Luận văn Giải pháp hỗ trợ tài chính đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam giai đoạn từ nay đến 2010

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH š&› NGUYEÃN THANH NHAÕ GIAÛI PHAÙP HOà TRÔÏ TAØI CHÍNH ÑOÁI VÔÙI CAÙC DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA ÔÛ VIEÄT NAM GIAI ÑOAÏN TÖØ NAY ÑEÁN NAÊM 2010 Chuyeân ngaønh: KINH TEÁ TAØI CHÍNH NGAÂN HAØNG Maõ soá: 60.31.12 LUAÄN VAÊN THAÏC SYÕ KINH TEÁ Ngöôøi höôùng daãn khoa hoïc: TS. ÑOà QUANG TRÒ TP. HOÀ CHÍ MINH - NAÊM 2007 0ӨC LӨC /ӠI CAM ĈOAN 0ӨC LӨC DANH MӨC CÁC CHӲ VIӂT TҲT DANH MӨC CÁC BҦNG /ӠI MӢĈҪU CHѬѪNG 1: VҨN Ĉӄ HӚ TRӦ TÀI CHÍNH ĈӔI VӞI CÁC DOANH NGHIӊP NHӒ VÀ VӮA ......................................................................................... 1 1.1. Tәng quan vӅ doanh nghiӋp nhӓ và vӯa .......................................................... 1 1.1.1. Khái niӋm doanh nghiӋp nhӓ và vӯa............................................................ 1 1.1.2. Phân loҥi doanh nghiӋp nhӓ và vӯa ............................................................ 2 1.1.2.1. Theo các nѭӟc trên thӃ giӟi ................................................................. 3 1.1.2.2. Theo quy ÿӏnh ӣ ViӋt Nam.................................................................. 5 1.1.3. Vai trò cӫa doanh nghiӋp nhӓ và vӯa trong nӅn kinh tӃ ViӋt Nam hiӋn nay . 5 1.2. Hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các doanh nghiӋp nhӓ và vӯa .................................... 7 1.2.1. Vay vӕn tҥi các ngân hàng thѭѫng mҥi ........................................................ 8 1.2.1.1. Khái quát vӅ vay vӕn tҥi các ngân hàng thѭѫng mҥi ............................ 8 1.2.1.2. Các hình thӭc ÿҧm bҧo tín dөng .......................................................... 9 1.2.2. Thuê tài chính ........................................................................................... 11 1.2.2.1. Khái niӋm cho thuê tài chính ............................................................ 11 1.2.2.2. Vai trò cӫa cho thuê tài chính............................................................ 13 1.2.2.3. Cѫ quan quҧn lý Nhà nѭӟc vӅ hoҥt ÿӝng cho thuê tài chính .............. 13 1.2.2.4. Ѭu và nhѭӧc ÿLӇm cӫa hoҥt ÿӝng cho thuê tài chính ......................... 13 1.3. Hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV ӣ mӝt sӕ nѭӟc Châu Á và bài hӑc kinh nghiӋm ÿӕi vӟi ViӋt Nam ....................................................................... 15 1.3.1. Hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các doanh nghiӋp nhӓ và vӯa ӣ mӝt sӕ nѭӟc Châu Á..................................................................................................... 15 1.3.2. Bài hӑc kinh nghiӋm ÿӕi vӟi ViӋt Nam..................................................... 17 .Ӄt luұn chѭѫng 1 .................................................................................................. 18 CHѬѪNG 2: THӴC TRҤNG Vӄ HӚ TRӦ TÀI CHÍNH ĈӔI VӞI CÁC DOANH NGHIӊP NHӒ VÀ VӮA Ӣ VIӊT NAM............................................... 19 2.1. Doanh nghiӋp nhӓ và vӯa ӣ ViӋt Nam và vҩn ÿӅ pháp lý .............................. 19 2.2. Thӵc trҥng vӅ hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV ӣ ViӋt Nam................... 20 2.2.1. Thӵc trҥng vӅ sӕ lѭӧng DNNVV ÿang hoҥt ÿӝng tҥi thӡi ÿLӇm 31/12 hҵng năm phân theo loҥi hình doanh nghiӋp ............................................. 20 2.2.2. Thӵc trҥng vӅ vӕn sҧn xuҩt kinh doanh hҵng năm cӫa các DNNVV ÿang hoҥt ÿӝng phân theo loҥi hình doanh nghiӋp............................................. 22 2.2.3. Thӵc trҥng vӅ sӕ lѭӧng lao ÿӝng trong các DNNVV ÿang hoҥt ÿӝng tҥi thӡi ÿLӇm 31/12 hҵng năm phân theo loҥi hình doanh nghiӋp.................... 25 2.2.4. Thӵc trҥng ÿҫu tѭ tài sҧn cӕÿӏnh và ÿҫu tѭ tài chính dài hҥn cӫa các DNNVV ÿang hoҥt ÿӝng phân theo loҥi hình doanh nghiӋp..................... 26 2.2.5. Thӵc trҥng doanh thu sҧn xuҩt kinh doanh thuҫn cӫa các DNNVV ÿang hoҥt ÿӝng phân theo loҥi hình doanh nghiӋp............................................. 27 2.3. Nhӳng thành tӵu và hҥn chӃ trong viӋc hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV ӣ ViӋt Nam thӡi gian qua ................................................................ 29 2.3.1. Nhӳng thành tӵu ÿҥt ÿѭӧc ......................................................................... 29 2.3.1.1. Ĉӕi vӟi các NHTM, công ty Cho thuê tài chính, các Quӻ quӕc gia.... 29 2.3.1.2. Ĉӕi vӟi bҧn thân DNNVV................................................................. 38 2.3.2. Mӝt sӕ hҥn chӃ cҫn khҳc phөc ................................................................... 38 2.3.2.1. Ĉӕi vӟi các NHTM, công ty Cho thuê tài chính, các Quӻÿa quӕc gia39 2.3.2.2. Ĉӕi vӟi bҧn thân DNNVV................................................................. 41 2.4. Nguyên nhân gây nên hҥn chӃ......................................................................... 42 2.4.1. Ĉӕi vӟi các NHTM.................................................................................... 42 2.4.2. Ĉӕi vӟi bҧn thân DNNVV......................................................................... 43 .Ӄt luұn chѭѫng 2 .................................................................................................. 44 CHѬѪNG 3: GIҦI PHÁP HӚ TRӦ TÀI CHÍNH ĈӔI VӞI CÁC DNNVV Ӣ VIӊT NAM GIAI Ĉ2ҤN TӮ NAY ĈӂN NĂM 2010 ....................................... 45 3.1. Ĉӏnh hѭӟng phát triӇn DNNVV ӣ VIӊT NAM giai ÿRҥn 2006-2010 ............ 45 3.1.1. Nguyên tҳc cѫ bҧn phát triӇn DNNVV ...................................................... 46 3.1.2. Mөc tiêu cө thӇ.......................................................................................... 47 3.2. Nhӳng giҧi pháp hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV ӣ ViӋt Nam tӯ nay  ÿӃn năm 2010.................................................................................................. 47 3.2.1. Ĉӕi vӟi Chính phӫ ..................................................................................... 47 3.2.1.1. Hoàn thiӋn khung khә pháp lý........................................................... 47 3.2.1.2. Chính sách vӅ tài chính ..................................................................... 49 3.2.1.3. Chính sách ÿҩt ÿai ............................................................................ 49 3.2.1.4. KhuyӃn khích phát triӇn các tә chӭc hӛ trӧ DNNVV......................... 51 3.2.2. Ĉӕi vӟi NHNN.......................................................................................... 51 3.2.2.1. Hoàn thiӋn các văn bҧn pháp lý trong lƭnh vӵc ngân hàng ................. 51 3.2.2.2. TiӃp tөc ÿәi mӟi các chính sách tín dөng nhҵm nâng cao quyӅn tӵ chӫ cho các NHTM và phù hӧp vӟi thông lӋ quӕc tӃ .................... 52 3.2.3. Ĉӕi vӟi các NHTM.................................................................................... 52 3.2.3.1. Nhұn thӭc vӅ tҫm quan trӑng cӫa viӋc cho vay ÿӕi các DNNVV ...... 52 3.2.3.2. Tә chӭc lҥi cѫ cҩu hoҥt ÿӝng cӫa ngân hàng theo hѭӟng xây dӵng các bӝ phұn hӛ trӧ tín dөng ÿӕi vӟi các DNNVV ............................... 53 3.2.3.3. Góp vӕn ÿҫu tѭ, liên doanh, liên kӃt vӟi DNVVN ............................ 54 3.2.3.4. Thӵc hiӋn các chính sách ѭu ÿãi ÿӕi vӟi DNNVV............................. 55 3.2.3.5. Nâng cao kӻ năng nghiӋp vө cӫa cán bӝ thҭm ÿӏnh ........................... 56 3.2.3.6. Thӵc hiӋn quy trình thҭm ÿӏnh rӫi ro tín dөng lành mҥnh.................. 57 3.3.4. Ĉӕi vӟi các công ty cho thuê tài chính....................................................... 60 3.3.5. Ĉӕi vӟi các DNNVV ................................................................................. 61 3.3.5.1. Thӵc hiӋn ÿúng và ÿҫy ÿӫ chӃÿӝ báo cáo, sә sách, chӭng tӯ kӃ toán 61 3.3.5.2. Khai thác các nguӗn thông tin phөc vө sҧn xuҩt kinh doanh.............. 62 3.3.5.3. Cѫ cҩu tә chӭc lҥi bӝ máy doanh nghiӋp, nâng cao chҩt lѭӧng nguӗn nhân lӵc................................................................................. 62 3.3. Nhӳng giҧi pháp hӛ trӧ .................................................................................. 63 3.3.1. Ĉӕi vӟi Chính phӫ ..................................................................................... 63 3.3.1.1. Ĉҭy mҥnh cҧi cách hành chính .......................................................... 63 3.3.1.2. Hӛ trӧ phát triӇn công nghӋ thông tin ................................................ 63 3.3.1.3. KhuyӃn khích thành lұp các hiӋp hӝi và các tә chӭc phát triӇn DNNVV .......................................................................................... 64 3.3.1.4. Thӵc hiӋn chính sách trӧ giúp có trӑng ÿLӇm..................................... 64 3.3.1.5. Phát triӇn văn hoá kinh doanh, khuyӃn khích khӣi sӵ doanh nghiӋp .. 65 3.3.2. Ĉӕi vӟi các NHTM.................................................................................... 65 3.3.2.1. Tăng cѭӡng các mӕi quan hӋ hӧp tác ................................................ 65 3.3.2.2. Thѭӡng xuyên tiӃp xúc vӟi các DNNVV........................................... 66 3.3.2.3. Xây dӵng mô hình tә chӭc chuyên nghiӋp, chuyên môn sâu phөc vө DNNVV ..................................................................................... 66 3.3.2.4. Chuҭn hoá vӅ cѫ chӃ, chính sách, quy trình thӫ tөc cho vay, cung cҩp dӏch vөÿӕi vӟi các DNNVV...................................................... 67 3.3.2.5. Xây dӵng gói sҧn phҭm phù hӧp ...................................................... 67 .Ӄt luұn chѭѫng 3 .................................................................................................. 67 .ӂT LUҰN TÀI LIӊU THAM KHҦO PHӨ LӨC DANH MӨC CÁC CHӲ VIӂT TҲT CTTC: Cho thuê tài chính DNNN: Doanh nghiӋp Nhà nѭӟc DNNVV: Doanh nghiӋp nhӓ và vӯa NHNN: Ngân hàng Nhà nѭӟc NHTM: Ngân hàng thѭѫng mҥi TNHH: Trách nhiӋm hӳu hҥn QBLTD: Quӻ bҧo lãnh tín dөng TP.HCM: Thành phӕ Hӗ Chí Minh DANH MӨC CÁC BҦNG %ҧng 2.1: Sӕ lѭӧng doanh nghiӋp ÿang hoҥt ÿӝng tҥi thӡi ÿLӇm 31/12 hҵng năm phân theo loҥi hình doanh nghiӋp %ҧng 2.2: Vӕn sҧn xuҩt kinh doanh bình quân hҵng năm cӫa các doanh nghiӋp ÿang hoҥt ÿӝng phân theo loҥi hình doanh nghiӋp %ҧng 2.3: Vӕn sҧn xuҩt kinh doanh bình quân hҵng năm cӫa tӯng doanh nghiӋp ÿang hoҥt ÿӝng phân theo loҥi hình doanh nghiӋp %ҧng 2.4: Sӕ lao ÿӝng trong các doanh nghiӋp ÿang hoҥt ÿӝng tҥi thӡi ÿLӇm 31/12 hҵng Qăm phân theo loҥi hình doanh nghiӋp %ҧng 2.5: Giá trӏ tài sҧn cӕÿӏnh và ÿҫu tѭ tài chính dài hҥn cӫa các doanh nghiӋp ÿang hoҥt ÿӝng tҥi thӡi ÿLӇm 31/12 hҵng năm phân theo loҥi hình doanh nghiӋp %ҧng 2.6: Doanh thu sҧn xuҩt kinh doanh thuҫn cӫa các doanh nghiӋp ÿang hoҥt ÿӝng ohân theo loҥi hình doanh nghiӋp /ӠI MӢĈҪU 1. Tính cҩp thiӃt cӫa ÿӅ tài nghiên cӭu Trong suӕt quá trình ÿәi mӟi, bҳt ÿҫu tӯĈҥi hӝi Ĉҧng toàn quӕc lҫn thӭ VI (năm 1986), Ĉҧng ta luôn khҷng ÿӏnh chӫ trѭѫng nhҩt quán phát triӇn nӅn kinh tӃ nhiӅu thành phҫn, ÿa sӣ hӳu. Chӫ trѭѫng này tӯng bѭӟc ÿѭӧc cө thӇ hoá trong hàng loҥt các Yăn bҧn pháp quy nhѭ luұt Doanh nghiӋp, luұt KhuyӃn khích ÿҫu tѭ trong nѭӟc…, các Nghӏÿӏnh, Nghӏ quyӃt cӫa Chính phӫ vӅ phát triӇn kinh tӃ… Nhà nѭӟc luôn khuyӃn khích và tҥo mӑi ÿLӅu kiӋn thuұn lӧi cho các doanh nghiӋp, trong ÿó có doanh nghiӋp nhӓ và vӯa (DNNVV) phát huy tính năng ÿӝng, sáng tҥo trong kinh doanh, nâng cao Qăng lӵc quҧn lý, ÿLӅu hành và mӣ rӝng các mӕi quan hӋ, liên kӃt trong kinh doanh; nhҵm tăng khҧ năng cҥnh tranh và nâng cao hiӋu quҧ kinh doanh, góp phҫn thúc ÿҭy Wăng trѭӣng kinh tӃÿҩt nѭӟc, giҧi quyӃt viӋc làm và nâng cao ÿӡi sӕng ngѭӡi lao ÿӝng. 7ҥi các nѭӟc phát triӇn trên thӃ giӟi nhѭ Hoa KǤ, Nhұt Bҧn…, Chính phӫ các nѭӟc này ÿã xác ÿӏnh vai trò quan trӑng, lâu dài cӫa các DNNVV, là bӝ phұn cҩu thành không thӇ thiӃu ÿѭӧc cӫa nӅn kinh tӃ, có mӕi quan hӋ tѭѫng hӛ không thӇ tách rӡi vӟi các tұp ÿoàn kinh tӃ, ÿһc biӋt trong công nghiӋp bә trӧ và mҥng lѭӟi phân phӕi sҧn phҭm. Và ӣ ViӋt Nam, Nhà nѭӟc cNJng ÿã nhұn thӭc ÿѭӧc tҫm quan trӑng cӫa các DNNVV nên ÿã có nhӳng chính sách phát triӇn khu vӵc này cҧ vӅ sӕ lѭӧng lүn chҩt lѭӧng, thӇ hiӋn cө thӇ trong kӃ hoҥch phát triӇn DNNVV giai ÿRҥn 2006-2010 vӯa ÿѭӧc Chính phӫ thông qua vào tháng 10 năm 2006. Tuy nhiên, các DNNVV ӣ ViӋt Nam hiӋn ÿang gһp rҩt nhiӅu khó khăn trong phát triӇn do quy mô sҧn xuҩt nhӓ, công nghӋ thҩp, trình ÿӝ quҧn lý yӃu kém, năng lӵc cҥnh tranh thҩp,…các sҧn phҭm do các doanh nghiӋp này sҧn xuҩt có chҩt lѭӧng chѭa cao… ÿһc biӋt quan trӑng là do thiӃu nguӗn vӕn. ĈӇ khҳc phөc tình trҥnh này, DNNVV cҫn có vӕn ÿӇÿҫu tѭ mӣ rӝng sҧn xuҩt; mua máy, thiӃt bӏ hiӋn ÿҥi; bӗi dѭӥng và nâng cao trình ÿӝ cӫa ngѭӡi lao ÿӝng,… Chính vì vұy, hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV hiӋn ÿang là mӝt vҩn ÿӅÿѭӧc toàn xã hӝi quan tâm. Do nhӳng yêu cҫu cҩp thiӃt nhѭ vұy, hӑc viên ÿã chӑn ÿӅ tài ³GI̪I PHÁP H͞ TRͪ TÀI CHÍNH Ĉ͘I V͢I CÁC DOANH NGHI͎P NH͖ VÀ VͲA ͦ VI͎T NAM GIAI Ĉ2̨N TͲ NAY Ĉ͆N NĂM 2010´ làm ÿӅ tài cho luұn văn tӕt nghiӋp. 2. Ĉӕi tѭӧng và phҥm vi nghiên cӭu - Ĉӕi tѭӧng nghiên cӭu: Luұn văn nghiên cӭu vӅ tình hình hoҥt ÿӝng cӫa các DNNVV, tӯ sӕ lѭӧng doanh nghiӋp, quy mô vӕn ÿҫu tѭ, sӕ lѭӧng lao ÿӝng, Pӭc ÿӝ ÿҫu tѭ sҧn xuҩt kinh doanh trung và dài hҥn cho ÿӃn hiӋu quҧ kinh doanh cӫa các DNNVV. Bên cҥnh ÿó, luұn văn còn nghiên cӭu vӅ hoҥt ÿӝng hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV cӫa các ngân hàng, các công ty cho thuê tài chính,… - Phҥm vi nghiên cӭu: Luұn văn nghiên cӭu tәng thӇ các DNNVV có vӕn không thuӝc ngân sách cҩp trên phҥm vi cҧ nѭӟc, không phân biӋt khu vӵc, ngành nghӅ. 3. 0өc ÿích nghiên cӭu Ӣ nѭӟc ta, các DNNVV ÿóng vai trò cӵc kǤ quan trӑng trong viӋc huy ÿӝng nguӗn lӵc cho ÿҫu tѭ phát triӇn và có ý nghƭa then chӕt trong quá trình giҧi quyӃt các vҩn ÿӅ xã Kӝi nhѭ xoá ÿói, giҧm nghèo, tҥo viӋc làm, phát triӇn ÿӗng ÿӅu giӳa các khu vӵc…Vì lý do ÿó mà các DNNVV ngày càng giӳ vӏ trí quan trӑng trong nӅn kinh tӃ. Nhѭng trong quá trình hoҥt ÿӝng các DNNVV luôn gһp rҩt nhiӅu khó khăn, trong ÿó thiӃu vӕn Vҧn xuҩt kinh doanh là vҩn ÿӅ nan giҧi nhҩt. Và hiӋn nay vҩn ÿӅ hӛ trӧ vӕn, hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV ÿang có rҩt nhiӅu bҩt cұp. Trên cѫ sӣ xác ÿӏnh vai trò và thӵc trҥng cӫa các DNNVV, thӵc trҥng hӛ trӧ tài chính cho các DNNVV, nhӳng tӗn tҥi và nguyên nhân cӫa nó, luұn văn ÿӅ ra giҧi pháp nhҵm hӛ trӧ tài chính cho các DNNVV mӝt cách tӕt nhҩt. 4. Phѭѫng phѭӟng nghiên cӭu Phѭѫng pháp nghiên cӭu sӱ dөng chӫ yӃu trong luұn văn này là phѭѫng pháp tәng Kӧp, phѭѫng pháp phân tích và phѭѫng pháp so sánh. Bên cҥnh ÿó, luұn văn còn sӱ Gөng mӝt sӕ phѭѫng pháp khác nhѭ phѭѫng pháp thӕng kê, phѭѫng pháp quy nҥp và phѭѫng pháp diӉn giҧi. Bҵng các phѭѫng pháp trên, luұn văn ÿã ÿӅ ra giҧi pháp hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV ӣ ViӋt Nam trong giai ÿRҥn tӯ nay ÿӃn năm 2010. 5. Nhӳng kӃt quҧ thu ÿѭӧc cӫa ÿӅ tài - ĈӅ tài ÿã trình bày nhӳng khái niӋm cѫ bҧn vӅ DNNVV và các hình thӭc hӛ trӧ tài chính cho doanh nghiӋp này. - Nhӳng ÿóng góp cӫa DNNVV trong quá trình phát triӇn nӅn kinh tӃ ViӋt Nam hiӋn nay. - Thӵc trҥng vӅ mӭc ÿӝ hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV ӣ ViӋt Nam thӡi gian qua, nhӳng mһt ÿã ÿҥt ÿѭӧc và nhӳng hҥn chӃ cҫn khҳc phөc. - 7ӯÿó, ÿѭa ra mӝt sӕ giҧi pháp và kiӃn nghӏ nhҵm hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV ӣ ViӋt Nam ÿѭӧc hiӋu quҧ hѫn, gӗm 4 nhóm giҧi pháp: + Giҧi pháp tӯ phía Chính phӫ; + Giҧi pháp tӯ Ngân hàng Nhà nѭӟc; + Giҧi pháp tӯ các tә chӭc tín dөng; + Và, giҧi pháp tӯ chính bҧn thân DNNVV. 6. .Ӄt cҩu cӫa luұn văn Ngoài phҫn mӣÿҫu, kӃt luұn, tài liӋu tham khҧo và phө lөc, luұn văn gӗm có 67 trang và 6 bҧng biӇu. KӃt cҩu chính cӫa luұn văn gӗm có 3 chѭѫng: - Chѭѫng 1: Vҩn ÿӅ hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các doanh nghiӋp nhӓ và vӯa - Chѭѫng 2: Thӵc trҥng hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các doanh nghiӋp nhӓ và vӯa ӣ ViӋt Nam - Chѭѫng 3: Giҧi pháp hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các doanh nghiӋp nhӓ và vӯa ӣ ViӋt Nam giai ÿRҥn tӯ nay ÿӃn năm 2010. 1CH˰ˮNG 1: 9ҨN Ĉӄ HӚ TRӦ TÀI CHÍNH ĈӔI VӞI CÁC DOANH NGHIӊP NHӒ VÀ VӮA 1.1. TӘNG QUAN Vӄ DOANH NGHIӊP NHӒ VÀ VӮA 1.1.1. Khái niӋm doanh nghiӋp nhӓ và vӯa Theo Luұt Doanh nghiӋp ngày 29/11/2005: “Doanh nghiӋp là tә chӭc kinh tӃ có tên riêng, có tài sҧn, có trө sӣ giao dӏch әn ÿӏnh, ÿѭӧc ÿăng ký kinh doanh theo quy ÿӏnh Fӫa pháp luұt nhҵm mөc ÿích thӵc hiӋn các hoҥt ÿӝng kinh doanh”. Doanh nghiӋp là tә chӭc kinh tӃ có tѭ cách pháp nhân, có con dҩu, có tài sҧn, có quyӅn và nghƭa vө dân sӵ, hoҥt ÿӝng kinh tӃ theo chӃ ÿӝ hҥch toán ÿӝc lұp, tӵ chӏu trách nhiӋm vӅ toàn bӝ hoҥt ÿӝng kinh tӃ và chӏu sӵ quҧn lý cӫa Nhà nѭӟc bӣi Luұt Doanh nghiӋp và các quy ÿӏnh khác cӫa pháp luұt. Nói cách khác, doanh nghiӋp là mӝt ÿѫn vӏ kinh tӃÿѭӧc thành lұp và tә chӭc sҧn xuҩt ra sҧn phҭm ÿӇ kinh doanh hoһc kinh doanh Gӏch vө, kӇ cҧ nhӳng sҧn phҭm hàng hoá không do mình làm ra nhҵm thӓa mãn nhu Fҫu cӫa thӏ trѭӡng và kӃt quҧ thu vӅ là lӧi nhuұn, tích lNJy ÿѭӧc vӕn ÿӇ tiӃp tөc tái ÿҫu Wѭ phát triӇn kinh doanh ngày càng cao hѫn. Nhѭ vұy, doanh nghiӋp là mӝt tә chӭc kinh doanh không kӇ thuӝc sӣ hӳu cӫa thành phҫn kinh tӃ nào và nó không phө thuӝc vào quy mô hoҥt ÿӝng cӫa doanh nghiӋp. Nhӳng năm gҫn ÿây, trên thӃ giӟi xuҩt hiӋn mӝt loҥi mô hình doanh nghiӋp có tên “Doanh nghiӋp nhӓ và vӯa”. Xu thӃ này ngày càng phә biӃn ӣ hҫu hӃt các nѭӟc ÿang phát triӇn, nhҩt là ӣ các nѭӟc trong khu vӵc ASEAN, nó ÿѭӧc xem nhѭ là mӝt mô hình kinh tӃ mӟi và ViӋt Nam cNJng không nҵm ngoài xu hѭӟng ÿó. 2Các DNNVV có lӧi thӃ là chi phí ÿҫu tѭ không lӟn, dӉ thích nghi vӟi sӵ biӃn ÿәi cӫa thӏ trѭӡng, phù hӧp vӟi trình ÿӝ quҧn lý kinh doanh cӫa phҫn lӟn chӫ doanh nghiӋp ӣ ViӋt Nam hiӋn nay. Tuy nhiên các doanh nghiӋp này ÿang gһp rҩt nhiӅu khó khăn cҧ tӯ bên trong (nhѭ năng lӵc quҧn lý kém, công nghӋ lҥc hұu,… ÿһc biӋt là vӕn ít,…) và tӯ môi trѭӡng kinh doanh bên ngoài. ĈӇ có thӇ tӗn tҥi, phát triӇn và tiӃn hành hoҥt ÿӝng kinh doanh hiӋu quҧ, các doanh nghiӋp này rҩt cҫn sӵ quan tâm, hӛ trӧ cӫa Chính phӫ. Nhѭ vұy, trѭӟc tiên Chính phӫ cҫn phҧi xác ÿӏnh quy mô cӫa DNNVV. Theo công văn sӕ 681/CP–KTN cӫa Chính phӫ ban hành ngày 20/6/1998 vӅ viӋc ÿӏnh Kѭӟng chiӃn lѭӧc và chính sách phát triӇn các DNNVV, DNNVV là doanh nghiӋp có Vӕ lao ÿӝng trung bình hҵng năm dѭӟi 200 ngѭӡi và vӕn ÿăng ký dѭӟi 5 tӍÿӗng. Trong ÿó doanh nghiӋp nhӓ có sӕ vӕn dѭӟi 1 tӍÿӗng và sӕ lao ÿӝng dѭӟi 50 ngѭӡi. Gҫn ÿây nhҩt, theo Nghӏÿӏnh sӕ 90/2001/NĈ–CP ngày 23/11/2001, DNNVV ÿѭӧc ÿӏnh nghƭa nhѭ sau: “Doanh nghiӋp nhӓ và vӯa là cѫ sӣ sҧn xuҩt, kinh doanh ÿӝc lұp, ÿã ÿăng ký theo pháp luұt hiӋn hành, có vӕn ÿăng ký không quá 10 tӍÿӗng, hoһc sӕ lao ÿӝng trung bình hҵng năm không quá 300 ngѭӡi”. Nhѭ vұy, trong vòng 3 năm chúng ta ÿã có sӵÿLӅu chӍnh chӍ tiêu phân biӋt ranh giӟi DNNVV và chҳc chҳn ÿây không phҧi là lҫn cuӕi cùng; bӣi vì các chӍ tiêu này thѭӡng xuyên thay ÿәi ÿӇ phù hӧp vӟi trình ÿӝ phát triӇn kinh tӃ xã hӝi qua tӯng thӡi kǤ. 1.1.2. Phân loҥi doanh nghiӋp nhӓ và vӯa ViӋc phân loҥi doanh nghiӋp nhӓ và vӯa cNJng nhѭ các tiêu chí phân loҥi phө thuӝc vào Uҩt nhiӅu yӃu tӕ; phҧi phù hӧp vӟi trình ÿӝ phát triӇn, ÿLӅu kiӋn và mөc ÿích phân loҥi Fӫa mӛi nѭӟc. Nhìn chung, cách phân loҥi doanh nghiӋp ӣ mӛi nѭӟc có nhiӅu ÿLӇm khác nhau nhѭng vүn có mӝt sӕÿLӇm chung giӕng nhau. Ví dө, viӋc phân loҥi doanh nghiӋp nhӓ và vӯa ӣ các nѭӟc là nhҵm hӛ trӧ các doanh nghiӋp này phát triӇn ÿӇ thӵc hiӋn các mөc ÿích nhѭ huy ÿӝng mӑi tiӅm năng vào sҧn xuҩt kinh doanh; ÿáp ӭng nhu 3Fҫu phong phú, ÿa dҥng cӫa xã hӝi, góp phҫn thúc ÿҭy tăng trѭӣng kinh tӃ; tăng sӵ Qăng ÿӝng, hiӋu quҧ cӫa nӅn kinh tӃ. 1.1.2.1. Theo các n˱ͣc trên th͇ giͣi Phân loҥi doanh nghiӋp nhӓ và vӯa ӣ mӝt sӕ nѭӟc và lãnh thә trên thӃ giӟi: a. Ĉài Loan: Khái niӋm DNNVV ÿã bҳt ÿҫu ÿѭӧc sӱ dөng trên lãnh thә này tӯ năm 1967. Trong 40 Qăm qua, Ĉài Loan ÿã 6 lҫn thay ÿәi tiêu thӭc phân loҥi DNNVV. Sӵ thay ÿәi trong khái niӋm DNNVV theo hѭӟng tăng dҫn giá trӏ vӕn góp (sӕ vӕn góp tӯ 5 triӋu lên 40 triӋu Ĉài tӋ). HiӋn nay, ӣĈài Loan DNNVV là doanh nghiӋp: - Trong lƭnh vӵc khai khoáng: có vӕn góp dѭӟi 40 triӋu Ĉài tӋ, lao ÿӝng thѭӡng xuyên dѭӟi 500 ngѭӡi. - Trong lƭnh vӵc công nghiӋp và xây dӵng: có vӕn góp dѭӟi 40 triӋu Ĉài tӋ, lao ÿӝng thѭӡng xuyê