Kiến thức, thái độ của người bệnh sau mổ đối với sự giáo dục sức khỏe của điều dưỡng tại khoa Ngoại chấn thương Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn

Nghiên cứu Y học  Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013 Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học  202 KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ CỦA NGƯỜI BỆNH SAU MỔ   ĐỐI VỚI SỰ GIÁO DỤC SỨC KHỎE CỦA ĐIỀU DƯỠNG   TẠI KHOA NGOẠI CHẤN THƯƠNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA SÀI GÒN  Nguyễn Phương Tùng*, Janet Houser**, Trần Thiện Trung ***  TÓM TẮT  Mục tiêu nghiên cứu: Xác định tỷ lệ người bệnh có kiến thức, thái độ đúng về sự giáo dục sức khỏe của  Điều dưỡng. Đồng thời, xác định mối liên quan giữa kiến thức và thái độ của người bệnh đối với việc giáo dục  sức khỏe của Điều dưỡng với các yếu tố nhân chủng học, kinh nghiệm – xã hội và bệnh hiện tại.  Phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang mô tả tương quan.  Kết quả: Tỷ lệ người bệnh có kiến thức đúng (trả lời đúng từ 8 câu hỏi kiến thức trở lên) về sự giáo dục sức  khỏe của Điều dưỡng không cao (20,2%). Tuy nhiên, thái độ đúng (trả lời đúng từ 7 câu hỏi thái độ trở lên) của  người bệnh đối với sự giáo dục sức khỏe của Điều dưỡng khá tốt, có đến 67,2% (80/119) trường hợp người bệnh  có thái độ đúng. Nhóm người bệnh có kiến thức đúng về sự giáo dục sức khỏe của Điều dưỡng có tỷ lệ thái độ  đúng cao gấp 1,59 lần (KTC 95%: 1,33 – 1,92) so với nhóm người bệnh có kiến thức chưa đúng, khác biệt có ý  nghĩa thống kê (p<0,001).  Kết luận: Đối với sự giáo dục sức khỏe của Điều dưỡng: Kiến thức của người bệnh còn thấp, thái độ khá  tốt, có sự liên quan giữa kiến thức và thái độ; đồng thời nghiên cứu cũng xác định các liên quan có ý nghĩa thống  kê giữa một số yếu tố khác và kiến thức, thái độ.  Từ khóa: giáo dục sức khỏe, kiến thức, thái độ  ABSTRACT  PATIENT’S KNOWLEDGE AND ATTITUDE ABOUT THE HEALTH EDUCATION OPERATION OF  NURSE IN SURGICAL AT SAI GON GENERAL HOSPITAL  Nguyen Phuong Tung, Janet Houser, Tran Thien Trung   * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 ‐ Supplement of No 4 ‐ 2013: 202 ‐ 208  Objectives: To define  the proportion of patient who has been recovered after elective  surgery has  the  right knowledge and attitude about the health education of the nurse staff in surgical faculty for injury at Sai  Gon general hospital. Currently, this study defines the correlation between the knowledge and attitude with  other factors.  Method: Using the cross‐sectional correlation descriptive study design.  Results: Right knowledge of patient about health education of nurse got the rate 20.2% and the patientʹs  attitude  towards  health  education  of  nurse  is  pretty  good,  up  to  67.2%  (80/119)  of  patients with  the  right  attitude. Group patients with  right knowledge about  the health  education of nurse has  the  right attitude  rate  which  is  1.59  (95% CI: 1.33  to 1.92)  in  comparing with patients who  less  knowledge  true,  the difference  is  statistically significant (p <0.001). This study also indicated the correlation between the variables.  * Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng, thành phố Hồ Chí Minh   ** Friendship Bridge Group – Regis University, Denver, Colorado – USA  *** Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh  Tác giả liên lạc: CN Nguyễn Phương Tùng  ĐT: 0902288637  Email: grasslandwithpine@yahoo.com  Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013  Nghiên cứu Y học Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học 203 Conclusion: About the health education of nurse: patient’s knowledge is low, but the attitude is pretty good.  The relation between knowledge and attitudes is  identified, and the study also  identified the significant related  statistics among other factors and knowledge, attitude.  Keywords: Health education, Knowledge, Attitude.  ĐẶT VẤN ĐỀ  Theo thống kê Y tế năm 2008, Điều dưỡng  hiện  đang  là  lực  lượng  chiếm  đa  số  trong hệ  thống nhân  lực Y  tế Việt Nam với  tỷ  lệ 45%.  Lực  lượng  này  đã  dần  thay  thế  người  Y  tá  trước đây để  từng ngày,  từng giờ đảm nhiệm  chăm sóc sức khỏe cho hàng triệu người bệnh,  tuy nhiên trong hoàn cảnh thiếu hụt số  lượng  và  chất  lượng  Điều dưỡng như hiện nay(11,12),  phần  lớn Điều dưỡng chưa thể thực hiện trọn  vẹn những chức năng mà ngành Y tế giao phó  (10), khiến họ chưa thoát ra khỏi ảnh hưởng cũ  từ người Y tá ngày trước, chưa phát huy được  chức năng độc lập vốn đã được trang bị trong  quá  trình  học  tập. Một  trong  những  hạn  chế  đáng quan tâm trong công tác của người Điều  dưỡng hiện nay  chính  là hoạt  động giáo dục  sức khỏe cho người bệnh vẫn còn gặp không ít  khó  khăn,  điều  này  đang  gây  cản  trở  không  nhỏ  cho mục  tiêu nâng  cao  chất  lượng  chăm  sóc người bệnh ở nước ta(4,9).  Sự tư vấn, hướng dẫn giáo dục sức khỏe của  Điều dưỡng dành cho người bệnh là hoạt động  đã được Nhà nước quy định(1,2). Đây là một hoạt  động  thuộc chức năng độc  lập cho phép người  Điều dưỡng thực hiện các hành động chăm sóc  người bệnh một cách độc lập dựa trên hiểu biết  và kỹ năng tương xứng với trình độ đào tạo.   Điều dưỡng tại các bệnh viện của Việt Nam,  trong đó có Điều dưỡng tại bệnh viện Đa khoa  Sài Gòn  –  thành phố Hồ Chí Minh,  đã nỗ  lực  thực  hiện  nhiệm  vụ  này.  Đặc  biệt  là  tại  khoa  Ngoại  chấn  thương,  người  bệnh  là  đối  tượng  cần phải được thụ hưởng sự tư vấn, hướng dẫn  giáo dục sức khỏe từ Điều dưỡng viên trong khi  đa phần cán bộ điều trị phải tập trung vào công  tác phẫu thuật. Tuy nhiên, để công tác giáo dục  sức khỏe của Điều dưỡng có thể được tiến hành  và mang  lại hiệu quả  thì  theo hai nghiên  cứu,  một được tiến hành tại Ba Lan và một tại Vương  quốc Anh  đã  chỉ  ra  rằng kiến  thức  và  thái  độ  đúng của người bệnh đối với sự hướng dẫn giáo  dục sức khỏe của Điều dưỡng  là điều kiện cần  thiết(3,5). Vậy  có bao nhiêu người bệnh  tại khoa  Ngoại chấn thương – bệnh viện đa khoa Sài Gòn  có kiến  thức,  thái độ đúng đối với sự giáo dục  sức khỏe của Điều dưỡng?  Nghiên  cứu  này  được  thực  hiện  tại  bệnh  viện Đa khoa Sài Gòn – Quận 1 – thành phố Hồ  Chí Minh một trong những thành phố phát triển  bậc nhất Việt Nam về  trình độ dân  trí và khoa  học kỹ thuật, đánh giá trên người bệnh đã được  trải qua phẫu  thuật  điều  trị  để  làm  rõ  câu hỏi  nêu  trên. Mặt khác, nghiên cứu cũng  là căn cứ  để từ đó một số cải tiến được đưa ra nhằm nâng  cao hơn nữa hiệu quả của công tác tư vấn, giáo  dục sức khỏe của Điều dưỡng dành cho người  bệnh. Đồng thời kết quả của nghiên cứu là cơ sở  cho  việc  đánh  giá  một  phần  sự  biến  chuyển  trong nhận thức của người bệnh về Điều dưỡng  và vai trò Điều dưỡng tại bệnh viện mà nghiên  cứu được tiến hành, số liệu của nghiên cứu cũng  có  thể  được  sử  dụng  cho  các  nghiên  cứu  tiếp  theo về mối quan hệ giữa người Điều dưỡng và  người bệnh.  Mục tiêu nghiên cứu  ‐ Xác định tỷ lệ người bệnh có kiến thức, thái  độ  đúng  về  sự  giáo  dục  sức  khỏe  của  Điều  dưỡng  sau  phẫu  thuật  tại  khoa  Ngoại  chấn  thương – bệnh viện Đa khoa Sài Gòn.  ‐ Xác định mối  liên quan giữa kiến  thức và  thái độ của người bệnh đối với việc giáo dục sức  khỏe của Điều dưỡng và mối liên quan đến các  yếu  tố nhân chủng học, kinh nghiệm‐xã hội và  bệnh hiện tại.  Nghiên cứu Y học  Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013 Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học  204 ĐỐI TƯỢNG ‐ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU  Đối tượng nghiên cứu  Những người bệnh  đã  trải qua phẫu  thuật  điều  trị  tại khoa ngoại chấn  thương, bệnh viện  đa khoa Sài Gòn.  Tiêu chuẩn chọn mẫu  Người  bệnh  từ  18  tuổi  trở  lên,  đã  trải  qua  phẫu  thuật  và  có  chỉ  định  xuất  viện  tại  khoa  Ngoại chấn thương bệnh viện đa khoa Sài Gòn  từ tháng 11/2012 – tháng 02/2013.  Người bệnh đồng ý tham gia nghiên cứu.  Thiết kế nghiên cứu  Nghiên cứu cắt ngang mô tả.  Cách chọn mẫu  Thu  thập số  liệu diễn ra  trong 04  tháng  (từ  tháng 11/2012 đến tháng 02/2013) tại khoa ngoại  chấn  thương bệnh viện  đa khoa Sài Gòn, chọn  mẫu  thuận  tiện không xác  suất. Đối  tượng  đạt  tiêu chuẩn chọn mẫu sẽ được mời trả lời phỏng  vấn trực tiếp dựa trên bộ câu hỏi sạn sẵn gồm 3  phần: các yếu  tố  tác động đến kiến  thức –  thái  độ của người bệnh (16 câu), kiến  thức (11 câu),  thái độ (10 câu).  Phân tích số liệu  Số  liệu mã hóa  từ bộ câu hỏi phỏng vấn sẽ  được  nhập  và  xử  lý  vi  tính  bằng  phần mềm  Stata phiên bản 12. Các biến rời như đặc tính của  mẫu nghiên cứu, kiến thức đúng, thái độ đúng  của  người  bệnh  về  sự  giáo  dục  sức  khỏe  của  Điều dưỡng viên được trình bày dưới dạng tỷ lệ  phần  trăm.  Phép  kiểm  chi  bình  phương  (Chi‐ square) và Exact’s Fisher được sử dụng để đánh  giá  các mối  liên  quan. Mọi  sự  khác  biệt  được  xem  là  có  ý  nghĩa  thống  kê  khi  p<0,05  với  khoảng  tin  cậy  95%.  Cronbach’s  alpha  dùng  khảo sát độ tin cậy của công cụ.  KẾT QUẢ  Khảo sát được thực hiện trên 119 người bệnh  đã được phẫu thuật điều trị về kiến thức – thái  độ của người bệnh đối với sự giáo dục sức khỏe  của Điều dưỡng, kết quả được thể hiện như sau.  Một số thông tin chung  Bảng 1: Một số thông tin chung về mẫu nghiên cứu  Các yếu tố đặc điểm Số người bệnh (n=119) Tỷ lệ (%) Giới Nam 81 68,1 Nữ 38 31,9 Dân tộc Kinh 100 84 Khác 19 16 Nơi cư trú TpHCM 104 87,4 Các tỉnh 15 12,6 Nhận xét: tỷ  lệ người bệnh nam gấp đôi số  người bệnh nữ, người bệnh  là người dân  tộc  Kinh chiếm tỷ lệ 84% (100/119) trường hợp, số  người bệnh  là người dân  tộc khác chiếm  tỷ  lệ  không nhiều. Trong đó 87,4%  (104/119) người  bệnh  là  dân  cư  ngụ  tại  thành  phố  Hồ  Chí  Minh;  số  còn  lại  đến  từ  các  tỉnh  thành  khác,  chủ  yếu  là  người  đến  từ  các  tỉnh  đồng  bằng  sông Cửu Long.  Kiến thức của người bệnh đối với sự giáo dục sức khỏe của Điều dưỡng  Bảng 2: Kiến thức của người bệnh đối với sự giáo dục sức khỏe của người Điều dưỡng  Các vấn đề khảo sát trong hoạt động giáo dục sức khỏe của Điều dưỡng Trả lời của người bệnh Điều dưỡng n (%) Chỉ có Bác sĩ n (%) Dược sĩ n (%) Khác * n (%) Không biết n (%) Hướng dẫn giờ thăm bệnh 34 (28,6) 8 (6,7) - 55 (46,2) 22 (18,5) Hướng dẫn uống thuốc 15 (12,6) 90 (75,6) 13 (10,9) - 1 (0,8) Hướng dẫn chế độ ăn uống 42 (35,3) 76 (63,9) - - 1 (0,8) Hướng dẫn vệ sinh trước mổ 90 (75,6) 8 (6,7) - 18 (15,2) 3 (2,5) Giải đáp thắc mắc 62 (52,1) 52 (43,7) 1 (0,8) - 4 (3,4) Hướng dẫn thủ tục trước mổ 60 (50,4) 19 (16) - 1 (0,8) 39 (32,8) Hướng dẫn bảo quản tư trang 54 (45,4) 6 (5,1) - - 59 (50,4) Hướng dẫn dấu hiệu bất thường 52 (43,7) 58 (48,8) 1 (0,8) - 8 (6,7) Hướng dẫn vệ sinh sau mổ 95 (79,8) 15 (12,6) - 9 (7.6) - Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013  Nghiên cứu Y học Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học 205 Các vấn đề khảo sát trong hoạt động giáo dục sức khỏe của Điều dưỡng Trả lời của người bệnh Điều dưỡng n (%) Chỉ có Bác sĩ n (%) Dược sĩ n (%) Khác * n (%) Không biết n (%) Hướng dẫn vận động 34 (28,6) 83 (69,8) - - 2 (1,8) Hướng dẫn tái khám 99 (83,1) 18 (15,1) - - 2 (1,8) => Kiến thức Chưa đúng 95 (79,8) Đúng 24 (20,2) * Khác: Hộ lý, bảo vệ  Nhận xét: Trong các câu hỏi khảo sát về kiến  thức của người bệnh đối với các hoạt động giáo  dục sức khỏe của Điều dưỡng, hoạt động hướng  dẫn  tái khám được người bệnh biết nhiều nhất  với 99 trường hợp (83,1%), kế đến là hướng dẫn  vệ  sinh  trước phẫu  thuật  (75,6%);  trong khi  đó  hoạt động hướng dẫn sử dụng  thuốc của Điều  dưỡng có rất ít người bệnh biết (12,6%). Khi xét  tổng thể về tỷ lệ người bệnh có kiến thức đúng  (trả lời đúng từ 8 câu hỏi kiến thức trở lên) về sự  giáo  dục  sức  khỏe  của  Điều  dưỡng  thì  chỉ  có  20,2%.  Thái độ của người bệnh đối với sự giáo dục sức khỏe của Điều dưỡng  Bảng 3: Thái độ của người bệnh đối với sự giáo dục sức khỏe của Điều dưỡng  Các vấn đề khảo sát về thái độ của người bệnh đối với hoạt động giáo dục sức khỏe của Điều dưỡng Thái độ của người bệnh Rất đồng ý n (%) Đồng ý n (%) Không ý kiến n (%) Không đồng ý n (%) Rất không đồng ý n (%) NB được tư vấn, GDSK là cần thiết 88 (73,9) 29 (24,4) - 2 (1,7) - Thông tin mà Điều dưỡng cung cấp là hữu ích 12 (10,1) 88 (73,9) 17 (14,3) 1 (0,8) 1 (0,8) Nên lắng nghe giáo dục sức khỏe từ Điều dưỡng 16 (13,5) 55 (46,2) 45 (37,8) 3 (2,5) - Đồng ý với các hướng dẫn trước mổ 8 (6,7) 54 (45,4) 54 (45,4) 2 (1,7) 1 (0,8) Đồng ý với các hướng dẫn sau mổ 7 (5,9) 67 (56,3) 42 (35,3) 2 (1,7) 1 (0,8) Áp dụng các hướng dẫn tại bệnh viện 15 (12,6) 91 (76,5) 10 (8,4) 2 (1,7) - Áp dụng các hướng dẫn tại nhà 4 (3,4) 79 (66,4) 34 (28,6) 1 (0,8) 1 (0,8) Hướng dẫn về thời gian tái khám 50 (42) 32 (26,9) 26 (21,9) 10 (8,4) 1 (0,8) Hướng dẫn về các dấu hiệu bất thường 6 (5,4) 51 (42,9) 58 (48,7) 4 (3,4) - Điều dưỡng nên GDSK cho những NB khác 34 (28,6) 75 (63) 9 (7,6) 1 (0,8) - => Thái độ Chưa đúng 39 (32,8) Đúng 80 (67,2) Nhận xét: Trong các câu hỏi khảo sát về thái  độ  của người bệnh  đối với  các hoạt  động giáo  dục sức khỏe của Điều dưỡng, tỷ lệ người bệnh  đồng ý rằng việc tư vấn, giáo dục sức khỏe của  Điều dưỡng  là cần  thiết cho họ chiếm  tỷ  lệ  rất  cao: 98,3% (117/119) trường hợp. Phần lớn người  được  hỏi,  chiếm  tỷ  lệ  91,6%  (107/119)  trường  hợp đều đồng ý và mong muốn Điều dưỡng nên  tiếp  tục  giáo  dục  sức  khỏe  cho  ngưng  người  bệnh khác trong tương lai. Bên cạnh đó, cũng có  84%  (100/119)  trường  hợp  người  bệnh  đồng  ý  thông  tin mà  Điều  dưỡng  tư  vấn  thì  hữu  ích,  1,6%  (2/119)  trường  hợp  người  bệnh  không  đồng  ý  và  14,3%  (17/119)  trường  hợp  người  bệnh không ý kiến. Mặt khác, có 40,3% (48/119)  trường hợp người bệnh được hỏi không ý kiến  hoặc  không  đồng  ý  về  việc  nên  lắng  nghe  sự  giáo dục sức khỏe của Điều dưỡng. Tuy nhiên,  thái độ đúng  (trả  lời đúng  từ 7 câu hỏi  thái độ  trở lên) của người bệnh đối với sự giáo dục sức  khỏe  của  Điều  dưỡng  khá  tốt,  có  đến  67,2%  (80/119) trường hợp.  Bảng 4: Mối liên quan giữa kiến thức và thái độ  Kiến thức Thái độ p PR (KTC 95%)Chưa đúng n (%) Đúng n (%) Chưa đúng 38 (40) 57 (60) <0,001 1,59 (1,33 – 1,92)Đúng 1 (4,2) 23 (95,8) Nhận  xét:  Trong  số  24  người  có  kiến  thức  đúng về sự giáo dục sức khỏe của Điều dưỡng,  đã  có  đến  23  người  bệnh  (95,8%)  có  thái  độ  đúng, trong khi nhóm người bệnh có kiến thức  Nghiên cứu Y học  Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013 Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học  206 chưa  đúng  chỉ  có  60% người  có  thái  độ  đúng.  Nhóm người có kiến thức đúng có tỷ lệ thái độ  đúng bằng 1,59 lần (KTC 95%: 1,33 – 1,92) so với  nhóm có kiến thức chưa đúng, sự khác biệt có ý  nghĩa  thống  kê  (p<0,001).  Như  vậy,  những  người có kiến  thức càng  tốt về sự giáo dục sức  khỏe của Điều dưỡng thì sẽ có thái độ càng tốt.  BÀN LUẬN  Kiến thức của người bệnh đối với sự giáo  dục sức khỏe của Điều dưỡng  Có  đến  khoảng  4/5  số  người  được  hỏi  (79,8%)  có kiến  thức  chưa  đúng,  tương  đương  cũng  chỉ  có  khoảng  1/5  số  này  (20,2%)  người  bệnh có kiến thức đúng về sự giáo dục sức khỏe  của Điều dưỡng dành cho chính họ. Đây là tỷ lệ  rất  thấp  so  với  nghiên  cứu  của  Chrobak(5)  tại  Anh: 72%, đây là một vấn đề rất đáng quan tâm,  bởi  lẽ hoạt  động Điều dưỡng  trong  đó  có giáo  dục sức khỏe là một mảng có ảnh hưởng rất lớn  đến  sự  chăm  sóc  Y  tế  nói  chung,  người  Điều  dưỡng  chính  thông  qua  giáo dục  sức  khỏe  để  mang đến ảnh hưởng tốt đẹp cho sức khỏe cộng  đồng(6,8,13). Nếu ngay  cả  đối  tượng người bệnh,  người thụ hưởng quyền lợi chính trong các hoạt  động giáo dục  sức khỏe  của Điều dưỡng  cũng  không biết quyền lợi dành cho chính đối tượng  mình thì rất khó để họ có thể sử dụng hiệu quả  quyền lợi này (14), cũng là rất khó để người bệnh  và người Điều dưỡng  có  thể hợp  tác  thuận  lợi  nhằm mang  lại hiệu quả  cao nhất vì mục  tiêu  chăm sóc sức khỏe cho con người.  Thái  độ  của  người  bệnh  đối  với  sự  giáo  dục sức khỏe của Điều dưỡng  Thái  độ  của người bệnh  đối với hoạt  động  giáo  dục  sức  khỏe  của  người  Điều  dưỡng  là  tương đối  tốt  (67,2%)  tương đương nghiên cứu  của Chrobak(5)  tại Anh: 71,3%. Đại đa số người  bệnh đồng thuận, muốn lắng nghe, muốn được  áp dụng  các  hướng dẫn  đó  vào  chăm  sóc  sức  khỏe cho bản thân tại bệnh viện cũng như xuất  viện. Đây là tiền đề để người Điều dưỡng từng  bước có  thể  thực hiện  tốt hơn vai  trò của mình  trong hoạt  động  giáo dục  sức  khỏe  cho người  bệnh  theo  yêu  cầu  nghề  nghiệp  cũng  như  các  quy định dành cho nhân viên Y tế trong công tác  giáo dục sức khỏe.  Mối  liên quan  giữa kiến  thức  và  thái  độ  của  người  bệnh  đối  với  sự  giáo  dục  sức  khỏe từ Điều dưỡng  Trong số 24 người có kiến  thức đúng đã có  tới 23 người (95,8%) có thái độ đúng,  trong khi  nhóm người bệnh có kiến chưa đúng chỉ có 60%  người  có  thái  độ  đúng. Nhóm  người  có  kiến  thức  đúng  có  tỷ  lệ  thái  độ đúng bằng 1,59  lần  (KTC 95%: 1,33 – 1,92) so với nhóm có kiến thức  chưa  đúng,  sự  khác  biệt  có  ý  nghĩa  thống  kê  (p<0,001). Như vậy, những người  có kiến  thức  càng  tốt  về  sự  giáo  dục  sức  khỏe  của  Điều  dưỡng thì sẽ có thái độ càng tốt. Điều này có thể  lý  giải  là  do  trình  độ  văn  hóa  tương  ứng  với  nghề nghiệp, khi có trình độ giáo dục càng cao  và nghề nghiệp càng hướng về các ngành mang  tính trí tuệ thì con người càng quan tâm đến sức  khỏe nhiều hơn(7), họ có thể kiến thức cũng như  thái độ đúng hơn đối với việc giáo dục sức khỏe  của Điều dưỡng, vì đây là hoạt động hướng đến  và giúp  cho  chính người bệnh  có  sức khỏe  tốt  hơn. Trong nghiên cứu này, tỷ lệ thái độ đúng ở  nhóm người bệnh là cán bộ ‐ công nhân viên cao  hơn  các nhóm  còn  lại  (85%),  sự khác biệt  có ý  nghĩa thống kê (p<0,05).  Mối liên quan giữa kiến thức, thái độ của  người bệnh  đối với sự giáo dục  sức khỏe  từ Điều dưỡng và các yếu tố khác  Khảo sát cho thấy, thông tin về Điều dưỡng  được cung cấp cho người bệnh trước đó từ Tivi,  radio  chiếm  tỷ  lệ phổ biến nhất 51,9%,  từ báo,  tạp  chí  chiếm  34%,  chỉ  có  14,1%  người  bệnh  nghe  thông  tin  về  Điều  dưỡng  từ  các  nguồn  khác như người thân, bạn bè Điều này khẳng  định ý nghĩa to lớn của truyền thông trong việc  phổ  biến  các  thông  tin  đến  đại  bộ  phận  nhân  dân,  trong đó có việc  thông  tin về Điều dưỡng  đến với cộng đồng. Bởi lẽ, người bận rộn không  có thời gian đọc báo hay chưa từng nghe bạn bè,  Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013  Nghiên cứu Y học Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học 207 người thân nói về Điều dưỡng thì vẫn có cơ hội  được lắng nghe các thông tin này từ tivi, radio  Có sự khác biệt biệt rõ rệt về kiến  thức đối  với sự giáo dục sức khỏe của Điều dưỡng giữa  nhóm người bệnh đã từng nghe các thông tin về  Điều  dưỡng  và  nhóm  người  bệnh  chưa  từng  nghe thông tin về Điều dưỡng. Có khoảng 22,6%  số người bệnh đã  từng nghe  thông  tin về Điều  dưỡng có kiến  thức đúng, 100% số người bệnh  trả  lời  là  chưa  từng  nghe  thông  tin  về  Điều  dưỡng đều có kiến thức chưa đúng, sự khác biệt  này là có ý nghĩa thống kê (p<0,05). Điều này có  thể  lý  giải  là  với  nhóm  những  người  đã  từng  nghe và ghi nhớ là mình có từng được nghe về  Điều dưỡng thì ít nhất họ cũng có quan tâm đến  Điều  dưỡng,  xuất  phát  từ  chính  sự  quan  tâm  này giúp họ có sự  tìm hiểu và có kiến  thức  tốt  hơn về người Điều dưỡng và các hoạt động của  Điều  dưỡng,  trong  đó  cũng  dồng  thời  hình  thành  cả kiến  thức  của người bệnh về  sự giáo  dục sức khỏe của Điều dưỡng.  Thái độ có liên quan với nghề nghiệp, người  bệnh là công nhân viên – cán bộ có tỷ lệ thái độ  đúng cao hơn các nhóm còn lại, sự khác biệt có ý  nghĩa  thống kê  (p<0,05). Những người có  trình  độ  giáo  dục  càng  cao  thì  có  thái  độ  càng  tốt,  100% người bệnh có  trình  độ giáo dục  sau  đại  học có thái độ đúng, 96,8% người bệnh có