c ca kiºm thû (test cases). V½ dö, vîi h m foo câ m¢ nguçn nh÷ trong H¼nh 6.3, ta ch¿ c¦n hai ca kiºm thû nh÷ B£ng 6.1 l  ¤t 100% ë phõ cho ë o C1 vîi EO (expected output) l  gi¡ trà ¦u ra mong ñi v  RO (real output) l  gi¡ trà ¦u ra thüc t¸ (gi¡ trà n y s³ ÷ñc i·n khi thüc hi»n ca kiºm thû). 6.3. CC Ë O KIšM THÛ 141 B£ng 6.2: C¡c tr÷íng hñp c¦n kiºm thû cõa ë o C2 vîi h m foo iºm quy¸t ành i·u ki»n t÷ìng ùng óng Sai 2 a==0 tc1 tc2 5 (a == b) || (c == d) tc2 ? B£ng 6.3: C¡c ca kiºm thû cho ë o C2 cõa h m foo ID Inputs EO RO Note tc1 0, 1, 2, 3 0 tc2 1, 1, 2, 3 1 tc3 1, 2, 1, 2 Léi chia cho 0 ë o kiºm thû c§p 2 (C2): c¡c iºm quy¸t ành trong ç thà dáng i·u khiºn cõa ìn và kiºm thû ·u ÷ñc thüc hi»n ½t nh§t mët l¦n c£ hai nh¡nh óng v  sai. V½ dö, B£ng 6.2 mæ t£ c¡c tr÷íng hñp c¦n kiºm thû º ¤t ÷ñc 100% ë phõ cõa ë o C2 ùng vîi h m foo ÷ñc mæ t£ trong H¼nh 6.3. Nh÷ vªy, vîi hai ca kiºm thû trong ë o kiºm thû c§p 1 (tc1 v  tc2), ta ch¿ kiºm thû ÷ñc 3/4 = 75% ùng vîi ë o kiºm thû c§p 2. Chóng ta c¦n mët ca kiºm thû núa ùng vîi tr÷íng hñp sai cõa i·u ki»n (a == b) || (c == d) nh¬m ¤t ÷ñc 100% ë phõ cõa ë o C2. B£ng 6.3 mæ t£ c¡c ca kiºm thû cho möc ½ch n y. ë o kiºm thû c§p 3 (C3): Vîi c¡c i·u ki»n phùc t¤p (chùa nhi·u i·u ki»n con cì b£n), vi»c ch¿ quan t¥m ¸n gi¡ trà óng sai l  khæng õ º kiºm tra t½nh óng ­n cõa ch÷ìng tr¼nh ùng vîi i·u ki»n phùc t¤p n y. V½ dö, n¸u mët i·u ki»n phùc t¤p gçm hai i·u ki»n con cì b£n, chóng ta câ bèn tr÷íng hñp c¦n kiºm thû chù khæng ph£i hai tr÷íng hñp óng sai nh÷ ë o C2. Vîi c¡c ìn và ch÷ìng tr¼nh câ y¶u c¦u cao v· t½nh óng ­n, vi»c tu¥n thõ ë o C3 l  h¸t sùc c¦n thi¸t. i·u ki»n º £m b£o ë o n y l  c¡c i·u ki»n con thuëc c¡c i·u ki»n phùc t¤p t÷ìng ùng vîi c¡c iºm quy¸t ành trong ç thà dáng i·u khiºn cõa ìn và c¦n kiºm thû ·u ÷ñc thüc hi»n ½t nh§t mët l¦n c£ hai nh¡nh óng v  sai. V½ dö, B£ng 6.4 mæ t£ c¡c tr÷íng hñp c¦n kiºm thû º ¤t ÷ñc 100% ë phõ cõa ë o C3 ùng vîi 142 CH×ÌNG 6. KIšM THÛ DÁNG I—U KHIšN B£ng 6.4: C¡c tr÷íng hñp c¦n kiºm thû cõa ë o C3 vîi h m foo iºm quy¸t ành i·u ki»n t÷ìng ùng óng Sai 2 a==0 tc1 tc2 5 (a == b) tc2 tc3 5 (c == d) ? tc2 B£ng 6.5: C¡c ca kiºm thû cho ë o C3 cõa h m foo ID Inputs EO RO Note tc1 0, 1, 2, 3 0 tc2 1, 1, 2, 3 1 tc3 1, 2, 1, 2 Léi chia cho 0 tc4 1, 2, 1, 1 1 h m foo ÷ñc mæ t£ trong H¼nh 6.3. Nh÷ vªy, vîi ba ca kiºm thû trong ë o kiºm thû c§p 2 (tc1, tc2 v  tc3), ta ch¿ kiºm thû ÷ñc 7/8 = 87,5% ùng vîi ë o kiºm thû c§p 3. Chóng ta c¦n mët ca kiºm thû núa ùng vîi tr÷íng hñp sai cõa i·u ki»n con cì b£n (c == d) nh¬m ¤t ÷ñc 100% ë phõ cõa ë o C3. B£ng 6.5 mæ t£ c¡c ca kiºm thû cho möc ½ch n y. 6.4 Kiºm thû düa tr¶n ë o Kiºm thû düa tr¶n ë o l  ph÷ìng ph¡p ch¤y m¢ nguçn sao cho bao phõ mët ë o n o â. H¼nh 6.4 mæ t£ quy tr¼nh kiºm thû düa tr¶n ë o cho c¡c ìn và ch÷ìng tr¼nh. Vîi méi ìn và ch÷ìng tr¼nh, ç thà dáng i·u khiºn ùng vîi c¡c ë o C1 v  C2 l  gièng nhau trong khi chóng kh¡c vîi ç thà dáng i·u khiºn ùng vîi ë o C3. Vîi méi ìn và ch÷ìng tr¼nh v  méi ë o kiºm thû, chóng ta ti¸n h nh x¥y düng ç thà dáng i·u khiºn t÷ìng ùng. C¡c ÷íng i cõa ch÷ìng tr¼nh (xu§t ph¡t tø iºm b­t ¦u, i qua c¡c ¿nh cõa ç thà v  k¸t thóc ð iºm cuèi) ÷ñc x¡c ành sao cho khi chóng ÷ñc thüc hi»n th¼ ë o kiºm thû t÷ìng ùng ÷ñc thäa m¢n. Düa tr¶n þ t÷ðng 6.4. KIšM THÛ DÜA TR–N Ë O 143 H¼nh 6.4: Quy tr¼nh kiºm thû ìn và ch÷ìng tr¼nh düa tr¶n ë o. H¼nh 6.5: M¢ nguçn cõa h m foo v  ç thà dáng i·u khiºn cõa nâ. cõa T. J. McCabe [McC76, WM96], sè ÷íng i ch÷ìng tr¼nh ùng vîi ç thà dáng i·u khiºn cõa nâ ÷ñc t½nh b¬ng mët trong c¡c ph÷ìng ph¡p sau:  Sè c¤nh  sè ¿nh + 2  Sè ¿nh quy¸t ành + 1 Sau khi câ ÷ñc c¡c ÷íng i cõa ìn và ch÷ìng tr¼nh c¦n kiºm thû, vîi méi ÷íng i, chóng ta s³ sinh mët ca kiºm thû t÷ìng ùng. Cuèi còng, c¡c ca kiºm thû ÷ñc thüc hi»n tr¶n ìn và ch÷ìng tr¼nh nh¬m ph¡t hi»n c¡c léi. 6.4.1 Kiºm thû cho ë o C1 X²t l¤i h m foo câ m¢ nguçn nh÷ H¼nh 6.5. Chóng ta x¥y düng ç thà dáng i·u khiºn ùng vîi ë phõ C1 cho h m n y nh÷ H¼nh 6.5. º ¤t ÷ñc 100% 144 CH×ÌNG 6. KIšM THÛ DÁNG I—U KHIšN B£ng 6.6: C¡c ca kiºm thû cho ë o C1 cõa h m foo ID Test Path Inputs EO RO Note tc1 1; 2; 4; 5; 6; 7,8 2, 2, 3, 5 1 tc2 1; 2; 3 0, 3, 2, 7 0 ë phõ cõa ë o C1, ta ch¿ c¦n hai ÷íng i nh÷ sau º £m b£o ÷ñc t§t c£ c¡c c¥u l»nh cõa h m foo ÷ñc kiºm thû ½t nh§t mët l¦n. º kiºm tra vi»c £m b£o ë o C1, chóng ta c¦n kiºm tra t§t c£ c¡c l»nh/khèi l»nh (1-8) ·u ÷ñc xu§t hi»n ½t nh§t mët l¦n trong c¡c ÷íng i n y. Rã r ng, hai ÷íng i n y thäa m¢n i·u ki»n tr¶n n¶n chóng ta ¤t ÷ñc 100% ë phõ C1. 1. 1; 2; 4; 5; 6; 7,8 2. 1; 2; 3 Vîi ÷íng i 1; 2; 4; 5; 6; 7,8, ta s³ sinh mët ca kiºm thû º nâ ÷ñc thüc thi khi thüc hi»n ca kiºm thû n y. Þ t÷ðng cõa vi»c sinh ca kiºm thû n y l  t¼m mët bë gi¡ trà ¦u v o cho a; b; c v  d sao cho i·u ki»n ùng vîi iºm quy¸t ành 2 (a == 0) l  sai v  i·u ki»n ùng vîi iºm quy¸t ành 5 ((a == b) || (c == d)) l  óng. Gi¡ trà ¦u ra mong ñi (EO) cõa ca kiºm thû n y l  1. T÷ìng tü, ta s³ sinh ca kiºm thû ùng vîi ÷íng i 1; 2; 3 vîi ¦u ra mong ñi l  0. Chóng ta s³ t¼m mët bë ¦u v o sao cho i·u ki»n (a == 0) l  óng. B£ng 6.6 l  mët v½ dö v· hai ca kiºm thû ÷ñc sinh ra b¬ng þ t÷ðng tr¶n. 6.4.2 Kiºm thû cho ë o C2 Nh÷ chóng ta ¢ bi¸t, vîi méi ìn và ch÷ìng tr¼nh, ç thà dáng i·u khiºn ùng vîi c¡c ë o C1 v  C2 l  gièng nhau. V¼ vªy, ç thà dáng i·u khiºn ùng vîi ë o C1 cõa h m foo ÷ñc mæ t£ ð H¼nh 6.5 công l  ç thà dáng i·u khiºn cõa h m n y ùng vîi ë o C2. Tuy nhi¶n, º ÷ñc 100% ë phõ cõa ë o C2 chóng ta c¦n tèi thiºu ba ÷íng i. T¤i sao chóng ta bi¸t ÷ñc i·u n y? Nh÷ ¢ tr¼nh b y ð möc 6.4, chóng ta câ hai c¡ch º t½nh ÷ñc con sè n y. V½ dö, ç thà dáng i·u khiºn cõa h m foo câ hai iºm quy¸t ành l  2 v  5 n¶n chóng ta c¦n 2 + 1 = 3 ÷íng i º ¤t ÷ñc 100% ë phõ cõa ë 6.4. KIšM THÛ DÜA TR–N Ë O 145 B£ng 6.7: C¡c ca kiºm thû cho ë o C2 cõa h m foo ID Test Path Inputs EO RO Note tc1 1; 2; 4; 5; 6; 7,8 2, 2, 3, 5 1 tc2 1; 2; 3 0, 3, 2, 7 0 tc3 1; 2; 4; 5; 7,8 2,3,4,5 léi chia cho 0 o C2. C¡c ÷íng i c¦n thi¸t ÷ñc li»t k¶ nh÷ sau. Rã r ng vîi ba ÷íng i n y, c£ hai nh¡nh óng v  sai cõa hai iºm quy¸t 2 v  5 ·u ÷ñc kiºm tra. 1. 1; 2; 4; 5; 6; 7,8 2. 1; 2; 3 3. 1; 2; 4; 5; 7,8 º sinh c¡c ca kiºm thû ùng vîi c¡c ÷íng i tr¶n, chóng ta ch¿ c¦n quan t¥m ¸n ÷íng i (3) v¼ vi»c sinh c¡c ca kiºm thû cho c¡c ÷íng i (1) v  (2) ¢ ÷ñc tr¼nh b y ð möc kiºm thû cho ë o C1 (möc 6.4.1). Vîi ÷íng i (3), ta ch¿ c¦n chån mët bë ¦u v o sao cho i·u ki»n ùng vîi iºm quy¸t ành 2 (a == 0) l  sai v  i·u ki»n ùng vîi iºm quy¸t ành 5 ((a == b) || (c == d)) công l  sai. Gi¡ trà ¦u ra mong ñi cõa ÷íng i n y l  léi chia cho 0. B£ng 6.7 l  mët v½ dö v· ba ca kiºm thû ÷ñc sinh ra b¬ng þ t÷ðng tr¶n ùng vîi c¡c ÷íng i (1), (2), v  (3). ë o C1 £m b£o c¡c c¥u l»nh ÷ñc vi¸ng th«m ½t nh§t mët l¦n khi thüc hi»n t§t c£ c¡c ca kiºm thû ÷ñc sinh ra ùng vîi ë o n y. ¥y l  ë o kh¡ tèt v  vi»c £m b£o ë o n y trong thüc t¸ công kh¡ tèn k²m. Tuy nhi¶n, qua v½ dö tr¶n, chóng ta th§y r¬ng n¸u ch¿ sû döng ë o C1 vîi hai ca kiºm thû nh÷ trong b£ng 6.6, léi chia cho khæng s³ khæng ÷ñc ph¡t hi»n. Ch¿ khi kiºm tra c£ hai nh¡nh óng sai cõa t§t c£ c¡c iºm quy¸t ành (c¡c l»nh i·u khiºn) th¼ léi n y mîi ÷ñc ph¡t hi»n nh÷ ca kiºm thû tc3 trong b£ng 6.7. 6.4.3 Kiºm thû cho ë o C3 Nh÷ ¢ tr¼nh b y ð möc 6.3, ùng vîi méi ìn và ch÷ìng tr¼nh, ç thà dáng i·u khiºn ùng vîi ë o C3 kh¡c vîi ç thà dáng i·u khiºn ùng vîi c¡c 146 CH×ÌNG 6. KIšM THÛ DÁNG I—U KHIšN H¼nh 6.6: H m foo v  ç thà dáng i·u khiºn cõa nâ ùng vîi ë o C3. ë o C1 v  C2. V½ dö, ç thà dáng i·u khiºn cõa h m foo ùng vîi ë o C3 ÷ñc x¥y düng nh÷ H¼nh 6.6. Vîi c¥u l»nh i·u ki»n 5, v¼ ¥y l  i·u ki»n phùc t¤p n¶n ta ph£i t¡ch th nh hai i·u ki»n con cì b£n l  (a == b) v  (c == d) ùng vîi hai iºm quy¸t ành 5c1 v  5c2 trong ç thà dáng i·u khiºn. Tø c¥u l»nh 4, n¸u i·u ki»n con (a == b) óng, ta khæng c¦n kiºm tra i·u ki»n con cán l¤i (v¼ i·u ki»n phùc t¤p l  ho°c cõa hai i·u ki»n con cì b£n) v  thüc hi»n c¥u l»nh 6. N¸u i·u ki»n con (a == b) l  sai, ta c¦n ti¸n h nh kiºm tra i·u ki»n con cì b£n cán l¤i (c == d). N¸u i·u ki»n n y óng, ta ti¸n h nh c¥u l»nh 6. Ng÷ñc l¤i, chóng ta thüc hi»n c¡c c¥u l»nh 7 v  8. Trong ç thà n y, chóng ta gëp hai l»nh 7 v  8 trong mët ¿nh (¿nh (7,8)) v¼ ¥y l  hai c¥u l»nh tu¦n tü. Möc ½ch cõa vi»c n y l  nh¬m tèi thiºu sè ¿nh cõa ç thà dáng i·u khiºn. Mët ç thà câ sè ¿nh c ng nhä th¼ chóng ta c ng d¹ d ng trong vi»c sinh c¡c ÷íng i cõa ch÷ìng tr¼nh v  tr¡nh c¡c sai sât trong qu¡ tr¼nh n y. ç thà dáng i·u khiºn cõa h m foo ùng vîi ë o C3 nh÷ H¼nh 6.6 câ ba iºm quy¸t ành l  2, 5c1 v  5c2 n¶n chóng ta c¦n 3 + 1 = 4 ÷íng i º ÷ñc 100% ë phõ cõa ë o C3. C¡c ÷íng i c¦n thi¸t ÷ñc li»t k¶ nh÷ sau: 1. 1; 2; 4; 5c1; 6; 7,8 2. 1; 2; 4; 5c1; 5c2; 6; 7,8 6.4. KIšM THÛ DÜA TR–N Ë O 147 B£ng 6.8: C¡c ca kiºm thû cho ë o C3 cõa h m foo ID Test Path Inputs EO RO Note tc1 1; 2; 4; 5c1; 6; 7,8 0, 2, 3, 5 0 tc2 1; 2; 4; 5c1; 5c2; 6; 7,8 2, 2, 2, 7 1 tc3 1; 2; 4; 5c1; 5c2; 7,8 2,3,4,5 léi chia cho 0 tc4 1; 2; 3 2,3,4,4 1 3. 1; 2; 4; 5c1; 5c2; 7,8 4. 1; 2; 3 T÷ìng tü nh÷ c¡c ph÷ìng ph¡p kiºm thû ë o C1 v  C2, chóng ta d¹ d ng sinh c¡c ca kiºm thû t÷ìng ùng cho c¡c ÷íng i ch÷ìng tr¼nh nh÷ ¢ mæ t£ tr¶n. B£ng 6.8 l  mët v½ dö v· c¡c ca kiºm thû cho h m foo ùng vîi ë o C3. 6.4.4 Kiºm thû váng l°p Cho dò chóng ta ti¸n h nh kiºm thû c¡c ìn và ch÷ìng tr¼nh vîi ë o C3 (ë o vîi y¶u c¦u cao nh§t), ph÷ìng ph¡p kiºm thû dáng i·u khiºn khæng thº kiºm thû c¡c váng l°p xu§t hi»n trong c¡c ìn và ch÷ìng tr¼nh. Lþ do l  c¡c ÷íng i sinh ra tø ç thà dáng i·u khiºn khæng chùa c¡c váng l°p. Trong thüc t¸, léi hay x£y ra ð c¡c váng l°p. V¼ lþ do n y, chóng ta c¦n sinh th¶m c¡c ca kiºm thû cho c¡c váng l°p nh¬m gi£m t l» léi cõa c¡c ìn và ch÷ìng tr¼nh. Vîi méi ìn và ch÷ìng tr¼nh câ váng l°p, chóng ta c¦n quan t¥m ¸n ba tr÷íng hñp sau:  L»nh l°p ìn gi£n: ìn và ch÷ìng tr¼nh ch¿ chùa óng mët váng l°p (th¥n cõa váng l°p khæng chùa c¡c váng l°p kh¡c).  L»nh l°p li·n k·: ìn và ch÷ìng tr¼nh ch¿ chùa c¡c l»nh l°p k¸ ti¸p nhau.  L»nh l°p lçng nhau: ìn và ch÷ìng tr¼nh ch¿ chùa c¡c váng l°p chùa c¡c l»nh l°p kh¡c. 148 CH×ÌNG 6. KIšM THÛ DÁNG I—U KHIšN H¼nh 6.7: H m average v  ç thà dáng i·u khiºn cõa nâ ùng vîi ë o C3. º kiºm thû c¡c ìn và ch÷ìng tr¼nh ch¿ câ l»nh l°p ìn gi£n, ta x²t h m average vîi m¢ nguçn ç thà dáng i·u khiºn t÷ìng ùng vîi ë o C3 nh÷ H¼nh 6.7. ç thà dáng i·u khiºn cõa h m average ùng vîi ë o C3 nh÷ H¼nh 6.7 câ n«m iºm quy¸t ành l  2, 3, 5, 6 v  9 n¶n chóng ta c¦n 5 + 1 = 6 ÷íng i º ÷ñc 100% ë phõ cõa ë o C3. C¡c ÷íng i c¦n thi¸t ÷ñc li»t k¶ nh÷ sau: 1. 1; 2; 9; 10 2. 1; 2; 9; 11 3. 1; 2; 3; 9; 10 4. 1; 2; 3; 4; 5; 8; 2; 9; 11 5. 1; 2; 3; 4; 5; 6; 8; 2; 9; 11 6. 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 2; 9; 10 6.4. KIšM THÛ DÜA TR–N Ë O 149 B£ng 6.9: C¡c ca kiºm thû cho ë o C3 cõa h m average ID Test Path Inputs EO RO Note tc1 1; 2; 9; 10 tc6 tc2 1; 2; 9; 11 [-999, ...], 1, 2 -999 tc3 1; 2; 3; 9; 10 tc6 tc4 1; 2; 3; 4; 5; 8; 2; 9; 11 [0,-999], 1, 2 -999 tc5 1; 2; 3; 4; 5; 6; 8; 2; 9; 11 [3,-999], 1, 2 -999 tc6 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 2; 9; 10 [1,-999], 1, 2 1 Vîi méi ÷íng i, chóng ta s³ sinh mët ca kiºm thû t÷ìng ùng. B£ng 6.9 mæ t£ c¡c ca kiºm thû cho h m average ùng vîi ë o C3. Vîi méi ca kiºm thû, bë dú li»u ¦u v o (inputs) gçm ba th nh ph¦n: double value[], double min, v  double max. Vîi ÷íng i 1; 2; 9; 10, chóng ta khæng thº t¼m ÷ñc bë dú li»u ¦u v o º ÷íng i n y ÷ñc thüc thi. Thüc vªy, i·u ki»n º thüc thi ÷íng i n y l  value[0] = -999 (tùc l  i·u ki»n 2 l  sai) v  i·u ki»n 9 óng (tùc l  vcnt > 0). i·u n y khæng bao gií x£y ra v¼ n¸u value[0] = -999 th¼ vcnt = 0. T÷ìng tü, chóng ta công khæng thº sinh bë kiºm thû vîi ÷íng i 1; 2; 3; 9; 10. Trong c¡c tr÷íng hñp n y, chóng ta khæng c¦n sinh c¡c ca kiºm thû cho nhúng ÷íng i n y. Chóng s³ ÷ñc kiºm thû bði c¡c ÷íng i kh¡c (V½ dö: ÷íng i 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 2; 9; 10 chùa c¡c ¿nh cõa c¡c ÷íng d¨n tr¶n). Vîi c¡c ÷íng i tr¶n, váng l°p while cõa h m average ch¿ ÷ñc thüc hi»n tèi a mët l¦n l°p n¶n chóng ta r§t khâ º ph¡t hi»n c¡c léi ti·m ©n (câ thº câ) b¶n trong váng l°p n y. C¡c léi n y câ thº x£y ra khi váng l°p n y ÷ñc thüc hi»n nhi·u l¦n l°p. V½ dö tr¶n ¢ ch¿ ra nhúng h¤n ch¸ cõa ph÷ìng ph¡p kiºm thû dáng i·u khiºn khi ¡p döng cho c¡c ch÷ìng tr¼nh/ìn và ch÷ìng tr¼nh câ chùa váng l°p. º gi£i quy¸t v§n · n y, chóng ta c¦n sinh th¶m b£y ca kiºm thû ùng vîi b£y tr÷íng hñp sau: 1. Váng l°p thüc hi»n 0 l¦n 2. Váng l°p thüc hi»n 1 l¦n 3. Váng l°p thüc hi»n 2 l¦n 150 CH×ÌNG 6. KIšM THÛ DÁNG I—U KHIšN B£ng 6.10: C¡c ca kiºm thû cho cho kiºm thû váng l°p while cõa h m average ID Sè l¦n l°p Inputs EO RO Note tcl0 0 [-999, ...], 1, 2 -999 tcl1 1 [1,-999], 1, 2 1 tcl2 2 [1,2,-999], 1, 2 1.5 tclk 5 [1,2,3,4,5,-999], 1, 10 3 tcl(n-1) 99 [1,2,...,99,-999], 1, 100 50 tcln 100 [1,2,...,100], 1, 2 50.5 tcl(n+1) 4. Váng l°p thüc hi»n k l¦n, 2 < k < n - 1, vîi n l  sè l¦n l°p tèi a cõa váng l°p 5. Váng l°p thüc hi»n n - 1 l¦n 6. Váng l°p thüc hi»n n l¦n 7. Váng l°p thüc hi»n n + 1 l¦n Chó þ r¬ng trong mët sè tr÷íng hñp chóng ta câ thº khæng x¡c ành ÷ñc sè l¦n l°p tèi a cõa c¡c váng l°p. Trong tr÷íng hñp n y, chóng ta ch¿ c¦n sinh bèn ca kiºm thû ¦u ti¶n. T÷ìng tü, trong mët sè c¡c tr÷íng hñp kh¡c, chóng ta khæng thº sinh ca kiºm thû º váng l°p thüc hi»n n + 1 l¦n (tr÷íng hñp thù 7). Khi â, chóng ta ch¿ c¦n sinh s¡u ca kiºm thû cán l¤i (c¡c tr÷íng hñp tø 16). V½ dö, vîi váng l°p while trong h m average nh÷ H¼nh 6.7, váng l°p n y ch¿ thüc hi»n l°p tèi a 100 l¦n n¶n chóng ta khæng thº sinh c