Học phần Kế toán tài chính 1 - Chương 2: Kế toán tài sản cố định

06-Jul-19 1
   
Ch
ng 2 giúp cho ng
i hc hiu:  Khái ni
m và nguyên tc ghi nhn TSC  Xác nh giá tr ca TSC  Các ph ng pháp kh u hao TSC  Các ph ng pháp hch toán TSC khi tng, gi m, kh u hao và sa cha TSC  Cách trình bày thông tin trên báo cáo tài chính
    
!"#  H
thng chun mc k toán Vi
t Nam (VAS 03, 04 và 05)  Lut k toán s 88/2015/QH13  Thông t 200/2014/TT/BCT, thông t 45/2013/TT/BTC  Giáo trình K toán tài chính 1, 2015, i hc Ngân hàng TPHCM, ch biên TS. Nguyn Qunh Hoa  Giáo trình K toán tài chính – trng i hc Kinh t TPHCM  Báo cáo tài chính ca các Doanh Nghi
p $ %& Nhng vn  chung v TSC 1 K toán tng TSC 2 3 4 Trình bày thông tin trên BCTC K toán s a cha TSC 6 K toán khu hao TSC 5 K toán gim TSC 06-Jul-19 2 1.1. KHÁI NIM VÀ IU KIN GHI NHN TSC hu hình (tangible fixed assets / non – current tangible assets) Là nhng tài s n có hình thái vt ch t do doanh nghi
p nm gi  s dng cho hot ng kinh doanh phù hp vi tiêu chun ghi nhn TSC hu hình Ví d: 1. NHNG VN  CHUNG V TSC TSC vô hình (intangible fixed assets/ non- current intangible assets) Là nhng tài s n không có hình thái vt ch t nhng xác nh c giá tr và do doanh nghi
p nm gi  s dng cho hot ng s n xu t, kinh doanh, cung c p dch v hoc cho các i tng khác thuê phù hp vi tiêu chun ghi nhn TSC vô hình Ví d:
   1. NHNG VN  CHUNG V TSC  i u kin ghi nhn TSC 1. NHNG VN  CHUNG V TSC TSC thuê tài chính (financial lease fixed assets/ leased non – current assets) Thuê tài chính: Là thuê tài s n mà bên cho thuê có s chuyn giao phn ln ri ro và li ích gn lin vi quyn s hu tài s n cho bên thuê. Quyn s hu tài s n có th chuyn giao vào cui thi hn thuê. (VAS 05) 1. NHNG VN  CHUNG V TSC 06-Jul-19 3  Các tr
ng hp thuê tài sn d
i ây th
ng dn n hp ng thuê tài chính: 1. NHNG VN  CHUNG V TSC BBGNTSC ÁNH S HIU TSC TH TSC S CHI TIT TSC 1.2. QUY TRÌNH K TOÁN TSC  KHI BÀN GIAO TSC 1. NHNG VN  CHUNG V TSC THANH LÝ TSC
   1. NHNG VN  CHUNG V TSC  Mi trng hp tng, gi m TSC u ph i lp ch!ng t" xác nhn và thành lp ban kim nhn tài s n  TSC c theo dõi chi tit theo t"ng tài s n, t"ng nhóm tài s n. M#i tài s n c theo dõi trên mt th$ chi tit (bao g%m ni dung, c im, a im s dng )  nh k, tin hàng kim kê TSC. Mi trng hp phát hi
n th"a hay thiu TSC u ph i lp biên b n , tìm hiu nguyên nhân và có bi
n pháp x lý. 1. NHNG VN  CHUNG V TSC 06-Jul-19 4 1.3. Xác nh giá tr c a TSC Ban !u Cu"i k# k toán Nguyên giá Giá tr còn l$i Quá trình s dng Khu hao/ Hao mòn l%y k Toàn b& các chi phí mà doanh nghip phi b' ra  có tài sn c" nh hu hình tính n thi im 
a tài sn ó vào tr$ng thái s(n sàng s dng Giá tr còn l$i = Nguyên giá – Khu hao l%y k Giá tr TS gim d!n qua các nm. Giá tr hao mòn là s" khu hao/ hao mòn l%y k c a TSC 1. NHNG VN  CHUNG V TSC  TSC xây d)ng, ch t$o Nguyên giá = XÁC *NH GIÁ TR* BAN +U C,A TSC (historical cost /original cost) 1. NHNG VN  CHUNG V TSC  TSC do mua s-m Nguyên giá =  TSC t. nhn góp v"n liên doanh, 
c biu t/ng Nguyên giá = Giá tr
thc t ánh giá ca hi %ng giao nhn (Cn c! vào giá th trng và t& l
còn li ca TS) + Chi phí bên nhn chi ra trc khi a TSC vào s dng  TSC mua d
i hình th0c tr góp Nguyên giá = 1. NHNG VN  CHUNG V TSC  TSC 
c cp trên cp, i u chuyn n Nguyên giá = Giá tr còn li trên s' sách ca  n v c p hay tính theo s nh giá ca hi %ng giao nhn + Chi phí bên nhn chi ra trc khi s dng L
u ý: Khi ghi nhn nguyên giá theo giá tr s' sách ca  n v c p thì ph i %ng thi ghi nhn hao mòn l(y k ca TS n thi im giao nhn 1. NHNG VN  CHUNG V TSC 06-Jul-19 5 CHI PHÍ PHÁT SINH SAU GHI NHN BAN +U I V1I TSC HU HÌNH Ch-c ch-n làm tng li ích kinh t trong t
ng lai do s dng tài sn ó Tng nguyên giá (capital expenditures) Tng thi gian ho/c công sut s dng Tng cht l
ng sn ph2m Gim chi phí ho$t &ng TS so vi tr
c Không th'a mãn i u kin tng Nguyên giá Chi phí SXKD trong k# Chi phí s a cha và bo d
3ng TSC hu hình nh4m mc ích khôi phc ho/c duy trì kh nng em l$i li ích kinh t c a tài sn theo tr$ng thái ho$t &ng tiêu chu2n ban !u. Thay 5i b& phn Ci tin b& phn Áp dng quy trình công ngh mi 1. NHNG VN  CHUNG V TSC NGUYÊN GIÁ C,A TSC THUÊ TÀI CHÍNH TH1: Hp %ng thuê quy nh rõ lãi su t: TH2: Hp %ng xác nh t'ng s tin ph i tr , s tin lãi ph i tr m#i k: [ ] t n t t r GNG )1( 1 1 + ×=
= TNG S N6 PH7I TR7 THEO H6P 8NG x S TIN LÃI PH7I TR7 M9I K: - S K: THUÊNGUYÊN GIÁ = { } 1. NHNG VN  CHUNG V TSC 1.4. CH;NG T< K TOÁN 1. NHNG VN  CHUNG V TSC 1.5. TÀI KHO7N VÀ S K TOÁN  TÀI KHO7N S= D>NG  TK 211 – TSC hu hình ( tagible fixed assets/ non - current tangible assets)  TK 213 – TSC vô hình ( intangible fixed assets/ non – current intangible assets)  TK 214 – Hao mòn TSC (Depreciation/Amortization of fixed assets) S SÁCH K TOÁN  S5 tài sn c" nh  S5 theo dõi TSC và công c dng c t$i ni s dng  Th? TSC 1. NHNG VN  CHUNG V TSC 06-Jul-19 6
n v:
a ch:.. Mu s S21-DN (Ban hành theo Thông t
s 200/2014/TT-BTC Ngày 22/12/2014 ca B Tài chính) s tài sn c nh Nm: Lo i tài sn:........... S TT Ghi tng TSC Khu hao TSC Ghi gim TSC Ch ng t Tên, c i m, ký hiu TSC N
c sn xut Tháng nm 
a vào s dng S hiu TSC Nguyên giá TSC Khu hao Khu hao ã tính n khi ghi gim TSC Ch ng t Lý do gim TSC S hiu Ngày tháng T l (%) khu hao M c khu hao S hiu Ngày, tháng, nm A B C D E G H 1 2 3 4 I K L Cng x x x x x x - S này có ... trang, ánh s t trang 01 n trang ... - Ngày m s: ... Ngày..... tháng.... n
m ....... Ng i ghi s (Ký, h tên) K toán trng (Ký, h tên) Giám c (Ký, h tên, óng du)
    1. NHNG VN  CHUNG V TSC
n v:
a ch: .. Mu s S22-DN (Ban hành theo Thông t
s 200/2014/TT-BTC Ngày 22/12/2014 ca B Tài chính) s Theo dõi tài sn c nh và công c, dng c t i ni s dng N
m...... Tên n v (phòng, ban hoc ngi s d ng)..... Ghi tng tài sn c nh và công c, dng c Ghi gim tài sn c nh và công c, dng c Ghi chú Ch ng t Tên, nhãn hiu, quy cách tài sn c nh và công c, dng c n v tính S l
ng n giá S tin Ch ng t Lý do S l
ng S tin S hiu Ngày, tháng S hiu Ngày, tháng A B C D 1 2 3=1x2 E G H 4 5 I - S này có ... trang, ánh s t trang 01 n trang ... - Ngày m s: ... Ngày..... tháng.... n
m ....... Ng i ghi s (Ký, h tên) K toán trng (Ký, h tên) Giám c (Ký, h tên, óng du)
    1. NHNG VN  CHUNG V TSC
n v:
a ch: .. Mu s S23-DN (Ban hành theo Thông t
s 200/2014/TT-BTC Ngày 22/12/2014 ca B Tài chính) Th tài sn c nh S: ................ Ngày..... tháng.... n
m ...... lp th....... Cn c vào Biên bn giao nhn TSC s.....................ngày.... tháng.... nm Tên, ký mã hiu, quy cách (cp hng) TSCD: ............ S hiu TSC ..................................... N
c sn xut (xây dng) ........................................... Nm sn xut ..................................... B phn qun lý, s dng ..................................Nm 
a vào s dng .................................. Công sut (din tích thit k) .................................................................................................... ình ch s dng TSC ngày.............. tháng................. nm... Lý do ình ch .......................................................................................................................... S hiu ch ng t Nguyên giá tài sn c nh Giá tr hao mòn tài sn c nh Ngày, tháng, nm Din gii Nguyên giá Nm Giá tr hao mòn Cng dn A B C 1 2 3 4 Dng c ph tùng kèm theo S TT Tên, quy cách dng c, ph tùng n v tính S l
ng Giá tr A B C 1 2 Ghi gim TSC ch ng t s: ................ngày.... tháng.... nm ............................................... Lý do gim: ............................................................................................................................ Ngày..... tháng.... n
m ....... Ng i ghi s (Ký, h tên) K toán trng (Ký, h tên) Giám c (Ký, h tên, óng du)
    1. NHNG VN  CHUNG V TSC
n v: Mu s 06-TSC
B phn.................. (Ban hành theo Thông t
s 200/2014/TT-BTC Ngày 22/12/2014 ca B Tài chính) S:.. BNG TÍNH VÀ PHÂN B KHU HAO TSC
Tháng.nm S T T Ch tiêu T l khu hao (%) hoc th i gian s dng Ni s dng TK 627 – Chi phí sn xut chung TK 623 Chi phí s dng máy thi công TK 641 Chi phí bán hàng TK 642 Chi phí qun lý Doanh nghip TK 241 XDCB d dang TK 242 Chi phí tr tr
c dài hn TK 335 Chi phí phi tr Toàn DN Phân x
ng (sn ph!m) Phân x
ng (sn ph!m) Phân x
ng (sn ph!m) Phân x
ng (sn ph!m) Nguyên giá TSC S khu hao A B 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 I. S khu hao trích tháng tr
c 2 II . S KH TSC tng trong tháng - 3 III. S KH TSC gim trong tháng - 4 IV. S KH trích tháng này (I + II - III) Cng x Ngày ..... tháng .... n
m ... Ng i lp bng K toán trng (Ký, h tên) (Ký, h tên)
   1. NHNG VN  CHUNG V TSC 06-Jul-19 7 1.6 PH@ANG PHÁP K TOÁN Qun lý TSC Hin vt Giá tr Quá trình hình thành Quá trình s dng Quá trình bo qun Thanh lý, nh
ng bán K toán tng TSC K toán khu hao TSC K toán s a cha TSC K toán gim TSC 1. NHNG VN  CHUNG V TSC TSC tng do mua s-m ( phc v SXKD) (Acquisition of Non current assets) TK 111, 112, 331, 341 TK 211, 213 133 Mua TSC (phc v SXKD) 111, 112, 333 (3339) Chi phí tr)c tip ban !u ( cp v/c, l-p /t, b"c d3, l phí tr
c b$ ...) 411 414, 441 Kt chuyn ngun v"n Giá ch
a VAT '"()*  Ví d 1: Ngày 20/10 Mua mt TSC HH giá mua cha thu GTGT là 800 tri
u cha thanh toán tin cho ngi bán. Chi phí vn chuyn, lp t tài s n này là 36,3 tri
u (ã bao g%m thu GTGT) ã tr b)ng tin mt. Tài s n này c u t b)ng qu* u t phát trin và s dng cho hot ng SXKD Yêu c!u: Hch toán các nghi
p v kinh t phát sinh . Bit r)ng: Công ty XYZ k toán thu GTGT theo ph ng pháp kh u tr". Thu su t thu GTGT là 10% '"()*
   06-Jul-19 8 TSC tng do mua s-m – Nhp kh2u tr)c tip TK 112, 331 TK 211, 213 TK 333 (3332, 3333) TK 33312 TK 1332 Giá NK Thu NK, Thu TT B Thu GTGT hàng Nhp Kh2u Thu GTGT theo PP khu tr. Chi phí tr)c tip ban !u TK 111, 112, 333 (3339) '"()* Ví d 2: 21/5: Nhp khu 5 máy LX  CIF 4.000 USD/máy.  Thu nhp khu 30%  Thu GTGT hàng NK = 10%  Cha thanh toán cho ngi bán 23/5: Chi phí vn chuyn, lp t, chy th là 23.100.000 (ã bao g%m thu GTGT) ã thanh toán b)ng tin mt (theo PC 01) 08/6: Vay ngân hàng ACB b)ng ngoi t
thi hn 2 nm thanh toán cho bên bán toàn b tin mua máy LX cho nhà nhp khu 10/6: Chuyn kho n np thu nhp khu và thu GTGT hàng NK máy LX cho nhà nc (Ngân hàng ã báo N) Bit r)ng: T& giá giao dch ca NHTM Vietcombank nh sau: - Ngày 21/05: t& giá mua/ bán: 22.200/ 22.500 - Ngày 08/06: t& giá mua/bán: 21.400/ 22.800 Yêu c!u: 
nh khon các nghip v kinh t phát sinh '"()*
  
   06-Jul-19 9 KHI MUA TK 331 TK 211, 213 TK 133 TK 242 KHI THANH TOÁN ..... TK 111, 112 ... TK 331 TK 242 TK 635 Thu GTGT theo PPKT Giá. TSC tng do mua tr góp T5ng s" ti n phi thanh toán '"()* '"()* Ví d 3:  Ngày 01/08: Mua tr góp mt thit b v s dng ti phân x ng s n xu t vi: • Giá mua tr ngay cha thu GTGT: 150 tri
u • Giá mua tr góp có thu GTGT: 220 tri
u • Chuyn kho n thanh toán ngay 10% giá tr hp %ng. • Thi gian tr góp: 10 tháng (vào ngày cui m#i tháng, bt u t" tháng này)  Chi phí vn chuyn và lp t là 11 tri
u (ã bao g%m thu GTGT) thanh toán b)ng tin mt (Phiu Chi 01)  Ngày 31/08: Chuyn kho n tr góp tháng th! 1 (NH ã báo N) Yêu c!u: Hch toán các nghi
p v kinh t phát sinh trong tháng 8/N
   '"()* Mua TSC hu hình là nhà c a, vt kin trúc có g-n li n vi quy n s dng t TK 111, 112, 331 TK 211 Nhà c a, vt kin trúc TK 213 Quy n s dng t TK 133 Theo ph
ng pháp khu tr. 06-Jul-19 10 '"()* TSC tng do !u t
xây d)ng c bn TK 111, 152, 153, 331 (1) Chi phí phát sinh liên quan n vic mua và XD TSC TK 241 TK 211 TK 441, 414 (2) Quá trình xây d)ng hoàn thành TK 411 (3) Kt chuyn ngun v"n TK 133 '"()* TSC tng do 
c tài tr, biu t/ng TK .. TK 211, 213 Nhn tài tr, biu tng 
a vào s dng ngay cho SXKD Chi phí liên quan tr)c tip TK 111, 112, 331 '"()* TSC tng do nhn góp v"n TK 411 TK 211, 213 Nhn góp v"n Chi phí liên quan tr)c tip TK 111, 112, 331 '"()* Nhn l$i TSC mang i c!m c" TK 211 TK 214 TK 244 Giá tr còn l$i c a TS em c!m c" EM C+M C NHN V TK 214 TK 244 TK 211 Giá tr còn l$i c a TS em c!m c" 06-Jul-19 11 '"()* TSC hu hình mua d
i hình th0c trao 5i  TSC HH trao 5i vi TSC HH t
ng t) Khi nhn TSC hu hình t ng t do trao 'i và a vào s dng ngay cho SXKD, ghi: N TK 211 (Nguyên giá TSC hu hình nhn v ghi theo giá tr còn li ca TSC a i trao 'i) N TK 214 (Giá tr ã kh u hao ca TSC a i trao 'i) Có TK 211 (Nguyên giá ca TSC hu hình a i trao 'i). '"()*  TSC HH trao 5i vi TSC HH không t
ng t)  Khi giao TSC hu hình cho bên trao 5i, ghi gim TSC HH N TK 811 (Giá tr còn li ca TSC hu hình a i trao 'i) N TK 214 (Giá tr ã kh u hao) Có TK 211 (Nguyên giá).  ng thi khi gia tng thu nhp do trao 5i TSC N TK 131(X) a - S tin ph i thu t" DN có TSC em n trao 'i Có TK 711 (Giá tr hp lý ca TSC a i trao 'i) Có TK 3331 (TK 33311) (Nu có)  Khi nhn 
c TSC HH do trao 5i N TK 211 (Giá tr hp lý ca TSC nhn c do trao 'i) N TK 133 (1332) (Nu có) Có TK 131(X) b- S tin ph i tr DN có TSC em n trao 'i '"()* TK 131 (X) a b TH1: a > b N TK 111, 112 (S" ti n ã thu thêm) Có TK 131 (S" ti n ã thu thêm) TH2: a < b N TK 131 (s" ti n tr thêm) Có TK 111, 112 (s" ti n tr thêm) '"()* TSC tng do phát hin th.a trong kim kê  TSC thu&c sB hu c a doanh nghip do k toán ch
a ghi nhn, k toán cn c0 vào h s TSC ghi nhn N TK 211 Có TK 241, 331, 338, 411 Nu TSC th"a ó ang s dng thì ngoài nghi
p v ghi tng nguyên giá còn ph i trích b' sung kh u hao/ hao mòn N TK 627, 641, 642 (TSC dùng cho SXKD) Có TK 214  TSC không thu&c quy n sB hu c a doanh nghip • Nu xác nh c CSH: Báo cho ch TS bit • Nu không bit CSH: Cn c! vào tài li
u kim kê, tm thi theo dõi s' và gi h. 06-Jul-19 12 +"()",! Khu hao TSC (Depreciation/ Amortisation of non - current assets): là vi
c tính toán và phân b' mt cách có h
thng giá tr ph i kh u hao (depreciable cost) ca tài s n c nh trong sut thi gian s dng hu ích (useful life) ca tài s n ó. S" khu hao l%y k c a TSC (Accumulated depreciation): là t'ng cng s kh u hao ã trích vào chi phí s n xu t, kinh doanh qua các k kinh doanh ca tài s n c nh tính n thi im báo cáo. Giá tr còn l$i c a TSC (Carrying amount/ Book value) = Nguyên giá - s kh u hao lu* k (hoc giá tr hao mòn lu* k) ca TSC tính n thi im báo cáo. +"()",! Doanh nghi
p t
xác nh thi gian trích khu hao ca tài sn c nh vô hình nhng ti a không quá 20 nm.  i vi TSC còn mi (cha qua s dng), DN ph i cn c! vào khung thi gian trích kh u hao tài s n c nh (Ph l c 1 Thông t 45)  xác nh thi gian trích kh u hao.  Thi gian kh u hao và ph ng pháp kh u hao TSC ph i c xem xét li ít nht là vào cui mi n m tài chính. • Nu thi gian s dng hu ích c tính (estimated useful life) ca tài s n khác bi
t ln so vi các c tính trc ó thì thi gian kh u hao ph i thay 'i t ng !ng. • Ph ng pháp kh u hao thay 'i khi có s thay 'i áng k cách th!c c tính thu h%i li ích kinh t ca TSC +"()",! Nguyên giá - Giá tr thanh lý
c tính (cost – residual value) Giá tr phi khu hao (depreciable cost) Giá tr thanh lý
c tính Giá tr
c tính thu khi khi ht thi gian s dng hu ích c a tài sn- Chi phí thanh lý
c tính NGUYÊN GIÁ +"()",! Ph
ng pháp tính khu hao  Ph ng pháp kh u hao ng th+ng. (Straight-line depreciation method)  Ph ng pháp kh u hao theo s d gi m dn có iu ch,nh. (Declining-balance depreciation method).  Ph ng pháp kh u hao theo s lng, khi lng s n phm. (Units-of-output depreciation method) 06-Jul-19 13 +"()",!  Ph
ng pháp khu hao 
ng thCng (VAS 03) +"()",! Ph
ng pháp khu hao 
ng thCng (Thông t 45/2013/TT/BTC) +"()",!  Ph
ng pháp khu hao theo s" d
gim d!n có i u chDnh. M0c trích khu hao (nm) = Giá tr còn l$i x TE l khu hao nhanh TE l khu hao nhanh (%) 1 = Thi gian khu hao x H s" i u chDnh x 100 M0c trích khu hao hàng tháng b4ng s" khu hao phi trích c nm chia cho 12 tháng. +"()",!  H s" i u chDnh Thi gian trích khu hao c a TSC H s" i u chDnh (l!n) n 4 nm ( t ≤ 4 nm) 1,5 Trên 4 n 6 nm (4 nm < t ≤ 6 nm) 2,0 Trên 6 nm (t > 6 nm) 2,5 L
u ý: Nhng nm cu"i, khi m0c khu hao nm theo ph
ng pháp s" d
gim d!n b4ng ho/c thp hn m0c khu hao tính bình quân gia giá tr còn l$i và s" nm s dng còn l$i c a TSC , thì k t. nm ó m0c khu hao 
c tính b4ng giá tr còn l$i chia cho s" nm s dng còn l$i. 06-Jul-19 14 +"()",!  Ph
ng pháp khu hao theo s" l
ng, kh"i l
ng sn ph2m  Kh u hao theo s lng s n phm: da trên t'ng s  n v s n phm c tính tài s n có th to ra. M0c trích khu hao nm c a tài sn c" nh = S" l
ng sn ph2m sn xut trong nm X M0c trích khu hao bình quân tính cho m&t n v sn ph2m M0c trích khu hao bình quân tính cho m&t n v sn ph2m = Nguyên giá c a tài sn c" nh Sn l
ng theo công sut thit k +"()",! TK 214 TK 627, 641, 642 TK 353 TK 3562 Trích KH TSC dùng cho SXKD Trích KH TSC dùng cho ho$t &ng phúc li Trích KH TSC phc v phát trin khoa hc và công ngh  Trích Khu Hao TSC TK 811 Trích KH TSC ch
a dùng, không c!n dùng, ch thanh lý -"().!/! S a cha ln S a cha thay th cùng m&t lúc nhng b& phn, chi tit ch yu c a TSC , nu không s a cha thì không th ho$t &ng 
c. •Thi gian sa cha dài. •Chi phí sa cha ln S a cha TSC (Maintenance, Reconstruction and Repairs