Bài giảng Nghệ thuật lãnh đạo - Chương 5: Lãnh đạo

Chương 5: Lãnh đạo 1 Lãnh đạo được hiểu ở 2 khía cạnh: Địa vị : là người chịu trách nhiệm kiểm tra các tiến trình công việc của cơ sở và họ ở vị trí chỉ huy hay chỉ đạo, là người đứng đầu một tổ chức. Năng lực lãnh đạo : là khả năng hay kỹ năng gây ảnh hưởng tới những người khác để họ đi theo đường lối do nhà lãnh đạo vạch ra 2 Những hoạt động lãnh đạo Nhà quản trị CTXH đảm đương nhiều vai trò lãnh đạo khác nhau và tham gia vào nhiều hoạt động Hoạt động của nhà lãnh đạo bao gồm quản lý cơ sở tương tác với các nhân viên làm việc trực tiếp với thân chủ tham gia vào các dự án nghiên cứu tạo mối quan hệ với các tổ chức bên ngoài cơ sở 3 Mối quan hệ và các vai trò của nhà lãnh đạo Mối quan hệ giữa nhân viên công tác xã hội và người sử dụng dịch vụ là cơ sở nền tảng cho dịch vụ công tác xã hội. Công cụ chính của quản lý công tác xã hội là mối quan hệ giữa: Nhân viên và nhà quản lý Nhà quản lý với 3 môi trường của tổ chức 4 Nhà quản lý là một nhà lãnh đạo hiệu quả Để trở thành một nhà lãnh đạo hiệu quả cần có năng lực về: sự nỗ lực sự tự tin sự linh hoạt sự kiên trì niềm tin và sự thuyết phục 5 Nhà quản lý là nhà lãnh đạo hiệu quả Nhà quản lý cần kiến thức và kỹ năng: Hiểu biết về nhóm người dùng dịch vụ, tổ chức và công nghệ kỹ thuật Các kỹ năng trong việc lập kế hoạch, giải quyết vấn đề, quản lý các nguồn lực. Các kỹ năng trong việc quản lý các đường biên của tổ chức 6 Nhà quản lý là nhà lãnh đạo hiệu quả Nhà quản lý cần định hướng các hoạt động: Tạo ra tầm nhìn của tổ chức Tạo ra nền văn hóa chung cho tổ chức Khuyến khích nhân viên làm việc Ủy quyền cho cấp dưới Lôi cuốn những người dưới quyền vào việc đưa ra quyết định Truyền cảm hứng, nhiệt huyết cho nhân viên 7 Nhà quản lý là nhà lãnh đạo hiệu quả Nhà quản lý luôn mong đợi kết quả cuối cùng là: sự thay đổi của thân chủ trong điều kiện hoàn cảnh của họ dịch vụ đem lại chất lượng tốt cho người sử dụng sự thoả mãn của thân chủ sự thoả mãn của những người đóng góp nhân viên thoả mãn và ít bộc lộ sự nản lòng 8 Nhà quản lý là nhà lãnh đạo hiệu quả Quyền sở hữu và việc sử dụng uy quyền của nhà lãnh đạo: quyền tặng thưởng quyền lập pháp quyền chuyên môn quyền tự thân quyền thông tin quyền kết nối quyền thuyết phục 9 Nhà quản lý là nhà lãnh đạo hiệu quả Sự uỷ quyền đưa ra các mục tiêu, nhiệm vụ rõ ràng nhưng cho phép mọi người chọn cách làm của riêng họ tuyên bố bất kì nguồn lực và các hạn chế một cách rõ ràng cho phép việc kiểm tra và phản hồi trong suốt tiến trình 10 Nhà quản lý là nhà lãnh đạo hiệu quả Sự uỷ quyền cung cấp sự hỗ trợ nếu cần thiết đưa ra khoảng thời gian rõ ràng không làm hộ công việc cho người khác trừ khi phát hiện ra những nguy cơ hoặc công việc không an toàn 11 Kỹ năng lãnh đạo Nhà lãnh đạo cần những thuộc tính sau đây để lãnh đạo có hiệu quả: Sự kiên nhẫn Kiểm soát thời gian(quản lý thời gian) Thoả hiệp Khéo léo Sáng tạo 12 Kỹ năng lãnh đạo Sự kiên nhẫn Nhà lãnh đạo có năng lực là người chín chắn, xem xét và vạch kế hoạch tốt, hoàn thành các quyết định và kế hoạch Những nhà quản trị do dự thiếu quyết đoán, nóng vội thường không đứng vững lâu ở vị trí lãnh đạo Một nhà quản trị cần sự can đảm, quả quyết, kiên nhẫn để đạt được kết quả mong muốn 13 Kỹ năng lãnh đạo Kiểm soát thời gian (quản lý thời gian) Nhà lãnh đạo tài năng ở cơ sở là người coi trọng giá trị thời gian, hiểu được tính năng động của nó, và có khả năng sử dụng nó để tạo thuận lợi cho cách tận dụng năng lực của nhân viên. Họ tôn trọng giá trị không những chỉ riêng mình mà còn của người khác Nhà lãnh đạo hiệu quả vạch kế hoạch toàn bộ các hoạt động của cơ sở thời gian của mỗi nhân viên được sử dụng hữu hiệu nhất cho việc cung ứng dịch vụ xã hội của cơ sở 14 Kỹ năng lãnh đạo Nhà lãnh đạo hiệu quả biết vạch kế hoạch cho công việc của họ một cách hiệu quả và sau đó thực hiện công việc càng nhanh càng tốt Mỗi sáng, họ thiết lập các mục tiêu của ngày hôm đó, liệt kê chúng theo thứ tự ưu tiên, và sau đó thực hiện 15 Kỹ năng lãnh đạo Thoả hiệp Nhà lãnh đạo luôn tỏ ra cởi mở và sẵn lòng lắng nghe người khác Sẵn lòng nhượng bộ khi họ nhận ra sai lầm hoặc có những thông tin không đầy đủ Khi có bất đồng với nhân viên họ sẵn lòng thoả hiệp nhằm phục vụ mục đích của tổ chức Họ luôn duy trì mối quan hệ tốt đẹp với nhân viên và mở rộng những mục tiêu của cơ sở 16 Kỹ năng lãnh đạo Khéo léo Để cho nhân viên được tự do thực hiện công việc đã được giao trong khuôn khổ những mục tiêu, nhu cầu và chính sách của cơ sở. Không đấu tranh với nhân viên mà luôn tạo cơ hội cho họ Làm việc cùng với nhân viên không nên ra lệnh. Giao tiếp khéo léo với nhân viên khi muốn góp ý hoặc bình luận điều gì 17 Kỹ năng lãnh đạo Sáng tạo Sáng tạo đòi hỏi suy nghĩ và hành động với một phong cách độc đáo. Sáng tạo phải là thuộc tính của các nhà lãnh đạo cơ sở CTXH Các nhà lãnh đạo cần thiết sử dụng thời gian theo định kỳ, hàng ngày hay hàng tuần - dự tính và vạch ra những phương pháp mới có hiệu quả để cải tiến dịch vụ cơ sở 18 Tính chất năng động của làm việc theo nhóm (làm việc theo tổ/đội) N và H là nhân viên của một Trung tâm tư vấn dịch vụ gia đình ở một khu vực của thành phố, họ giúp những thân chủ có vấn đề hôn nhân cũng như xung đột gia đình. Họ thường ăn trưa cùng nhau và bàn luận về các ca của họ. Bên ngoài cơ quan N luôn coi trọng công việc của mình. Còn H dễ dàng kể cho bạn cô ta nghe những chuyện bí mật và đôi khi còn nói không tốt về vị giám đốc cơ quan đó Những lời bình phẩm bên ngoài của H đã gây ra những chuyện phiền phức. Thay vì giúp đỡ cơ sở trong cộng đồng, cô ta đã làm tổn hại nó. Cô ta không góp phần trong việc quản trị toàn bộ cơ sở mà có ý phá huỷ, còn N thì luôn có ý thức xây dựng cơ sở. 19 Tính chất năng động của làm việc theo nhóm (làm việc theo tổ/đội) Người ta nhấn mạnh nhiều đến tầm quan trọng của lãnh đạo trong tiến trình quản trị Tinh thần làm việc đồng đội là rất quan trọng Tinh thần đồng đội có nghĩa là sự chung sức cộng với khả năng làm việc có hiệu quả với nỗ lực chung 20 Tính chất năng động của làm việc theo nhóm (làm việc theo tổ/đội) Năng lực của nhân viên làm việc với nhau có hiệu quả là một phần của tinh thần đồng đội Thành công của nhóm trong thực hành CTXH bao gồm nỗ lực của các nhà lãnh đạo và nhân viên Lãnh đạo tài giỏi và tinh thần đồng đội hỗ trợ có thể tạo ra một sự khác biệt chủ yếu trong những dịch vụ cung ứng 21 Nhân viên cùng nhau làm việc hợp tác có thể mang lại những kết quả vượt trội về số lượng và chất lượng Sự hợp tác là một phần của quản trị, cùng với lãnh đạo có thể tiếp sức sống cho một cơ sở và mang đến những kết quả mong muốn 22 Tiến trình hợp tác, làm việc theo nhóm Gồm 5 bước : Thông đạt Thoả hiệp Hợp tác Phối hợp Hoàn thành công việc 23 Tiến trình hợp tác, làm việc theo nhóm Thông đạt Tinh thần hợp tác được bắt đầu bằng sự thông đạt giữa các nhân viên với nhau, có nghĩa là chia sẻ ý tưởng và cảm nghĩ Các thành viên lắng nghe nhau Có sự tương tác và phản hồi ý kiến Nhân viên cấp dưới cần cho biết ý kiến của mình với cấp trên về suy nghĩ và cảm nhận của mình về những chính sách, mục tiêu, thủ tục và dịch vụ của cơ sở. Điều đó có thể thể hiện ở trong các cuộc họp chính thức hoặc không chính thức với nhà quản trị 24 Thoả hiệp Tiến trình tiếp theo của nhóm hoạt động là chấp nhận những kế hoạch hay thoả hiệp nếu những bất đồng tồn tại Nhân viên CTXH cần sẵn lòng xem xét những bất đồng và thoả hiệp để giải quyết những vấn đề tiến thoái lưỡng nan khi chúng tồn tại. Điều này cần sự linh hoạt, nhạy cảm và thiện chí thay đổi 25 Hợp tác Là tiến trình hai hay nhiều người cùng làm việc với nhau, giúp đỡ lẫn nhau Là một tiến trình xã hội chủ yếu mang lại sự thay đổi Không chỉ cần cho những nhà điều hành mà còn cần cho toàn thể nhân viên 26 Phối hợp: Đây là bước quan trọng trong tiến trình làm việc theo nhóm. Để đạt được mục đích của nhóm đề ra ban đầu thì bước phối hợp giữa các thành viên sẽ giúp cho công việc được hoàn thành một cách nhanh nhất và hiệu quả nhất. 27 Hoàn thành công việc: Ở bước này sẽ cho biết mức độ công việc được hoàn thành và sự thỏa mãn của thân chủ. Công việc có được hoàn thành đúng thời hạn, đáp ứng được với nhu cầu và nguyện vọng của người sử dụng dịch vụ Để có kết quả tốt thì tất cả các bước trên đều diễn ra suôn sẻ và giải quyết tốt những bất đồng (nếu có) 28