Ảnh hưởng của việc sử dụng GHRP-2 đối với lợn lên các chỉ tiêu năng suất và phẩm chất thịt xẻ

TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 29, 2005 ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC SỬ DỤNG GHRP-2 ĐỐI VỚI LỢN LÊN CÁC CHỈ TIÊU NĂNG SUẤT VÀ PHẨM CHẤT THỊT XẺ Phùng Thăng Long Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Huế 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Hệ thống nội tiết, đặc biệt là hormone sinh trưởng (GH) đóng một vai trò quan trọng trong việc điều khiển quá trình sinh trưởng và phân chia dinh dưỡng giữa mô cơ và mô mỡ ở gia súc nuôi lấy thịt (Etherton, 1982; Etherton và Kensinger, 1984). Bình thường, việc tiết GH được điều khiển chủ yếu bằng sự tương tác chức năng giữa 2 peptide thuộc hypothalamus: GHRH - kích thích và Somatostatin - kiềm chế (Müller EE, 1987; Müller EE và cộng sự, 1999). Vào những năm đầu thập kỷ1980, một loạt các peptide có kích thước 5-7 amino acid được tổng hợp và có khả năng kích thích tiết GH ở động vật cũng như ở người được gọi là các peptide giải phóng GH (GHRPs). GHRP-2 là một hexapeptide mới và hiện tại có hiệu lực kích thích giải phóng GH cao nhất trong các GHRPs. Ở vật nuôi, GHRP-2 có khả năng kích thích giải phóng GH ở bò (Roh và cộng sự, 1996; 1997) dê (Hashizume và cộng sự, 1997; 1999), và nâng cao tốc độ sinh trưởng ở bò thịt (Roh và cộng sự, 1996). Trong các nghiên cứu gần đây ở lợn, chúng tôi cũng đã chứng minh việc sử dụng GHRP-2 qua đường tĩnh mạnh, vào dưới da và qua đường miệng đều kích thích việc tiết GH (Phùng Thăng Long và cộng sự, 2000; 2001). Hơn nữa, việc tiêm dưới da GHRP-2 với liều 30 mg/kg khối lượng sống (BW)/ngày đối với lợn nâng cao tăng trọng, hiệu quả chuyển hóa thức ăn mà không ảnh hưởng đến lượng thức ăn ăn vào hàng ngày (Phùng Thăng Long và cộng sự, 2000). Những kết quả nghiên cứu này mở ra triển vọng sử dụng GHRP-2 như một tác nhân kích thích sinh trưởng trong chăn nuôi gia súc lấy thịt. Tuy nhiên, để sử dụng GHRP-2 đối với vật nuôi nói chung, lợn nói riêng, việc nghiên cứu ảnh hưởng của GHRP-2 lên các chỉ tiêu năng suất và chất lượng thịt xẻ là rất cần thiết. Mục tiêu chính của nghiên cứu này là đánh giá ảnh hưởng của việc sử dụng dưới da GHRP-2 lên các chỉ tiêu năng suất và phẩm chất thịt xẻ ở lợn. 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Gia súc và thức ăn Mười lợn đực thiến 3 máu ngoại [Landrace x (Large White x Duroc)] 135 ngày tuổi có khối lượng trung bình 69.7 ± 1.2 kg đã được chọn và sử dụng trong thí nghiệm này. Lợn được nuôi cá thể trong các ô chuồng riêng biệt và được ăn tự do khẩu phần có 16% protein thô, 5% xơ thô và 7% khoáng tổng số và được cung cấp nước uống đầy đủ. 2.2. Bố trí thí nghiệm Mười lợn thí nghiệm trên được phân ngẫu nhiên thành 2 nhóm, mỗi nhóm có 5 con. Ở một nhóm, lợn được tiêm vào dưới da lúc 09h hàng ngày 5 ml dung dịch nước muối sinh lý đã được khử trùng (lô đối chứng, ĐC), nhóm còn lại được tiêm GHRP-2 (Công ty dược phẩm Kaken, Tokyo, Nhật Bản) với liều 30 mg/kg BW/ngày (lô thí nghiệm, TN) pha trong 5 ml dung dịch nước muối sinh lý. Thời gian thí nghiệm kéo dài trong 37 ngày trước khi giết thịt. Nghiên cứu được thực hiện tại phòng thí nghiệm chăn nuôi, trường đại học Obihiro, Nhật Bản. 2.3. Các chỉ tiêu và phương pháp theo dõi Sau khi kết thúc thời gian thí nghiệm, tất cả lợn được vận chuyển về lò mỗ sau khoảng 24 h nhịn đói lợn được cân khối lượng và giết thịt theo phương pháp công nghiệp. Các chỉ tiêu sau đã được theo dõi: Tỷ lệ các cơ quan nội tạng so với khối lượng sống trước lúc giết thịt Các chỉ tiêu thịt xẻ: khối lượng thịt xẻ (không bao gồm da), các chiều đo: dài thân thịt, độ dày mỡ lưng và diện tích cơ thăn (longissimus Dorsi) ở vị trí giữa xương sườn số 10-11 (dùng tracing paper), thành phần thịt xẻ (nạc, mỡ, xương) của phần thịt lưng (loin) ở giữa xương sườn 8 và10, thành phần hóa học của cơ thăn ở giữa xương sườn 8 và10. Các đặc tính lý hóa liên quan đến phẩm chất thịt: tỷ lệ nước (phương pháp sấy khô), lipit thô (phương pháp Soxhlet), protein thô (phương pháp Kjeldahl), pH (máy đo pH), màu sắc (MinoltaCM 1000) và lực cắt Warner-Bratzler (máy đo lực cắt Warner-Bratzler) của cơ thăn ở giữa xương sườn 8 và 10. 2.4. Phương pháp xử lý số liệu Số liệu thu thập được được xử lý và phân tích thống kê sử dụng GLM của phần mềm MINITAB (phiên bản 13.2). Các giá trị được thể hiện là giá trị trung bình ± độ lệch chuẩn. 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 3.1. Ảnh hưởng của việc tiêm dưới da GHRP-2 lên khối lượng các cơ quan nội tạng của lợn: Ảnh hưởng của việc tiêm GHRP-2 dưới da cho lợn với liều 30 mg/kg BW/ngày trong vòng 37 ngày lên khối lượng các cơ quan nội tạng của lợn được trình bày trên bảng1. Bảng 1: Ảnh hưởng của việc tiêm dưới da GHRP-2 lên khối lượng các cơ quan nội tạng của lợn a) Chỉ tiêu theo dõi Lô Nước nuối sinh lý (ĐC) (n=5) GHRP-2 (TN) (n=5) Tim (%) Gan (%) Phổi (%) Lách (%) Dạ dạy (%) Ruột non (%) Ruột già (%) 0.35 ± 0.01 1.37 ± 0.03 0.88 ± 0.03 0.18 ± 0.01 0.52 ± 0.01 1.08 ± 0.02 1.80 ± 0.03 0.36 ± 0.01 1.27 ± 0.01 0.88 ± 0.03 0.16 ± 0.01 0.52 ± 0.01 1.15 ± 0.01 1.91 ± 0.06 a)Các giá trị được trình bày là tỷ lệ phần trăm so với khối lượng sống của lợn trước lúc giết thịt Kết quả trên bảng 1 cho thấy: không có sự sai khác có ý nghĩa về tỷ lệ các cơ quan nội tạng so với khối lượng của cơ thể lợn tại thời điểm giết thịt giữa lô đối chứng và lô thí nghiệm. Điều này chứng minh việc tiêm GHRP-2 vào dưới da cho lợn với liều 30 mg/kg BW/ngày trong vòng 37 ngày không gây ảnh hưởng lên sự sinh trưởng của các cơ quan nộị tạng. 3.2. Ảnh hưởng của việc tiêm dưới da GHRP-2 lên các chỉ tiêu thịt xẻ Các kết quả về ảnh hưởng của việc tiêm dưới da GHRP-2 đối với lợn lên các chỉ tiêu thịt xẻ được trình bày trên bảng 2. Bảng 2: Ảnh hưởng của việc tiêm dưới da GHRP-2 lên các chỉ tiêu thịt xẻ a) Chỉ tiêu theo dõi Lô Nước muối sinh lý (ĐC) (n=5) GHRP-2 (TN) (n=5) Khối lượng giết thịt (kg) Khối lượng thịt xẻ (kg) Tỷ lệ thịt xẻ (%) Dài thân thịt (cm) Dày mỡ lưng (XS 10, cm) Diện tích cơ thăn giữa XS 10-11 (cm2) Thành phần thịt xẻ a) Tỷ lệ nạc (%) Tỷ lệ mỡ (%) Tỷ lệ xương (%) Thành phần hóa học cơ thăn Hàm lượng nước (%) Hàm lượng lipid thô (%) Hàm lượng protein thô (%) 113.42 ± 1.38 70.00 ± 1.23 61.67 ± 0.40 79.90 ± 0.40 2.46 ± 0.07 31.96 ± 4.41 49.79 ± 0.78 37.56 ± 0.79 12.65 ± 0.19 72.60 ± 0.24 3.67 ± 0.26 22.13 ± 0.19 117.68 ± 1.45* 74.20 ± 0.84* 63.07 ± 0.15* 80.00 ± 0.95 1.96 ± 0.08 * 41.75 ± 2.71** 55.89 ± 0.87* 31.66 ± 0.91* 12.45 ± 0.08 72.90 ± 0.14 2.18 ± 0.12* 23.61 ± 0.16* a) Các giá trị được trình bày là tỷ lệ phần trăm so với khối lượng phần thịt lưng (loin) giữa xương sườn 8 và 10. *P<0.05; **P<0.01 so sánh với các giá trị tương ứng ở lô đối chứng. Số liệu thu được ở bảng 2 cho thấy: việc tiêm GHRP-2 vào dưới da cho lợn với liều 30 mg/kg BW/ngày trong vòng 37 ngày đã nâng cao có ý nghĩa khối lượng giết thịt, khối lượng thịt xẻ và tỷ lệ thịt xẻ của lợn (P<0.05). Mặc dù không có sự khác biệt về chiều do dài thân thịt giữa các lô thí nghiệm, nhưng việc sử dụng GHRP-2 làm giảm đáng kể độ dày mỡ lưng (P<0.05) và làm tăng diện tích cơ thăn ở lô thí nghiệm (P<0.01). Ngoài ra, tỷ lệ nạc trong thịt xẻ cũng được nâng cao, tỷ lệ mỡ được giảm đi đáng kể (P<0.05). Khi phân tích thành phần hóa học của cơ thăn các kết quả cho thấy hàm lượng protein trong cơ tăng, hàm lượng lipid giảm bởi việc sử dụng GHRP-2. Kết quả này cùng với kết quả ở bảng 1 khẳng định GHRP-2 có tác dụng nâng cao sự sinh trưởng thân thịt của lợn và thay đổi thành phần thịt xẻ theo hướng nâng cao khối lượng mô nạc và giảm khối lượng mô mỡ. Hiện nay, cơ chế của hiện tượng này chưa được biết đến, nhưng có nhiều khả năng sự tăng tiết GH khi sử dụng GHRP-2 đã có ảnh hưởng làm tăng cường quá trình tổng hợp protein và quá trình phân hủy lipid. 3.3. Ảnh hưởng của việc tiêm dưới da GHRP-2 lên các đặc tính lý hóa liên quan đến phẩm chất thịt lợn: Kết quả được trình bày trên bảng 3. Bảng 3. Ảnh hưởng của việc sử dụng dưới da GHRP-2 lên các đặc tính lý hóa liên quan đến phẩm chất thịt lợn Chỉ tiêu theo dõi Lô Nước muối sinh lý (ĐC) (n=5) GHRP-2 (TN) (n=5) pH (24h sau khi giết thịt) Màu sắc của thịt Giá trị L* Giá trị a* Giá trị b* Lực cắt Warner-Bratzler (kg) 5.68 ± 0.22 55.21 ± 0.14 1.05 ± 0.22 8.53 ± 0.13 3.90 ± 0.07 5.61 ± 0.01 55.47 ± 0.54 2.09 ± 0.44 8.71 ± 0.25 4.17 ± 0.10 Qua bảng 3 chúng tôi thấy không có sự khác biệt có ý nghĩa về các đặc tính lý hóa liên quan đến phẩm chất thịt giữa lô thí nghiệm và lô đối chứng trong nghiên cứu này. Kết quả này chứng tỏ việc sử dụng dưới da GHRP-2 với liều 30 mg/kg BW/ngày cho lợn trong vòng 37 ngày không gây ảnh hưởng xấu lên chất lượng thịt. 4. KẾT LUẬN - Việc tiêm dưới da GHRP-2 với liều 30 mg/kg BW/ngày trong thời gian 37 ngày đối với lợn ở giai đoạn trước lúc kết thúc nuôi béo không ảnh hưởng lên sự sinh trưởng của các cơ quan nội tạng, nhưng có tác dụng kích thích sự sinh trưởng của thân thịt và thay đổi thành phần thịt xẻ theo hướng nâng cao khối lượng mô nạc và giảm khối lượng mô mỡ. - Việc sử dụng dưới da GHRP-2 đối với lợn không gây nên các ảnh hưởng xấu lên chất lượng thịt lợn. TÀI LIỆU THAM KHẢO Etherton TD. The role of insulin-receptor interactions in regulation of nutrient utilization by skeletal muscle and adipose tissue: a review. J. Anim. Sci., 54 (1982) 58-67. Etherton TD and Kensinger RS. Endocrine regulation of fetal and postnatal meat animal growth. J. Anim. Sci., 59 (1984) 511-528 Müller EE. Neural control of somatotropic function. Physiol. Rev., 67 (1987) 962-1053. Müller EE, Locatelli V, Cocchi A. Neuroendocrine control of growth hormone secretion. Physiol. Rev., 79 (1999) 511-607. Hashizume T, Sasaki K, Sakai M, Tauchi S, Masuda H. The effect of new growth hormone-releasing peptide (KP102) on the release of growth hormone in goats. Anim. Sci. Technol. (Jpn), 68 (1997) 247-256. Hashizume T, Kawai M, Ohtsuki K, Ishii A, Numata M. Oral administration of peptidergic growth hormone (GH) secretagogue KP102 stimulates GH release in goats. Domest. Anim. Endocrinol., 16 (1999) 31-39. Phung T.L., Inoue H., Nou V., Lee H.G., Vega R.A., Matsunaga N., Hidaka S., Kuwayama H., Hidari H. The effects of growth hormone-releasing peptide-2 (GHRP-2) on the release of growth hormone and growth performance in swine. Domestic Animal Endocrinology 18 (2000) 279-291. Phung T.L., Sasaki A., Lee H.G., Vega R.A., Matsunaga N., Hidaka S., Kuwayama H., Hidari H. Effects of the administration of growth hormone-releasing peptide-2 (GHRP-2) orally by gavage and in feed on growth hormone release in swine. Domestic Animal Endocrinology 20 (2001) 9-19. Roh SG, Matsunaga N, Hidaka S, Hidari H. Characteristics of growth hormone secretion responsiveness to growth hormone-releasing peptide-2 (GHRP-2 or KP102) in calves. Endocrine J., 43 (1996) 291-298. Roh SG, He ML, Matsunaga N, Hidaka S, Hidari H. No desensitization of the Growth hormone (GH) response between GH-releasing peptide-2 and GH-releasing factor in calves. J. Anim. Sci., 75 (1997) 2749-2753. THE EFFECTS OF CHRONIC ADMINISTRATION OF GHRP-2 ON CARCASS COMPOSITION AND MEAT QUALITY IN FINISHING PIGS Phung Thang Long College of Agriculture and Forestry, Hue University SUMMARY The effects of chronic administration of GHRP-2 on carcass composition and meat quality were investigated in finishing pigs. The result showed that the daily subcutaneous injection of GHRP-2 (30 mg/kg BW) for 37 days before slaughtering to finishing pigs increased the mass of muscle (P<0.05), decreased the mass of adipose tissue in carcass (P<0.05), and had no detrimental effects on pork quality.