Chất thải phóng xạ vẫn còn là một vấn đề chưa được
giải quyết. Chất thải từ năng lượng hạt nhân cực kỳ nguy
hiểm và phải được bảo quản cẩn thận trong hàng ngàn
năm (10.000 năm theo các tiêu chuẩn của Cơ quan bảo vệ
môi trường Hoa Kỳ).
- Rủi ro cao: Mặc dù có một tiêu chuẩn an toàn cao nói
chung, nhưng các tai nạn vẫn có thể xảy ra. Việc xây
dựng một nhà máy với độ an toàn 100% là không thể.
Luôn luôn có một xác suất nhỏ sẽ xảy ra sự cố. Hậu quả
của một tai nạn là có sức tàn phá tuyệt đối tới cả con
người lẫn tự nhiên. Các nhà máy điện hạt nhân (và các
hầm lưu trữ chất thải hạt nhân) càng được xây dựng
nhiều, thì xác suất xảy ra các sự cố thảm khốc đâu đó trên
thế giới càng cao.
18 trang |
Chia sẻ: anhquan78 | Lượt xem: 1116 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Vật lý - Nhược điểm của điện hạt nhân:, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Nhược điểm của điện hạt nhân:
- Chất thải phóng xạ vẫn còn là một vấn đề chưa được
giải quyết. Chất thải từ năng lượng hạt nhân cực kỳ nguy
hiểm và phải được bảo quản cẩn thận trong hàng ngàn
năm (10.000 năm theo các tiêu chuẩn của Cơ quan bảo vệ
môi trường Hoa Kỳ).
- Rủi ro cao: Mặc dù có một tiêu chuẩn an toàn cao nói
chung, nhưng các tai nạn vẫn có thể xảy ra. Việc xây
dựng một nhà máy với độ an toàn 100% là không thể.
Luôn luôn có một xác suất nhỏ sẽ xảy ra sự cố. Hậu quả
của một tai nạn là có sức tàn phá tuyệt đối tới cả con
người lẫn tự nhiên. Các nhà máy điện hạt nhân (và các
hầm lưu trữ chất thải hạt nhân) càng được xây dựng
nhiều, thì xác suất xảy ra các sự cố thảm khốc đâu đó trên
thế giới càng cao.
- Nguồn nguyên liệu cho năng lượng hạt nhân là
Uranium. Uranium là một nguồn tài nguyên khan
hiếm, dự trữ Uranium ước tính chỉ đủ cho từ 30 đến
60 năm tới tùy thuộc vào nhu cầu thực tế.
- Khung thời gian cần thiết cho các thủ tục, lên kế hoạch
và xây dựng một nhà máy điện hạt nhân thế hệ mới là
trong khoảng từ 20 – 30 năm tại các nền dân chủ
phương Tây. Nói cách khác : Việc xây dựng một nhà
máy điện hạt nhân mới trong một thời gian ngắn là
một ảo tưởng.
- Các nhà máy điện hạt nhân cũng như chất thải hạt
nhân có thể là mục tiêu hàng đầu của các cuộc tấn
công khủng bố. Không có nhà máy điện nguyên tử
nào trên thế giới có thể trụ lại được với một cuộc tấn
công tương tự như hôm 9/11 ở New York. Một hành
động khủng bố như vậy có thể đem lại những tác
động thảm khốc cho toàn thế giới.
- Trong quá trình vận hành các nhà máy điện hạt nhân,
chúng thải ra một lượng chất thải phóng xạ, rồi lần
lượt có thể được sử dụng cho sản xuất vũ khí hạt
nhân. Ngoài ra, bí quyết tương tự thường được dùng
để thiết kế các nhà máy điện hạt nhân có thể dùng để
chế tạo vũ khí hạt nhân ở một mức độ nhất định nào
đó (phổ biến vũ khí hạt nhân).
Một cánh đồng hoa hướng dương gần nhà máy điện hạt nhân Areva Tricastin ở Bollene, phía nam
nước Pháp. Ảnh: Fred Dufour/AFP/Getty images
Vũ trụ là nơi có hoạt động phóng xạ mạnh, nhưng cũng
hấp thụ phóng xạ
• giải pháp xử lý chất thải hạt nhân
• Đưa vào không gian
• Nỗi lo về chất thải hạt nhân sẽ tan biến và không thể
gây hại cho con người nếu chúng ta có thể đưa chúng
vào hệ mặt trời, hay “thả” vào mặt trời. Nhưng nếu
các vụ phóng tàu để đưa ra các chất thải hạt nhân vào
không gian thất bại, hậu quả sẽ khôn lường như thế
nào?
Khi tàu phóng rơi xuống các đại dương, phát nổ trên
vùng thượng quyển hậu quả với con người, sinh vật
trên Trái Đất là khôn lường. Do đó, việc đưa chất thải
ra ngoài vũ trụ cần được cân nhắc.
Thậm chí, giả sử việc phóng ra ngoài không gian
thành công theo đúng lộ trình và an toàn, rất có thể
một ngày nào đó, những chất thải đó có thể quay trở
lại.
Giải pháp chôn sâu dưới lòng đất được nhiều quốc gia
lựa chọn
• Chôn sâu trong lòng đất
• Việc chôn chất thải hạt nhân xuống sâu dưới lòng đất
là một lựa chọn ưa thích của nhiều quốc gia. Tuy
nhiên, nó sẽ được chôn như thế nào là câu hỏi gây ra
sự tranh cãi.
Giải pháp chôn sâu vẫn là một dự tính trên giấy, mô
tả việc đưa chất thải vào trong những chiếc hộp thép
rồi chôn sâu hàng km dưới bề mặt Trái Đất. Một lợi
thế của việc chôn chất thải là có thể khoan chúng gần
các lò phản ứng hạt nhân, giúp giảm khoảng cách để
vận chuyển những chất thải “nguy hiểm cao độ”
xuống nơi chôn lấp.
Tuy nhiên, các nước đều vấp phải vấn đề liên quan
đến lựa chọn địa điểm chôn lấp chất thải, những
nguyên tắc tiêu chuẩn để đảm bảo an toàn cho môi
sinh khu vực đó
Đáy biển với lớp phù sa dày có thể hấp thụ phóng xạ,
nhưng việc khoan các hố chôn có thể gặp phải rủi ro về
khoan nhầm giếng dầu gây thảm họa.
• Chôn lấp dưới đáy biển
• Phần lớn đáy của các đại dương đều cấu tạo từ lớp đất
sét dày và nặng, một nguyên liệu hoàn hảo để hấp thụ
phóng xạ của các chất thải hạt nhân phát ra. Biện pháp
này được nhà hải dương học Charles Hollister, thuộc
Viện Hải dương Woods Hole khởi xướng vào năm
1973. Việc lưu giữ chất thải hạt nhân dưới đáy biển
được Quốc hội Mỹ thông qua năm 1986.
Tuy nhiên, vấn đề nổi cộm với việc lưu trữ, đó là phải
thực hiện khoan các giếng ngầm sâu dưới đáy
biển. Thảm họa tràn dầu Deepwwater Horizon là lời
cảnh báo đối với các hoạt động khoan, khai thác dưới
đáy biển.
Bên cạnh đó, còn nhiều tranh cãi trong các diễn đàn đa
phương của các quốc gia phát triển hạt nhân nói riêng
và toàn cầu về vấn đề xử lý chất thải hạt nhân ra biển.
Vì vậy, giải pháp chôn lấp dưới đáy biển cần sự xem
xét bằng các thỏa ước quốc tế nhằm đem lại lợi ích
chung.
Giải pháp gợi ý việc đưa các thùng chứa chất thải hạt
nhân xuống dọc theo vùng hút chìm giữa các mảng kiến
tạo.
• Chôn lấp ở vùng hút chìm
• Khái niệm vùng hút chìm còn lạ lẫm với nhiều người.
Đây là thuật ngữ trong địa chất học, là nơi diễn ra quá
trình hội tụ biên giới giữa các mảng kiến tạo: một mảng
kiến tạo di chuyển xuống dưới mảng kiến tạo khác, sau
đó bị chìm xuống dưới lớp vỏ trái đất. Tỉ lệ sự hút chìm
khoảng vài cm mỗi năm (trung bình từ 2-8 cm).
Về mặt lý thuyết, việc chôn lấp chất thải hạt nhân ở
vùng hút chìm sẽ đưa những thùng chứa nhiên liệu hạt
nhân đã qua sử dụng dọc theo đai băng chuyền giữa các
mảng kiến tạo và đi vào trong lớp vỏ Trái Đất.
Tuy nhiên, giải pháp này gặp phải nhiều vấn đề liên
quan đến chủ quyền lãnh thổ quốc gia cũng như sự
tham gia của nhiều bên liên quan, giống như dự án
chôn lấp dưới đáy biển.
Chôn dưới sông băng gặp phải nhiều trở ngại khách
quan như hiện tượng nóng lên toàn cầu làm các sông
băng, núi băng tan chảy nhiều.
• Chôn dưới sông băng
• Việc đặt các quả cầu chất thải hạt nhân xuống các
phiến băng ổn định, để nó chảy xuống bên dưới, sau
đó sẽ được các lớp băng khác cô đặc lại. Chất thải có
thể được bảo quản vĩnh viễn bên dưới các lớp băng
dày hàng chục m. Tuy nhiên, ý kiến này sớm bị loại
bỏ. Lý giải cho việc bác bỏ, là lo ngại việc dịch
chuyển các mảng băng cũng như hiện tượng biến đổi
khí hậu và nóng lên toàn cầu.
Hiện nay, đỉnh Quelccaya ở Nam Peru, đỉnh núi băng
nhiệt đới lớn nhất thế giới, có tốc độ tan chảy khoảng
60 mét mỗi năm, tăng gấp 10 lần so với tốc độ tan
băng của những năm 1960.
Các loại đá nhân tạo có khả năng lưu trữ chất thải hạt
nhân lâu dài.
• Cất giữ trong đá nhân tạo
• Lựa chọn tốt nhất và hiện thực nhất hiện nay là việc cô lập các
chất thải phóng xạ trong các loại đá tổng hợp nhân tạo sau đó
chôn xuống dưới lòng đất. Cách này sẽ ngăn chất thải phóng xạ
và làm nhiễm độc đất, đá và nước xung quanh.
Các nhà khoa học đã phát triển loại đá nhân tạo (synroc) từ
những năm 1970 nhằm lưu giữ những chất thải hạt nhân có mức
phóng xạ lớn. Các loại đá được thiết kế khác nhau phụ thuộc vào
loại chất thải riêng biệt, dựa trên công thức cho phản ứng nước-
ánh sáng cũng như hàm lượng chất plutonium.
Một giải pháp tương tự là sử dụng vật liệu gốm nano trong bảo
quản và lưu giữ chất thải phóng xạ. các nhà khoa học Australia
dùng sơn với sợi gốm nano được làm từ oxit của titan để sơn lên
bề mặt các bể hay thùng lớn bằng thép, được dùng để chứa chất
thải phát sinh trong quá trình khai thác các chất phóng xạ và
nước thải trong quá trình làm mát lò phản ứng.
Vật liệu gốm nano có ưu điểm là rất bền và có thời gian tồn tại
lâu hơn các ion chất phóng xạ, có khả năng bẫy các ion dương
của chất phóng xạ và giữ chặt chúng mãi trong đó. Chỉ cần quét
một lớp sơn mỏng cỡ nano mét (một phần tỷ mét) sẽ tăng độ an
toàn lên rất nhiều.
• Rút ngắn chu kỳ bán rã
Hiện, một số nhà khoa học đang tính tới việc giảm chu kỳ
bán rã của các chất thải phóng xạ, qua đó, xử lý nhanh
chóng các chất này, thay vì tìm cách chôn chúng ở đâu đó
và chờ chúng phân rã hết. Máy Laser Vulcan là một thiết
bị ra đời từ ý tưởng đó. Máy có thể tạo ra các xung điện
mạnh và ngắn, một triệu tỷ Watts, bắn vào một cục vàng
nhỏ, tạo ra đủ bức xạ gama để đánh bật các neutron đơn lẻ
khỏi chất thải phóng xạ như Iodine 129.
Iodine129 là một trong nhiều đồng vị phóng xạ được tạo
ra khi Uranium bị đốt trong lò phản ứng hạt nhân. Tuy
nhiên, các nhà khoa học đánh giá, máy Laser sẽ không
giải quyết triệt để vấn đề chất thải xong nó giảm độ mức
độ phóng xạ.
Phương pháp này mới chỉ thực hiện trong phòng thí
nghiệm và chỉ có khả năng áp dụng ở giai đoạn xử lý ban
đầu của chất thải hạt nhân.
• Tái chế chất thải hạt nhân
Uranium được sử dụng trong lò phản ứng hạt nhân
chỉ lấy được 5% năng lượng trong khi các nhà máy
điện nguyên tử vẫn chưa thể tái sử dụng nhiên liệu
này. Nguyên nhân là do dạng phổ biến nhất của
Uranium, ion uranyl rất khó phân tách từ các thanh
nhiên liệu đã qua sử dụng.
Các nhà khoa học ở ĐH Edinburth (Scotland) đã
nghiên cứu sáng chế ra phân tử mạch vòng, có khả
năng “ăn” phần lớn các ion khi tiếp xúc với chất
uranyl. Nhờ vậy, cấu trúc của uranyl sẽ bị suy yếu
giúp thanh nhiên liệu đã cháy dễ dàng phản ứng với
các chất có khả năng để tách lọc hơn ra khỏi chất thải,
không gây ô nhiễm môi trường.