Nghệ thuật kinh doanh chứng khoán

Nghệ thuật kinh doanh chứng khoán IQ không phải là viên thuốc chữa bách bệnh Gần 100 năm nay những cái mới lạ xuất hiện hàng ngày, từ sự đột phá dũng mãnh của kinh tế đến sự phát triển của khoa học kỹ thuật, phần lớn đều dựa vào IQ của con người.Chính vì thế mà mọi người quen quy những nhân tố dẫn đến thành công cho IQ (trí lực, chỉ số thông minh). Những năm đầu của thế kỷ 21, các nhà tâm lý học đã phát triển được hệ thống trắc nghiệm được hệ số thông minh IQ. Giáo dục cũng xem IQ là mục đích trọng tâm để huấn luyện, bao gồm nâng cao khả năng toán học và suy kuận logic. Mọi người đều coi IQ như một viên thuốc tiên chữa bách bệnh. Nhưng thực tế đã chững minh rằng: những học sinh có thành tích tốt ở trường chưa chắc đã thành đạt trong cuộc sống sau này. Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy: IQ chỉ đóng góp 20% vào sự thành đạt của mỗi người. Vậy rốt cuộc nhân tố quyết định đến sự thành đạt của một người là gì? Rất nhiều dẫn chứng cho thấy: Những người có chỉ số EQ cao thường chiếm ưu thế trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Từ chuyện tình yêu đến công việc, kinh doanh, địa vị xã hội, v.v..., cơ hội luôn luôn lớn đối với họ. Vậy EQ là gì? EQ là chỉ số nhạy cảm, bao gồm: Lòng nhiệt thành, sự nhạy cảm, nghị lực và khả năng tự chủ. Trong đầu tư tài chính nói chung, đầu tư CK nói riêng, EQ còn quan trọng hơn nhiều, vì đây là lĩnh vực đặc biệt. EQ đóng vai trò chính, quyết định việc đầu tư tài chính của bạn có thành công hay không. Đầu tư cổ phiếu rất đơn giản. Trở ngại để một nhà đầu tư không thể làm giàu không phải vì không có điều kiện, cũng không phải vì không đủ kiến thức về tài chính; mà chính vì người đó không điều khiển được cảm xúc của mình. Nói cách khác: EQ của người đó không đủ. Rất tiếc là đại đa số nhà đầu tư tham gia TTCK không điều khiển được cảm xúc của mình. Nhưng họ lại không muốn thừa nhận sự thật đó, mà thường đi tìm nguyên nhân thất bại ở những nhân tố khác, ví dụ như khả năng phân tích kém, thiếu thông tin, hay học chưa đến nơi đến chốn... Vì sao trong đầu tư tài chính EQ lại quan trọng như vậy? Trong giới đầu tư có một câu danh ngôn:" Điều duy nhất có thể dự đoán là... không thể dự đoán." Thông thường con người hành động dựa vào sự phán đoán của lý trí. Nhưng trong thế giới đầu tư đầy ngẫu nhiên và không thể dự đoán, dường như lý trí của con người bị bất lực. Vì vậy nhà đầu tư thường bị dẫn dắt bởi cảm xúc, thậm chí bị dẫn dắt đến mức không thể thoát ra nổi mà không biết. Họ thường hành động theo cảm tính, nhưng lại được ngụy biện bới những lập luận rất "hợp lý". Đầu tư cổ phiếu đơn giản như đi xe đạp Học bơi, đi xe đạp hay diễn thuyết không cần một sự thiên phú nào, vì đó là bản năng sẵn có của con người. Chỉ cần gạt bỏ đi những trở ngại về tâm lý là hầu như tất cả mọi người đều làm được một cách dễ dàng. Học đi xe đạp, lên bục diễn thuyết hay bơi lặn trong nước không khác nhau bao nhiêu. Đầu tiên chỉ cần bạn biết một số động tác cơ bản; sau đó quan trọng hơn cả là khắc phục được sự sợ hãi, buộc bạn phải hành động. Tiếp theo, thông qua liên tục luyện tập khiến bản thân học được các kỹ năng đó một cách rất tự nhiên. Học đầu tư cổ phiếu cũng như vậy. Hãy lấy việc học bơi làm ví dụ. Muốn học bơi bạn không cần đến trường học các môn vật lý, thủy tĩnh học. Cũng không cần đến hiệu sách mua những quyển sách đại loại như "Làm thế nào để bơi được trong vòng 30 ngày", hay là "Bí quyết học bơi"... Trình tự học bơi có thể chia thành 3 bước như sau: -Trước tiên bạn cần nhờ một người đã biết bơi hướng dẫn cách quạt tay, đạp chân như thế nào và phối hợp tay chân như thế nào khi bơi; - Bước thứ hai là bạn cần khắc phục sự sợ hãi trong lòng, mạnh dạn xuống nước luyện tập; - Bước thứ ba là thông qua luyện tập, bạn không còn sợ khi xuống nước nữa, tay chân hoạt động một cách tự nhiên. Như thế là bạn đã biết bơi. Học đầu tư cổ phiếu cũng đúng như vậy. Bạn không cần đến trường đại học hay viện nghiên cứu học những lý thuyết về quản lý tài chính, đầu tư học, phân tích cổ phiếu hay những lý thuyết cao siêu khác. Cũng không cần học các kỹ xảo phân tích, mô phỏng đầu tư trên giấy... Càng không cần đến những quyển sách dày cộp như: "Thuật đầu tư", "Kỹ xảo đầu tư" hặc "Bí kíp làm giàu trên thị trường cổ phiếu". Trình tự học đầu tư cổ phiếu có thể chia làm 3 bước: - Trước tiên cần hiểu rõ một số kiến thức cơ bản như: cổ phiếu là gì; mua cổ phiếu ở đâu, mở tài khoản như thế nào; đến những thao tác mua bán cơ bản như cách đặt lệnh, khớp lệnh v.v... - Bước thứ hai là khắc phục trở ngại về tâm lý, đến công ty CK mở TK, yêu cầu nhân viên công ty CK giới thiệu cho một vài cổ phiếu, sâu đó viết yêu cầu mua một vài cổ phiếu. - Bước thứ ba là luyện tập, luyện tập và luyện tập. Luyện tập cho đến khi bạn quen với sự lên lên xuống xuống của thị trường cổ phiếu và hiểu được bản chất bất định của TTCK. Không ngừng luyện tập là chìa khóa khắc phục nỗi sợ hãi Ba bước học đầu tư CK ở trên thoạt nhìn có vẻ đơn giản, nhưng trên thực tế lại vô cùng khó khăn. Một người mới tập bơi, trước khi xuống nước đã ghi nhớ hết các động tác trong đầu. Nhưng mỗi khi đến gần mép nước hay bể bơi đều nảy sinh một nỗi sợ hãi vô hình nào đó, dù thực tế ai cũng biết nước chẳng có gì đáng sợ. Nước là môi trường không quen thuộc với họ nên không thể xác định được những tình huống có thể xảy ra. Vì vậy khi mới tập bơi mọi người thường rất căng thẳng, sợ hãi. Thật khó xóa bỏ nỗi sỡ hãi đó trong lòng, nên khi xuống nước chân tay thường luống cuống, không nghe theo sự chỉ huy của bộ não nữa. Những động tác vốn đã được ghi nhớ kỹ trong đầu nay bỗng chốc biến đi đâu mất hết. Ai cũng biết phải thả lỏng người thì thân thể tự nhiên sẽ nổi trên mặt nước. Nếu thêm những động tác phối hợp tay và chân thì cơ thể sẽ di chuyển về phía trước. Nói thì đơn giản, nhưng những người mới tập bơi không làm được, chân tay không điều khiển được, hễ cứ định bơi là chìm xuống nước. Những người mới tập bơi thường hỏi một câu đại loại:"Làm thế nào để không sợ khi xuống nước?". Đáp án rất đơn giản: Luyện tập, luyện tập và luyện tập. Khi bạn không ngừng luyện tập, bạn sẽ quen dần với môi trường nước lạ lẫm, tâm lý bạn sẽ dần dần ổn định trở lại, tay chân bắt đầu nghe theo sự chỉ huy của não. Sau một thời gian luyện tập bạn sẽ không còn căng thẳng, sợ hãi nữa, chân tay và cơ thể bạn không còn cứng nhắc nữa, cơ thể bạn cũng từ từ nổi trên mặt nước và bạn có thể bơi về phía trước. Lại qua một thời gian luyện tập không ngừng nữa, bạn bắt đầu học được cách thở, tư thế bơi cũng tự nhiên, dễ dàng và đẹp mắt hơn. Lúc này bạn không còn sợ hãi nữa và bạn càng biết cách điều khiển cơ thể hơn. Những người mới tham gia đầu tư cổ phiếu cũng không khác mấy những người mới tập bơi. Khi mới bắt đầu, trong lòng họ nhất định lo lắng không yên. Đó là điều khó tránh khỏi. Khi đối mặt với môi trường đầu tư không xác định, cơ bản là họ không dám đầu tư. Vì chưa quen với thị trường cổ phiếu nên bất cứ một biến động nhỏ nào cũng làm cho họ sợ toát mồ hôi hột. Tiền chứ có phải là giấy đâu, phải vất vả lắm mới kiếm được! Chỉ cần nghe được một tin thất thiệt nào đó là họ vội vàng bán hết cổ phiếu đi. Vậy thì phải làm thế nào để không bị sợ hãi đến như vậy? Câu trả lời rất đơn giản: Luyện tập, luyện tập, luyện tập. Thông qua thời gian dài luyện tập, dần dần bạn sẽ quen với sự lên giá, xuống giá không ngừng của thị trường cổ phiếu, quen với môi trường không xác định. Từ từ tâm lý bạn sẽ ổn định hơn, chiến thuật đầu tư của bạn sẽ mạch lạc hơn, theo sự chỉ huy của bộ não, chứ không chịu sự chi phối của cảm xúc nữa. Sau một thời gian đầu, bạn sẽ không còn căng thẳng, sợ hãi; không còn mua bán cổ phiếu một cách manh động. Dần dần bạn sẽ hiểu rằng giá cổ phiếu trong ngắn hạn nhất định sẽ lên lên xuống xuống; nhưng trong thời gian dài sẽ là lên giá. Chỉ cần bạn phân tán đầu tư, giữ cổ phiếu trong thời gian dài là bạn sẽ trở nên giàu có. Về cơ bản, đầu tư CK cũng đơn giản như đi bộ, đi xe đạp. Mỗi người đều có những bản năng sẵn có để làm giàu trên thị trường tài chính. Nhưng những người kiếm được tiền trên thị trường CK không nhiều. Vì vậy thông thường mọi người khi nhìn thấy ai đó thành công trên TTCK đều cho rằng ngươi đó phải có những kỹ xảo cao siêu, kỹ năng chọn cổ phiếu tinh diệu ; hoặc phải có các thông tin nội gián; hoặc do số mệnh của người đó quá son! Mọi người thường nhìn những người thành công trên TTCK với con mắt vô cùng ngưỡng mộ! Chính vì quan điểm đó nên mọi người vừa mới bước vào TTCK là mải miết học các kỹ xảo phân tích cổ phiếu, đến mọi nơi nghe ngóng thông tin, liên tục bán ra mua vào mong kiếm được những khoản chênh lệch nhỏ.Một số người thậm chí còn có các hành động đầu tư vô cùng mạo hiểm, chuyên theo đuổi các cổ phiếu đầu cơ hay cổ phiếu hot. Họ cho rằng phải làm như vậy mới kiếm được tiền trên TTCK. Nhưng chính những hành động đó đã làm tổn hại đến những bản năng vốn có của con người để làm giàu. Nói cách khác: sai lầm chủa những người đi trước dẫn dắt sai lầm những người đi sau, nên chỉ có không quá 20% số người tham gia TTCK là có lãi, trong khi bản năng vốn có của mọi người đều đủ để làm giàu trên TTCK. Một người có thể nổi trên mặt nước là bởi vì nước đã có sức nâng đối với cơ thể con người, chứ không phải vì người bơi biết những định luật vật lý hay vận dụng những kỹ xảo cao siêu. Do vậy chỉ cần bạn dám xuống nước,không sợ hãi, hoang mang, không cử động lộn xộn thì cơ thể bạn tự nhiên sẽ nổi trên mặt nước. Nếu bạn biết phối hợp những động tác tay chân thì bạn có thể thoải mái bơi trong nước. Cũng như vậy, đầu tư tài chính sở dĩ có thể kiếm được tiền, có thể làm giàu, nguyên nhân chủ yếu là trong hoàn cảnh kinh tế không ngừng tăng trưởng, lợi nhuận của công ty trong một thời gian dài sẽ không ngừng tăng. Giá cổ phiếu xét trong một thời gian dài sẽ tăng. Do vậy chỉ cần bạn đầu tư tiền vào thị trường cổ phiếu, đầu tư phân tán và giữ trong thời gian dài, chớ nên hơi một chút hỗn loạn là bán cp ra; nhờ vào sức mạnh tự nhiên là giá cp sẽ tăng trong dài hạn, sẽ khiến tài sản của bạn dần dần tăng giá. Bạn chỉ cần đầu tư 14.000$ một năm để sau 40 năm bạn trở thành tỷ phú. Mỗi người đều có IQ để làm giàu Peter Lynch là bậc thầy về đầu tư và là MBA của viện tài chính Wharton thuộc đại học Pennsyla. Ông từng nói như sau:" Tất cả những thứ tôi học được ở học viện Wharton tưởng rằng có thể giúp tôi trong công việc đầu tư. Nhưng sau đó tôi phát hiện ra rằng những thứ tôi học được chỉ giúp tôi thất bại. Những môn học như vi phân, tích phân, thống kê và phân tích số lượng chỉ khiến tôi cảm thấy không thể hòa nhập được vào thế giới đầu tư." Cái rất quan trọng trong đầu tư cổ phiếu là kiến thức thông thường. Khả năng toán học cao siêu dường như không giúp ích gì cho công việc đầu tư. Ông nói: "Chỉ cần có khả năng làm toán lớp 5 là có thể làm tốt công việc đầu tư tài chính". Warren Buffet là một nhà đầu tư được cả thế giới biết đến. Tuy ông có bằng MBA của Đại học Colombia danh tiếng, nhưng ông cũng chỉ ra rằng: " Các viện nghiên cứu kinh tế đào tạo ra hàng vạn học viên. Những học viên này sau khi học qua môn đầu tư học, họ biết cách phân tích tài sản, định giá cổ phiếu, biết cách tính hệ số Beta., đánh giá lựa chọn...Nhưng những kiến thức đó lại không giúp ích gì cho họ trong đầu tư." Trong một số lĩnh vực như thi cử, phát minh, nghiên cứu, IQ có ý nghĩa quyết định. Nhưng trong thế giới đầu tư IQ lại không quan trọng như mọi người vẫn tưởng. Sự thực là một người có IQ ở mức bình thường là đã đủ để đầu tư làm giàu. Vậy thì mức IQ như thế nào là đủ để làm tốt công việc đầu tư tài chính? Theo chỉ tiêu giáo dục hiện nay, chỉ cần có khả năng tốt nghiệp tiểu học là đủ. Ngược lại, những người có chỉ số IQ quá cao có thể không thành công. Những người quá thông minh thường thích trân lý, thích theo đuổi những đáp án chính xác. Đương nhiên họ rất khó thích ứng với môi trường đầu tư nhiêu ngẫu nhiên và đầy biến động. IQ quá cao có thể là trở ngại Giáo sư Hoàng, từng là một nhà nghiên cứu thị trường CK Đài Loan kể 2 câu chuyện sau: "Tôi phát hiện ra rằng: trong những học sinh của mình có rất nhiều cao thủ có kiến thức sâu rộng, nghiên cứu chuyên tâm. Tôi nhớ, khoảng tháng 3/19996, khi tôi giảng lớp đầu tư tài chính, tôi đã giới thiệu cho học sinh của mình cổ phiếu Nguyên Đại. Một tuần sau đó có một học sinh mang đến một chồng tài liệu về Nguyên Đại để thảo luận với tôi, trong đó có rất nhiều thông tin mà tôi không biết. Anh ta nêu ra rất nhiều câu hỏi, phân tích rất chi tiết và khuyên tôi không nên mua cổ phiếu của công ty Nguyên Đại. Nếu đã trót mua rồi thì nên nhanh cóng bán ra!" "Cuối năm đó tôi mua cp Ritek. Tôi không suy nghĩ gì nhiều. Đơn giản là tôi vừa có thêm một khoản tiền, gửi vào tiết kiệm thì thật là lãng phí. Rất may là sau 3 tháng, giá cp đó tăng 3 lần. Nguyên nhân vì sao thì tôi không rõ. Vì vậy tôi quyết định tìm hiểu thêm về Ritek. Một lần trên lớp tôi hỏi các học sinh có ai biết về Ritek không? Quả là ngọa hổ tàng long! Có một học sinh biết rất rõ về Ritex. Sau khi nghe phân tích của anh ta, tôi vô cùng yên tâm. Có thể giữ lại Ritex. Nhưng khi tôi hỏi: Anh đang giữ bao nhiêu cp Ritex? Anh ta trả lời: tôi không mua Ritex!". Hai câu chuyện trên cho chúng ta thấy: hiểu biết quá nhiều, lý luận quá nhiều sẽ ảnh hưởng đến quyết sách đầu tư, bỏ lỡ những cơ hội kiếm được nhiều tiền. Mỗi công ty đều có ưu nhược điểm. Bất cứ lúc nào bạn cũng tìm được hơn 10 lý do để mua vào; đồng thời cũng tìm được hơn 10 lý do để bán ra. Hiểu biết nhiều, IQ được nâng cao. Nhưng cũng vì thế mà EQ của bạn giảm xuống, khiến bạn không có đủ dũng khí để đầu tư. Về cơ bản, đầu tư cổ phiếu chỉ cần nắm vững được vài nguyên tắc lớn là đủ. Dù bạn có phân tích thế nào đi chăng nữa thì rủi ro vẫn tồn tại. Chỉ cần biết phân tán rủi ro là bạn có thể hạn chế rủi ro đến mức chấp nhận được. Những giáo sư tài chính, đầu tư học,nguyên lý đầu tư nào cũng hiểu. Tự nhiên gánh nặng tâm lí tăng lên, khiến họ không dám đầu tư. Ngộ nhỡ đầu tư thất bại mà học sinh biết được thì làm sao mà chịu nổi? Nói tóm lại: khi EQ chưa được nâng cao, tuyệt đối không nên nâng cao IQ tài chính. Vì khi chưa có đủ EQ, việc nâng cao kiến thức về tài chính không những không có lợi, mà ngược lại còn có hại đối với công việc đầu tư. Cần làm gì để trở thành nhà đầu tư giỏi? Câu trả lời: nhanh chóng đi mua cổ phiếu. Vì trước tiên bạn phải luyện tập để có được EQ thật tốt, quen với sự lên xuống của thị trường cổ phiếu; không bị cuống loạn khi phải đối mặt với những diễn biến bất ngờ của thị trường thì bạn mới làm tốt được công việc đầu tư. Tôi tin rằng, đọc đến đây bạn đã hiểu rằng: trong đầu tư tài chính, EQ quan trọng hơn IQ rất nhiều. Cho dù bạn là một nhà đầu tư lão luyện hay một newbie, đều phải bắt đầu từ việc nâng cao EQ, nếu không bạn sẽ vĩnh viễn không hiểu được vì sao mình thua lỗ. Nâng cao EQ phải được coi là mục đích trọng tâm để trở thành một nhà đầu tư thành công. EQ không học được, mà chỉ có được sau một thời gian dài luyện tập không ngừng trên thị trường CK. Cách nghĩ của người bình thường là: trước khi đầu tư nên bổ sung đầy đủ kiến thức cho mình. Nhưng thực tế, trước khi bạn luyện tập để có EQ cao, chưa quen với sự lên xuống của thị trường cổ phiếu, chưa chế ngự được cảm xúc của chính mình, thì chớ nên học quá nhiều. Trước khi có được mức EQ cần thiết thì IQ của bạn có cao đến mấy cũng vô dụng. Đầu tư cổ phiếu về cơ bản cũng giống như tập bơi, đi xe đạp vậy. Bạn không cần hiểu vì sao xe đạp có thể đứng thăng bằng được, cũng không cần hiểu vì sao con người có thể nổi trên mặt nước. Phương pháp tốt nhất là luyện tập thực tế. Thông qua luyện tập sẽ dần dần khắc phục được nỗi sợ haĩ, tự nhiên bạn sẽ biết cách điều khiển hành động của chính mình. Hành động của bạn sẽ ngày một tự nhiên hơn, uyển chuyển hơn, đẹp mắt hơn và hiệu quả hơn. Bắt đầu từ khi còn trẻ Thời cơ tốt nhất để nâng cao EQ là thời kỳ còn nhỏ tuổi. Rất nhiều người đồng ý rằng: học bơi, đi xe đạp tốt nhất nên học vào lúc còn nhỏ. Tương tự như vậy, tôi chủ trương rằng: thời điểm tốt nhất để bắt đầu học đầu tư CK là lúc còn nhỏ tuổi. Vì sao ư? Vì học bơi, đi xe đạp, đầu tư cổ phiếu có cùng một trở ngại lớn nhất là việc kiềm chế cảm xúc, chứ không phải là kỹ xảo. Mỗi người khi học bơi, đi xe đạp và đầu tư cổ phiếu đều phải đối mặt với nỗi lo sợ, hành động do vậy không nghe theo chỉ huy của bộ não. Thời điểm tốt nhất để đột phá trở ngại tâm lý đương nhiên là khi còn trẻ, khi đó gánh nặng tâm lý còn chưa nặng nề. Trẻ con khi đi xe đạp bị ngã, chỉ cần bò đứng dậy, phủi mông quần là có thể tiếp tục thử lần nữa. Học bơi cũng vậy. Tư thế có thể không đúng, không nên sợ người khác cười. cũng không cần chú ý đến ánh mắt của mọi người. Ngộ nhỡ có uống phải vài ngụm nước thì chỉ cần nghỉ ngươi một lát là có thể bơi tiếp. Điều này chẳng có gì phải xấu hổ cả. Nếu bạn không sợ sai, không có gánh nặng tâm lý thì thường bạn làm tốt hơn. Ngược lại, người lớn tuổi tập bơi hay đi xe đạp không đơn giản như trẻ con. Họ sợ mọi người cười. Những câu đại loại như: "Lớn bằng từng kia rồi mà không biết đi xe đạp"; hay: "Tư thế của người này sao mà khó coi thế không biết!" ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý, cản trở quá trình học tập. Khi còn nhỏ, gánh nặng tâm lý còn nhẹ là lúc tốt nhất để rèn luyện, nâng cao EQ. Khi đã trưởng thành, tri thức học được càng nhiều, gánh nặng tâm lý càng lớn; lúc thì lo bị thua lỗ, lúc lại sợ tiền kiếm được không nhiều, từ đó rất khó học được tốt cách đầu tư CK. Điều kiện tiên quyết để làm giàu trên thị trường tài chính là cần phải kiên nhẫn trong khoảng thời gian 20 -30 năm, để vốn của bạn có đủ thời gian tăng trưởng theo cấp số nhân. Thời gian là nhân tố then chốt để đầu tư tài chính thành công. Trẻ con, những người trẻ tuổi có được cái vốn trời cho là thơi gian. Một trong những chìa khóa thành công của Waren Buffet là: ông bắt đầu đầu tư cổ phiếu từ năm 11 tuổi. Rất nhiều người biết đến Waren Buffet, người đã thông qua đầu tư cổ phiếu để trở thành một trong những người giàu nhất thế giới, đã bỏ công nghiên cứu xem tại sao ông lại trở nên giàu có như vậy. Đương nhiên là ông rất thông minh: năm 21 tuổi ông đã tốt nghiệp thạc sỹ quản trị- kinh doanh của trường Đại học Colombia danh tiếng. Nhưng chúng ta đều biết: Trên Thế giới có vô vàn người thông minh; thạc sỹ quản trị- kinh doanh cũng không ít. Có thể do WB chọn đúng thày? Ông đã có may mắn gặp Benjami Graham? Nhưng vị danh sư này có hàng ngàn môn sinh mà không phải ai cũng thành đạt. Đặc điểm mà nhiều người khác không có là ông bắt đầu đầu tư cổ phiếu từ năm 11 tuổi. Không ít người trong số những nhà đầu tư nổi tiếng Mỹ cũng bắt đầu sự nghiệp từ rất sớm. Cho con cái tiền của, không bằng cho chúng cổ phiếu. Khi bạn tặng cho con quà mừng tuổi hay sinh nhật, bạn nên cho chúng một tờ cổ phiếu, nếu không làm chúng khó chịu. Nếu muốn con cái sau này có khả năng tự chủ về tài chính thì nên hướng chúng vào đầu tư tài chính ngay từ nhỏ. (Sưu Tầm)