Máy rửa ống hút tự động T&T, giải pháp cho các hộ kinh doanh trà sữa giảm thiểu dùng ống hút nhựa gây ô nhiễm môi trường

595 MÁY RỬA ỐNG HÚT TỰ ĐỘNG T&T, GIẢI PHÁP CHO CÁC HỘ KINH DOANH TRÀ SỮA GIẢM THIỂU DÙNG ỐNG HÚT NHỰA GÂY Ô NHIỄM MÔI TRƢỜNG Trƣơng Thanh Tuấn, Trần Nhứt Thụ GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Anh Viện Công nghệ Việt – Nhật, trường Đại học Công nghệ Tp. Hồ Chí Minh (Hutech) TÓM TẮT Hiện nay, theo xu thế ăn uống của phần lớn người dân mà đặc biệt là các bạn trẻ. Hàng loạt những quán trà sữa mọc lên như nấm sau mưa. Bên cạnh đó là tình trạng thờ ơ với mô nhiễm môi trường của những người bán trà sữa, nên hầu hết các quán trà sữa ở Việt Nam đều sử dụng ống hút nhựa. Nguồn cấu quá lớn nên các nhà sản xuất ồ ạt sản xuất ống hút nhựa. Đều đó càng làm cho tình trạng ô nhiễm môi trường của ống hút nhựa vốn đã nghiêm trọng thì lại càng nghiêm trọng hơn. Đã từng có nhà khoa học cho rằng: “Đã quá muộn” trong việc giảm rác thải nhựa ra môi trường. Nhưng chúng tôi vẫn nghiên cứu và cho ra một ý tưởng mới dựa trên giải pháp đã có là sử dụng ống hút inox. Và điểm nổi bật của dự án này đó là chiếc máy rửa ống hút tự động T&T. Chúng tôi tin rằng, ống hút inox và máy rửa ống hút tự động T&T sẽ là những chiến sĩ tiên phong trong chiến dịch “không dùng ống hút nhựa” trên toàn thế giới, góp phần vào công cuộc bảo vệ môi trường sống của chúng ta, đặc biệt giúp các hộ kinh doanh trà sữa giảm thiều dùng ống hút nhựa cho các khách hàng uống tại chỗ. Từ khóa: Máy móc, trà sữa, ống hút inox, ống hút nhựa, máy rửa. 1. PHÁT HIỆN VẤN ĐỀ Thời gian gần đây, ở Việt Nam cũng như các nước Trung Quốc, Đài Loan, Singapore nở rộ xu thế uống trà sữa của giới trẻ. Các bạn trẻ thế hệ 8x, 9x uống trà sữa rất nhiều. Từ độ tuổi 15 – 21 tuổi ít nhất uống 2 đến 3 ly/tuần, thậm chí có bạn ngày nào cũng uống trà sữa. Nhưng điều chúng ta quan tâm ở đây không phải là số lần uống hay giá tiền trà sữa mà điều đáng quan tâm là hầu hết đều dùng ống hút nhựa để uống trà sữa. Đặc biệt hơn là sau khi dùng, ống hút nhựa được vứt trực tiếp ra môi trường mà không có một quy trình xử lý nào. Mà ống hút nhựa lại là một loại rác thải khó phân hủy không kém gì túi nilon. Việt Nam là quốc gia có dân số trẻ, nếu tình trạng này kéo dài thì sẽ thực sự trở thành vấn nạn của quốc gia nói riêng, của môi trường và nhân loại nói chung. Hiện nay thì truyền hình và báo chí cũng liên tục đưa tin về tác hại to lớn làm ảnh hưởng đến sức khỏe con người cũng như đến môi trường sống của những chiếc ống hút nhựa nhỏ bé. Chúng ta phải nhanh chóng tìm ra một giải pháp để giải quyết vấn đề này, nhằm bảo vệ chính chúng ta, bảo vệ con cái chúng ta tránh khỏi một môi trường ô nhiễm trong tương lai gần. Vậy có phải là người dùng đã gây ra vấn đề dùng nhiều ống hút nhựa? Câu trả lời là chưa hẳn. Nhưng nếu bạn hỏi tôi đối tượng nào gây ra vấn đề dùng nhiều ống hút nhựa? Tôi xin trả lời là người bán trà sữa dùng nhiều ống hút nhựa gây ô nhiễm môi trường. 596 Hình 1: Một ống hút nhựa cần khoảng 400 năm phân hủy (nguồn Baotainguyenmoitruong.vn) 2. KHẢO SÁT THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ Việt Nam đa số quán trà sữa dùng ống hút nhựa cung cấp cho khách hàng. Theo báo tuổi trẻ online đăng ngày 18/12/2018 thì 20 quán trà sữa ở Quận Hải Châu, Đà Nẵng thải ra 100 ống hút nhựa và ly nhựa/tháng. Chúng tôi tiến hành tính toán lượng nhựa nhựa của ống hút và tìm ra số lượng ống hút nhựa thải ra của mỗi quán. Sau khi tính toán, so sánh tỷ lệ lượng nhựa của 1 ly nhựa (350ml,95mmx53mmx105mm) và 1 ống hút (Ø6mmx215mm) thì trong 100 rác thải thì ống hút chiếm khoảng 13.3 . Vậy mỗi quán dùng 0.665 , nghĩa là 164000 chiếc ống hút nhựa/tháng, tức khoảng 5400 chiếc ống hút nhựa/ngày . Hiển nhiên, đây chỉ là số lượng ống hút nhựa của 1 trong 20 quán tà sữa tại Đà Nẵng, nhìn lại con số 1500 quán trà sữa trên cả nước thì ta có thể tưởng tượng được con số này sẽ lớn như thế nào rồi. Hình 1: Số lượng trà sủa bán mỗi ngày Hình 2: Xe buýt chở 125 chiếc ống hút mỗi ngày ở Mỹ Ở hình 1 cho chúng ta thấy được doanh số bán hàng trung bình của một quán trà sữa tại TP.HCM là khoảng 300 ly/ngày. Có thể cho thấy số ống hút nhựa được dùng có thể cao hơn con số 300 chiếc/ngày. Khảo sát cũng cho thấy người Mỹ thải ra 500 triệu ống hút nhựa mỗi ngày. Số lượng này đủ để rải đều khắp quả địa cầu đến 2 lần và chứa đầy 125 chiếc xe buýt. Nghĩa là trung bình mỗi người dân Mỹ dùng 1.6 ống hút nhựa trong một ngày hay khoảng 35,000 ống hút nhựa trong suốt cuộc đời. Trên toàn thế giới, nếu không có sự hạn chế, tới năm 2050 ống hút nhựa sẽ nhiều hơn cá ở các đại dương. 597 3. KHẢO SÁT NHU CẦU GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ Chính phủ các nước đều muốn giải quyết vấn đề dùng nhiều ống hút nhựa hiện nay. Nhiều quốc gia phát triển hơn Việt Nam như Mỹ, Hàn Quốc, Singapore đã tiến hành cấm sử dụng ống hút nhựa. Điều đó đã thể hiện rất rõ thái độ cứng rắng của chính phủ các quốc gia trên thế giới đối với ống hút nhựa. Ở Mỹ lệnh cấm có hiệu lực từ ngày 01/01/2019. Hình 3: Một số nước phát triển đã tiến hành cấm ống hút nhựa (nguồn vietucnews.net) Chúng tôi đã tiến hành một cuộc khảo sát nhỏ về nhu cầu thay thế ống hút nhựa trên địa bàn Quận Bình Thạnh, Tp HCM với kết quả khảo sát như sau: Đối tượng: Người uống trà sữa Phương pháp: khảo sát online trên google biểu mẫu. Câu hỏi: “Nếu có một loại ống hút khác thay cho ống hút nhựa thì anh/chị có dùng không?” Số lượng mẫu: 160 câu trả lời Hình 4: Biểu đồ thể hiện nhu cầu dùng ống hút khác thay thế cho ống hút nhựa của người dùng Kết quả khảo sát cho thấy đa số người dùng muốn có loại ống hút khác thay cho ống hút nhựa, rõ ràng rằng đại đa số mọi người đều muốn có một giải pháp nào đó để dừng việc sử dụng ống hút nhựa. Thiết nghĩ mọi người cũng đã ý thức được phần nào tác hại của ống hút nhựa đối với môi trường mà đặc biệt là đối với sức khỏe bản thân. 4. KHẢO SÁT CÁC GIẢI PHÁP HIỆN CÓ Bảng 1: Các giải pháp hiện có cho vấn đề ống hút thay thế Giải pháp Ƣu điểm Nhƣợc điểm Ống hút rau muống - Thân thiện với môi trường - Nguyên liệu dễ tìm - Chưa thật sự sạch 598 Giải pháp Ƣu điểm Nhƣợc điểm Ống hút bột gạo - Có thể ăn được - thời gian dùng ngắn, khó bảo quản Ống hút inox - Dùng được nhiều lần - Bền. - Khó vệ sinh - Giá thành cao - Bẫu mã đơn giản. Ống hút giấy - Gọn nhẹ - Cần dùng lượng lớn cây xanh để sản xuất giấy Các giải pháp hiện có trên thị trường chưa thật sự giải quyết được vấn đề, do các loại ống hút này còn nhiều nhược điểm. Vì vậy để có một giải pháp tối ưu hơn là vấn đề mọi người nên quan tâm giải quyết. 5. XÁC ĐỊNH NGUYÊN NHÂN CỤ THỂ GÂY RA VẤN ĐỀ DÙNG NHIỀU ỐNG HÚT NHỰA Để tìm ra một giải pháp tối ưu hơn. Chúng tôi đã tiến hành liệt kê ra các nguyên nhân làm cho vấn đề dùng nhiều ống hút nhựa của người bán trà sữa vẫn còn tồn tại. Hình 5: Biểu đồ xương cá xác định các nguyên nhân gây ra vấn đề Với nguyên nhân lựa chọn là Người bán trà sữa dùng nhiều ống hút nhựa gây ô nhiễm môi trường, do ống hút thay thế chưa hiệu quả. Để giảm dùng ống hút nhựa thì cần chuyển sang dùng ống hút thay thế, ví dụ như ống hút inox. Tuy nhiên khi khảo sát thực tế, việc dùng ống hút inox gây khó khăn cho người bán là khó vệ sinh. Vậy giải pháp tìm cách vệ sinh ống hút inox hiệu quả hơn, nhóm chúng tôi đã đưa ra ý tưởng thiết kế chiếc máy rửa ống hút tự động. 599 6. THIẾT LẬP CÁC ĐẶC TÌNH KỸ THUẬT Để thiết lập bộ đặc tính thiết kế, nhóm đã dựa vào kết quả khảo sát để xác định các điều kiện ràng buộc và chỉ số mục tiêu như sau: Bảng 2: Chỉ số mục tiêu của vấn đề cụ thể Chỉ số 1: Nguyên nhân cụ thể Chỉ số 2: Đề tài dự án Tên chỉ số Số ống hút/lần rửa Số lượng ống hút nhựa thải ra tại quán trà sữa ToCoToCo trong 1 ngày Phương pháp đo lường Quan sát việc rửa ống hút inox bằng dụng cụ rửa tại quán The Old Compass trên đường Pasteur, quận 1 vào lúc 9 giờ ngày 03/03/2019 Khảo sát tại quán trà sữa TOCOTOCO trên đường Nguyễn Gia Trí , quận Bình Thạnh vào 13 giờ ngày 03/03/2019. Giá trị hiện tại 1 chiếc ống hút inox/lần rửa Hơn 340 ống hút nhựa/ngày Giá trị mong muốn 5 đến 10 chiếc ống hút inox/lần rửa Giảm 30% Bảng 3: Điều kiện ràng buộc Điều kiện ràng buộc Đơn vị Kích thước máy Nhỏ gọn (500x400x300mm) Chất liệu làm máy Thép Giá thành máy Nhỏ hơn 2 triệu đồng Số ống hút/lần rửa Nhiều hơn 5 chiếc ống hút 7. GIẢI PHÁP CÁ NHÂN Hình 7: Bảng vẽ và mô hình máy rửa ống hút tự động T&T Với nguyên lý hoạt động như sau: Hệ thống ống hút được người sử dụng rãi lên thanh lượn, đặt trong bể nước. 600 - Hệ thống cơ cấu rửa trong: Gồm hệ thống mô tơ với các que rửa vừa xoay vừa di chuyển bên trong hệ thống ống hút. - Hệ thống rửa ngoài: Gồm hệ thống cơ khí bánh xe xoay điều khiển bàn chảy phía dưới, xoay tròn để rửa bên ngoài ống hút. Với điểm mạnh rửa được nhiều ống hút/lần, rửa cả trong lẫn ngoài ống hút cùng lúc và tự động. Bảng 4: Đánh giá giải pháp Điểm mạnh Điểm yếu - Có thể rửa trong và ngoài ống hút cùng lúc. - Tự động không dùng tay trực tiếp để rửa ống hút. - Dễ vận hành. - Rửa được nhiều ống hút cùng lúc. - Chi phí trang bị. - Có thể tốn diện tích. - Chỉ rửa được ống hút inox, chưa thể rửa các loại ống hút khác. 9. KẾT LUẬN Việc thực hiện giải pháp Máy rửa ống hút tụ động với mong muốn tìm ra giải pháp giảm thiểu rác nhựa sinh hoạt ra môi trường là vấn đề cấp thiết cả thế giới đang quan tâm giải quyết. Với trình độ sinh viên năm 2 còn hạn chế nên hy vọng khi đã hiểu hơn về quy trình thực hiện dự án, và tiếp tục học tốt kiến thức chuyên ngành, sẽ giúp chúng tôi sẽ có thể tiếp tục hiện thực hóa ý tưởng này ở tương lai. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Th.s Nguyễn Thị Ngọc Anh (2018). Bài giảng Thiết kế dự án II. Trường Đại học Công Nghệ Hutech. [2] Cấm sử dụng ống hút nhựa. (2019). Trang Phelieu247.com. Link (https://phelieu247.com/cam-su- dung-ong-hut-nhua/). [3] Mai Chi. (2018). “Khai tử”ống hút nhựa. Báo tài nguyên và môi trường. Link (https://baotainguyenmoitruong.vn/moi-truong/khai-tu-ong-hut-nhua-1259794.html).