Chương trình thí điểm về Thương lượng tập thể

DỰ ÁN QUAN HỆ LAO ĐỘNG ILO/VIỆT NAMDo đại sứ quán Nauy tài trợChương trình Thí điểmVề Thương lượng Tập thểCollective Bargaining Pilot ProgrammeTháng 5 – 8 năm 20071Sơ đồ Chương trình Thí điểm TLTTDiagram of Collective Bargaining Pilot ProgrammeChương trình Thí điểm Thương lượng Tập thểCollective Bargaining Pilot ProgrammeGiai đoạn 1Thí điểm 4DN phía NamPhase 1 – 4 pilot enterprises in the SouthGiai đoạn 2Nhân rộng ra 11 tỉnhPhase 2 – Replicating to 11 provinces5 Hội thảo Tập huấn5 training workshopsThương lượng Tập thể tại Doanh nghiệpCollective Bargaining at pilot enterprisesDo đại sứ quán Nauy tài trợ25 Hội thảo Tập huấn5 Training Workshops1. Tầm quan trọng của Đối thoại Xã hội (ĐTXH) và Thương lượng Tập thể (TLTT) Importance of Social Dialogue and Collective Bargaining2. Những điểm quan trọng trong vấn đề Đại diện Người Lao động, ĐTXH và TLTT dành cho đại diện người lao động/ Công đoàn Essential points of Representation, Social Dialogue and Collective Bargaining for Union 3. Những vấn đề quan trọng trong ĐTXH và TLTT dành cho người quản lý doanh nghiệp Essential points on Social Dialogue and Collective Bargaining for Managers 4. Vai trò của các cơ quan Chính phủ trong hoà giải và hỗ trợ tăng cường ĐTXH và TLTT Government’s role on mediating and supporting Social Dialogue and Collective Bargaining 5. Thương lượng dựa trên lợi ích - Kỹ thuật thương lượng “hai bên cùng có lợi” - Interest-based bargaining – the win-win negotiation technique Do đại sứ quán Nauy tài trợ3Training Workshop 1 Collective Bargaining Pilot ProgrammeIndustrial Relations Project ILO/VietnamImportance of Social Dialogue and Collective BargainingDo đại sứ quán Nauy tài trợ4Hội thảo Tập huấn 1Chương trình Thí điểm về Thương lượng Tập thểDự án Quan hệ Lao động ILO/Việt NamTầm quan trọng của Đối thoại Xã hộivà Thương lượng Tập thểDo đại sứ quán Nauy tài trợThành phố Hồ Chí Minh, 25 – 26/5/20075Mục tiêu Workshop ObjectivesNhấn mạnh tầm quan trọng của ĐTXH và mối liên hệ giữa ĐTXH và TLTT; Emphasise the importance of Social Dialogue and the linkage between Social Dialogue and CBA;Tìm hiểu một số cách thức nhằm tăng cường ĐTXH tại nơi làm việc; Explore some practices to improve Social Dialogue at the workplace;Đưa vào áp dụng 1/một số cơ chế đối thoại thích hợp tại nơi làm việc; Apply one/several practices to improve Social Dialogue at the workplace;Có được sự cam kết của học viên về việc tham gia đầy đủ và nhất quán trong tất cả các cuộc hội thảo và trong quá trình thương lượng thực tế sau đó. Seek commitment from participants to participate fully and consistently in all CBA Training Workshops and carry out the following real CBA process Do đại sứ quán Nauy tài trợ6NỘI DỤNG CHÍNH Main contentsKhái niệm và Tầm Quan trọng của Đối thoại Xã hội; và mối liên hệ giữa ĐTXH và TLTT; Concept and Importance of Social Dialogue; and the linkage between Social Dialogue and Collective Bargaining;Những biện pháp cụ thể tăng cường ĐTXH tại nơi làm việc; Specific practices to improve Social Dialogue at the workplace;Kế hoạch Hành động của Doanh nghiệp nhằm Tăng cường ĐTXH tại nơi làm việc, trong đó có kế hoạch thực hiện quá trình TLTT thực tế tại DN sau các hội thảo đào tạo; Action plans developed by Pilot Enterprises to improve Social Dialogue at the workplace, including the implementation CBA negotiation process after training workshops finish;Do đại sứ quán Nauy tài trợ7PHẦN 1 Do đại sứ quán Nauy tài trợKHÁI NIỆM ĐỐI THOẠI XÃ HỘI Part 1 – Concept of Social Dialogue8ILO và Đối thoại Xã hộiILO and Social DialogueILO là tổ chức duy nhất của Liên Hiệp Quốc có cơ cấu đưa ra quyết định dựa trên nguyên tắc ba bên; ILO is the only tripartite body of the UN; Hỗ trợ tăng cường ĐTXH là một trong những mục tiêu chính của ILO. Promotion of Social Dialogue is one of the main objectives of ILO.Quy ước quốc tế của ILO về ĐTXH: ILO Conventions on Social Dialogue Quy ước 87 & 89 – Convention 87 & 89Quy ước khác: 154 – Other conventions: C. 154Các khuyến cáo của ILO – ILO recommendationsDo đại sứ quán Nauy tài trợ9Định nghĩa của ILO về Đối thoại Xã hộiILO Definition of Social DialogueĐTXH vừa là phương tiện, vừa là mục đích; Social dialogue is both the mean and the goal; Gồm tất cả các hình thức thương lượng, tư vấn hoặc trao đổi thông tin đơn thuần giữa hai hoặc cả ba bên đại diện cho chính phủ, người sử dụng lao động và người lao động; including all forms of negotiations, consultation or exchange of information between or among representatives of governments, employers and workers;Thông qua các cơ chế chính thức hoặc không chính thức, ở mọi cấp (quốc gia, vùng hoặc doanh nghiệp) Can be formal or informal, at all levels (national, regional or enterprise level)Về các vấn đề thuộc quyền lợi chung, liên quan đến các chính sách kinh tế - xã hội. on issues of common interest related to socio-economic policies. Do đại sứ quán Nauy tài trợ10Mối quan hệ giữa Đối thoại Xã hội và Thương lượng Tập thểRelationship between Social Dialogue and Collective BargainingĐTXH và TLTT có mối quan hệ tương tác hai chiều: There is an interactive relationship between Social Dialogue and Collective Bargaining ĐTXH TLTT Social Dialogue  Collective BargainingTLTT là một hình thức ĐTXH bậc cao. ĐTXH phát triển tốt thì TLTT mới được thực hiện tốt; Collective Bargaining is a high-level form of Social Dialogue. Only well-developed Social Dialogue can generate effective Collective Bargaining;ĐTXH TLTT Social Dialogue  Collective BargainingThành quả của quá trình TLTT là TƯTLTT. TƯLĐTT có vai trò to lớn, làm cơ sở cho sự duy trì và phát triển của ĐTXH tại DN. CBA, the product of Collective Bargaining process, has a big role to play. In turns, CBA serves as a foundation for sustainability and development of Social Dialogue at the workplaceDo đại sứ quán Nauy tài trợ11Các hình thức Đối thoại xã hộiForms of Social DialogueDo đại sứ quán Nauy tài trợThương lượng Tập thểHọp định kỳ Công đoàn - Quản lý Họp Công đoàn định kỳ Hòm thư góp ý Họp “10-phút”Giải quyết bất bình nội bộ“10-munite” MeetingsIn-factory grievance settlementSuggestion boxCollective BargainingUnion Periodical MeetingsUnion-Management Periodical MeetingsĐTXHThời gian tiêu tốnMức độ hài lòngoSatisfactionTime consumptionSocial Dialogue12Thảo luận nhóm “Các cơ chế Đối thoại Xã hội hiệu quả có khả năng hỗ trợ giải quyết các vấn đề quan trọng về kinh tế và xã hội, khuyến khích quản lý hiệu quả, tăng cường trật tự xã hội và ổn định sản xuất, và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế.” (theo ILO) “Successful social dialogue structures and processes have the potential to resolve important economic and social issues, encourage good governance, advance social and industrial peace and stability and boost economic progress” – ILO publication.Do đại sứ quán Nauy tài trợ13Anh/chị có đồng ý với câu nói trên không? Do you agree with the statement above? Theo anh/chị, tại sao Đối thoại Xã hội hiệu quả có thể giúp tăng cường trật tự xã hội, ổn định sản xuất và thúc đẩy phát triển kinh tế? Why successful social dialogue can help to advance social and industrial peace and stability and boost economic progress?Anh/chị đã có những kinh nghiệm gì về hoạt động đối thoại xã hội giữa người lao động và người sử dụng lao động? What is your experience with worker/manager social dialogue?Do đại sứ quán Nauy tài trợ14Tại sao cần có Đối thoại xã hội?Why Social Dialogue is important?Khi mọi người được báo trước về lý do phải tiến hành một việc nào đó, và được hỏi ý kiến về cách thức thực hiện việc này, thì họ sẽ sẵn sàng hơn để thực hiện việc đó ! When people are informed why something is happening and consulted on how it should happen, they are much more willing to make it happen!Do đại sứ quán Nauy tài trợ15Tại sao cần có Đối thoại xã hội?Why Social Dialogue is important?Ngăn ngừa tranh chấp lao động và đình công; Prevent disputes and work stoppages;Nâng cao chất lượng và năng suất sản xuất; Improve quality and productivity;Giảm tình trạng công nhân vắng mặt không có lý do chính đáng và giảm tốc độ thay thế công nhân; Reduce absenteeism and labour turnover;Xây dựng môi trường làm việc an toàn hơn; Safer working conditions;Tăng mức độ hài lòng trong công việc. Increased job satisfaction.Do đại sứ quán Nauy tài trợ16ĐỐI THOẠI XÃ HỘIKHÔNG TỐTTỐTCÔNG NHÂNQUẢN LÝCHÍNH PHỦ- - Thiếu thông tin Không được tham gia gìvào các hoạt động của công ty- Không hài lòng về điều kiện làm việc (lương và các vấn đề khác)- Đưa ra quyết định đơn phươngGiảm thiếu chi phí quản lývà phát triển nhân lực để tối đa hoá lợi nhuận Đe doạ mất ổn định xã hội- Hành động chống đối (Đình công, phản đối)- Chi phí phát sinh Giảm lợi nhuận, mất mối làm ăn Sản xuất bị chậm trễ- Đội ngũ công nhân không ổn định;Đói nghèoBất ổn địnhGiảm thu hút đầu tưĐược trao quyền, được cung cấp thông tin, được lắng nghe ý kiến.Hài lòng với điều kiện làm việcCam kết, quyết tâm làm hết sức mình cho công ty- Sẵn sàng chia sẻ thông tin và tiếp nhận góp ý từ công nhân;-Đội ngũ CN & sản xuất ổn định Khả năng cạnh tranh caoCuộc sống tốt hơn cho mọi ngườiKhả năng cạnh tranh cao hơn- Sản xuất xã hội tăngMôi trường đầu tư ổn định, hấp dẫn hơn- Không cải thiện được tình trạng đói nghèo - Nổi giận17SOCIAL DIALOGUEBADGOODWORKERSMANAGERSNATIONAL AUTHORITIES- No informationNo participationDissatisfying workplace (wages and other issues)Unilateral decision makingMinimize expenditure on human resource development to maximize profitPovertyThreats of instabilityBurst into angerTurning into reaction (strikes)- Unexpected cost, reduced profit Loss of customersProduction delay;- Instable workforce;PovertyInstabilityLoss of investment attractionEmpoweredInformedListenedSatisfied with workplaceCommitted to company interestsReady to share information & receive contributionStable workforce & productionHigher competitivenessBetter life for allHigher competitivenessIncreased social productionMore attractive environment for investment18PHẦN 2 Do đại sứ quán Nauy tài trợCÁC HÌNH THỨC ĐỐI THOẠI XÃ HỘI Part 2 – Forms of Social Dialogue19CÁC HÌNH THỨC ĐỐI THOẠI XÃ HỘIForms of Social DialoguesNhững biện pháp cụ thể tăng cường ĐTXH tại nơi làm việc sẽ được đề cập:Specific practices to improve Social Dialogue at the workplace that we are going to discuss: Họp Quản đốc /Công nhân hay Họp “10-phút” – Supervisor/Worker Meetings or “10-minute” meetings Hòm thư góp ý – Employee Suggestion Box Họp Công đoàn định kỳ - Union Regular Meetings Họp định kỳ Công đoàn - Quản lý Union - Management Regular MeetingsCác bước giải quyết bất bình, khiếu nại trong nội bộ công ty - Steps to resolve labour disputes at the lowest level within company Thương lượng Tập thể - Collective Bargaining Do đại sứ quán Nauy tài trợ20LÀM CÁCH NÀO ĐỂ TĂNG CƯỜNG ĐỐI THOẠI XÃ HỘI GIỮA CÔNG NHÂN VÀ QUẢN LÝ  TẠI NƠI LÀM VIỆC ?Do đại sứ quán Nauy tài trợHow to improve Social Dialogue between Workers and Managers at the workplace?21Họp “10–phút” “10-minute” meetingsCác cuộc họp hàng ngày diễn ra ngay tại xưởng sản xuất để thảo luận về vấn đề ưu tiên trong ngày; Daily point of production meetings to discuss priorities, issues;Một cơ hội để các bên lập tức đưa ra ý kiến phản hồi khi nhận được thông tin; Quick opportunity for feedback;Là cơ hội để công nhân đặt các câu hỏi về các vấn đề liên quan đến kế sản xuất; Workers ask questions about production;Vai trò của quản đốc là chủ trì và thúc đẩy trao đổi thông tin. Supervisor role is to facilitate communications.Tăng cường ĐTXH trực tiếp giữa Công nhân và Quản lýImproving Social Dialogue between Workers and ManagersDo đại sứ quán Nauy tài trợ22Nội dung Họp “10–phút” “10-minute” meetings AgendaNói chung đều có những nội dung chính sau: Typically cover the same topics each time: Chất lượng và mức năng suất sản xuất ngày hôm trước; yesterday’s quality and productivity levels.Mục tiêu về chất lượng và mức năng suất sản xuất ngày hôm nay; today’s quality and productivity targetsCác vấn đề của dây chuyền/bộ phận sản xuất line issuesCác vấn đề cá nhân (thảo luận riêng vào cuối buổi họp) personal issues (individually at the end).Tăng cường ĐTXH trực tiếp giữa Công nhân và Quản lýImproving Social Dialogue between Workers and ManagersDo đại sứ quán Nauy tài trợ23Hòm thư góp ýEmployee Suggestion BoxCông nhân viết những đề xuất của họ trên một mảnh giấy và đút vào Hòm thư góp ý được đóng kín và để ở nơi dễ tiếp cận; Worker writes suggestion, places in a sealed box that is easily accessible;Lãnh đạo công ty (ví dụ như Trưởng phòng Quản lý Nhân sự) thường xuyên mở Hòm thư góp ý; Opened regularly by a significant authority (HR manager etc.);Đại diện công ty và công đoàn cùng quyết định sẽ đưa vào thực hiện góp ý nào và trả lời cho tất cả các ý kiến góp ý. Joint Union-Management Committee decides which suggestions to implement and responds to all suggestions.Thu thập ý kiến đóng góp của người lao động Collecting suggestions from workersDo đại sứ quán Nauy tài trợ24Thực hiện những hoạt động này một cách công khaiManage the process openlyHậu cần – logistics - Chỗ để Hòm thư góp ý – where boxes are placed. - Thời gian định kỳ mở Hòm thư - how often emptiedQuá trình thực hiện – Process - Thời hạn bỏ phiếu góp ý - deadline for submissions. - Đối tượng tham gia bỏ phiếu góp ý- who can participateTiêu chuẩn – Criteria - Lĩnh vực góp ý - types of suggestions. - Cách thức xem xét các góp ý - how suggestions will be judged.Các hình thức khuyến khích - Incentives Đại diện quản lý và công đoàn cùng đánh giá các góp ý – L-M Committee membersGợi ý về cách thực hiện Suggested GuidelinesDo đại sứ quán Nauy tài trợ25Đặt Hòm thư góp ý tại nơi thuận tiện; Place boxes in convenient locations;Đặt ra chủ đề góp ý cho từng tháng; Have themes for each month;Yêu cầu chỉ góp ý nhằm mục đích xây dựng, cải thiện. Request suggestions on improvement only.Ví dụ về mô hình thành côngGood PracticeDo đại sứ quán Nauy tài trợ26Những ý kiến nhằm khiếu nại, phàn nàn sẽ được giải quyết thông qua thủ tục giải quyết bất đồng tại công ty; Address complaints/negative comments through grievance procedures;Xây dựng các tiêu chí đánh giá và thứ tự ưu tiên của các tiêu chí đó, nhằm chọn ra những góp ý có thể/hoặc không thể tiếp nhận: Develop criteria and weighing for selecting acceptable/non-acceptable suggestions:Sức ảnh hưởng - impactTính độc đáo - originalityKhả năng thực hiện - ease of implementationKhả năng duy trì - ease of maintenanceVí dụ về mô hình thành côngGood PracticeDo đại sứ quán Nauy tài trợ27Sự ủng hộ của Quản lý công ty là điều tối cần thiết; Management support is crucial;Trả lời các ý kiến góp ý trong thời gian ngắn; Quick response time;Vận hành đơn giản; Simple system;Đánh giá các góp ý một cách công bằng và nhất quán; Fair and consistent evaluation.Thông báo và quảng cáo hợp lý cho hoạt động; Proper promotion;Đưa ra lý do giải thích cho những góp ý không được thực hiện; Explanations for suggestions not implemented;Không phạt công nhân vì họ đưa ra góp ý. Workers not penalized for comments.Những yếu tố đảm bảo thành công Success factorsDo đại sứ quán Nauy tài trợ28CÁC BÊN ĐỐI THOẠI XÃ HỘI TẠI DOANH NGHIỆPParties of Social Dialogue at the workplaceDo đại sứ quán Nauy tài trợQuản lýManagersCông nhân WorkersCông đoàn UnionTrong Doanh nghiệpWithin enterprise29LÀM CÁCH NÀO ĐỂ TĂNG CƯỜNG ĐỐI THOẠI XÃ HỘI GIỮA CÔNG ĐOÀN VÀ QUẢN LÝ  TẠI NƠI LÀM VIỆC ?Do đại sứ quán Nauy tài trợHow to improve Social Dialogue between Union and Management at the workplace?30Là công cụ của người quản lý và người lao động nhằm mục đích cải thiện điều kiện làm việc; Is a tool used by labour and management to improve the workplace;Là nơi Công đoàn và Quản lý họp định kỳ để phát hiện, thảo luận và tìm cách giải quyết cho những vấn đề không được quy định trong Thoả ước Lao động Tập thể; is where union and manager meet periodically to discover, discuss and resolve issues or problems that are not covered by a CBAĐây không phải là tiếp tục quá trình Thương lượng Tập thể; This process should not be seen as a continuation of the CBA process.Họp định kỳ giữa Công đoàn và Quản lý Periodical Meetings between Trade Union and Management Do đại sứ quán Nauy tài trợKhái niệm Concept31Sự SẴN SÀNG công nhận rằng vấn đề luôn có thể nảy sinh; Willingness to recognise that problems may exist;Lòng MONG MUỐN cải thiện điều kiện hiện tại; Desire to improve the current situation;Sự CAM KẾT về nguồn lực (thời gian & sức lực; Commitment to allocate resources (time & energy);KỲ VỌNG HỢP LÝ, không kỳ vọng quá cao. Realistic expectations.Họp định kỳ giữa Công đoàn và Quản lý (2)Periodical Meetings between Trade Union and Management (2)Do đại sứ quán Nauy tài trợNhững yếu tố đảm bảo thành công For success:32Tuỳ thuộc vào quy mô của công ty; Can vary according to size of establishment; Số lượng thành viên hai bên cần cân bằng và mỗi bên đều phải có: Each side should have equal number of representatives, including đại diện lãnh đạo phù hợp; responsible leaders; các đại diện cho các bộ phận và ca sản xuất chính liên quan; representatives for all major and relevant departments and shifts; andvà những thành viên khác có liên quan. other relevant members.Nên luân phiên thay đổi thành viên tham dự; TU-M members should be rotated Họp định kỳ giữa Công đoàn và Quản lý (3)Periodical Meetings between Trade Union and Management (3)Do đại sứ quán Nauy tài trợĐi vào hoạt động Starting the practiceThành viên tham dự Meeting members33Cuộc họp đầu tiên sẽ thống nhất về định kỳ họp, thời gian, địa điểm và độ dài các họp; The first meeting is establishing the frequency, dates, location and duration of meeting; Ban đầu, các hộ trợ viên (từ Phòng TVQHLĐ, LĐLĐ, Phòng TMCN, LM HTX) có thể hỗ trợ các chủ toạ. Nên bầu 2 chủ toạ luân phiên cho các cuộc họp (1 đại diện cho CĐ, 1 cho quản lý) Initially, coaches (IRASCs, VGCL, VCCI/VCA, etc.) may assist chairpersons. It is suggested that co-chairs (1 representing labour, 1 management) be appointed and rotate the chairing Họp định kỳ giữa Công đoàn và Quản lý (4)Periodical Meetings between Trade Union and Management (4)Do đại sứ quán Nauy tài trợĐi vào hoạt động Starting the practiceTiến hành họp Operating meetings Chủ toạ họp Chairing meetings 34Cần cử một thư ký để ghi biên bản họp; A recording secretary must be appointed;Biên bản họp cần được lưu giữ và dán ở chỗ thích hợp để các thành viên công đoàn và quản lý đều nắm rõ tiến triển của các hoạt động Họp CĐ-QL; Accurate minutes should be maintained and posted at convenient places so that members of union and management are kept up to date on the activities of TU-M meetings; Họp định kỳ giữa Công đoàn và Quản lý (5)Periodical Meetings between Trade Union and Management (5)Do đại sứ quán Nauy tài trợĐi vào hoạt động Starting the practiceBiên bản họp Minutes Nội dung họp Agenda 35Chương trình họp cần nêu rõ chủ đề họp; và danh sách và mô tả ngắn gọn các vấn đề sẽ thảo luận; Agenda should include the topic, and a list and brief description of issues to be discussed.Gửi Chương trình họp đến từng thành viên trước khi họp ít nhất 5 ngày; Agenda must be sent to members no less than 5 days in advance;Giới hạn ở 3 hoặc 4 vấn đề thảo luận cho mỗi bên; Sắp xếp các vấn đề theo thứ tự ưu tiên; Limit the agenda to 3 or 4 items per party. Should be listed in prioritised order;Nên dán công khai Chương trình họp có ghi rõ tên các thành viên tham dự trước khi họp để công nhân đóng góp ý kiến về những vấn đề sẽ thảo luận. Agenda should be publicly posted ahead of the meeting with the names of participants so that workers can give them in put on the items prior to the meeting.Họp định kỳ giữa Công đoàn và Quản lý (6)Periodical Meetings between Trade Union and Management (6)Do đại sứ quán Nauy tài trợĐi vào hoạt động Starting the practiceChương trình họp Agenda 36Họp định kỳ giữa Công đoàn và Quản lý (7)Periodical Meetings between Trade Union and Management (7)Do đại sứ quán Nauy tài trợĐi vào hoạt động Starting the practiceCác vấn đề có thể thảo luận: Topics for discussion: Theo kinh nghiệm quốc tế, có rất nhiều vấn đề đã được giải quyết thành công tại các cuộc họp CĐ-QL như: According t